Trồng cây thông

Từ VLOS
(đổi hướng từ Trồng Cây thông)
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Thông là một giống cây thường xanh đa dạng về chủng loại. Cây thông con cần được chăm sóc đặc biệt và bảo vệ nghiêm ngặt khỏi các loài động vật cũng như ánh nắng khắc nghiệt trong suốt những năm đầu tiên. Một khi đã cứng cáp hơn, cây thông có thể tự phát triển trong nhiều thập kỷ. Bạn chỉ nên trồng cây thông bằng hạt khi thật sự quyết tâm và sẵn sàng chấp nhận khó khăn, nếu không, tốt nhất bạn nên mua cây giống để trồng sẽ có tỷ lệ thành công cao hơn.

Các bước[sửa]

Trồng Cây thông giống[sửa]

  1. Chọn giống thông phù hợp nhất với loại đất và điều kiện thời tiết nơi bạn ở. Một số loại thông thường được sử dụng làm cảnh bao gồm thông trắng, thông Bắc Mỹ và thông Scotland. Hãy hỏi người bán về điều kiện môi trường cần thiết nếu như bạn sống ở nơi có khí hậu hoặc độ cao khác với nơi bán cây giống.
  2. Bạn cần quyết định xem nên chọn cây giống rễ trần hay cây có bầu đất. Cây thông giống rễ trần nên được trồng vào cuối mùa thu và mùa đông, khi cây ngủ đông.[1] Cây giống có bầu đất có thể trồng vào bất cứ thời điểm nào, tuy nhiên cây cần được che chắn vào những tháng hè nóng nhất để tránh ánh nắng cũng như bổ sung nước để tránh mất nước.
    • Đa số cây giống có thể bảo quản được nhiều tuần ở nhiệt độ 2 – 3 ºC nhưng bạn nên hỏi kĩ người bán phòng trường hợp giống cây mà bạn mua có điều kiện bảo quản đặc biệt.[2]
  3. Tưới nước và sắp xếp lại phần rễ nếu cần. Phần rễ cây cần được giữ ẩm cho đến lúc trồng nhưng không được ngâm rễ trong nước. Việc này có thể làm chết cây. Nếu rễ đan thành một khối đặc ôm lấy bầu đất, hãy nhẹ hàng chỉnh lại những nhánh rễ chính để chúng có thể lan rộng ra.[1]
    • Một số giống cây con thường được bán cùng với một bầu đất nhỏ bao xung quanh rễ. Hãy cố gắng giữ cho lượng đất không bị rơi ra khi sắp xếp lại rễ cây.
  4. Chọn khu vực phù hợp để trồng cây. Mỗi cây thông đều cần có khoảng không thoáng, không có các cây con cũng như hệ thống rễ ngầm của cây to ở xung quanh. Bạn hãy chọn địa điểm mà cây có thể tiếp nhận ánh sáng trực tiếp ngay cả trong những khoảng thời gian lạnh nhất trong ngày.
    • Nếu bạn không thể trồng cây thông ở nơi có bóng râm ở hướng tây của cây, hãy xem hướng dẫn dưới đây để tạo ra bóng mát nhân tạo cho cây.
    • Cát và mùn là hỗn hợp phù hợp nhất cho cây thông nhưng bạn chỉ nên trộn những loại mùn hữu cơ thích hợp như rong rêu nếu đất trồng cây là loại đất sét cứng.[1]
    • Chọn một khu đất thoát nước tốt. Một hố sâu 30 cm ngập đầy nước phải được thoát nước trong vòng 12 giờ. Nếu không, bạn cần lắp đặt một hệ thống thoát nước cho cây.
  5. Chọn ngày để trồng cây. Không nên trồng cây vào ngày nhiều gió, khô hanh hoặc nhiệt độ trên 30 ºC. Đất có thể không chịu được nước hoặc băng đá vào ngày bạn trồng cây, cũng không thể chịu được khô hạn.[2]
  6. Đào một hố rộng hơn so với phần rễ và lót một lớp đất trộn với phân xuống đáy hố. Nên chọn đất có chất lượng tốt nhất, rải xuống đáy hố một lớp dày khoảng 10 cm sau khi đào. Nên đảm bảo hố đủ rộng để lấp kín rễ ngay cả khi đã thêm lớp đất lót phía dưới.[1]
    • Cảnh báo: hãy liên hệ với công ty môi trường để xem vị trí các đường nước dây ngầm ở đâu trước khi đào hố trồng cây.
    • Cố gắng trồng cây ở độ cao tương đương so với vườn ươm. Nếu chưa chắc chắn, tốt nhất bạn nên trồng cây ở độ cao cao hơn thay vì thấp hơn.
  7. Bỏ túi bầu hoặc lớp bao quấn quanh cây. Mặc dù vải bao và các hợp chấp hữu cơ khác có thể phân hủy và có thể để lại khi trồng cây, tuy nhiên bạn vẫn nên cẩn thận gỡ bỏ lớp bao để tạo điều kiện thuận lợi cho cây phát triển.
  8. Nhẹ nhàng đặt phân rễ cây xuống hố và phủ đất lên trên. Lấp đất vào đầy hố, trong khi xúc đất thường xuyên dùng xẻng đập xuống để nén chặt đất, chú ý không dẫm bằng chân.[3] Xúc đất vào trong hố cho đến khi bằng với mặt đất xung quanh hoặc thấp hơn một chút trong trường hợp bạn sống ở nơi có khí hậu khô hạn, như vậy nước sẽ có thể chảy vào gốc cây.
    • Nếu cần, bạn có thể nhờ người giữ cho cây thẳng đứng trong khi lấp đất cho cây.
  9. Chỉ cắm cọc nếu như cây không thể tự đứng được. Bạn chỉ nên cắm cọc cho cây nếu như nơi bạn trồng cây thường có gió to bất chợt. Nếu bạn sợ rằng gió có thể làm đổ cây, hãy dùng một hoặc hai cái cọc buộc với nhau, chú ý để đủ không gian cho cây sinh trưởng.[3] Tránh buộc dây vòng trực tiếp quanh cây.
  10. Bảo vệ cây thông con khỏi ánh nắng mặt trời. Bạn có thể tạo ra tấm chắn nắng để bảo vệ cây thông con từ vải bạt hoặc tấm gỗ dán. Nhưng tốt hơn hết, bạn nên trồng cây ở nơi có bóng mát của các cây lớn hoặc từ các tòa nhà xung quanh. Nên tìm nơi có bóng mát ở phía tây của cây, mặt trời khi ở hướng này sẽ tỏa ra nhiệt độ nóng nhất trong ngày.

Chăm sóc Cây thông con[sửa]

  1. Thường xuyên rải lớp bồi quanh gốc cây. Mùn cưa là chất bồi vừa rẻ vừa tốt cho cây thông. Rải một lớp mùn dày khoảng vài centimet xung quanh cây trừ khu vực xung quanh gốc.
    • Mặc dù lớp bồi giúp hạn chế cỏ dại và tạo điều kiện thuận lợi cho cây phát triển, bạn vẫn nên nhổ bỏ cỏ dại hoặc các loại cây nhỏ mọc xung quanh nếu có.
    • Không nên dùng tấm chắn bằng nilon ở dưới lớp mùn. Cây cần có không khí và nước để hấp thụ dinh dưỡng từ lớp mùn.[3]
  2. Lượng nước cần thiết cho cây phụ thuộc vào giống thông mà bạn trồng, điều kiện thời tiết và đất. Thay vì thực hiện theo một chỉ dẫn nhất định, bạn nên chú ý đến việc làm ẩm đất xung quanh cây, đây là một vài gợi ý dành cho bạn:[3]
    • Đất có cảm giác ẩm và khi cầm lên, nếu không bị rời ra thì không cần tưới thêm nước bởi nếu tưới quá nhiều nước cũng có thể làm rễ bị ngập úng. Bạn chỉ cần tưới nước khi đất khá khô và vỡ vụn ra, tưới đến khi nào đất ẩm trở lại.
    • Tưới nhiều nước vào mùa thu để cây có thể tích trữ nước cho mùa đông. Tưới nước bổ sung trong suốt mùa đông sẽ giúp cây tránh bị khô héo, cực kỳ nguy hiểm khi cây ưa thời tiết ẩm.
  3. Bảo vệ cây thông con khỏi các loại động vật. Một tấm tránh nắng bằng gỗ dán cũng có thể có tác dụng xua đuổi động vật. Tuy nhiên, nếu bạn sống ở khu vực có nhiều huơu hoặc các loại động vật hoang dã lớn khác, bạn nên dùng các ống nhựa hoặc hàng rào lưới quây xung quanh cây con.[1]
  4. Chỉ cắt tỉa các cành chết hoặc sâu bệnh. Cây thông không cần phải cắt tỉa để điều chỉnh sự sinh trưởng của cây, thậm chí việc này có thể ảnh hưởng xấu đến sinh trưởng của cây. Bạn chỉ cần cắt các cành chết hoặc sâu bệnh ở sát gốc cây nhất để tạo thành các mấu nằm giữa tán cây và gốc.[4]

Trồng Cây thông từ Hạt[sửa]

  1. Nắm được quy trình này sẽ kéo dài bao lâu.Trồng cây thông từ hạt là một quy trình kéo dài và đầy thử thách. Bạn cần phải thu hoạch hạt khi quả thông chín, đa phần vào mùa xuân. Bạn cần phải chuẩn bị ươm hạt trong vòng từ 30 đến 60 ngày phụ thuộc vào giống cây và khí hậu theo quy trình sau đây trước khi trồng cây vào trong chậu. Cây con sẽ sinh trưởng rất chậm và có thể phải cần một năm mới có thể trồng ra bên ngoài mà không có nguy cơ bị chết.[5]
    • Trong khi đa số quả thông chín vào khoảng từ tháng Tám đến tháng Mười, một số loài thông như thông Scotland phải đển tháng Ba mới có quả chín.[6] Khí hậu ở nơi bạn sống cũng là một yếu tố quan trọng. Hãy đọc kỹ miêu tả về quả thông chín để biết mình cần chọn quả thông như thế nào.
    • Xem phần Trồng Cây thông từ Cây giống để biết phương pháp trồng cây nhanh và đơn giản hơn.
  2. Thu hoạch quả thông. Quả thông có hai loại: quả thông đực và thông cái. Chỉ có quả thông cái mới có hạt. Hãy chọn những quả thông to với những mắt chưa mở hẳn. Nếu các mắt đã xòe hẳn ra, các hạt thông ở trong có thể đã rơi hết ra ngoài.[7]
    • Bạn có thể nhặt quả thông rụng hoặc hái trực tiếp trên cây bằng cách vặn nhẹ quả thông cho quả rời khỏi cành.[6] Quả thông cái thường nằm ở những cành cao nên có thể bạn sẽ cần đến thang hoặc sào để hái quả.
    • Chọn những quả thông có màu nâu hoặc tía bởi những quả thông có màu xanh là quả chưa chín và hạt chưa thể dùng được.
    • Những cây thông có nhiều quả sẽ cho hạt có chất lượng hơn.[7]
  3. Phơi quả thông trên mặt phẳng khô và ấm. Nếu có thể, hãy phơi khô quả thông trực tiếp dưới ánh nắng mặt trời cho các mắt thông mở ra để bạn có thể lấy hạt. Bạn có thể làm ấm phòng để đẩy nhanh công đoạn này nhưng không nên để nhiệt độ vượt quá 45 ºC.[7]
  4. Tách hạt. Mỗi mắt thông thường có một hoặc hai hạt bên trong, đôi khi hạt có thêm một “cánh” mỏng để dễ bắt gió. Lắc quả thông trong một chiếc khay có bọc vải thô hoặc lưới dày khoảng 1 cm để hạt rơi ra khỏi lưới.
    • Lắc nhẹ tấm bạt để có thể thu được hạt thông dễ dàng hơn.
    • Bạn có thể dùng nhíp để gắp những hạt dính chặt ra hoặc không thì chỉ cần lấy thêm hạt từ vài quả thông nữa là được.
  5. Cho hạt vào trong một chiếc lọ đổ sẵn nước lọc và ngâm từ 24 đến 48 giờ. Dùng nước ở nhiệt độ phòng. Việc này không chỉ cung cấp nước cho hạt bắt đầu phát triển mà còn là cách kiểm tra xem hạt nào có khả năng nảy mầm. Những hạt chắc, có chất lượng tốt sẽ dần dần chìm xuống đáy lọ. Các hạt rỗng và hỏng sẽ nổi lên trên.[5]
    • Cắt thử một vài hạt to nhất nổi lên để kiểm tra xem có đúng là hạt rỗng thật hay không. Nếu hạt chắc ở bên trong, hãy đợi lâu hơn một chút để hạt tiếp túc chìm xuống đáy.
    • Bỏ tất cả những hạt nổi lên trên sau khi hoàn thành bước này. Những hạt này hoàn toàn không thể sử dụng được.
    • Các vườn ươm quy mô lớn thường cho túi hạt chảy dưới vòi nước chảy để loại bỏ mầm nấm bệnh lây nhiễm. Việc này rất khó để thực hiển ở nhà tuy nhiên bạn có thể chú ý thay nước sau 12 giờ hoặc 24 giờ một lần.
  6. Quyết định xem có nên cất trữ hạt trước khi trồng hay không. Hạt thông mới được thu hoạch vào mùa thu có thể đem đi trồng ngay lập tức. Tuy nhiên cũng rất tốt nếu như hạt thông mới được ủ trong môi trường đặc biệt giúp tăng tốc độ nảy mầm và giảm khả năng hạt bị thối sau khi trồng.[8] Cách ủ hạt mô phỏng điều kiện tự nhiên lý tưởng này được gọi là sự phân tầng hạt giống.
    • Các loại thông khác nhau lại thích hợp với những điều kiện khác nhau. Bạn nên tra cứu loại thông mà bạn gieo trồng trong sách nhận dạng cây trồng theo khu vực hoặc tìm trên mạng nếu có cũng như tìm hiểu xem quy trình “phân tầng hạt giống” kéo dài bao lâu. Nếu bạn không thể tìm được những thông tin này, phương pháp dưới đây cũng sẽ rất hiệu quả miễn là bạn có thể kiểm tra sự phát triển của hạt thường xuyên.
    • Nhìn chung, thông có thể mọc ở những vùng có khí hậu tương đối ấm ở phía nam (nhưng không phải ở những nơi quá cao) thường không cần phân tầng trước khi gieo trồng, chỉ cần bảo quản tại nơi khô thoáng ở nhiệt độ phòng. Trong khi đó những loại thông sống ở nơi có khí hậu lạnh và khắc nghiệt hơn sẽ không thể phát triển nếu thiếu công đoạn ủ trong môi trường lạnh, ẩm.[8]
  7. Đối với số lượng hạt thông ít, hãy ủ hạt trong giấy ăn ẩm. Nếu bạn có một nắm hạt giống hoặc ít hơn, đây là phương pháp dễ áp dụng nhất. Chồng giấy ăn lên thành một xấp dày từ 3 đến 6 mm. Chỉ cho đủ nước để làm ẩm toàn bộ xấp giấy, sau đó, cầm một góc tập giấy dựng đứng lên để nước thừa có thể chảy ra hết. Rải hạt lên một nửa mặt giấy, sau đó gập đôi tập giấy lại che kín hạt. Cho tập giấy vào một túi đựng thực phẩm có khóa kéo hoặc túi nhựa tương tự và cất vào ngăn mát tủ lạnh ở nhiệt độ 5 ºC.
    • Bạn có thể chèn một cọng rơm hoặc ống nhựa vào miệng túi trước khi kéo khóa để cho không khí có thể lưu thông và đảm bảo môi trường có đủ ôxy.[5]
    • Lưu ý: hạt thông hấp thụ dinh dưỡng sau nhiều tuần để trong môi trường tối, ấm trước khi được đưa vào tủ lạnh. Thời gian ủ ấm của mỗi loại thông thay đổi đáng kể phụ thuộc vào chủng loại cây. Bạn nên tìm kiếm thông tin cụ thể trên mạng nếu bạn xác định được hạt thông của mình thuộc loại nào.
  8. Đối với số lượng hạt lớn, hãy ủ hạt trong một túi vải mỏng. Ngay sau khi hoàn thành công đoạn ngâm hạt, cho tối đa 0,2 kg hạt vào một túi vải thưa vuông hoặc vải chất liệu mềm khác và buộc lại. Treo hoặc giữ túi trong một phút cho nước thừa chảy hết ra. Lồng túi vải đựng hạt vào một túi nhựa và buộc miệng túi lại để nước tiếp tục chảy ra và hạt không bị ngập nước. Treo túi trong ngăn mát tủ lạnh ở nhiệt độ 5 ºC.
    • Lưu ý: Nếu bạn có thể xác định được giống thông mà bạn đang trồng, hãy tra cứu thông tin trên mạng về “quy trình phân tầng” cho giống cây đó. Bạn cũng nên để túi hạt ở nơi ấm áp trước khi cho vào trong tủ lạnh.
  9. Kiểm tra sự nảy mầm của hạt đều đặn hàng tuần. Hạt giống khi bắt đầu nảy mầm sẽ tách vỏ và rễ sẽ chồi lên. Tùy vào từng giống thông và từng hạt, quá trình này sẽ kéo dài trong khoảng từ 3 tuần tới vài năm, dù vậy, bạn cũng không cần phải ủ hạt lâu tới mức ấy trước khi gieo trồng.[5]
    • Đối với những hạt không nảy mầm sau nhiều tuần, bạn có thể kích thích bằng cách để khô hạt sau đó lặp lại quy trình ủ hạt.
    • Nếu thời vụ gieo trồng đã qua hoặc nếu bạn muốn cất trữ hạt đến sang năm, hãy để khô lớp vỏ hạt nhưng vẫn hơi ẩm ở trong và cất hạt vào trong tủ lạnh. Thường xuyên kiểm tra để đảm bảo hạt không bị nảy mầm.
  10. Gieo hạt vào các ống hoặc chậu cùng với hỗn hợp đất trồng cây. Hạt thông rất dễ bị nhiễm bệnh và bị các loài gặm nhấm phá hoại nếu được trồng trong đất ở ngoài trời. Hãy cố gắng tìm mua ống nhựa được thiết kế để trồng cây thông bởi đây là cách tốt nhất để kích thích rễ phát triển dài, hỗ trợ cho sự phát triển của cây.[5] Nếu không có ống trồng cây, bạn có thể thay thế bằng các chậu nhỏ cũng rất hiệu quả.
    • Thay vì sử dụng đất thông thường, hãy dùng hỗn hợp giá thể chuyên để trồng thông hoặc tự trộn hỗn hợp với 80% vỏ thông và 20% mùn rêu.[9]
    • Ấn hạt xuống đất với phần rễ hướng xuống dưới.
    • Nếu bạn vẫn để cây trong nhà, hãy đặt chậu lên một chiếc bàn cao để tránh chuột tấn công.
  11. Chăm sóc cây con. Thực hiện theo những hướng dẫn ở phần Chăm sóc Cây thông con để biết phương pháp chăm sóc thích hợp nhất. Với mức điều kiện ánh sáng và nước thích hợp, sau một hoặc hai năm tùy thuộc vào từng giống cây, cây con đã sẵn sàng để được chuyển sang ống hoặc chậu cao hơn.
    • Cây thông sinh trưởng tốt trong điều kiện nhiều ánh sáng, tuy nhiên cây thông con cũng khá nhạy cảm và dễ bị tổn thương trong khoảng thời gian nóng nhất trong ngày. Hãy đặt cây ở nơi có bóng mát vào buổi chiều ví dụ ở gần cửa sổ hướng đông.
    • Luôn cung cấp đủ độ ẩm cho cây nhưng không được để cây úng nước.
    • Chuyển cây cẩn thận sang chậu to hơn sau khi cây đạt độ cao 5 cm đối với ống trồng thông cỡ nhỏ và 10 đến 15 cm đối với ống hoặc chậu cỡ trung bình.

Lời khuyên[sửa]

  • Bạn nên tham khảo chuyên gia làm vườn hoặc đăng bức hình quả thông hoặc cây con trên các trang web về làm vườn để xác định loại thông của bạn.Việc này sẽ giúp bạn xác đình được chính xác cách chăm sóc cây tốt nhất, điều này đặc biệt quan trọng nếu bạn trồng cây bằng hạt.
  • Xem thêm danh mục vấn đề thường gặp trong trồng cây thông để biết vấn đề của những cây ốm yếu và cách để khắc phục.
  • Mặc dù thông là giống cây thường xanh, cây vẫn có thể rụng một ít lá vào mùa thu. Bạn chỉ nên lo lắng nếu điều này diễn ra vào cả những mùa khác, rất có thể cây thông của bạn đã bị nhiễm bệnh.

Những thứ bạn cần[sửa]

Cho cây con:

  • Mạt cưa hoặc loại mùn khác
  • Xẻng hoặc bay
  • Cọc và dây buộc (thông thường là không cần thiết)
  • Bóng mát (nếu như không có bóng mát tự nhiên vào buổi chiều)
  • Lưới mắt cáo hoặc loại hàng nào khác (nếu khu vực xung quanh có động vật lớn)

Cho hạt giống

  • Quả thông (xem hướng dẫn chi tiết cách chọn quả thông)
  • Giấy ăn hoặc túi vải thưa
  • Túi có khóa kéo
  • Tủ lạnh hoặc môi trường mát

Cảnh báo[sửa]

  • Trong khi đa số mọi người dùng cát ẩm hoặc bùn rêu để ủ hạt, những phương pháp này đều chứa nguy cơ khiến hạt bị nhiễm bệnh cao hơn những phương pháp được giới thiệu ở đây.
  • Phân bón thường không cần thiết đối với cây thông và nếu sử dụng không đúng cách có thể làm cháy cây. Chỉ nên sử dụng phân bón theo hướng dẫn của chuyên gia.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]

Liên kết đến đây