Thần thoại Hy Lạp về mười hai chòm sao trong cung Hoàng Đạo
Những câu chuyện thần thoại Hy Lạp luôn là chủ đề hấp dẫn. Tác phẩm thần thoại Hy Lạp được dịch ra tiếng Việt và xuất bản từ lâu, rất nhiều người đọc hâm mộ. Có một khía cạnh được ít người chú ý hơn, nhưng không kém phần thú vị là những câu chuyện trong thần thoại Hy Lạp kể về các chòm sao trong cung Hoàng Đạo.
Mục lục
- 1 Bạch Dương (Aries - Con Cừu)
- 2 Kim Ngưu (Taurus - Con Trâu)
- 3 Song Tử (Gemini - Sinh Đôi)
- 4 Cự Giải (Cancer - Con Cua)
- 5 Sư Tử(Leo)
- 6 Xử Nữ (Virgo - Trinh Nữ)
- 7 Thiên Bình (Libra - Cái Cân)
- 8 Chòm sao Bọ Cạp - Scorpior
- 9 Ma Kết hay Sơn Dương (Capricornus - Con Dê)
- 10 Bảo Bình (Aquarius - Người mang nước, Cái Bình)
- 11 Song Ngư (Piscis - Đôi Cá)
- 12 Một số hình ảnh
- 13 Tham khảo và liên kết ngoài
Bạch Dương (Aries - Con Cừu)[sửa]
Người sinh vào thời gian từ 21 Tháng Ba đến 19 Tháng Tư sẽ thuộc cung Aries.
Vua Athamus xứ Boetia được hoàng hậu sinh hạ hai người con nhưng trái tim lại say đắm nàng Ino, người xinh đẹp đến mức nhà vua quyết định ly hôn và sắc phong Ino làm hoàng hậu mới. Người mẹ kế Ino rắp tâm sát hại hoàng tử Phrixus và công chúa Helle bằng một lời tiên tri độc ác: "Mùa màng thất bát là dấu hiệu nổi giận của Zeus. Cần phải hy sinh cả hai trước mũi kiếm để làm hài lòng Zeus". Vua và tất cả dân chúng đều tin vào lời tiên tri độc ác nọ, họ quyết định hy sinh hai đứa trẻ. Từ trên cao, Zeus thấy thương tình bèn gửi một chú cừu vàng có khả năng bay rất nhanh xuống cứu họ. Bộ lông vàng của chú cừu đực này về sau trở thành báu vật khuynh thành của vương quốc Colchis, nơi hai anh em được che giấu suốt đời thoát khỏi Ino. Chính vì bộ lông ấy mà Jason, người anh hùng trong thần thoại Hy Lạp đã tìm kiếm trong suốt hành trình truy tìm bộ lông cừu vàng nổi tiếng của mình, được kể rất kỹ trong câu chuyện về cuộc viễn chinh của nhóm thủy thủ tàu Argo.
Kim Ngưu (Taurus - Con Trâu)[sửa]
Người sinh vào thời gian từ 20 Tháng Tư đến 20 Tháng Năm sẽ thuộc cung Taurus.
Một buổi chiều tuyệt đẹp, Europa, con gái một vị vua của Phoenicia đang nhổ cỏ cạnh bờ sông thì một con trâu trắng to lớn không biết từ đâu xuất hiện và tiến lại gần nàng. Kinh ngạc trước vẻ đẹp của chú trâu, Europa quên hết cả cẩn trọng, liền ngồi lên lưng. Bất thình lình, chú trâu đực nhảy ngang qua đất bằng và biển rộng với một sức mạnh khủng khiếp, bước đi trên sóng chẳng khác nào trên đất liền. Chú trâu ấy, kỳ thực chính là Zeus, chúa tể của các vị thần biến thành. Zeus mang Europa ngang qua biển Địa Trung Hải đến vùng đảo Crete của Hy Lạp, và cưới nàng ở đó. Kể từ đấy, miền đất mà Zeus mang Europa đến được biết đến dưới cái tên Europe, chính là châu Âu ngày nay.
Song Tử (Gemini - Sinh Đôi)[sửa]
Người sinh vào thời gian từ 21 Tháng Năm đến 21 Tháng Sáu sẽ thuộc cung Gemini.
Hai anh em song sinh Castor và Pollux là con của Zeus, chúa tể trong tất cả mười hai vị thần trên đỉnh Olympus, và nữ hoàng của thành Sparta. Đó là hai đứa trẻ trung hậu, rất dũng cảm và cùng nhau nổi danh khi lập được nhiều chiến công hiển hách trong cuộc hành trình của nhóm thủy thủ tàu Argo vĩ đại, và trong biết bao cuộc phiêu lưu khác. Bất kể khi nào, hai anh em luôn luôn tìm cách giúp đỡ lẫn nhau. Trong một trận đánh, Castor bị tử trận sau một vết thương rất đau đớn. Trong nỗi buồn vô hạn, Pollux đã cố gắng tự sát theo anh. Nhưng khác với Castor, Pollux được thừa hưởng dòng máu của cha là Zeus, nên là một chiến binh bất tử. Khi không còn cách nào nữa, cậu bé thốt lên lời khóc "Hãy để con chết thay Castor, thưa cha!". Zeus thương tiếc vô cùng, đã đồng ý cho họ thay phiên nhau mỗi người được sống một ngày và đưa họ cùng bay lên bầu trời. Hai anh em hóa thành chòm sao Gemini, mỗi một ngày một người sẽ được sống trên thiên đàng và là ngôi sao được tỏa sáng, ngôi sao còn lại không sáng vì người kia lúc ấy đang ở trần gian. Cũng kể từ đó chòm sao Song Sinh được coi là biểu tượng cho tình bạn, tình anh em.
Cự Giải (Cancer - Con Cua)[sửa]
Người sinh vào thời gian từ 22 Tháng Sáu đến 22 Tháng Bảy sẽ thuộc cung Cancer.
Con cua trong chòm Cancer vốn là bạn của quái vật biển cả Hydra. Câu chuyện về chú cua này xuất hiện trong truyền thuyết về mười hai chiến công của Hercules thời kỳ chàng phải làm nô lệ cho Eurystheus, vì phạm tội giết vợ con mình trong một cơn điên do nữ thần Hera gây nên. Lần này Hercules buộc phải xóa sổ thế giới của Hydra ở Lerna. Vào lúc quái vật có nhiều đầu Hydra xông tới và quấn lấy Hercules, lần lượt từng cái đầu ghê sợ ấy bị Hercules cắt cho đến khi, đối với Hydra, tình thế thật là thê thảm. Nhìn người bạn của mình liều lĩnh mãi trong tuyệt vọng, chú cua bật khóc "Bạn Hydra của ta khổ quá!" và gan góc dùng những chiếc càng tấn công Hercules. Nhưng trước người anh hùng vĩ đại nhất của thần thoại Hy Lạp, chẳng có cơ hội nào cho chú cua cả, và chú bị chế ngự ngay lập tức. Nhìn thấy tình bạn này, các vị thần rất cảm động và đã đưa bức tranh ba nhân vật lên thành một chòm sao trên thiên đàng.
Sư Tử(Leo)[sửa]
Người sinh vào thời gian từ 23 Tháng Bảy đến 22 Tháng Tám sẽ thuộc cung Leo.
Hercules, người anh hùng xuất hiện trong rất nhiều thần thoại Hy Lạp, nhận lệnh từ vua Eurystheus thành Tiryns phải thực hiện mười hai nhiệm vụ vô cùng hiểm nghèo, mà sau này đã trở thành truyền thuyết mười hai chiến công của Hercules. Nhiệm vụ đầu tiên trong số ấy là chế ngự một con sư tử chuyên ăn thịt người ở rừng rậm Nemea. Với cung tên và thanh kiếm của mình, Hercules đã tấn công con quái vật ngay khi nó xuất hiện trước chàng. Thế nhưng, kẻ thù vốn là một con sư tử siêu phàm, bất tử với một tấm thân không hề sợ kiếm cung. Hercules bị nó ôm lấy cổ và ghì chặt trên đôi tay với toàn bộ sức mạnh khủng khiếp. Nhưng cuối cùng, chú sư tử siêu phàm nọ cũng không là ngoại lệ trước sức mạnh và khả năng chiến đấu tuyệt vời của Hercules, nên bị tiêu diệt. Chú sư tử có một không hai này đã được vinh danh vào một trong những chiến công lừng lẫy của Hercules.
Xử Nữ (Virgo - Trinh Nữ)[sửa]
Người sinh vào thời gian từ 23 Tháng Tám đến 22 Tháng Chín sẽ thuộc cung Virgo.
Demeter, nữ thần Mùa màng cai quản tất cả cây trái của nhân gian, chỉ có một người con gái duy nhất là nàng Persephone xinh đẹp. Một ngày, nàng đang mải hái hoa ngoài đồng thì mặt đất bỗng mở rộng ra và Hades, vua của Địa ngục, xuất hiện, bắt nàng đi trên một cỗ xe ngựa màu đen. Quá đau buồn và thương nhớ con gái yêu quý của mình đã bị mang về Địa ngục, Demeter bỏ đi ở ẩn trong một hang động. Kể từ khi không có bà, chẳng còn hoa trái nào có thể lớn lên nữa và mặt đất trở nên khô cằn, hoang vắng vô cùng. Zeus thấy vậy bèn ra lệnh cho Hades trả Persephone lại cho Demeter. Nhưng trong thời gian bị giam giữ, Persephone trót ăn một miếng của quả lựu, và bất kỳ ai đã nếm thứ gì của Địa ngục đều phải chịu số phận phải sống ở đó. Vĩnh viễn Persephone sẽ chỉ được sống với mẹ trong một nửa của mỗi năm, nửa năm còn lại nàng phải về sống với Địa ngục. Và từ đấy trái đất có những mùa khác nhau.
Thiên Bình (Libra - Cái Cân)[sửa]
Người sinh vào thời gian từ 23 Tháng Chín đến 22 Tháng Mười sẽ thuộc cung Libra.
Chòm sao Libra được coi là thứ cán cân mà với nó, Astraea - nữ thần Công Lý có thể phân định ra thiện và ác. Ngày xưa, ở thời đại Vàng, lúc mà các vị thần dùng vàng để tạo ra giống người đầu tiên (trong thần thoại Hy Lạp, loài người trải qua 5 thế hệ: Vàng, Bạc, Đồng, Bán thần, và Sắt), cán cân của Astraea luôn hướng về sự công bằng. Con người và muông thú sống hạnh phúc với mùa xuân vĩnh hằng cứ dài suốt hàng năm. Khi thời đại Vàng qua đi, thời đại Bạc được thay thế, là lúc mà con người rất xấu xa và bản ác. Kẻ mạnh ăn hiếp kẻ yếu. Các vị thần mệt nhọc rút lui về thiên đàng khi sự chịu đựng con người của họ đã khô kiệt. Chỉ mình Astraea còn ở lại với loài người để tiếp tục thực hiện sự công bằng. Rồi thời đại Đồng lại đến, con người trở nên hung bạo bội phần với những chiến tranh, chém giết. Cán cân của Astraea cứ tiếp tục nghiêng về cái ác, làm cho vị nữ thần này không thể chịu đựng được nữa, cuối cùng cũng rút lui khỏi thế gian về với thế giới Slanper.
Chòm sao Bọ Cạp - Scorpior[sửa]
(23/10 đến 21/11)
Câu chuyện nổi tiếng nhất về chòm sao Bò Cạp rằng con Bò Cạp này bò ra khỏi mặt đất theo lệnh của Hera nhằm phục vụ cho việc báo thù. Đặc biệt, bà ta ra lệnh cho Bò Cạp tấn công Orin, cắn vào chân ông ta cho đến chết. Cả Orion và Bò Cạp đều được vinh danh cho tên những chòm sao, nhưng nằm ở vị trí đối nhau mà chúng không thể gặp nhau. Do đó, khi chòm Bò Cạp mọc thì chòm Orion lặn như thể vị thần khổng lồ của bầu trời này vẫn còn sợ con Bò Cạp.
Ma Kết hay Sơn Dương (Capricornus - Con Dê)[sửa]
Cung Ma Kết(22/12 - 20-1)
Chòm sao capicorus thường được gắn với hình ảnh chú dê thần Amlthea. Sau khi lật đổ cha là Uranos, Cronos giành lại được quyền cai quản thế gian. Nhưng lo sợ rằng một ngày nào đó những đứa con của mình lại có thể truất ngôi bố, Cronos quyết định nuốt tất cả các đứa con sinh ra vào bụng. Vợ của Cronos là Rhea năm lần sinh nở, các con đều bị Cronos nuốt. Đến khi sinh Zeus, theo lời khuyên của thần Đất Gaia, Rhae trốn sang đảo Crete sinh Zeus, sau đó cuốn một tảng đá vào tã lót đưa cho chồng. Nhờ thế Zeus thoát nạn, được nuôi dưỡng bởi hai tiên nữ ở đảo Crete bằng mật ong và sữa dê. Con dê thần đó là Amlthea, không những nuôi lớn Zeus, nó còn là bạn chơi đùa với Zeus.
Bảo Bình (Aquarius - Người mang nước, Cái Bình)[sửa]
Trong nhiều nền văn hoá cổ đại, kể cả Babylon, Ai Cập và Hy Lạp, có một vị thần tên “Thần mang nước” hay “Thần đổ nước”. Nước đã cưu mang và duy trì sự sống, do đó quyền lực làm cho nước đổ xuống tứ thiên đường nắm trong số quyền năng được con người cổ đại tôn kính nhất. Theo thần thoại Hy Lạp thì Zeus là “Thần mang nước”.
Trong cương vị chúa tể của các vị thần, một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất của ông là tạo ra bão. Chòm sao Aquarius là biểu tượng cho “Thần mang nước Zeus”. Một thần thoại khác lại nói đến Deucalion, người sống sót duy nhất trong trận Đại hồng thủy và “Thời đại đồ sắt” trong thần thoại Hy Lạp. Ở thời đại này con người cũng tàn bạo như thú dữ giết chóc lẫn nhau, bất kể cha con.
Lời giáo huấn của thần thánh ko có giá trị gì với họ. Thất vọng, Zeus tạo ra trận lụt lớn trên trái đất, giết chết mọi người trừ Deucalion và vợ Pyrrha (Trong chuyến thăm trái đất cuối cùng, Zeus thấy cặp vợ chồng này dù sống trong túp lều đơn sơ ko có đủ thức ăn, vật dụng vẫn cung cấp đầy đủ thức ăn chỗ ở cho mình nên ông mới cho họ sống qua trận lụt) đồng thời giúp họ tạo ra chủng tộc người mới mạnh hơn và có đạo đức. Deucalion chính là “Người mang nước” đặc trưng bằng chòm sao Aquarius.
Song Ngư (Piscis - Đôi Cá)[sửa]
Người sinh vào thời gian từ 19 Tháng Hai đến 20 Tháng Ba sẽ thuộc cung Pisces.
Aphrodite, nữ thần sắc đẹp, và con trai Eros, thần tình yêu, đang đi dọc bờ sông thì con quỷ Typhon thình lình ngoi lên lên mặt nước định hủy diệt họ. Typhon là hậu duệ của Gaia và Tartarus, tuy già nua nhưng có sức mạnh như một Titan với đôi mắt toé lửa. Thân hình cao chọc trời, Typhon không có ngón tay mà có 100 đầu rồng mọc lên từ bàn tay. Không có vị thần trên đỉnh Olympus nào đủ mạnh để hủy diệt Typhon. Cách duy nhất để tránh khỏi Typhon là biến hình thành con vật như cá để bơi đi. Aphrodite va Eros cũng biến thành cá, bơi vào nhánh sông và được hai con cá khác dẫn đường đưa đến nơi an toàn. Chòm sao Song Ngư có biểu tượng hai con cá đan đuôi vào nhau để tưởng nhớ hành động cứu giúp thần sắc đẹp và tình yêu.
Một số hình ảnh[sửa]
-
Hai anh em Phrixus, Helle và chú cừu đực (Tranh của danh họa người Nhật Kagaya)
-
Hai anh em song sinh Castor và Pollux
Tham khảo và liên kết ngoài[sửa]
- Nguyễn Văn Khỏa, "Thần thoại Hy Lạp", Nhà xuất bản Văn học 2007.
- Theoi Greek Mythology.
- Thần thoại Hy Lạp về mười hai chòm sao trong cung Hoàng Đạo