Chủ đề nóng: Phương pháp kỷ luật tích cực - Cổ học tinh hoa - Những thói hư tật xấu của người Việt - Công lý: Việc đúng nên làm - Giáo án Điện tử - Sách giáo khoa - Học tiếng Anh - Bài giảng trực tuyến - Món ăn bài thuốc - Chăm sóc bà bầu - Môi trường - Tiết kiệm điện - Nhi khoa - Ung thư - Tác hại của thuốc lá - Các kỹ thuật dạy học tích cực
- Dạy học phát triển năng lực - Chương trình giáo dục phổ thông
Làm sữa chua
Từ VLOS
(đổi hướng từ Làm sữa chua/2)
Chắc chắn rồi, sẽ rất dễ dàng để bạn đi dọc hành lang siêu thị và cho vào giỏ hàng vài hộp sữa chua, nhưng bạn đã bao giờ muốn tự làm sữa chua ngay tại nhà của mình? Sữa chua có tính chất lợi khuẩn nên rất tốt cho hệ tiêu hóa, giúp tăng cường hệ miễn dịch và giảm nguy cơ dị ứng thức ăn. Hãy làm theo những bước dưới đây để học cách làm sữa chua bạn nhé.
Mục lục
Nguyên liệu[sửa]
- 946 mL sữa tươi (loại nào cũng được nhưng nếu bạn dùng loại sữa "tiệt trùng" hay "UHP" hay "UHT" thì bạn có thể bỏ qua bước một vì loại sữa này vốn đã được làm nóng đến nhiệt độ cần thiết trước khi đóng gói)
- 1/4 đến 1/2 cốc sữa không béo (tùy chọn)
- 1 thìa đường trắng để lên vi khuẩn
- Một nhúm muối (tùy chọn)
- 2 thìa sữa chua có sẵn đã lên men (hoặc để thay thế,bạn có thể dùng vi khuẩn đã đông lạnh)
Các bước[sửa]
Trộn Sữa và Men[sửa]
-
Làm
nóng
sữa
đến
nhiệt
độ
185ºF
(85ºC).
Dùng
hai
nồi
lớn,
một
nồi
đặt
vừa
trong
nồi
kia
để
làm
nồi
đun
cách
thủy.
Như
vậy
sẽ
ngăn
sữa
không
bị
cháy,
và
thi
thoảng
bạn
mới
nên
khuấy.
Nếu
bạn
không
thể
làm
vậy
mà
phải
làm
nóng
sữa
ngay
lập
tức,
hãy
chắc
chắn
là
bạn
theo
dõi
sữa
thường
xuyên
và
khuấy
liên
tục.
Nếu
không
có
nhiệt
kế,
185ºF
(85ºC)
là
nhiệt
độ
mà
sữa
bắt
đầu
sủi
bọt.
Tốt
nhất
bạn
nên
mua
một
chiếc
nhiệt
kế
loại
từ
37
-
100ºC,
đặc
biệt
nếu
bạn
tiếp
tục
muốn
làm
sữa
chua
thường
xuyên.[1]
- Bạn có thể dùng bất kỳ loại sữa nào, bao gồm sữa tươi nguyên kem, sữa 2%, 1%, sữa tách béo, sữa tiệt trùng, sữa đồng nhất, sữa hữu cơ, sữa thô, sữa đặc, sữa bột, sữa bò, dê, đậu nành, vv… UHP, hay sữa tiệt trùng được xử lý ở nhiệt độ cao hơn, làm phá vỡ một số protein mà vi khuẩn cần để biến sữa thành sữa chua. Một số người cho biết đã gặp khó khăn khi làm sữa chua từ sữa UHP.
- Làm lạnh sữa đến 110ºF (43ºC). Cách tốt nhất để làm lạnh sữa là với một chậu nước lạnh. Như vậy sẽ giúp giảm nhiệt độ của sữa nhanh chóng và đồng đều, không cần khuấy nhiều. Nếu làm lạnh ở nhiệt độ phòng hay bỏ vào tủ lạnh, bạn phải khuấy sữa thường xuyên hơn. Nhưng cần nhớ là đừng khuấy cho đến khi sữa ở dưới 120ºF (49ºC), và đừng để nhiệt độ sữa xuống dưới 90ºF (32ºC); nhiệt độ lý tưởng nhất là 110ºF (43ºC).
-
Làm
nóng
men
cái.
Men
cái
là
loại
vi
khuẩn
mà
bạn
cho
vào
sữa,
giúp
tạo
nhiều
vi
khuẩn
hơn
-
là
các
vi
khuẩn
cần
thiết
cho
quá
trình
tạo
sữa
chua.
Hãy
để
sữa
chua
lên
men
ở
nhiệt
độ
phòng
khi
bạn
chờ
sữa
nguội.
Như
vậy
sẽ
giúp
sữa
không
bị
lạnh
quá
khi
bạn
thêm
men
vào.[2]
- Tất cả sữa chua đều cần các vi khuẩn "có lợi". Cách dễ nhất để thêm vi khuẩn là dùng sữa chua có sẵn. Lần đầu làm sữa chua, hãy dùng loại sữa chua không đường mua từ siêu thị. Hãy chắc chắn là sữa này đã có "vi khuẩn sống" bằng cách tra nhãn sữa. Vi khuẩn trong sữa chua sẽ chết qua thời gian, vì vậy hãy tìm loại sữa chua tươi nhất mà chỉ có vị chua, mà không cho thêm vị gì khác. Hãy nếm thử nhiều loại sữa chua trắng khác nhau trước khi bắt đầu. Bạn sẽ thấy các loại sữa chua khác nhau có vị khác nhau. Lấy loại bạn thích để làm men cái. Hương vị khác nhau là do ngoài hai loại vi khuẩn chính bạn cần để làm sữa chua, các loại sữa chua khác còn có các vi khuẩn khác nữa, mỗi loại mỗi khác.
- Ngoài ra, thay vì sử dụng sữa chua có sẵn, hãy dùng vi khuẩn đông lạnh (có thể mua trên mạng hay các cửa hàng đặc biệt), chúng làm men đáng tin cậy hơn.
- Bạn có thể dùng một chút xíu sữa chua có vị, nhưng vị của sữa chua mà bạn làm ra có thể sẽ không giống với khi dùng sữa chua trắng.
- Nếu muốn, có thể thêm sữa tách béo, ít béo hoặc sữa khô. Lúc này, cho thêm khoảng 1/4 đến 1/2 cốc sữa khô sẽ giúp tăng thành phần dinh dưỡng của sữa chua. Thêm nữa, sữa chua cũng dễ đặc lại hơn. Nếu bạn dùng sữa tách béo để làm thì lại càng hiệu quả.
- Thêm men vào sữa. Cho 2 thìa sữa chua đã có, hoặc thêm vi khuẩn đông lạnh. Khuấy với máy đánh trứng hoặc dùng máy xay sinh tố để phân bố vi khuẩn đồng đều vào sữa. Nếu khuấy không đều, bạn có thể khiến sữa bị nóng quá nhanh hoặc quá lâu. Trong trường hợp đó, hãy dùng nồi cách thủy, hoặc chí ít cũng khuấy thường xuyên và kiểm tra nhiệt độ với nhiệt kế. Nếu nhà bạn ở vùng cao, bạn sẽ thường gặp vấn đề này hơn.
Ủ Men[sửa]
-
Cho
hỗn
hợp
vào
đồ
đựng.
Rót
sữa
vào
đồ
đựng
sạch
như
chai,
hộp,
bát
to.
Đậy
nắp
mỗi
chai,
hộp
thật
chặt
hoặc
dùng
màng
nhựa
để
bọc
kín
miệng
lại.[2]
- Bạn cũng có thể dùng các lọ nhỏ nếu thích, nhưng điều này không cần thiết.
-
Để
vi
khuẩn
sữa
chua
được
ủ.
Giữ
ấm
sữa
chua
để
kích
thích
sự
tăng
trưởng
của
vi
khuẩn,
cố
gắng
giữ
nhiệt
độ
gần
với
ngưỡng
100ºF
(38ºC).
Hỗn
hợp
càng
được
ủ
lâu,
sữa
chua
sẽ
càng
đặc
và
dậy
mùi
thơm
hơn.
- Để yên sữa chua trong lúc ủ. Lắc nhẹ sẽ không làm hỏng sữa chua, nhưng sẽ kéo dài thời gian ủ sữa.
- Sau bảy giờ, bạn sẽ có sữa chua kết cấu như sữa trứng, mùi như pho mát, và có thể có vài giọt chất lỏng màu hơi xanh ở trên cùng. Đây chính xác là điều bạn muốn. Bạn càng để hỗn hợp lâu (hơn bảy giờ) thì sữa chua càng trở nên đặc và thơm hơn.
-
Chọn
cách
ủ
sữa
phù
hợp.
Có
rất
nhiều
cách
khác
nhau
để
ủ
sữa
chua.
Dùng
nhiệt
kế
để
chắc
chắn
nhiệt
độ
luôn
không
đổi.
Chọn
cách
ủ
nào
thuận
tiện
và
thích
hợp
nhất
cho
bạn.
Cách
thường
thấy
nhất
là
dùng
máy
làm
sữa
chua.
Cách
sử
dụng
máy
được
trình
bày
chi
tiết
như
sau.[1]
- Bạn có thể sử dụng đèn điều khiển ở lò nướng, hoặc làm nóng lò nướng trước đến nhiệt độ mong muốn, tắt đi, rồi bật đèn lò lên để duy trì nhiệt độ. Cứ chốc chốc lại bật lò lên để nhiệt độ trong lò được ổn định. Cách này hơi khó một chút; hãy chắc chắn rằng lò không bị nóng quá. Hoặc bạn cũng có thể thử loại lò có chế độ chống cháy cho bánh mì.
- Các phương pháp khác bao gồm dùng máy khử nước cho thực phẩm, chế độ hâm ở nồi cơm điện, đai quấn nóng ở nhiệt độ thấp, hay nồi nấu chậm ở nhiệt độ thấp nhất.
- Nếu bạn không có những vật dụng trên, bạn có thể để sữa cạnh cửa sổ có nắng chiếu vào hay đặt trong xe để ngoài trời. Tuy nhiên, nhớ rằng tiếp xúc với ánh sáng có thể làm giảm lượng dinh dưỡng trong sữa. Tốt nhất là duy trì nhiệt độ dưới 120ºF (49ºC), nhưng đừng để thấp hơn 90ºF (32ºC); giữ nhiệt ở 110ºF (43ºC) là lý tưởng nhất.[3] Ngoài ra, bạn có thể đặt đồ đựng sữa chua vào chậu, bát lớn hay thùng làm mát loại nhỏ, bên trong có đựng nước ấm.
-
Chọn
máy
làm
sữa
chua.
Nếu
bạn
định
dùng
máy
làm
sữa
chua
thì
hiện
trên
thị
trường
bán
lẻ
có
nhiều
loại
máy
(bạn
nên
làm
điều
này).
Máy
làm
sữa
chua
giúp
quá
trình
lên
men
sữa
chua
được
an
toàn
nhất
và
đúng
thời
gian
nhất.
- Loại máy làm sữa chua không có hẹn giờ, làm nóng bằng điện trở nhìn chung khá phổ biến vì giá rẻ. Loại máy này có vẻ ít tốt kém vì chúng không được thiết kế để kiểm soát nhiệt độ cần thiết để lên men các vi khuẩn sữa chua ở trong loại sữa mà bạn dùng. Chúng được thiết kế cho nhiệt độ trung bình trong nhà, nhưng nhiệt độ cao hay thấp hơn ngoài môi trường có thể thay đổi thời gian cần thiết để tạo sữa chua cũng như thay đổi chất lượng sữa chua làm ra. Loại máy này thường đi kèm các cốc nhỏ hơn và cần được sử dụng lặp lại mỗi tuần để cung cấp sữa chua hàng ngày. Với những gia đình đông người, chúng có thể không thiết thực vì để làm ra sữa chua với số lượng nhất định sẽ cần thời gian lâu hơn.
- Loại máy làm sữa chua điều chỉnh được nhiệt độ thì đắt tiền hơn vì chúng cần nhiều thành phần điện tử để duy trì nhiệt độ được cài đặt. Loại máy này có hai kiểu
- Một kiểu máy khác có chế độ cài đặt nhiệt độ bằng máy (tối ưu) giúp nhiệt độ được duy trì bất kể thời tiết thế nào. Bạn không thể điều chỉnh thiết lập nhiệt độ ở kiểu máy này.
- Có những loại máy làm sữa chua kết hợp những tính năng của hai kiểu máy trên. Ví dụ, có loại máy vừa có chế độ điều chỉnh nhiệt độ bằng máy, vừa có hiển thị thời gian và chức năng ngắt. Chiếc máy này có thể sản xuất ra sữa chua chất lượng tốt chỉ trong 2 tiếng vì chế độ thiết lập nhiệt độ của nó vượt trội hơn hẳn các loại ủ sữa chua tại nhà phổ biến khác. Nó cho phép bạn sử dụng đồ đựng lớn hơn, mặc dù đi kèm máy cũng đã có sẵn đồ đựng với nhiều kích thước khác nhau. Bạn có thể dùng đồ đựng dung tích 1 gallon (3,785 L), hay 4 đồ đựng miệng rộng có dung tích 1 quart (0,95 L) để làm được nhiều sữa chua một lần. Tuy nhiên, với các bình cao hơn, bạn cần thêm nắp lớn hoặc có thể dùng khăn để chặn khoảng trống giữa nắp đậy có sẵn và phần đáy máy (nơi kiểm soát và cung cấp nhiệt).
-
Hiểu
lợi
ích
của
máy
làm
sữa
chua.
Người
dùng
có
thể
chỉ
cần
điều
chỉnh
cài
đặt
nhiệt
độ
của
máy
để
duy
trì
nhiệt
độ
chính
xác
cho
loại
vi
khuẩn
được
sử
dụng
trong
quá
trình
lên
men
sữa.
Một
khi
đã
cài
đặt,
chúng
sẽ
duy
trì
thiết
lập
đó,
bất
chấp
nhiệt
độ
ở
căn
bếp
nhà
bạn.
- Các loại máy làm sữa chua cho phép người dùng cài đặt thời gian mà máy cung cấp nhiệt cho đồ đựng. Tuy tùy chỉnh thời gian rất tiện, nhưng bạn không nên bỏ mặc máy khi làm sữa chua mà vẫn nên theo dõi. Bạn nên quanh quẩn gần đó (tốt nhất là trong nhà), như vậy, nếu có sai sót xảy ra (chẳng hạn máy không tắt được) - dù là rất hiếm - bạn sẽ có thể giải quyết kịp thời.
- Đặt đồ đựng có sữa đã làm lạnh và men vào máy làm sữa chua. Hãy chắc chắn rằng chúng đã được phân bố đều và đứng thẳng (không nên để sữa bị tràn hay chảy ra ngoài).[4]
- Chuẩn bị nắp để giữ nhiệt. Như vậy sẽ giúp đồ đựng được duy trì ở nhiệt độ cho phép các vi khuẩn trong sữa nóng phát triển và làm nên sữa chua.
- Kiểm tra xem sữa chua đã đặc chưa. Đến lúc thích hợp - tùy vào loại vi khuẩn mà bạn sử dụng, nhiệt độ và hàm lượng dinh dưỡng trong sữa, mà sữa sẽ đặc lại, tạo thành kết cấu nhất quán của sữa chua. Quá trình này có thể chỉ mất hai giờ và giữ được 12 giờ hoặc lâu hơn. Nếu làm sữa chua trong thời gian ít hơn, sữa có thể không được chua lắm; còn nếu ủ trong thời gian lâu sẽ khiến vi khuẩn phát triển hoàn thiện. Với những người không dung nạp được lactose, nên ủ trong thời gian lâu hơn để tạo ra sữa chua dễ tiêu hóa hơn.
- Lấy đồ đựng ra. Khi sữa chua đã đạt được thời gian ủ và chất lượng mong muốn, hãy tháo đồ đựng ra khỏi máy làm sữa chua và đặt vào tủ lạnh để làm mát và bảo quản cho đến lúc ăn. Đồ đựng - có thể đi kèm máy - có thể là những cốc nhỏ, và bạn có thể ăn sữa chua ngay từ những cốc này. Đồ đựng lớn với dung tích 4 lít hoặc hơn cũng có thể bỏ vào máy làm sữa chua, dành cho những người cần lượng sữa chua lớn hơn đều đặn mỗi ngày.
- Chắc chắn rằng sữa chua đã sẵn sàng. Thử lắc nhẹ một cốc sữa chua - nếu sữa không chuyển động nghĩa là nó đã hoàn thành và bạn có thể bỏ ra khỏi máy làm sữa chua, cho vào tủ lạnh. Còn không, bạn phải chờ để sữa chua thêm - mất khoảng 12 giờ nữa hoặc hơn.
Hoàn Thiện[sửa]
- Lọc sữa chua qua vải thưa để được sữa đặc hơn nữa. Đặt tấm vải vào rây, đặt rây vào bát lớn để hứng nước sữa - là chất lỏng loãng màu vàng. Cho sữa chua vào rây, đậy đĩa lên rây và cho tất cả vào tủ lạnh. Lọc trong khoảng vài giờ sẽ cho ra sữa chua kiểu Hy Lạp. Lọc qua đêm nếu bạn muốn sữa chua siêu đặc, gần giống như pho mát kem mềm.
-
Làm
lạnh
sữa
chua.
Cho
sữa
chua
vào
tủ
lạnh
vài
giờ
trước
khi
sử
dụng.
Tủ
lạnh
giúp
bảo
quản
sữa
chua
từ
1-2
tuần.
Nếu
bạn
định
dùng
vài
hộp
làm
men
cái,
hãy
dùng
trong
vòng
từ
5-7
ngày,
để
vi
khuẩn
tiếp
tục
sinh
trưởng.
Chúng
sẽ
hình
thành
phía
trên
cùng.
Bạn
có
thể
đổ
ra
hoặc
khuấy
đều
trước
khi
thưởng
thức
sữa
chua.[5]
- Rất nhiều loại sữa chua bán trên thị trường sử dụng chất làm đặc như pectin, tinh bột, gôm hay gelatin. Đừng ngạc nhiên hay lo ngại nếu sữa chua bạn làm trông mỏng hơn vì không có các chất này. Cho sữa chua vào ngăn đá để làm mát rồi mới cho vào tủ lạnh sẽ cho sữa chua mịn hơn. Bạn cũng có thể khuấy hoặc lắc toàn bộ khối sữa.
- Thêm hương liệu tùy ý thích. Cứ thử nghiệm cho đến khi bạn tìm ra hương vị mà mình thích. Cốt bánh, mứt, siro lá phong và kẹo mềm dạng kem là những hương liệu tuyệt vời. Để tốt cho sức khỏe hơn, hãy dùng hoa quả tươi, có thể cho thêm đường và mật ong hoặc không tùy ý thích.
- Dùng sữa chua từ mẻ này để làm men cái cho mẻ sữa chua sau.
- Hoàn tất!
Lời khuyên[sửa]
- Các loại sữa chua có sẵn trên thị trường thường rất ngọt. Tự làm sữa chua là cách hay giúp bạn tránh lượng đường dư thừa này.
- Hỗn hợp được ủ càng lâu thì sữa chua của bạn sẽ càng đặc và chua hơn.
- Cho sữa chua vào ngăn đá để làm mát rồi mới cho vào tủ lạnh sẽ giúp sữa chua mịn hơn. Bạn cũng có thể khuấy hoặc lắc cả khối sữa.
- Gần như tất cả các loại máy làm sữa chua đều yêu cầu bạn thêm nước vào phần đáy của máy để nhiệt có thể dễ dàng truyền vào đồ đựng. Hãy làm theo những chỉ dẫn có sẵn của máy.
- Sử dụng nồi hấp cách thủy giúp bạn kiểm soát nhiệt độ dễ hơn.
- Luôn dùng đến nhiệt kế. Bạn có thể dùng nhiệt kế để kiểm tra nhiệt độ của nước (nếu dùng nước để giữ cho sữa chua luôn nóng suốt quá trình làm đặc) và giúp sữa chua đặc lại.
Cảnh báo[sửa]
- Nếu sữa chua của bạn có mùi, vị lạ, hay trông hơi kỳ, đừng ăn."Nếu nghi ngờ thì hãy bỏ đi!" Thử làm lại mẻ khác. Cần nhớ rằng, sữa chua bạn tự làm sẽ khác với sữa chua mua ở tiệm vì nó không có các chất ổn định, chất làm đặc,v.v. Do đó, trông nó sẽ có vẻ mỏng hơn loại sữa chua bạn thường mua và nước sữa (chất lỏng loãng, trong) có thể tách ra. Chuyện này là hoàn toàn bình thường. Nhưng sữa chua nên có mùi dễ chịu, gần giống mùi phô mai hay bánh mì mới ra lò.
Những thứ bạn cần[sửa]
- Nồi
- Thìa kim loại
- Nhiệt kế
- Nồi nấu cách thủy (Không bắt buộc)
- Đồ đựng có nắp đậy
- Lò nướng
- Tủ lạnh