Chủ đề nóng: Phương pháp kỷ luật tích cực - Cổ học tinh hoa - Những thói hư tật xấu của người Việt - Công lý: Việc đúng nên làm - Giáo án Điện tử - Sách giáo khoa - Học tiếng Anh - Bài giảng trực tuyến - Món ăn bài thuốc - Chăm sóc bà bầu - Môi trường - Tiết kiệm điện - Nhi khoa - Ung thư - Tác hại của thuốc lá - Các kỹ thuật dạy học tích cực
- Dạy học phát triển năng lực - Chương trình giáo dục phổ thông
Thể hiện bản thân mà không tỏ ra kiêu ngạo
Từ VLOS
Ranh giới giữa việc thể hiện bản thân và thái độ kiêu căng là rất mỏng manh. Trong nhiều tình huống như phỏng vấn xin việc làm, tìm cơ hội được tăng lương hoặc thăng tiến, khi hẹn hò hoặc lúc làm quen với bạn mới, có lẽ bạn muốn nói tốt về mình mà không khiến những người khác khó chịu. Người ta thường bị cuốn hút và có thái độ tích cực đối với những ai biết nói những điều tích cực về bản thân họ,[1] nhưng có thể bạn sẽ thấy khó khăn trong việc lựa chọn những điều tốt đẹp để thể hiện bản thân mà không có vẻ như đang khoe khoang quá mức.
Mục lục
Các bước[sửa]
Thể hiện bản thân một cách khéo léo[sửa]
-
Biết
khi
nào
cần
thể
hiện
mình.
Những
tình
huống
phổ
biến
nhất
khiến
người
ta
muốn
phô
diễn
bản
thân
là
khi
họ
đang
xây
dựng
mối
quen
biết,
đặc
biệt
là
trong
buổi
phỏng
vấn
xin
việc
làm
hoặc
buổi
hẹn
hò
đầu
tiên.
Những
lúc
đó
bạn
sẽ
cố
gắng
thể
hiện
giá
trị
của
mình
với
người
kia
khi
họ
có
rất
ít
dữ
kiện
để
nhận
xét
về
bạn
ngoài
những
điều
bạn
nói.
- Nếu là buổi hẹn hò đầu tiên, có lẽ bạn muốn chàng/nàng có ấn tượng với bạn và hiểu hơn về bạn nhưng không để người ấy nghĩ rằng bạn tự mãn hoặc kiêu căng. Một cách hay là chờ cho đối tượng của bạn lên tiếng hỏi trước rồi bạn mới tự kể về mình.
- Ví dụ, khi người ấy hỏi bạn có sở thích gì không, bạn có thể nói, “Anh rất thích chạy. Ban đầu anh chỉ chạy bộ quanh khu phố, rồi mỗi ngày chạy xa hơn một chút. Tháng rồi anh mới tham gia cuộc thi marathon đầu tiên. Em có từng chạy bao giờ chưa? Anh đang mong muốn có một người bạn đồng hành mới”. Như vậy nghe có vẻ riêng tư hơn và khiêm tốn hơn là khi vừa ngồi xuống bạn đã nói, “Anh chạy rất giỏi. Anh vừa mới tham dự cuộc thi marathon và về thứ nhì. Năm nay anh sẽ còn tham dự ba cuộc thi marathon nữa”.
-
Kể
về
các
thành
tích
của
bạn
với
cách
diễn
đạt
lấy
đồng
đội
làm
trung
tâm.
Sự
phô
diễn
bản
thân
thường
có
tính
chất
tranh
đua
và
lấy
bản
thân
làm
trung
tâm,
nhưng
cách
chia
sẻ
công
lao
về
thành
quả
sẽ
giúp
giảm
khả
năng
bị
coi
là
tự
phụ.
- Nghiên cứu đã cho thấy người nghe thường có cảm nhận tích cực hơn về những người dùng lối xưng hô bao hàm (như “chúng tôi” và “đội chúng tôi”).[2]
- Ví dụ, nếu bạn đang làm việc tại một công ty kiến trúc, và đội của bạn vừa ký được hợp đồng thiết kế một tòa nhà mới, bạn nhớ phải dùng đại từ “chúng tôi” thay vì “tôi” khi nói về thành tích này. “Sau nhiều tháng nỗ lực, chúng tôi vừa ký được hợp đồng thiết kế và xây dựng một thư viện công mới. Đó là một cơ hội tuyệt vời cho đội của chúng tôi” nghe hay hơn “Tôi vừa mới giành được một hợp đồng tuyệt vời xây một tòa nhà mới. Đó sẽ là yếu tố củng cố cho phần còn lại trong sự nghiệp của tôi”.
-
Cẩn
thận
khi
dùng
đại
từ
“Tôi”.
Dĩ
nhiên,
bạn
cần
dùng
đại
từ
ở
ngôi
thứ
nhất
trong
tình
huống
muốn
thể
hiện
mình,
nhưng
bạn
nên
tập
trung
nhấn
mạnh
vào
các
thành
tích
của
bạn.
- Bạn cũng nên tránh lối nói tuyệt đối như, “Tôi là nhân viên giỏi nhất trong số các nhân viên mà chủ cũ của tôi có”, hay “Tôi là người làm việc siêng năng nhất ở đó”. Những tuyên bố như vậy ít có khả năng là sự thực ngay cả đối với những người thành công nhất, hơn nữa còn có vẻ phóng đại.
- Lối nói tuyệt đối khi người nói tuyên bố mình “giỏi nhất” hoặc “tuyệt nhất” (ngay cả khi điều đó là đúng) thường được coi là khoa trương hơn là thành tích thực sự.[2]
- Ví dụ, “Chính tôi là người có ý tưởng tạo ra một không gian cho mọi nhân viên có thể tự do nói về những vấn đề của mình,” nghe có vẻ khoe khoang hơn là, “Tôi đã tạo ra một không gian để nhân viên có thể nói một cách thoải mái”.
- Thay vào đó, bạn hãy thử dùng những câu như, “Khi còn làm ở chỗ cũ, tôi đã cố gắng hết sức làm việc siêng năng và tận tâm”.
-
Biến
lối
nói
khoe
khoang
thành
cách
thể
hiện
tích
cực.
Bằng
ngôn
ngữ
thiên
về
đồng
đội
và
đề
cập
đến
những
thành
quả
của
mình
nhưng
xoay
chuyển
theo
cách
khiêm
nhường
nhất,
bạn
có
thể
tạo
ấn
tượng
tích
cực
và
thể
hiện
được
giá
trị
của
mình
mà
không
bị
coi
là
khoác
lác.
-
Sau
đây
là
một
ví
dụ
của
lối
nói
khoa
trương
và
lối
nói
đơn
giản
nhưng
tích
cực:[3]
- Phiên bản tích cực: “Đội bóng chúng tôi đã được vinh danh trong buổi tiệc đêm qua. Chúng tôi đã có một mùa giải thành công và mọi người đều rất phấn chấn. Thậm chí tôi còn được chọn là cầu thủ xuất sắc nhất giải. Quả thực đó là điều bất ngờ với tôi. Tôi đã chơi rất tích cực trong mùa hè này, nhưng tôi chỉ chơi vì đam mê và để luyện tập. Vì thế tôi thực sự vui sướng khi được giải thưởng và được công nhận. Tôi rất vui khi giúp đội bóng hoàn thành tốt mùa giải”.
- Phiên bản khoa trương: “Đội bóng của tôi đã được vinh danh trong buổi tiệc tối qua. Tôi đã có một mùa giải tốt nhất, do đó tôi đã rất phấn chấn. Họ đã trao cho tôi giải cầu thủ xuất sắc nhất, nhưng điều đó không có gì là bất ngờ vì tôi luôn là cầu thủ dẫn đầu trong suốt mùa giải. Thực ra tôi là cầu thủ toàn diện nhất của liên đoàn này từ trước đến nay. Tôi có thể tự do chọn bất kỳ đội nào mình thích cho năm tới, vì vậy có thể tôi sẽ chuyển sang chơi trong một đội tốt hơn”.
-
Sau
đây
là
một
ví
dụ
của
lối
nói
khoa
trương
và
lối
nói
đơn
giản
nhưng
tích
cực:[3]
-
Xem
xét
phản
ứng
của
bạn
khi
nghe
những
người
khác
đang
thể
hiện
bản
thân
họ.
Một
mẹo
hay
khi
bạn
vẫn
còn
ngần
ngại
về
việc
thể
hiện
bản
thân
là
xem
xét
chính
phản
ứng
của
bạn
trước
hành
vi
của
người
khác:
Khi
nghe
người
nào
đó
đang
thể
hiện
bản
thân,
bạn
hãy
nghĩ
xem
điều
gì
khiến
bạn
có
cảm
giác
họ
đang
khoe
khoang,
và
có
thể
sửa
lại
câu
nói
của
họ
thế
nào
để
không
còn
có
vẻ
khoe
khoang
nữa.
- Khi thấy lo lắng rằng mình đang quá khoa trương, bạn hãy tự hỏi, “Điều đó có thật không? Làm sao mình biết điều đó là thật?”
Có cảm giác tự tin[sửa]
-
Xây
dựng
lòng
tự
tin
đích
thực
bằng
cách
nhận
biết
những
phẩm
chất
tốt
đẹp
của
bạn.
Bạn
có
thể
bắt
đầu
bằng
việc
liệt
kê
chi
tiết
các
thành
tích
của
mình,
cách
mà
bạn
đạt
được
thành
tích
đó
và
điều
gì
khiến
bạn
tự
hào.
- Ví dụ, bạn có thể tự hào về thành tích tốt nghiệp đại học, bởi vì bạn là người đầu tiên trong gia đình làm được điều đó, hơn nữa bạn còn tốt nghiệp đại học trong khi vẫn làm đến hai công việc.
- Điều này sẽ giúp bạn nhận ra mình thực sự có thành tích, đồng thời có cái nhìn sâu hơn về các thành quả đó.
- Nhiều người trong chúng ta hào phóng khen ngợi người khác hơn là khen ngợi bản thân.[3] Để có cái nhìn khách quan hơn và vượt qua sự ngần ngại khi khen ngợi bản thân mình, bạn hãy nghĩ về năng lực và thành tích của bạn từ góc độ bên ngoài. Bạn có thể làm điều này bằng cách viết ra những điều tích cực về bản thân bạn ở ngôi thứ ba, tương tự như bạn đang viết thư giới thiệu hoặc xác nhận về một người bạn hoặc đồng nghiệp.
-
Tránh
việc
chỉ
toàn
nói
về
mình.
Những
người
kiêu
ngạo,
coi
mình
là
trung
tâm
(và
những
người
có
cảm
giác
bất
an)
thường
không
ngừng
ba
hoa
về
bản
thân
và
những
thành
tích
của
họ,
ngay
cả
khi
người
đối
diện
không
nghe
nữa.
- Chú ý về các dấu hiệu của ngôn ngữ cơ thể như ánh mắt lơ đãng, liếc nhìn đồng hồ, hoặc nhặt những sợi xơ trên quần áo. Đó là những manh mối cho thấy người ta đang chán nghe bạn nói và đến lúc bạn cần phải dừng lại. Bạn hãy ngừng nói về mình và hỏi chuyện người đó.
- Cố gắng lắng nghe và phản hồi bằng cách tóm tắt ý của người cùng nói chuyện để tỏ ra rằng bạn hiểu những điều họ nói. Ví dụ, “Tôi nghe chị nói là…” Đó vừa là lời khen vừa là hình ảnh đẹp phản chiếu tính cách của bạn. Thái độ lắng nghe luôn gây ấn tượng tốt với mọi người, nhất là khi bạn tỏ ra rằng mình hiểu rõ.
- Nói ngắn gọn. Những điều bạn nói sẽ dễ đọng lại trong tâm trí mọi người nếu bạn có thể gói gọn ý của mình trong một hoặc hai câu. Nếu bạn cứ huyên thuyên về mình đến 15 phút, có lẽ lần sau mọi người sẽ lảng sang chỗ khác khi vừa nhìn thấy bạn từ xa vì họ cho rằng bạn tự phụ và phiền hà.
-
Đặt
mục
tiêu
hoàn
thiện
bản
thân.
Song
song
với
việc
công
nhận
các
thành
quả
của
mình,
bạn
cũng
đừng
bỏ
qua
những
lĩnh
vực
mà
bạn
cần
làm
tốt
hơn.
Thái
độ
phớt
lờ
những
mặt
cần
cải
thiện
có
thể
khiến
mọi
người
nhìn
bạn
như
một
kẻ
khoác
lác.
- Việc thừa nhận những lĩnh vực mà bạn có thể làm tốt hơn thực ra sẽ khiến những lời khẳng định tích cực của bạn đáng tin cậy hơn, thậm chí khiến bạn càng có vẻ hiểu biết hơn trong một lĩnh vực nào đó.
-
Nhấn
mạnh
các
kỹ
năng
của
mình
nếu
bạn
là
phụ
nữ.
Trong
khi
các
thành
quả
của
nam
giới
thường
được
coi
là
nhờ
kỹ
năng
của
họ,
thì
cũng
những
thành
quả
đó
ở
nữ
giới
lại
được
cho
là
do
may
mắn.[4]
Những
phụ
nữ
hay
khoe
khoang
thường
bị
đánh
giá
nặng
nề
hơn
những
người
là
nam
giới
cũng
có
tính
cách
tương
tự.
[3]
Như
vậy,
nếu
bạn
là
phụ
nữ
và
đang
cố
gắng
thể
hiện
các
thành
quả
tích
cực
của
mình,
bạn
phải
đảm
bảo
nhấn
mạnh
những
kỹ
năng
của
bạn
bên
cạnh
những
thành
quả
mà
bạn
có
được.
- Bạn có thể làm điều này bằng cách kể ra chi tiết những việc bạn đã thực hiện để đạt được thành quả đó. Ví dụ, nếu bạn giành được học bổng, bạn hãy dành thêm thời gian mô tả những công việc bạn đã làm để có được phần thưởng đó thay vì chỉ đề cập đến phần thưởng.
-
Nhờ
sự
giúp
đỡ
nếu
cần
thiết.
Nếu
đang
khổ
sở
với
chứng
trầm
cảm,
lo
âu
xã
hội
hay
phải
đối
phó
với
lòng
tự
trọng
thấp,
bạn
nên
tìm
sự
trợ
giúp
từ
chuyên
gia
sức
khỏe
tâm
thần.
Những
vấn
đề
này
sẽ
khiến
bạn
khó
khăn
hoặc
không
thể
nói
với
những
người
khác
những
điều
tích
cực
về
mình.
- Ví dụ, những người có lòng tự trọng quá thấp thường cảm thấy không thể tìm được điểm nào tốt về mình, từ đó cảm giác buồn phiền, lo âu, và sợ hãi xâm chiếm tâm hồn họ.
- Chuyên gia sức khỏe tâm thần có thể trao cho bạn công cụ để xây dựng lòng tự tin, từng bước xử lý các vấn đề trầm cảm và lo âu xã hội, đồng thời giúp bạn tìm ra những cách thay đổi ý nghĩ và hành vi của mình để giúp cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn.
-
Trao
tặng
mọi
người
những
lời
khen
chân
thành.
Thường
xuyên
khen
ngợi
người
khác
vì
những
điều
họ
đã
làm
và
bạn
thực
sự
ngưỡng
mộ.
Đừng
bao
giờ
đưa
ra
lời
khen
giả
tạo.
- Khi được ai đó khen ngợi, bạn đừng “phát động” cuộc thảo luận về phẩm chất tuyệt vời của mình. Hãy khiêm tốn, nhận lời khen và nói “cảm ơn”. Nếu phải nói gì thêm, bạn có thể nói những câu như, “Tôi rất cảm kích khi bạn nhận ra điều đó. Đó là điều mà tôi thực sự đang cố gắng phấn đấu trong đời”.
- Bạn không cần phải đáp lại lời khen nếu không có điều gì chân thành để nói. Một lời cảm ơn đơn giản cũng là đủ.
Lời khuyên[sửa]
- Trước khi muốn khoe điều gì đó về bản thân mình, bạn hãy tưởng tượng mình là người kia và nghĩ xem bạn có chán không.
- Đừng bắt đầu tích góp những thứ có giá trị vật chất để khoe khoang về chúng. Nếu bạn đi xe hơi thể thao đời mới và đeo đồng hồ Rolex nhưng tầm hồn rỗng tuếch thì dù có khoe khoang bao nhiêu về tài sản của mình, bạn cũng không thể cảm thấy hài lòng hơn về bản thân.
Cảnh báo[sửa]
- Các nền văn hóa khác nhau có thái độ khác nhau về cách thể hiện bản thân. Ví dụ, người Mỹ thường được giáo dục về giá trị cá nhân và họ hay nói về thành quả của mình. Ở một số nước khác, mọi người được dạy dỗ phải thật khiêm nhường trước những người khác và việc nói về thành tích của mình một cách thẳng thắn là hành động vụng về. Bạn cần tôn trọng những khác biệt đó trước khi bắt đầu nói về mình.
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ Gilbert, S.J., & Horenstein, D. (1975). The communication of self-disclosure: Level versus valence. Human Communication Research, 1, 316-322.
- ↑ 2,0 2,1 Gilbert, S.J., & Horenstein, D. (1975). The communication of self-disclosure: Level versus valence. Human Communication Research, 1, 316-322.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Miller, L.C., Cook, L.L., Tsang, J., & Morgan, F. (1992). Should I brag? Nature and impact of positive and boastful disclosures for women and men.
- ↑ Deaux, K., & Emswiller, E. (1974). Explanations of successful performance on sex-linked tasks: What is skill for the male is luck for the female. Journal of Personality and Social Psychology, 29, 80-85.