Trồng nấm trong nhà

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Bất cứ người làm vườn nào thích tự trồng rau ăn đều nên thử trồng nấm. Nấm là loại thực phẩm bổ dưỡng vì chứa ít calorie và chất béo, giàu chất xơ và hàm lượng potassium cao.[1] Hơn nữa nấm rất dễ trồng trong nhà. Nấm sinh trưởng tốt ở môi trường trong nhà, nơi điều kiện về nhiệt độ và ánh sáng dễ kiểm soát hơn. Học cách trồng nấm cũng đồng nghĩa với việc kiểm soát điều kiện sinh trưởng của nấm một cách kỹ càng.

Các bước[sửa]

Phương pháp trồng nấm cơ bản[sửa]

  1. Quyết định loại nấm muốn trồng. Ba loại nấm dễ trồng trong nhà nhất là nấm sò, nấm mỡ và nấm hương (nấm đông cô). Phương pháp trồng những loại nấm này tương tự nhau, nhưng điều kiện sinh trưởng lý tưởng của từng loại thì có khác biệt.
    • Nấm sò trồng trong rơm là tốt nhất; nấm hương phát triển tốt khi trồng bằng mạt cưa từ các loại gỗ cứng; nấm mỡ sinh trưởng tốt nhất khi trồng bằng phân hữu cơ. Môi trường trồng nấm khác nhau phản ánh nhu cầu dinh dưỡng khác nhau của từng loại nấm. Tuy nhiên ba loại nấm này đều có thể trồng bằng mạt cưa hoặc rơm.
    • Việc chọn loại nấm để trồng là tùy thuộc vào ý thích của bạn. Nên trồng loại nấm nào bạn thích ăn nhất.
  2. Mua phôi nấm. Phôi nấm gồm nguyên liệu mạt cưa có cấy các sợi nấm – về cơ bản đó là cấu trúc rễ của nấm, tương tự như cây con để trồng cây.
    • Bạn có thể mua phôi nấm chất lượng cao từ nhiều nhà bán lẻ trên mạng, một số cửa hàng bán đồ làm vườn hoặc các cửa hàng bán sản phẩm hữu cơ.
    • Đảm bảo mua phôi nấm thay vì bào tử nấm. Một số nhà bán lẻ cũng bán cả bào tử nấm, một thứ tương tự như hạt cây (thay vì cây con). Trồng nấm từ bào tử mất nhiều thời gian và công sức hơn, và chỉ thích hợp cho người trồng nấm dày dạn kinh nghiệm.
  3. Khử trùng môi trường trồng nấm. Nếu trồng nấm bằng rơm hoặc mạt cưa, bạn sẽ phải khử trùng nguyên liệu trồng nấm trước khi gieo phôi nấm. Công đoạn này có tác dụng tiêu diệt các vi sinh vật cạnh tranh với sợi nấm.
    • Để khử trùng môi trường trồng nấm, bạn có thể cho nguyên liệu vào vật chứa có thể sử dụng an toàn trong lò vi sóng và thêm chút nước để làm ướt rơm hoặc mạt cưa. Sau đó đặt vào lò vi sóng ở nhiệt độ cao và đun trong hai phút cho đến khi nước sôi.
    • Điều này giúp tiêu diệt mọi vi sinh vật, tạo môi trường an toàn để các sợi nấm phát triển. Có thể bạn cần làm nhiều mẻ để khử trùng toàn bộ nguyên liệu rơm hoặc mạt cưa.
  4. Làm nóng môi trường trồng nấm để các sợi nấm phát triển. Các sợi nấm trong phôi nấm cần phát triển đầy đủ trong môi trường trồng nấm trước khi thành cây nấm. Nhiệt độ ấm sẽ tạo điều kiện cho sự tăng trưởng này.
    • Sau khi chọn nguyên liệu trồng nấm phù hợp với loại nấm, bạn hãy lấy một nắm nguyên liệu bỏ vào khay nướng. Khay nướng nông có bề mặt rộng sẽ tạo không gian rộng rãi cho nấm phát triển.
    • Dùng tay trộn phôi nấm vào nguyên liệu trồng nấm. Đặt khay nướng lên túi chườm nóng ở nhiệt độ 21 độ C. Đây là nhiệt độ lý tưởng cho sự tăng trưởng của sợi nấm.
    • Đặt khay phôi nấm ở nơi tối (chẳng hạn như ngăn tủ) trong 3 tuần. Bước này là để sợi nấm bén rễ vào môi trường sinh trưởng.[2]
  5. Đặt nguyên liệu trồng nấm vào môi trường thích hợp. Sau 3 tuần, bạn cần đặt khay nấm vào nơi mát và tối (khoảng 13 độ C). Tầng hầm là nơi lý tưởng để đặt khay nấm, nhưng ngăn tủ hoặc ngăn kéo trong phòng không có lò sưởi cũng là chỗ thích hợp trong mùa đông.
    • Rải một nắm đất trồng cây lên trên nguyên liệu trồng nấm và phun nước lên để hỗn hợp ẩm đều. Bạn có thể đặt khăn ẩm lên trên khay để ngăn hơi ẩm thoát ra ngoài.
    • Hỗn hợp này cần được duy trì độ ẩm và mát khi nấm mọc. Kiểm tra định kỳ và phun nước nếu cần.
  6. Thu hoạch khi nấm phát triển đầy đủ. Trong vòng 3 tuần, bạn sẽ thấy những cây nấm nhỏ xuất hiện. Tiếp tục duy trì môi trường ẩm, mát và tối để tạo điều kiện cho nấm tăng trưởng.
    • Khi mũ nấm tách hẳn khỏi thân nấm là đã đến thời điểm thu hoạch. Bạn có thể dùng tay nhổ nấm ra, nhưng làm như vậy sẽ có rủi ro làm tổn hại những cây nấm đang mọc bên dưới. Thay vào đó, bạn nên lấy dao sắc để cắt dưới chân nấm.
    • Tốt nhất là nên rửa nấm trước khi chế biến. Bạn có thể bảo quản nấm đã thu hoạch trong túi giấy và trữ trong tủ lạnh đến một tuần.

Các phương pháp trồng nấm khác[sửa]

  1. Trồng nấm từ bộ phôi nấm. Đối với người mới bắt đầu trồng nấm thì bộ phôi nấm chuẩn bị sẵn là một lựa chọn thú vị và dễ dàng để tự trồng nấm. Bộ phôi nấm là các bịch ni-lông chứa rơm hoặc đất đã được khử trùng và đã gieo phôi nấm. Mọi việc bạn cần làm chỉ là đặt túi phôi nấm ở môi trường thích hợp từ 7-10 ngày, và bạn sẽ có nấm nhà trồng.
    • Ở Mỹ, các bộ phôi nấm thường có giá từ 20-30 USD (ở Việt Nam giá dao động từ vài ngàn đến vài chục ngàn tùy loại và trọng lượng) và có nhiều loại nấm khác nhau như nấm mỡ, nấm crimini, nấm portobello, nấm hầu thủ, nấm hương, và nấm sò.
    • Để trồng nấm, bạn chỉ cần mở bịch phôi nấm ra và đặt vào nơi sáng, tránh ánh nắng trực tiếp – như góc khuất dưới bệ cửa sổ. Bộ phôi nấm cần phải đặt trong nhiệt độ thường và phun sương hàng ngày để giữ độ ẩm cao. Một số bộ trồng nấm còn kèm theo bao nhựa để đậy bịch nấm và duy trì độ ẩm.
    • Nấm sẽ mọc sau 7-10 ngày, nhưng bạn có thể thấy nấm mọc hai hoặc ba đợt trong thời gian khoảng 3 tháng.
    • Điều tuyệt vời của các bộ trồng nấm này là sau khi đã hết thu hoạch, bạn có thể chôn ngoài trời dưới lớp phủ vỏ vây hoặc lớp mùn. Sau đó tùy vào điều kiện thời tiết, nấm có thể bắt đầu xuất hiện ở những nơi đó.[3]
  2. Trồng nấm bằng bã cà phê. Trồng nấm bằng bã cà phê là một công việc thú vị khi tận dụng nguyên liệu lẽ ra đã bỏ đi. Bã cà phê là môi trường tuyệt vời cho nấm sinh trưởng (đặc biệt là nấm sò) vì đã được khử trùng qua quá trình pha cà phê, hơn nữa cà phê có chứa nhiều chất dinh dưỡng.
    • Với 500 g phôi nấm, bạn sẽ cần 2,5 kg bã cà phê mới (pha trong ngày). Cách tốt nhất để có lượng bã cà phê này là đến các hiệu bán cà phê và hỏi xin. Họ sẽ vui vẻ cho bạn.
    • Tiếp đó bạn cần vật đựng nguyên liệu – tốt nhất là túi trồng nấm thường bán kèm với phôi nấm. Nếu không, bạn có thể dùng túi đựng đồ đông lạnh cỡ lớn, hộp sữa hoặc hộp đựng kem rửa thật sạch và đục bốn lỗ nhỏ ở các mặt hộp.
    • Rửa tay sạch bằng xà phòng diệt khuẩn, sau đó trộn phôi nấm vào bã cà phê, dùng tay bóp vụn ra để đảm bảo phôi nấm được trộn đều. Bỏ bã cà phê đã trộn phôi nấm vào túi ni lông hoặc hộp đựng và buộc kín.
    • Đặt túi hoặc hộp đựng bã cà phê đã trộn phôi nấm vào nơi tối và ấm (nhiệt độ từ 18-25 độ C) như kệ đựng bát đĩa hoặc bên dưới bồn rửa. Đợi khoảng 3 tuần cho đến khi toàn bộ túi phôi nấm chuyển thành màu trắng – đó là do các sợi nấm đang bám rễ vào bã cà phê.
    • Khi nguyên liệu đã hoàn toàn chuyển màu trắng, bạn hãy đem ra chỗ sáng nhưng vẫn để dưới bóng mát và cắt một ô rộng khoảng 5 x 5 cm bên trên túi. Phun nước mỗi ngày 2 lần để đảm bảo độ ẩm – nấm không thể phát triển trong môi trường khô.
    • Những cây nấm tí hon sẽ bắt đầu xuất hiện trong vòng 5 đến 7 ngày sau. Tiếp tục phun sương, và mỗi ngày chúng sẽ to gấp đôi. Khi các mũ nấm bắt đầu hơi vươn lên cao là lúc có thể thu hoạch.[4]
    • Khi nấm không mọc nữa, bạn hãy đem bã cà phê ra chôn ngoài trời dưới lớp mùn; những cây nấm mới có thể sẽ mọc lên tùy vào điều kiện thời tiết.
  3. Trồng nấm trên khúc cây. Một cách thú vị khác để trồng một số loại nấm như linh chi, nấm Maitake, nấm hầu thủ, nấm hương, nấm pearl, nấm bào ngư phượng vĩ là trồng trên khúc cây. Quá trình này bao gồm việc ghép các nút gỗ đã được gieo sợi nấm vào khúc cây. Bạn có thể mua các nút này trên mạng và từ các nhà cung cấp bào tử nấm.
    • Công việc đầu tiên bạn cần làm là tìm một khúc cây thích hợp cho nấm phát triển. Khúc cây phải được lấy từ các loài cây không có hương thơm như cây phong, cây dương, cây sồi và cây du, có chiều dài khoảng 0,9 đến 1,2 m và đường kính không lớn hơn 35 cm. Khúc cây phải được cắt ra khỏi cây trước khi ghép phôi nấm ít nhất 2 tuần để giảm đặc tính kháng nấm tự nhiên trên thân cây.
    • Để ghép cho khúc cây dài 0,9 -1,2 m, bạn sẽ cần khoảng 50 nút. Để ghép nút vào khúc cây, dùng mũi khoan 8 mm khoan các lỗ sâu 5 cm hình thoi trên toàn bộ khúc cây. Các lỗ cần cách nhau khoảng 10 cm. Đặt nút vào các lỗ và dùng búa gõ cho các nút tụt vào hẳn trong thân cây.
    • Nếu định để khúc cây ngoài trời, có thể bạn phải bít các lỗ bằng sáp ong để bảo vệ các nút chứa phôi nấm khỏi hư hại vì côn trùng và thời tiết. Nếu bạn định để khúc cây trong nhà ở gara hoặc tầng hầm thì công đoạn này không cần thiết.
    • Dần dần các sợi nấm sẽ mọc ra khỏi nút và xuyên qua thân cây cho đến khi toàn bộ khúc cây sẽ phủ đầy nấm. Khi đó nấm bắt đầu mọc ra từ các khe hở trên thân cây. Quá trình này thường mất từ 9-12 tháng. Tuy nhiên tùy vào điều kiện nhiệt độ và độ ẩm, nấm sẽ đều đều mọc ra mỗi năm.[5]

Lời khuyên[sửa]

  • Để có thêm thông tin về trồng nấm trong nhà và ngoài trời, bạn có thể tìm đọc các bài viết trên wikiHow.

Những thứ bạn cần[sửa]

  • Phôi nấm
  • Mạt cưa, rơm hoặc phân bón
  • Khay nướng
  • Túi chườm nóng
  • Đất trồng cây
  • Bình xịt nước
  • Nước
  • Khăn

Nguồn và Trích dẫn[sửa]