Tính GDP

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

GDP là viết tắt của tổng sản lượng quốc nội và là thước đo đo lường toàn bộ hàng hóa và dịch vụ được sản xuất bởi một quốc gia trong một năm. GDP thường được dùng trong kinh tế để so sánh sản lượng đầu ra giữa các quốc gia. Các nhà kinh tế tính GDP bằng hai phương pháp chính: phương pháp dựa vào chi tiêu - đo lường tổng chi tiêu và phương pháp dựa vào thu nhập - đo lường tổng lượng thu nhập. Trang web CIA World Factbook cung cấp tất cả dữ liệu cần thiết để tính GDP của mọi quốc gia trên thế giới.

Các bước[sửa]

Tính GDP bằng phương pháp chi tiêu[sửa]

  1. Bắt đầu với tiêu dùng cá nhân. Tiêu dùng cá nhân đo lường toàn bộ chi tiêu cho hàng hóa và dịch vụ của người tiêu dùng ở một quốc gia trong một năm.
    • Ví dụ về tiêu dùng cá nhân bao gồm lượng mua hàng hóa tiêu hao như thực phẩm và quần áo, hàng hóa bền lâu như công cụ và nội thất, dịch vụ như cắt tóc hay khám bác sĩ.
  2. Cộng thêm đầu tư. Với các nhà kinh tế, khi tính GDP, đầu tư không phải là lượng cổ phiếu và trái phiếu được mua mà đó là lượng tiền được doanh nghiệp dùng để có được hàng hóa và dịch vụ hỗ trợ hay duy trì hoạt động kinh doanh.
    • Ví dụ về đầu tư bao gồm vật tư hoặc dịch vụ hợp đồng được dùng khi doanh nghiệp xây dựng một nhà máy mới, đơn hàng thiết bị và phần mềm giúp doanh nghiệp hoạt động hiệu quả.
  3. Thêm phần thặng dư thương mại. Bởi GDP chỉ tính sản phẩm sản xuất nội địa, phần nhập khẩu phải được loại trừ. Xuất khẩu phải được thêm vào bởi một khi rời khỏi biên giới quốc gia, chúng sẽ không được bao gồm trong tiêu dùng cá nhân. Để tính đến xuất và nhập khẩu, lấy tổng giá trị xuất khẩu trừ tổng giá trị nhập khẩu. Sau đó, cộng kết quả vào phương trình.
    • Nếu một quốc gia nhập khẩu nhiều hơn xuất khẩu, con số này sẽ âm. Nếu là số âm, bạn cần trừ bớt thay vì cộng vào.
  4. Thêm tiêu dùng chính phủ. Lượng tiền một chính phủ tiêu dùng cho hàng hóa và dịch vụ phải được cộng vào khi tính GDP.
    • Ví dụ về tiêu dùng chính phủ bao gồm lương công chức, tiêu dùng cho cơ sở hạ tầng và quốc phòng. Bảo hiểm xã hội và trợ cấp thất nghiệp được xem là những khoản thuyên chuyển và không được bao gồm trong tiêu dùng chính phủ: số tiền này chỉ đơn giản chuyển từ người này sang người khác.

Tính GDP bằng phương pháp thu nhập[sửa]

  1. Bắt đầu với lương và đãi ngộ nhân viên. Đây là tổng của tất cả lương, tiền công, lợi ích, lương hưu và phần đóng góp bảo hiểm xã hội.
  2. Cộng thêm thu nhập cho thuê. Tiền cho thuê đơn giản là toàn bộ thu nhập kiếm được từ sử hữu tài sản.
  3. Thêm tiền lãi. Toàn bộ lãi (tiền kiếm được từ cung cấp vốn) phải được cộng vào.
  4. Thêm thu nhập chủ sở hữu. Thu nhập chủ sở hữu là tiền kiếm được bởi chủ doanh nghiệp, bao gồm công ty cổ phần, hợp danh hay doanh nghiệp tư nhân.
  5. Cộng thêm lợi nhuận doanh nghiệp. Đây là phần thu nhập kiếm được bởi cổ đông.
  6. Thêm thuế doanh nghiệp gián tiếp. Đây là toàn bộ thuế bán hàng, thuế tài sản doanh nghiệp và phí cấp phép.
  7. Tính và cộng toàn bộ giá trị khấu hao. Đây là lượng giảm trong giá trị hàng hóa.
  8. Cộng thu nhập ròng từ nước ngoài. Để tính, lấy tổng thu nhập từ nước ngoài của công dân trong nước trừ tổng thanh toán của sản xuất trong nước cho thực thể nước ngoài.

Phân biệt GDP thực và danh nghĩa[sửa]

  1. Phân biệt giữa GDP thực và GDP danh nghĩa để có bức tranh chính xác hơn về những gì một quốc gia đang làm. Sự khác biệt chính giữa GDP thực và GDP danh nghĩa là GDP thực tính đến lạm phát. Nếu không tính đến yếu tố lạm phát, bạn có thể tin rằng GDP của một quốc gia đang tăng trong khi, thực tế là giá của chúng đang tăng.
    • Hãy nghĩ về chúng như sau. Nếu GDP của nước A năm 2012 là 22.000 tỉ đồng nhưng năm 2013, nước này in và đưa vào lưu thông 11.000 tỉ đồng, dĩ nhiên GDP năm 2013 của nó sẽ lớn hơn năm 2012. Tuy nhiên, sự gia tăng này không phản ánh tốt sản lượng hàng hóa và dịch vụ được sản xuất ở nước A. GDP thực loại bỏ một cách hiệu quả sự gia tăng có tính lạm phát này.
  2. Chọn năm gốc. Năm gốc của bạn có thể là thời điểm trước đó một năm, năm năm, 10 hay thậm chí 100 năm. Bạn cần chọn một năm để so sánh lạm phát. Bởi, về bản chất, GDP thực là một so sánh. Và một so sánh chỉ thật sự là so sánh nếu hai hay nhiều hơn yếu tố — năm và số liệu — được so sánh với nhau. Với một tính toán GDP thực đơn giản, hãy chọn năm đứng trước thời điểm bạn đang xem xét.
  3. Xác định giá đã tăng bao nhiêu so với năm gốc. Con số này còn được gọi là "chỉ số giảm phát". Chẳng hạn như, nếu tỉ lệ lạm phát từ năm gốc đến năm hiện tại là 25%, tỉ lệ lạm phát sẽ được thể hiện là 125 hay 1 (100%) cộng .25 (25%) nhân 100. Trong mọi trường hợp lạm phát, chỉ số giảm phát sẽ lớn hơn 1.
    • Ví dụ, nếu nước bạn đang tính thực sự trải qua giai đoạn giảm phát, trường hợp mà trong đó sức mua của đồng tiền tăng thay vì giảm, chỉ số giảm phát sẽ xuống thấp hơn 1. Giả sử tỉ lệ giảm phát từ giai đoạn trước đến giai đoạn hiện tại là 25%. Điều đó có nghĩa là một đơn vị tiền tệ có thể mua được nhiều hơn 25% so với thời kỳ gốc. Chỉ số giảm phát của bạn sẽ là 75 hay 1 (100%) trừ .25 (25%) nhân 100.
  4. Chia GDP danh nghĩa cho chỉ số giảm phát. GDP thực bằng tỉ lệ này nhân 100. Nó được thể hiện dưới dạng phương trình như sau: GDP Danh nghĩa ÷ GDP Thực = Chỉ số giảm phát ÷ 100.
    • Vậy, nếu GDP danh nghĩa tại thời điểm hiện tại của bạn là 220 tỉ đồng và chỉ số giảm phát là 125 (lạm phát từ thời kỳ gốc đến thời kỳ hiện tại là 25%), đây là cách thiết lập phương trình của bạn:
      • 220.000.000.000 đ ÷ GDP Thực = 125 ÷ 100
      • 220.000.000.000 đ÷ GDP Thực = 1.25
      • 220.000.000.000 đ = 1.25 X GDP Thực
      • 220.000.000.000 đ ÷ 1.25 = GDP Thực
      • 176.000.000.000 đ = GDP Thực

Lời khuyên[sửa]

  • GDP đầu người đo lường lượng sản phẩm quốc nội trung bình được sản xuất bởi một cá nhân ở một quốc gia. GDP đầu người có thể dùng để so sánh năng suất lao động của các quốc gia có khác biệt lớn về dân số. Để tính GDP đầu người, lấy tổng sản lượng quốc nội chia số dân của quốc gia đó.
  • Cách tính GDP thứ ba là phương pháp giá trị gia tăng. Phương pháp này tính tổng giá trị cộng thêm tại mỗi bước sản xuất của hàng hóa và dịch vụ. Chẳng hạn như, cộng giá trị tăng thêm của cao su khi cao su được chuyển thành lốp xe. Tiếp đến, cộng thêm giá trị tăng thêm của toàn bộ các bộ phận của xe hơi khi chúng được lắp ráp thành một chiếc xe hoàn chỉnh. Phương pháp này không được sử dụng rộng rãi bởi có thể xảy ra khả năng tính hai lần và phóng đại giá trị thị trường thực tế của GDP.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]