Trồng cà chua

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Nếu thích trồng cây ăn quả hoặc rau củ, có thể bạn từng nghĩ đến việc trồng cà chua. Với nhiều chủng loại phong phú, hương vị thơm ngon và có lợi cho sức khỏe, cà chua là một loại quả đáng yêu! Với sự chăm sóc thích hợp trong các công đoạn trồng cây, nuôi dưỡng và thu hoạch, bạn có thể tận hưởng thành quả của mình trong năm nay và trong nhiều năm tới.

Các bước[sửa]

Chọn vị trí trồng[sửa]

  1. Trồng trực tiếp xuống đất nếu có thể. Bạn có thể trồng hầu như bất cứ giống cà chua nào và không cần tưới nước thường xuyên nếu chúng ở trong chậu. Đây cũng là phương pháp bạn có thể cân nhắc nếu muốn có một mùa bội thu.
    • Mặt khác, bạn sẽ phải tìm vị trí nhận được ánh nắng mặt trời 6-8 tiếng mỗi ngày. Khi các bệnh lan truyền trong đất bùng phát, bạn sẽ gặp khó khăn khi phải khử trùng toàn bộ khu vực trồng cây hoặc thay đất. Những khu vườn này dễ bị phá vì chuột chũi, chuột đồng, chim, sóc và hươu nai.[1]
  2. Tạo các khay trồng cây. Đây là một lựa chọn tuyệt vời nếu bạn lo ngại về việc đất bị ô nhiễm. Thậm chí bạn có thể thay đất nếu bệnh dịch bùng phát hoặc khi cần thiết. Đất tơi xốp sẽ giúp thoát nước tốt hơn và thoáng khí hơn đất trong vườn. Nếu bị đau lưng hay đau chân, điều này còn có lợi là bạn không phải cúi xuống quá nhiều.
    • Tuy nhiên điều bất lợi ở đây là bạn phải chừa đủ không gian giữa các khay để có thể chăm sóc và thu hoạch hiệu quả hơn. Bạn cũng có thể phải tốn tiền mua vật liệu, chẳng hạn như gỗ chưa xử lý và đất.[1]
  3. Dùng chậu trồng cây nếu bạn có ít không gian. Một số chậu trồng cây dễ di chuyển hơn các loại khác. Chúng rất thích hợp nếu bạn có ít không gian ngoài sân. Tuy nhiên bạn cần phải tưới thường xuyên hơn, vì đất sẽ rất nhanh khô. Bạn cũng cần phải đầu tư vào giàn chống đỡ nếu sống trong trong vùng có gió mạnh. Một số loại chậu thông dụng là:
    • Xô tái chế khá rẻ và dễ tìm. Loại này thường nhẹ nên dễ di chuyển. Tuy nhiên bạn phải tự khoan các lỗ thoát nước. Xô nhựa đen có thể quá nóng và thải hóa chất độc vào đất. Xô kim loại có thể bị gỉ sét và làm ố bẩn sân hoặc sàn.
    • Thùng rượu trông rất đẹp mắt và cung cấp đủ không gian cho rễ cây phát triển. Tuy nhiên chúng khó di chuyển và cuối cùng cũng sẽ mục. Bạn cũng phải tự khoan các lỗ thoát nước.
  4. Lắp các hộp ngoài cửa sổ ở các tầng trên. Chỉ cần mở cửa sổ ra là bạn có thể tưới cây và thu hoạch. Bạn cũng sẽ ít phải đối phó với sâu bệnh khi trồng cây trên cao. Tuy nhiên bạn chỉ có thể chọn những loại cà chua nhỏ như cà chua bi để cây khỏi bị đổ. Bạn cũng phải gắn chặt các hộp trồng cây vào cửa sổ.[1]
  5. Treo cây lên cao. Bạn nên chọn cách này nếu không muốn cúi rạp xuống khi chăm sóc cây. Tuy nhiên, vì chúng không ở sát mặt đất, bạn sẽ phải tưới thường xuyên hơn. Chúng cũng đòi hỏi vật liệu chắc chắn để cố định vào chỗ.
    • Các giỏ treo có thể đặt ở các căn hộ tầng trên bằng cách treo ngoài bệ cửa sổ. Tuy nhiên lựa chọn của bạn sẽ bị giới hạn trong các giống cà chua nhỏ như cà chua bi.
    • Chậu treo ngược có thể tận dụng từ xô tái chế. Khi trồng trong chậu treo ngược, bạn không cần phải buộc cây vào cọc. Chim cũng khó có thể mổ cà chua vì chúng không có chỗ đậu. Tuy nhiên nước không được thấm hết sẽ rỏ xuống lá và quả cà chua, làm tăng rủi ro cây mắc bệnh. Cây trồng trong chậu treo ngược cũng cho ít quả hơn.[1]

Trồng cây[sửa]

  1. Chọn vị trí có nắng. Đặt cây cà chua nơi có ánh nắng mặt trời toàn phần. Nếu sống trong vùng khí hậu lạnh hơn, bạn nên cố gắng chọn nơi có ánh nắng chiếu đến ít nhất 6 tiếng mỗi ngày. Nếu sống ở vùng ấm hoặc nóng, bạn nên chọn vị trí có bóng râm vào buổi chiều.[2]
  2. Trồng các cây cà chua cách nhau khoảng 45 đến 90 cm. Khoảng cách này là đủ chỗ cho bạn đi vào giữa các cây để tưới nước, nhổ cỏ và thu hoạch. Nếu sống ở vùng nóng, bạn nên trồng các cây cách nhau khoảng 25 đến 45 cm. Khoảng cách này cho phép các cây đan cành vào nhau để che nắng cho quả của cây khác, ngăn ngừa tình trạng cháy nắng.[3]
  3. Đào hố sâu để chuyển cây sang đất. Lấp đất lên khoảng 50-80% chiều cao cây. Nén chặt đất xung quanh rễ. Đảm bảo bộ rễ phải được che phủ hoàn toàn.[4] Bạn có thể lấp đất lên vài lá cây mọc ở dưới cũng không sao. Rễ mới sẽ mọc theo phần thân chôn dưới đất và giúp cây phát triển nhanh.

Chăm sóc cây[sửa]

  1. Gắn giàn hoặc cắm cọc cho cây cà chua. Điều này sẽ giúp nâng đỡ các nhánh cà chua. Làm giàn hoặc cắm cọc ngay khi trồng cây. Không chờ quá 14 ngày.[5] Nếu thích, bạn có thể tự làm giàn cho cây.
    • Giàn cho cây cà chua phải cao ít nhất 1,2 m. Giàn có thể bị cong nếu cây trở nên quá nặng và đôi khi đổ sập trong các cơn bão mùa hè. Bạn cần tỉa lá và thân nhánh khi cây phát triển.[6]
    • Cọc cho cây cà chua cần có chiều rộng ít nhất 1,5 x 5 cm và chiều dài 1,8 đến 2,4 m. Chôn cọc sâu xuống đất (khoảng 30 cm đến 60 cm) và cách xa cây ít nhất 5 cm. Cố định cây vào cọc bằng cách buộc lỏng 2 vòng bằng dây vải sao cho cây không bị thắt chặt. Bạn có thể dùng tre, cây gỗ, ống cách điện hoặc thanh sắt để làm cọc.[7]
  2. Bón nhiều phân trộn vào đất vườn. Cà chua đòi hỏi môi trường sinh trưởng giàu chất hữu cơ. Nếu không tự ủ phân trộn, bạn có thể dùng phân trộn mua ở cửa hàng có chứa bột granite và đất bề mặt. Bạn cần lượng phân trộn khoảng 25 - 40 kg cho 1 mét vuông đất. Trộn phân bón vào 6-8 cm đất bề mặt.[8]
    • Trước khi trồng cây con xuống đất, bạn hãy thả xuống đáy hố một nắm phân hữu cơ hoặc vỏ trứng. Khi rễ đâm sâu xuống, nó sẽ gặp lớp chất dinh dưỡng này vừa kịp thời gian thúc cây ra quả.
  3. Cách 7-10 ngày tưới một lần. Thực hiện điều này sau tuần đầu tiên. Mỗi ngày tưới khoảng 500 ml nước ấm cho mỗi cây. Đặt vòi chảy nhỏ giọt hướng xuống rễ sẽ tốt hơn là tưới lên trên cây để tránh tạo điều kiện cho bệnh phát triển.[9]
    • Để ngăn ngừa bệnh nấm hoặc mốc, bạn nên tưới vào buổi sáng.
    • Sau 10 ngày đầu tiên, bạn nên tưới ít lại. Đảm bảo mỗi tuần cây nhận đủ lượng mưa 2,5 – 7,5 cm. Nếu không, bạn cần tưới cho cây khoảng 7,5 lít nước mỗi tuần, bắt đầu vào khoảng cuối tuần thứ hai sau khi trồng.[10]
    • Tăng lượng nước tưới khi cây nhiều hơn và khi thời tiết nóng hơn. Tưới đẫm nước 2-3 lần mỗi tuần, mỗi lần 3-4 lít nước. Đảm bảo đất đủ ẩm nhưng không ướt sũng.[11]
  4. Theo dõi độ pH trong đất. Cà chua sinh trưởng tốt trong đất có tính a-xít nhẹ. Đất có nồng độ a-xít cao sẽ rút can-xi khỏi cây và dẫn đến thối cuống hoa. Duy trì độ pH trong khoảng 6.0 đến 6.8. Nếu kiểm tra thấy độ pH trong đất vượt quá 6.8, bạn cần tưới hỗn hợp cà phê lạnh và nước với tỷ lệ bằng nhau. Bạn cũng có thể đắp thêm lớp phủ lá thông. Nếu độ pH dưới 6.0, bạn hãy thêm vào đất vôi dolomite hoặc các nguồn can-xi khác như vỏ trứng nghiền hoặc can-xít.[12]
  5. Đắp lớp phủ. Sau một hoặc hai tuần, bạn nên phủ lên mặt đất xung quanh cây một lớp rơm hoặc cỏ khô. Lớp phủ này sẽ kiềm chế cỏ dại và giữ độ ẩm trong đất khi thời tiết khô hạn. Lớp phủ cần dày khoảng 2,5 cm và bao quanh thân cây với đường kính ít nhất khoảng 30 cm.[13]
  6. Chọn phân bón. Cà chua có thể phát triển rất tốt nếu đất trồng cây giàu chất dinh dưỡng hữu cơ. Nếu sử dụng phân hóa học, bạn cần chọn loại phân bón rau. Dùng một nửa nồng độ khuyến nghị cho mỗi lít nước (theo hướng dẫn trên bao bì).[14]
    • Không dùng phân bón cỏ. Tỷ lệ khoáng chất trong phân bón cỏ khiến cành và lá phát triển.
    • Bón quá nhiều phân có thể khiến cây phát triển quá nhanh, do đó dễ bị sâu bệnh hơn.
  7. Lắc nhẹ giàn hoặc cọc chống cây. Điều này sẽ hỗ trợ cây ra quả nhờ phấn hoa được phân phối đều hơn. Thực hiện mỗi tuần một hoặc hai lần trong khoảng 5 giây, bắt đầu khi cây ra hoa.[15]

Xử trí những vấn đề thường gặp[sửa]

  1. Kiểm tra các chồi nách. Những nhánh cây này mọc ra giữa các đốt của thân cây và các cành khác. Khi lớn lên, chúng sẽ hút chất dinh dưỡng của cây. Khi các chồi nách được để lại, cây sẽ cho nhiều quả hơn nhưng quả sẽ nhỏ hơn. Bạn nên ngắt bỏ các chồi này để cây cho quả to hơn.[16]

  2. Chống nóng. Nếu sống trong vùng khí hậu nóng, bạn nên trồng các giống cà chua chịu nóng như Phoenix, Heatmaster, và Solar Fire. Tìm vị trí có ánh nắng mặt trời toàn phần vào buổi sáng và ánh sáng lọc vào buổi chiều. Vào khoảng thời gian từ 10 giờ sáng đến 2 giờ chiều, bạn cần bảo vệ cây bằng cách dùng vải che nắng cho cây.

    • Nếu quả cà chua bắt đầu chín đúng vào lúc thời tiết nóng với nhiệt độ ban đêm quá 24 độ C, ban ngày quá 35 độ C, bạn nên thu hoạch sớm. Cà chua sẽ ngừng chín khi thời tiết quá nóng.[17]
  3. Kiểm soát độ ẩm. Cà chua cần độ ẩm cao (80-90%) vào ban ngày và độ ẩm trung bình (65-75%) vào ban đêm để ra quả. Độ ẩm vượt quá 90% hoặc dưới 65% có thể khiến cuống hoa bị thối rữa. Nếu trồng cà chua trong nhà kính, bạn có thể dùng ẩm kế dây treo để đo độ ẩm. Để tăng độ ẩm trong nhà hoặc nhà kính, bạn hãy thử phun sương cho cây. Giảm độ ẩm trong nhà kính bằng cách dùng quạt hút.[18]

    • Nếu sống trong vùng khí hậu ẩm ướt, tốt nhất là bạn nên trồng các giống cà chua ngoài trời chịu được độ ẩm cao như Ferline, Legend, Fantasio.[19]
  4. Ngăn ngừa thối cuống hoa. Thối cuống hoa là hiện tượng quả cà chua bị đen và thối dưới đáy quả. Khi bạn nhìn thấy hiện tượng này thì đã quá muộn để có thể cứu cây cà chua. Phòng ngừa vẫn là biện pháp tốt nhất. Sự thiếu hụt can-xi có thể dẫn đến thối cuống.[20] Để ngăn ngừa tình trạng này, bạn nên:

    • Đun sôi 4 lít nước và 1 thìa canh (15 ml) nước cốt chanh.
    • Thêm 6 thìa canh bột xương vào nước. Khuấy đều. Không phải lo lắng về việc hòa tan dung dịch.
    • Đậy nắp và đun khoảng 30 phút.
    • Để nguội.
    • Tưới lên lá và xuống rễ mỗi cây khoảng 1 lít dung dịch.
    • Lặp lại liệu pháp này lần thứ hai trong vòng 3-5 ngày.[21]
  5. Áp dụng biện pháp ngăn ngừa chim. Gắn những vật trang trí màu đỏ lên trên đầu giàn cà chua. Chim sẽ nghĩ đó là quả cà chua và mổ vào. Các quả trang trí có bề mặt cứng và không có mùi vị khiến lũ chim bối rối, và chúng sẽ để yên cho cây cà chua của bạn.[22]

  6. Thả gà và vịt vào vườn. Bạn có thể làm điều này nếu thành phố bạn đang sống cho phép. Gà vịt thích ăn ốc sên và sâu sừng. Nếu không được kiểm soát, ốc sên và sâu sừng có thể ăn hết lá cây cà chua và giết chết cây.[23]

  7. Kiểm soát ốc sên bằng bìa giấy. Dùng lõi giấy toa lét hoặc lõi khăn giấy lồng vào phần thân dưới của cây cà chua khi cây còn non. Kết cấu của bìa giấy khiến ốc sên không bò lên được.[24]

  8. Trồng các loại cây thu hút các động vật săn mồi có lợi. Một số lựa chọn tốt là cúc tâm tư, cúc ngũ sắc và cây cải xoong. Bọ rùa và ong ký sinh bị các cây này thu hút đến sẽ ăn rệp vừng và sâu sừng vốn có thể phá hoại cây cà chua.[25]

Lời khuyên[sửa]

  • Các chồi nách khi ngắt ra khỏi cây có thể đâm rễ trong đất ẩm và phát triển thành cây cà chua mới. Tuy nhiên bạn cần có chồi lớn. Chỉ thực hiện điều này nếu bạn sống trong vùng khí hậu có mùa trồng trọt kéo dài, vì những cây này sẽ đạt tới độ trưởng thành sớm hơn các cây còn lại.[26]
  • Nếu quyết định ngắt bớt chồi nách trên cây cà chua ”sinh trưởng vô hạn” (không phải dạng cây bụi), bạn nên cân nhắc không ngắt toàn bộ phần chồi. Để cho chồi cây phát triển đủ dài và ra vài chiếc lá, sau đó ngắt phần đầu ngọn. Như vậy sẽ khiến cây không dồn sức phát triển cành dài.
  • Nếu thân cây hoặc rễ cây bị tổn thương, thông thường bạn có thể cứu cây bằng cách chôn phần thân trên mặt đất và các cành thấp của cây xuống đất như khi bạn chôn 75% cây vào lần đầu tiên trồng cây. Những sợi lông trên thân cây và cành cây sẽ phát triển thành rễ.
  • Bón ”phân trà’’. Nếu có điều kiện, bạn có thể tự làm phân bón. Bỏ phân vào một chiếc tất da hoặc mảnh vải thưa. Đặt “gói trà’’ vào xô 20 lít và đổ nước đầy xô. Để “trà’’ ngấm trong vài ngày. Pha loãng ‘’trà’’ với nước theo tỷ lệ 1:1.
  • Bạn có thể trồng cây cà chua mình thích bằng cách để dành hạt cà chua trong khăn giấy. Để khô hạt. Chôn khăn giấy cùng hạt xuống đất khi bắt đầu vào mùa trồng trọt năm sau.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 https://bonnieplants.com/library/9-ways-to-grow-tomatoes/
  2. http://www.almanac.com/plant/tomatoes
  3. http://www.harvesttotable.com/2011/06/vegetable_crop_yields_plants_p/
  4. http://pallensmith.com/tag/tomatoes/
  5. https://www.almanac.com/plant/tomatoes
  6. http://www.tomato.org/Growing-Tomatoes.html
  7. http://extension.missouri.edu/p/G6461
  8. http://www.growingagreenerworld.com/tips-for-growing-great-tomatoes-starting-off-right/
  9. http://www.motherearthnews.com/organic-gardening/drip-irrigation-secrets-of-a-professional-grower-zbcz1405
  10. https://garden.org/learn/articles/view/368/
  11. http://www.tomatodirt.com/watering-tomatoes-faqs.html
  12. http://www.grow-it-organically.com/changing-soil-ph.html
  13. https://www.thisoldhouse.com/ask-toh/mulching-tomato-garden
  14. http://orgprints.org/24273/7/24273.pdf
  15. http://garden.org/articles/articles.php?q=show&id=1217
  16. https://bonnieplants.com/library/how-to-prune-tomatoes/
  17. https://bonnieplants.com/library/how-to-grow-tomatoes-in-hot-weather/
  18. https://cals.arizona.edu/hydroponictomatoes/system.htm
  19. https://www.rhs.org.uk/advice/profile?PID=217
  20. http://www.motherearthnews.com/organic-gardening/blossom-end-rot-prevention-and-treatment-zbcz1502
  21. http://extension.umd.edu/sites/extension.umd.edu/files/_images/programs/hgic/Publications/HG42_Soil_Amendments_and_Fertilizers.pdf
  22. http://www.vegetablegardener.com/item/11124/question-help-birds-are-eating-my-tomatoes
  23. http://www.motherearthnews.com/organic-gardening/pest-control/organic-pest-control-zm0z11zsto
  24. http://lifehacker.com/plant-basil-with-tomatoes-for-a-natural-pest-repellant-1771745856
  25. http://www.motherearthnews.com/organic-gardening/pest-control/organic-pest-control-zm0z11zsto?pageid=4#PageContent4
  26. http://www.caes.uga.edu/newswire/story.html?storyid=4790

Liên kết đến đây