Trở nên mạnh mẽ sau khi chia tay

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Chúng ta đều đã từng trải qua giai đoạn này. Cuộc chia tay mới xảy ra, và một mớ các cảm xúc hỗn độn vẫn còn mãnh liệt. Trở nên mạnh mẽ có thể sẽ khó khăn vào lúc đầu, và điều này chỉ có thể diễn ra một khi bạn cho phép bản thân đối mặt với sự đau buồn. Nhưng bạn sẽ sớm nhận ra rằng thời gian sẽ chữa lành mọi vết thương, và bạn sẽ trở nên tốt hơn và mạnh mẽ hơn bao giờ hết.

Các bước[sửa]

Đương đầu với nỗi đau[sửa]

  1. Chấp nhận rằng đau đớn là chuyện hiển nhiên. Giống như một ca khúc ngày xưa đã từng có câu, “Chia tay thật khó khăn”. Các nhà khoa học thậm chí đã chỉ ra rằng sự từ chối trong tình cảm sẽ kích hoạt chức năng trong não tượng tự như khi xảy ra nỗi đau về thể chất. [1] Bạn sẽ cảm thấy đau đớn khi chia tay với ai đó, và cảm thấy buồn về việc này là điều hoàn toàn tự nhiên.
    • Nhiều nhà tâm lý học đã ước tính rằng có khoảng 98% trong số chúng ta đã từng trải qua một vài dạng của tình yêu không được đáp lại, cho dù nó có là cảm xúc yêu thích ai đó mà không được đáp lại hoặc là một cuộc chia tay đầy đau buồn. Nhận biết rằng bạn không phải là người duy nhất trải qua vấn đề này tuy không giúp chữa lành trái tim tan vỡ của bạn, nhưng sẽ giúp bạn có thể dễ dàng chịu đựng nỗi đau.[2]
  2. Bộc lộ cảm xúc của mình. Không nên giả vờ rằng bạn vẫn ổn. Chối bỏ hoặc kìm nén cảm xúc – chẳng hạn như nói với bản thân rằng “Tôi thật sự ổn” hoặc “Chuyện đó không có gì to tát” sẽ làm mọi chuyện trở nên tồi tệ hơn. Bạn cần phải đối mặt với cảm xúc của bản thân để có thể vượt qua chúng.[3]
    • Hãy khóc thật nhiều nếu bạn muốn. Khóc là một phương pháp chữa trị khi bạn buồn. Khóc có thể làm giảm cảm giác căng thẳng, lo lắng và tức giận. Vì vậy, bạn hãy khóc, cầm lấy khăn giấy và khóc than hết mức có thể nếu cách này giúp được bạn.[4]
    • Bày tỏ cảm xúc của mình thông qua khả năng sáng tạo, chẳng hạn như hội họa hoặc âm nhạc. Hãy viết một ca khúc về cảm xúc của bạn, hoặc nghe một bài nhạc giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn. Vẽ một bức tranh về trạng thái cảm xúc của bạn. Tuy nhiên, bạn phải nhớ tránh xa khỏi các thể loại quá buồn hoặc giận dữ (chẳng hạn như thể loại nhạc death metal). Các thể loại này có thể làm tăng cảm xúc buồn bã và giận dữ cho bạn. [5]
    • Đấm đá hoặc đập vỡ một vật gì đó để bộc lộ nỗi đau nghe có vẻ hấp dẫn, nhưng bạn nên tránh các hành động này nếu có thể. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng sử dụng bạo lực để bộc lộ sự tức giận, ngay cả khi hành động này chỉ thông qua việc sử dụng một đối tượng vô tri vô giác chẳng hạn như chiếc gối, có thể khiến bạn cảm thấy giận dữ hơn.[6] Để bộc lộ cảm xúc theo cách lành mạnh hơn, hãy thử bày tỏ các cảm xúc với chính mình hoặc với một người nào đó mà bạn yêu mến.[7]
    • Sẽ dễ dàng hơn nếu người đó là người thân trong gia đình bạn hoặc bạn bè mà bạn tin tưởng. Hãy tìm người có thể cho bạn mượn bờ vai để khóc và giúp bạn thả lỏng hoàn toàn. Có thể tại một thời điểm nào đó họ cũng đã từng khóc trên vai bạn. Bây giờ chính là lúc họ đền ơn bạn.
  3. Viết về các cảm xúc của bản thân. Bày tỏ cảm xúc của bạn thay vì kìm nén hoặc cố gắng phớt lờ nó sẽ giúp bạn có thể chấp nhận rằng bạn đang bị tổn thương nhưng không phải lúc nào mọi chuyện cũng phải diễn ra như vậy.[8] Viết về các cảm xúc của bạn một cách cởi mở và chân thật có thể giúp bạn hiểu rõ được chúng.[9][10] Bước đầu tiên để đương đầu với sự cô đơn sau khi chia tay là dành thời gian để tự xem xét và ngẫm nghĩ về bản thân.[11]
    • Hãy dành 20 phút mỗi ngày trong vòng 3 ngày để thả lỏng và viết về suy nghĩ thầm kín nhất của bạn về mối quan hệ này. Ngẫm nghĩ về kinh nghiệm của bạn khi bạn đang trong mối quan hệ tình cảm, bạn cảm thấy như thế nào sau khi chia tay, hoặc những sự lo lắng của bạn là gì khi bạn không còn trong một mối quan hệ tình cảm nữa.[12]
    • Các lý do phổ biến dẫn đến sự chia tay là do thiếu sự độc lập, thiếu sự cởi mở, hoặc thiếu cảm giác “lôi cuốn”.[13]
    • Không nên lo lắng về ngữ pháp và chính tả khi bạn viết. Bạn viết là dành cho bản thân bạn, để có thể bộc lộ các cảm xúc và suy nghĩ của mình.
  4. Xem xét dòng tâm trạng của bạn. Viết về cảm xúc của bạn là bước đầu tiên. Bước tiếp theo là đọc lại những điều bạn đã viết và cố gắng tìm hiểu lý do tại sao bạn lại có các cảm xúc này. Suy nghĩ về các cảm xúc này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về chúng, và cũng có thể giúp bạn nhận biết được bất kỳ sự biến dạng trong cảm xúc nào mà có thể gây nên sự bất công cho bạn.[14]
    • Ví dụ, nỗi sợ hãi phổ biến sau khi chia tay là sợ rằng không ai thích chúng ta, thậm chí rằng chúng ta không thu hút người khác. Sẽ khá dễ để bạn có cảm giác rằng bạn sẽ không thể nào tìm được người nào đó có thể yêu bạn một lần nữa.[15] Đây là phản ứng tự nhiên, nhưng bạn không nên thuyết phục bản thân rằng đó là sự thật. Hãy cố gắng tìm kiếm các chứng cứ để chứng tỏ rằng vẫn còn rất nhiều người yêu mến bạn, thậm chí ngay cả khi người mà bạn mong muốn rằng họ yêu bạn sẽ không yêu bạn (hoặc không thể yêu bạn theo cách bạn muốn).
    • Tìm kiếm các phát ngôn mang tính chất toàn diện, hướng vào nội tâm và những câu nói không thể đảo ngược trong nhật ký của bạn. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng các hình thức suy nghĩ này có thể dẫn đến trầm cảm sau khi chia tay và có thể làm bạn khó có thể tiến bước.[16]
    • Ví dụ, câu nói mang tính chất toàn diện chẳng hạn như “Cuộc chia tay này sẽ huỷ hoại cuộc sống của tôi”. Đôi khi bạn sẽ cảm thấy như vậy, nhưng sự việc có thể sẽ không giống như cảm giác của bạn. Hãy cố gắng biến câu nói này thành một câu bày tỏ có tính chất hạn chế chẳng hạn như: “Cuộc chia tay này thật sự gây đau đớn cho tôi vào lúc này, nhưng đây chỉ là một phần của cuộc sống”.
    • Câu nói hướng về nội tâm thường là câu đổ lỗi cho bản thân: “Là do lỗi của tôi” hoặc “Nếu tôi cố gắng thay đổi tình hình, có thể chúng tôi sẽ không chia tay”. Hãy nhớ rằng một mối quan hệ tình cảm đòi hỏi phải có sự tham gia của hai người. Cơ hội mà 100% lỗi lầm là do một người gây ra thường khá hiếm. Và nhìn chung, sự chia tay diễn ra khi cả hai không tương thích, không phải là vì một người trở nên “tồi tệ” hoặc “sai lầm”. Hãy cố gắng tự nhủ với bản thân rằng: “Mối quan hệ này kết thúc là vì chúng tôi không hợp nhau. Con người không ai giống ai cả và mỗi người đều có các nhu cầu khác nhau nên điều này là hoàn toàn bình thường”.
    • Lời bày tỏ mang tính chất không thể đảo ngược chẳng hạn như: “Tôi sẽ không bao giờ quên được anh ấy/cô ấy” hoặc “Tôi sẽ không bao giờ có được cảm giác này nữa”. Hãy nhắc nhở bản thân rằng mọi chuyện chỉ là tạm thời. Con người thường thay đổi. Trái tim sẽ được hàn gắn. Hãy cố gắng tự nhủ với bản thân rằng “Bây giờ tôi đang đau khổ, và tôi sẽ không sao. Vì không có gì có thể tồn tại mãi mãi”.
  5. Lặp lại các câu nói tự khẳng định mang tính tích cực. Sự chia tay có thể sẽ gây ảnh hưởng đến sự tự tin của bạn. Thể hiện sự tử tế với bản thân có thể giúp nhắc nhở rằng bạn là một người tuyệt vời và có khá nhiều đức tính tốt đẹp chỉ dành riêng cho người phù hợp với bạn. Lần kế tiếp khi các suy nghĩ tiêu cực về cuộc chia tay xuất hiện – và chắc hẳn chúng sẽ xuất hiện, ít nhất trong một khoảng thời gian ngắn – hãy thách thức chúng bằng cách sử dụng một trong các câu nói khẳng định đem lại hiệu quả sau đây: [17]
    • Tôi xứng đáng được yêu thương và chăm sóc, và sẽ có người nhận ra điều này
    • Bây giờ tôi đang buồn, nhưng tình trạng này sẽ không kéo dài mãi
    • Một phần nỗi đau của tôi là do các chất hoá học trong não gây nên và tôi không thể kiểm soát được nó
    • Các suy nghĩ và cảm xúc của tôi không phải là sự thật
    • Tôi yêu và tôn trọng bản thân mình
  6. Lập danh sách các tố chất tích cực của bạn. Chia tay người yêu có thể khiến bạn nghi ngờ giá trị của bản thân. Điều quan trọng là bạn phải biết nhắc nhở bản thân về những tính cách tốt đẹp của bạn. [18] Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng khi bạn nhắc nhở bản thân rằng bạn xứng đáng được yêu thương, bạn sẽ có thể dễ dàng đối phó với sự từ chối.[19] Hãy lập danh sách về những điều đẹp đẽ, tuyệt vời, và thú vị của bản thân. Khi bạn cảm thấy buồn, hãy xem lại danh sách đó và nhắc nhở bản thân rằng bạn là một người tuyệt vời.
    • Suy nghĩ về những việc bạn có thể thực hiện (đặc biết nếu những việc làm này không liên quan đến người mà bạn vừa chia tay). Bạn có thích môn thể thao nhảy dù tự do trên không, vẽ, viết nhạc, khiêu vũ hay không? Bạn có thích đi dạo hoặc nấu một bữa ăn thịnh soạn hay không? Hãy lập một danh sách các kỹ năng của bản thân và nhắc nhở bản thân rằng bạn là một người mạnh mẽ và có khả năng.
    • Suy nghĩ về những điều mà bạn yêu thích ở bản thân. Bạn sở hữu một nụ cười đốn tim người khác? Bạn có khả năng nhận thức thời trang tuyệt vời? Hãy nhắc nhở bản thân về những tố chất tốt đẹp của bạn – và rằng ý kiến quan trọng nhất chính là ý kiến của chính bạn.
    • Suy nghĩ về những điều tích cực mà người khác đã từng nói về bạn. Bạn bè của bạn có từng cho bạn biết rằng bạn là người biết cảm thông như thế nào hay không? Bạn có phải là nhân vật chính trong các buổi tiệc? Bạn có phải là người biết quan tâm đến người khác và từng nhường chỗ ngồi trên xe buýt hoặc tàu điện ngầm cho người khác? Hãy nhắc nhở bản thân rằng người khác cũng có thể nhận ra giá trị của bạn.
  7. Tìm kiếm sự giúp đỡ. Khi bạn chia tay ai đó, cảm giác bị cô lập hoặc bị cắt đứt là những điều hoàn toàn bình thường.[20] Hãy tìm kiếm sự giúp đỡ từ bạn bè và từ người mà bạn yêu thương, những người có thể giúp bạn đương đầu với các cảm xúc này và có thể giúp bạn nhắc nhở bản thân rằng bạn có rất nhiều sự yêu thương trong cuộc sống. [11]
    • Tâm sự với bạn bè. Chia sẻ cảm xúc với họ. Hãy tham khảo ý kiến của họ về những cuộc chia tay trước đây của họ. Họ có thể hỗ trợ bạn và có thể đưa ra các lời khuyên. [21]
    • Nếu bạn bè của bạn đưa ra các phản hồi hoặc lời khuyên, hãy cởi mở và lắng nghe chúng. Bạn không cần phải thực hiện theo lời khuyên của họ, nhưng hãy cảm kích tinh thần muốn giúp đỡ của họ. Nếu sau này bạn nhận thấy rằng họ trở nên ngần ngại khi nói chuyện với bạn về việc chia tay, có thể bạn đã quá chú tâm vào nó. Hãy nhớ hỏi thăm về cuộc sống của họ.
    • Đôi khi, bạn bè và người thân yêu của bạn có thể đi quá đà. Họ có thể sẽ cố gắng kiểm soát các quyết định của bạn hoặc thay bạn “sửa chữa” các vấn đề của bạn. Họ có thể nói xấu người yêu cũ của bạn và bạn có thể sẽ không cần các hành động này. Nếu sự giúp đỡ của người thân của bạn bắt đầu vượt quá giới hạn của việc đưa ra lời khuyên và cung cấp các cuộc trò chuyện hữu ích, hãy cho họ thấy rằng bạn rất cảm kích sự hỗ trợ của họ và bạn có thể tự tay giải quyết vấn đề này. Ví dụ, nếu một người bạn của bạn tình nguyện “trả thù” thay bạn, bạn có thể nói rằng “Tớ rất cảm kích việc cậu sẵn sàng đấu tranh cho tớ, nhưng tớ có thể tự mình giải quyết vấn đề này. Cậu đừng nên làm vậy”.

Trở nên mạnh mẽ[sửa]

  1. Cắt đứt quan hệ với người yêu cũ. Khi hai bạn chia tay, thường sẽ có lý do khiến bạn phải đưa ra quyết định này. Không liên lạc với người yêu cũ là bước quan trọng để chữa lành vết thương sau khi chia tay.[21] Bạn có thể sẽ cảm thấy bị cám dỗ trong việc liên lạc với người yêu cũ, đặc biệt là trong khoảng thời gian đầu, nhưng hãy cố gắng nhắc nhở bản thân về lý do khiến bạn chia tay.[22] Hãy mạnh mẽ lên và hãy tránh xa khỏi chiếc điện thoại của bạn!
    • Tình yêu lãng mạn giúp kích thích các dopamin trong não, khiến bạn cảm thấy như bạn “được ban thưởng” cho các cảm xúc của bạn. Khi bạn chia tay, bộ não của bạn sẽ tiến hành xử lý nó theo cách như xử lý cơn nghiện ma tuý. Không cần biết sẽ khó khăn như thế nào, không nên đầu hàng cảm xúc khao khát đó, nếu không thì bạn sẽ không bao giờ loại bỏ được nó.[23][24]
    • Không nên gọi điện hoặc nhắn tin cho người yêu cũ. Nếu cần, hãy xoá số điện thoại của anh ấy hoặc cô ấy khỏi danh bạ và khỏi điện thoại của bạn. Không gửi email hoặc gửi tin nhắn trên các trang mạng xã hội.
    • Theo dõi người yêu cũ trên thế giới ảo là một vấn đề thực sự. Không nên tìm kiếm người yêu cũ của bạn trên Facebook hoặc Instagram. Bạn sẽ chỉ có thể tập trung vào những bức ảnh hạnh phúc của anh ấy hoặc cô ấy và rằng anh ấy hoặc cô ấy đang có được những khoảng thời gian tuyệt vời. Bạn sẽ không ngừng tìm kiếm các manh mối và kỷ niệm, và điều này sẽ khiến bạn không thể cảm thấy tốt hơn. [25] Nếu cần, bạn có thể chặn (block) người yêu cũ trên trang mạng xã hội của bạn để bạn không thể bị cám dỗ.
    • Không nên đăng các câu trạng thái “gây sự chú ý” (các câu trạng thái mơ hồ trên mạng xã hội). Tập trung vào quá khứ sẽ chỉ ngăn bạn không thể tiến bước đến tương lai.
  2. Loại bỏ các kỷ vật. Lưu giữ những món quà quý giá của người yêu cũ hoặc bức ảnh của cả hai sẽ ngăn bạn không thể chữa lành vết thương và tiến bước. Bạn cũng có thể sẽ nhận thấy rằng lưu giữ chúng bên cạnh sẽ đem lại cảm giác buồn bã, cô đơn, hoặc giận dữ cho bạn. [17]
    • Xoá hình ảnh của người yêu cũ khỏi tài khoản mạng xã hội của bạn (hoặc ít nhất hãy cắt gương mặt của anh ấy hoặc cô ấy khỏi các bức ảnh).
    • Ngăn bản thân không thực hiện những việc làm mà cả hai đã từng thực hiện cùng nhau, chẳng hạn như lắng nghe “bài hát của chúng ta” hoặc đi đến khu vực hẹn hò yêu thích của cả hai. Các hành động này sẽ khiến bạn tập trung sự chú ý vào mối quan hệ không còn tồi tại nữa, thay vì vậy, hãy cho phép bản thân bước vào xã hội và tạo dựng các mối quan hệ mới (và tăng cường sự bền vững của các mối quan hệ hiện có).
    • Ký ức không phải lúc nào cũng được kích hoạt bởi các sự vật. Thậm chí ngay cả âm thanh và mùi hương cũng có thể kích hoạt một ký ức hoặc cảm xúc nào đó.[26] Nếu việc này xảy ra, bạn không nên cố gắng phớt lờ hoặc phủ nhận nó. Hãy nhìn nhận cảm xúc rằng: “Ồ, mùi hương đó làm mình nhớ đến chiếc bánh pizza trong ngày hẹn hò đi ăn pizza của mình. Mình thật sự nhớ chúng”. Và sau đó là tiến bước.
    • Nếu bạn sở hữu những đồ vật quá tốt để có thể vứt chúng đi, hãy xem xét việc tặng chúng cho các tổ chức từ thiện hoặc các cửa hàng tiết kiệm. Bạn sẽ có thể loại bỏ chiếc áo phông/ cốc cà phê/ chú gấu bông, và bạn cũng sẽ giúp đem lại sự thay đổi tích cực trong cuộc sống của người khác.
  3. “Chơi đẹp”. Thật dễ dàng để bạn xì lốp xe của người yêu cũ của bạn, giấu chìa khoá xe của cô ấy hoặc anh ấy, hoặc ném trứng vào nhà của anh ta hoặc cô ta. Bạn cũng có thể tung tin đồn về cô ta hoặc anh ta nhưng bạn không nên làm vậy. Hành vi này sẽ chỉ nhốt bạn trong quá khứ thay vì tập trung vào phương pháp để giúp bạn vượt qua cuộc chia tay. Và thậm chí hành động này cũng có thể khiến bạn mất đi vài người bạn.
    • Có khoảng một nửa số người thừa nhận rằng họ từng theo dõi người yêu cũ của họ theo cách này hoặc cách khác sau khi chia tay, từ việc thực hiện những cuộc gọi không mong muốn để đe doạ hoặc thậm chí phá hoại tài sản của người yêu cũ. Nữ ca sĩ Carrie Underwood có thể khiến sự trả thù trở nên thú vị để thực hiện, tuy nhiên, loại hành vi này sẽ chỉ khiến bạn khó có thể hồi phục sau khi chia tay. [27]
    • Hành động theo dõi và phá hoại cũng là các hành động bất hợp pháp. Người yêu cũ của bạn có đáng để bạn phải vào trại giam? Chắc chắn là không.
  4. Tránh các quyết định vội vàng. Sau khi chia tay, thông thường bạn sẽ muốn cắt tóc hoặc nhuộm tóc hoặc xăm mình. Cách này giúp chúng ta cảm thấy rằng chúng ta đang thay đổi danh tính và rằng chúng ta có thể trở thành một người hoàn toàn mới, một người chưa từng trải qua mối quan hệ tình cảm này. Hãy nhớ rằng các chất hoá học trong não sẽ bị thay đổi khi bạn chia tay người yêu, và khả năng phán đoán của bạn vào lúc này sẽ khá yếu.[16]
    • Hãy dành thời gian suy nghĩ về quyết định của mình. Nếu sau một vài tháng bạn vẫn muốn xăm mình bởi vì nó là biểu tượng của một thứ gì đó quan trọng, hãy thực hiện nó.
  5. Giữ cho bản thân luôn bận rộn. Phân tâm chỉ là một cách chữa trị tạm thời, nhưng nó sẽ giúp bạn ngừng suy nghĩ về nỗi đau của sự chia tay.[28] Tạo sự bận rộn cho bản thân bằng cách thực hiện các công việc mà bạn yêu thích, đặc biệt nếu chúng là những điều mới mẻ và thú vị, cách này sẽ giúp bạn nhận ra rằng cuộc sống của bạn vẫn chưa hoàn toàn kết thúc.
    • Hãy đọc các bộ sách mà bạn đã lên kế hoạch đọc nhưng chưa thể thực hiện. Hãy tham gia vào câu lạc bộ sách để bạn có thể trao đổi với người khác về chúng!
    • Tham dự vào một lớp học nào đó, học kỹ năng mới, lựa chọn sở thích mới. Học kỹ năng mới có thể nhắc nhở bạn rằng bạn có khả năng phát triển bản thân và đạt được thành tựu.
    • Hãy gọi điện cho những người mà bạn dự định trò chuyện vài tháng trước mà chưa thể thực hiện. Hãy nhắc nhở bản thân rằng bạn được vây quanh bởi những người yêu mến bạn và ủng hộ bạn.
  6. Tập thể dục. Tập thể dục là một cách tốt để loại bỏ sự thất vọng và nỗi đau của bạn. Tập thể dục sẽ phóng thích các endorphin, các chất hoá học trong não giúp bạn cảm thấy hạnh phúc. Tập thể dục điều độ và thường xuyên sẽ giúp bạn chống lại sự lo lắng và sự trầm cảm. [29] Hãy đặt mục tiêu tập thể dục 30 phút mỗi ngày để có thể cảm thấy tốt hơn.
    • Nếu bạn nghĩ rằng lịch trình của bạn không cho phép, hãy suy nghĩ lại. Hãy tìm kiếm các bài tập cường độ cao để bạn chỉ phải tập luyện trong những khoảng thời gian nhỏ chẳng hạn như 15 phút. Ngoài ra, bạn có thể tập thể dục một chút vào buổi sáng và vào buổi tối. Bạn không nhất thiết phải tập thể dục trong cùng một khoảng thời gian.
    • Thực hiện những nỗ lực nhỏ, chẳng hạn như bạn có thể đậu xe xa khỏi cổng để có thể tự tay rửa xe.
    • Không nên sử dụng hành động tập thể dục như một cách để “sữa chữa” bản thân. Đây là một cách tiếp cận không lành mạnh và có thể sẽ dẫn đến các biến dạng trên cơ thể và các vấn đề tinh thần khác. Hãy tập thể dục vì nó tốt cho cơ thể và tinh thần chứ không phải là vì bạn cảm thấy rằng bạn “cần” làm việc đó để có thể khiến người khác khao khát bạn.

Học cách phát triển bản thân[sửa]

  1. Luôn vui vẻ. Cách này nghe có vẻ bất khả thi, đặc biệt nếu bạn chỉ vừa mới chia tay. Tuy nhiên, vui vẻ là một bài thuốc tuyệt vời cho bộ não của bạn. Nó giúp làm giảm sự tức giận và làm tăng cảm xúc tích cực cho bạn.[30] Vì vậy, hãy đi chơi cùng bạn bè. Đi xem phim. Đi khiêu vũ. Đi hát karaoke. Hãy làm những việc bạn thích và thả lỏng bản thân một chút. Bạn sẽ cảm thấy tốt hơn.
    • Tiếng cười cũng là một liều thuốc tuyệt vời. Cười sẽ giúp phóng thích các endorphin, là các chất điều chỉnh tâm trạng tự nhiên của cơ thể. Tiếng cười thậm chí có thể làm tăng khả năng chịu đựng nỗi đau của cơ thể.[31]
  2. Thết đãi bản thân. “Liệu pháp mua sắm” có thể thật sự khá tốt cho bạn, nếu được thực hiện đúng cách. Nghiên cứu đã cho thấy rằng khi bạn đi mua sắm sau khi bị từ chối tình cảm, bạn có xu hướng sẽ hình dung về sự phù hợp của hàng hoá với phong cách sống mới của bạn. Chọn mua một bộ trang phục có thể làm tăng sự tự tin của bạn hoặc thay thế một vật dụng nội thất cũ không phù hợp với phong cách của bạn do người yêu cũ từng lựa chọn có thể giúp bạn hàn gắn vết thương.[32]
    • Hãy nhớ rằng: không nên sử dụng việc chi tiêu như là một cách để che dấu nỗi đau. Và bạn cũng không nên tiêu tốn quá nhiều tiền trong tài khoản tín dụng của bạn vì nếu không thì bạn sẽ căng thẳng hơn khi các hoá đơn chi tiêu được gửi đến nhà của bạn. Chỉ nên dành tặng bản thân một vài thứ.
  3. Tham gia vào sinh hoạt cộng đồng. Loại bỏ sự tập trung vào bản thân có thể giúp bạn tránh việc ngẫm nghĩ không ngừng giống như “một chiếc đĩa nhạc bị hư”, trong đó điều duy nhất mà bạn có thể nghĩ về là mọi việc tồi tệ như thế nào. [33] Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng lòng tốt và sự cảm thông đối với người khác có thể giúp thúc đẩy tâm trạng của bạn và hình thành “hiệu ứng gợn sóng” đối với sự cảm thông của những người xung quanh.[34][35] Vì vậy hãy bước ra thế giới. Hãy làm bản thân trở thành một thành viên tốt hơn cho một cộng đồng tốt hơn.
    • Tình nguyện là một hoạt động tuyệt vời mà bạn có thể tham gia. Hãy kiểm tra với nhà thờ, trường học, hoặc các tổ chức từ thiện nơi bạn sinh sống để nhận biết cách tạo ra sự khác biệt.
    • Phục vụ hoặc dành tặng một điều gì đó cho người khác cũng có thể giúp bạn cảm nhận được mục đích sống của bản thân. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng khi bạn đóng góp để thực hiện một điều mà bạn tin tưởng – đặc biệt nếu đó có liên quan đến một con người – bạn có thể sẽ cảm thấy rằng bạn đang tạo nên sự khác biệt cho thế giới.[36]
  4. Tập trung vào thái độ tích cực. Chỉ bởi vì anh ta/cô ta chia tay bạn hoặc không muốn bạn quay về không có nghĩa rằng bạn vô giá trị. Có rất nhiều người trong cuộc sống vẫn đang muốn có được bạn và sẵn sàng đối xử với bạn tốt hơn người yêu cũ của bạn. Hãy tìm kiếm những sự việc có thể giúp bạn có thể mỉm cười và cười vang. Hãy vây quanh bản thân bằng những người bạn và những con người quan tâm đến bạn. Bạn sẽ cảm thấy tốt hơn.
    • Dù gì đi nữa thì hạnh phúc cũng sẽ đem lại thành công cho bạn.[37] Bạn càng hạnh phúc bao nhiêu thì bạn càng có thể gieo trồng hạt giống tích cực quanh bạn bấy nhiêu, và chúng sẽ dẫn bạn đến với những điều to tát hơn và tốt đẹp hơn trong cuộc sống.
    • Con người thường dễ bị “lây lan cảm xúc” hoặc bị ảnh hưởng bởi cảm xúc và tâm trạng của người khác. Nếu vây quanh bạn là những người tích cực, bạn sẽ có thể suy nghĩ tích cực hơn. Ngược lại, nếu vây quanh bạn là những người tiêu cực và đau khổ, bạn sẽ dễ dàng rơi vào trạng thái giống họ.[38]

Tiến bước[sửa]

  1. Tha thứ và quên đi mọi việc. Sau khi giai đoạn đầu của cảm giác sốc và đau buồn đã trôi qua, bạn sẽ có thể bắt đầu bỏ qua mọi chuyện và duy trì sự bình tĩnh của bản thân. Khi bạn tha thứ cho người yêu cũ của bạn về tất cả những việc đã xảy ra, bạn sẽ bắt đầu quên chúng. Điều này là hoàn toàn bình thường vì đây là một chu trình tự nhiên. [39] Hãy nhớ rằng: thứ tha là một hành động mà bạn thực hiện vì bản thân chứ không phải vì người khác.[40][41]
    • Một cách để có thể tha thứ cho ai đó là bằng cách bắt đầu ghi nhớ về việc mà bạn muốn tha thứ. Nhớ lại sự ảnh hưởng của hành động đó đến cảm xúc của bạn. Chú ý đến các suy nghĩ về bản thân và về người yêu cũ.[42]
    • Ngẫm nghĩ về trải nghiệm. Bạn có thể học hỏi được gì từ nó? Có lẽ sẽ có những điều mà bạn hy vọng rằng người đó sẽ thực hiện khác đi. Bạn hy vọng gì ở tương lai? Bạn sẽ sử dụng kinh nghiệm này như thế nào để có thể phát triển bản thân?
    • Hãy nhớ rằng thứ tha không phải là một lời bào chữa cho việc thực hiện các hành vi xấu. Tha thứ cho ai đó không có nghĩa là bạn phải hoà giải với người đó, hoặc bạn cho họ “có quyền” thực hiện một hành vi nào đó. Tha thứ có nghĩa là loại bỏ mọi gánh nặng và sự tức giận. Thứ tha sẽ đem lại sự thanh thản cho tâm hồn bạn.
    • Hãy nhắc nhở bản thân rằng bạn không thể kiểm soát hành động của người khác. Điều duy nhất mà bạn có thể kiểm soát đó chính là các hành động và phản ứng của chính bản thân bạn.
    • Hãy tự nhủ với bản thân rằng bạn tha thức cho các lỗi lầm của người đó. Và hãy nhớ rằng sẽ phải mất một ít thời gian để bạn có thể cảm thấy hoàn toàn tha thứ cho người đó – điều này là thật sự bình thường.
  2. Ngẫm nghĩ đôi chút về quá khứ, nhưng sau đó hãy suy nghĩ về tương lai. Bây giờ có lẽ bạn đã hoàn toàn đắm chìm trong quá khứ. Tại sao vậy? Bạn không thể thay đổi nó. Nó sẽ không giúp ích gì cho "tương lai" của bạn. Sẽ ra sao nếu bạn suy nghĩ về tương lai? Chắc chắn nó sẽ giúp bạn có thể dễ dàng hơn trong việc suy nghĩ tích cực. Hãy dành một ít thời gian ngẫm nghĩ về bài học mà bạn nhận được từ trải nghiệm này, và sau đó hãy dành thời gian để lên kế hoạch cho tương lai. [43]
    • Hãy sử dụng thời điểm này để xem xét về bài học mà bạn nhận được từ mối quan hệ để có thể giúp ích cho tương lai của bạn. Bạn sẽ làm gì khác đi? [44] Lập một danh sách những điều sẽ không giúp ích cho mối quan hệ và những điều ngược lại. Sau đó viết ra những tố chất mà bạn muốn người yêu mới của bạn sở hữu, anh ấy hoặc cô ấy thuộc típ người như thế nào, các đặc điểm thể chất, tính cách, v.v.
    • Hãy xem xét liệu bạn có thể nhận ra khuôn mẫu cho các mối quan hệ trong quá khứ của bạn. Đôi khi, con người thường liên tiếp phải lòng những người không xứng đáng với họ. Điều này có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân, bao gồm cả cách mà bạn tương tác với cha mẹ bạn khi bạn còn là một đứa trẻ.[2] Kiểm tra xem liệu có một “tuýp” người nào đó không đem lại kết quả cho bạn. Hãy suy nghĩ về cách bạn có thể thực hiện để phá vỡ khuôn mẫu không đem lại kết quả này trong tương lai.
    • Nhìn nhận sự việc như một quá trình học hỏi. Chia tay sẽ làm bạn cảm thấy đau đớn. Chia tay tồi tệ vô cùng. Nhưng chúng cũng có thể khiến bạn trở nên mạnh mẽ hơn, tự tin hơn, và là một người giàu lòng trắc ẩn hơn nếu bạn muốn. Hãy tìm kiếm những điều bạn có thể học hỏi về bản thân và về nhu cầu của bạn.[45] Bạn nhận biết thêm được điều gì về bản thân mà trước đây bạn chưa từng biết? [46]
  3. Tìm hiểu về con người thật của bạn. Trong một mối quan hệ nghiêm túc, chúng ta thường trở thành một nửa của người khác thay vì là một phiên bản đầy đủ và độc đáo của chính bản thân chúng ta. Đây có lẽ là lý do khiến việc chia tay trở nên khó khăn. Nhưng một khi bạn được tự do, bạn có thể là chính mình một lần nữa. Bạn có thể dành thời gian để làm những việc mà bạn yêu thích mà không bị cản trở bởi ý kiến hoặc sự kiềm hãm của bất kỳ ai. Hãy dành thời gian để tìm hiểu về giá trị của bản thân và về người mà bạn muốn trở thành.[47]
    • Khi bạn đang trong mối quan hệ tình cảm, bạn có thể sẽ phải học cách thoả hiệp. Bây giờ chính là thời điểm mà bạn không cần phải thoả hiệp và có thể lắng nghe bản thân mình. Thêm cá cơm trên bánh pizza nếu bạn muốn. Ngủ dậy muộn vào ngày cuối tuần nếu người yêu cũ của bạn thường là người thức dậy sớm và thường có kế hoạch cho các ngày cuối tuần. Mặc trang phục mà bạn yêu thích nhưng người yêu cũ của bạn không thích nó. Treo bức tranh hoặc áp phích mà người yêu cũ của bạn không thích. Nghe loại nhạc mà người yêu cũ của bạn không thích. Tất cả những hành động này là cách để bạn có thể quay về với chính mình và có thể giúp bạn xây dựng lại cảm giác rằng bạn là một cá thể riêng biệt chứ không phải là một nửa của một cặp đôi.
    • Khi mối quan hệ này bắt đầu, bạn đã phải từ bỏ những gì? Một tình bạn? Một sở thích? Bạn phải hy sinh khía cạnh nào trong cuộc sống của bạn để tập trung vào người này? Hãy suy nghĩ về những điều mà bạn đã từ bỏ. Chúng có đang chờ đợi bạn hay không? Có thể lắm.
  4. Thúc đẩy bản thân rời khỏi vùng thoải mái. Thật dễ dàng để chúng ta duy trì trong vùng thoải mái của bản thân bởi vì chúng khá thoải mái. Tuy nhiên, thật khó để bạn có thể phát triển nếu không có sự đương đầu với các thách thức.[48] Hãy tận dụng cơ hội này để thử thực hiện những điều mới và chấp nhận những rủi ro mà bạn thường không dám thực hiện.
    • Quá nhiều sự thoải mái sẽ loại bỏ động lực của bạn. Có thể bạn đang cảm thấy khó chịu sau cuộc chia tay, hãy sử dụng nó để đem lại lợi ích cho bạn! Hãy dùng nó để thay đổi các lĩnh vực cần được thay đổi trong cuộc sống của bạn.[49]
    • Tìm hiểu cách rời khỏi vùng thoải mái của bản thân cũng đem lại các lợi ích khác. Ví dụ, chấp nhận các rủi ro (hợp lý, có kiểm soát) sẽ giúp bạn có thể dễ dàng chấp nhận rằng sự thương tổn và những điều bất ngờ là một phần của cuộc sống. Một khi bạn học cách chấp nhận chúng, bạn sẽ có thể dễ dàng xử lý điều bất ngờ tiếp theo có thể xảy đến với bạn. [50]
    • Điều này không có nghĩa là bạn có thể chơi các môn thể thao nguy hiểm mà không thông qua đào tạo, hoặc quyết định đi nước ngoài mà không hiểu biết gì về văn hoá và ngôn ngữ của đất nước đó. Hãy bắt đầu bằng các thử thách nhỏ và tiến lên từ đó.[3]
    • Hãy suy nghĩ về sự chia tay như là phương pháp đem lại cho bạn sự tự do xứng đáng. Bạn có thể đến trường, sống ở một nơi khác, hoặc cuối cùng cũng có thể nhận nuôi con mèo mà bạn thích. Bạn có thể dành buổi tối Thứ Sáu để đến các lớp hội hoạ mà bạn luôn mong muốn tham dự. Nếu bạn muốn thực hiện một giấc mơ nào đó thì đây chính là thời điểm thích hợp dành cho bạn.
  5. Cho phép bản thân có thời gian để vượt qua mọi chuyện. Ngay lúc này, trái tim bạn đang tan vỡ, nhưng sau này bạn sẽ không bị tan vỡ nữa. Nghe có vẻ rập khuôn, nhưng sự rập khuôn này là vì một lý do tốt đẹp – thời gian sẽ chữa lành vết thương của bạn. Bạn cần có thời gian để tìm hiểu triển vọng của mọi thứ. Mặc dù suy nghĩ về người đó như là một ký ức có thể sẽ khiến bạn cảm thấy khó chịu, nhưng sau này, cô ta/anh ta có thể sẽ trở thành ký ức mà bạn yêu thích và vui mừng vì nó đã xảy ra. Hình ảnh con người không thể tự động phai mờ trong ký ức bạn, vì vậy, bạn không nên quá nghiêm khắc với bản thân nếu quá trình đau buồn dường như không biến mất khỏi cuộc sống của bạn. Điều này là hoàn toàn bình thường. Nhưng hãy tin rằng mọi chuyện đều có thể.[30]
    • Vấn đề là một khi sự đau buồn đã qua đi, bạn sẽ không nhận thấy điều này. Một ngày nào đó bạn sẽ thức dậy và nhận ra rằng trong suốt tuần qua bạn đã không suy nghĩ về người đó. Quá trình này xảy ra từ từ và ngoài khả năng nhận biết của bạn. Vì vậy, khi bạn nghĩ rằng không có gì xảy ra thì bỗng chốc nó xảy ra. Nó luôn như vậy.

Lời khuyên[sửa]

  • Tạo danh sách các bài hát có thể đem lại nguồn cảm hứng cho bạn. Bao gồm các bài nhạc khiến bạn cảm thấy tự tin và mạnh mẽ! Khi bạn bắt đầu cảm thấy lạc lõng và cô đơn, hãy lắng nghe các ca khúc này để có thể tái tập trung.
  • Hãy nhớ tận hưởng cuộc sống. Sẽ khá tốt nếu bạn có thể tiến bước và chấp nhận bản thân như một cá thể độc lập. Hãy dành khoảng thời gian này để có thể dành nhiều thời gian hơn cho những người quan trọng trong cuộc đời của bạn: Gia đình và những người bạn thân của bạn.
  • Không nên đắm chìm trong quá khứ và hãy sống trọn vẹn mỗi ngày.
  • Hãy thoải mái và thư giãn! Lắng nghe những bài nhạc hay để loại bỏ các suy nghĩ khỏi tâm trí của bạn.
  • Nếu bạn nhận thấy một thôi thúc mạnh mẽ về việc bạn cần phải thay đổi diện mạo của bản thân, hãy chắc chắn rằng bạn sử dụng những thứ tạm thời, chẳng hạn như sử dụng màu tóc nhuộm có thể phai sau một vài tuần hoặc sử dụng tóc nối bằng kẹp với màu sáng.
  • Hãy giữ cho bản thân luôn bận rộn, giao du cùng bạn bè là cách hữu hiệu nhất để có thể gây xao nhãng cho bản thân và hãy nhớ luôn khôn ngoan trong việc lựa chọn những người mà bạn muốn tâm sự về tình hình của bạn. Bạn không cần phải thoả mãn trí tò mò của mọi người trên thế giới bằng các câu hỏi tại sao và bằng cách nào mà mối quan hệ của bạn tan vỡ. Hãy lựa chọn những người có thể giúp ích cho bạn khi bạn chia sẻ nỗi đau của bạn, bạn không cần phải làm hài lòng tất cả mọi người.
  • Không bao giờ được đắm chìm trong quá khứ và cho phép nó làm hỏng tương lai của bạn. Bạn nên cố gắng cho qua mọi chuyện và quên chúng đi nếu chúng làm bạn buồn, khốn khổ và không thể tập trung.

Cảnh báo[sửa]

  • Duy trì trạng thái "chỉ là bạn bè" là một điều không nên. Chấp nhận rằng mối quan hệ của bạn đã kết thúc là bước đầu sau khi chia tay, và nếu không có sự nhận thức này bạn sẽ khó có thể tiến bước. Ngay lúc này chính là thời điểm thích hợp cho sự đổi mới, không phải cho niềm hy vọng hoà giải. Có thể sẽ có cơ hội để hai bạn trở lại với nhau, nhưng ngay cả các hướng dẫn khôn ngoan nhất trong vấn đề "giành lại người yêu cũ" cũng đều bắt đầu với bước đầu tiên đơn giản này: ngừng yêu. Nó có thể sẽ là khoảng thời gian ngừng yêu khá dài, chẳng hạn như một hoặc hai năm. Sẽ không an toàn về mặt cảm xúc để có thể duy trì tình bạn cho đến khi bạn hoàn toàn ngưng dành tình cảm cho người yêu cũ – cho đến khi bạn có thể cảm thấy vui mừng khi biết rằng người yêu cũ của bạn đang hẹn hò với một người khác.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]

  1. http://healthland.time.com/2011/03/28/the-pain-of-romantic-rejection-like-being-punched-in-the-gut/
  2. 2,0 2,1 https://www.psychologytoday.com/blog/the-couch/201502/6-ways-get-past-the-pain-unrequited-love
  3. 3,0 3,1 http://psychcentral.com/blog/archives/2013/02/19/7-tips-to-avoid-personalizing-rejection/
  4. http://psychcentral.com/blog/archives/2009/06/06/7-good-reasons-to-cry-your-eyes-out/
  5. http://www.apa.org/helpcenter/recognize-anger.aspx
  6. http://www.psychologicalscience.org/media/myths/myth_30.cfm
  7. http://www.prevention.com/mind-body/emotional-health/healthiest-ways-express-anger
  8. https://www.psychologytoday.com/blog/fighting-fear/201308/how-cope-rejection
  9. http://www.mayoclinic.org/healthy-living/end-of-life/in-depth/grief/art-20047261?pg=2
  10. Lepore, S. J., và Greenberg, M. A. (2002). Hàn gắn trái tim tan vỡ: Ảnh hưởng của việc viết về cảm xúc đến tâm trạng, quá trình nhận thức, điều chỉnh xã hội và sức khoẻ sau một cuộc tình tan vỡ. Tâm lý học và Sức khoẻ, 17(5), 547-560.
  11. 11,0 11,1 Rokach, A. (1990). Tồn tại và đối phó với sự cô đơn. Tạp chí Tâm lý học, 124(1), 39-54.
  12. Lepore, S. J., và Greenberg, M. A. (2002). Hàn gắn các trái tim tan vỡ: Ảnh hưởng của việc viết về cảm xúc đến tâm trạng, quá trình nhận thức, điều chỉnh xã hội và sức khoẻ sau một cuộc tình tan vỡ. Tâm lý học và Sức khoẻ, 17(5), 547-560.
  13. Baxter, L. A. (1986). Sự khác nhau trong giới tính của quy tắc quan hệ tình cảm giữa hai giới tính khác nhau là nguyên nhân dẫn đến chia tay. Báo cáo về Quan hệ Xã hội và Cá nhân,3(3), 289-306.
  14. http://teenshealth.org/teen/your_mind/emotions/rejection.html#
  15. https://www.psychologytoday.com/articles/201012/the-thoroughly-modern-guide-breakups
  16. 16,0 16,1 http://www.healthline.com/health/depression/after-break-up
  17. 17,0 17,1 https://www.psychologytoday.com/blog/laugh-cry-live/201208/coping-distress-and-agony-after-break
  18. Bourgeois, K. S., & Leary, M. R. (2001). Đương đầu với sự từ chối: Xem thường những người xem chúng ta như sự lựa chọn cuối cùng của họ. Động lực và Cảm xúc, 25(2), 101-111.
  19. http://www.huffingtonpost.com/2014/03/13/rejection-coping-methods-research_n_4919538.html
  20. http://www.apa.org/monitor/2012/04/rejection.aspx
  21. 21,0 21,1 Locker Jr, L., McIntosh, W. D., Hackney, A. A., Wilson, J. H., và Wiegand, K. E. (2010). Cuộc chia tay của các mối quan hệ tình cảm lãng mạn: Dự đoán tình huống của sự phục hồi trong nhận thức. Tạp chí Tâm lý học Nam Mỹ, 12(3), 565.
  22. https://www.psychologytoday.com/blog/getting-back-out-there/201506/when-the-person-you-love-doesnt-love-you
  23. http://greatergood.berkeley.edu/article/item/this_is_your_brain_on_heartbreak
  24. https://www.psychologytoday.com/blog/thriving101/201012/rejection-losers-guide
  25. Marshall, T. C. (2012). Giám sát người yêu cũ trên Facebook: các liên kết với sự hồi phục sau khi chia tay và sự phát triển của bản thân. Tâm lý học Thế giới ảo, Hành vi, và Mạng Xã hội, 15(10), 521-526.
  26. https://www.psychologytoday.com/blog/intense-emotions-and-strong-feelings/201203/emotional-memories-when-people-and-events-remain
  27. Davis, K. E., Ace, A., và Andra, M. (2000). Thủ phạm của sự theo dõi và hành hạ tâm lý của người bạn đời: Tức giận-ghen, sự thiếu tin tưởng đi kèm, nhu cầu kiểm soát và bối cảnh của sự chia tay. Bạo lực và Nạn nhân, 15(4), 407-425.
  28. http://io9.com/5983273/how-to-fall-out-of-love-with-somebody
  29. http://www.health.harvard.edu/mind-and-mood/exercise-and-depression-report-excerpt
  30. 30,0 30,1 https://www.psychologytoday.com/blog/the-squeaky-wheel/201307/10-surprising-facts-about-rejection
  31. http://www.nytimes.com/2011/09/14/science/14laughter.html?_r=0
  32. http://business.time.com/2013/04/16/is-retail-therapy-for-real-5-ways-shopping-is-actually-good-for-you/
  33. Saffrey, C., & Ehrenberg, M. (2007). Khi các suy nghĩ gây đau đớn: Sự gắn bó, sự lặp lại trong suy nghĩ, và sự điều chỉnh sau một mối quan hệ tình cảm. Mối quan hệ Cá nhân, 14(3), 351-368.
  34. http://greatergood.berkeley.edu/topic/compassion/definition#why_practice
  35. http://www.helpguide.org/articles/work-career/volunteering-and-its-surprising-benefits.htm
  36. http://psychcentral.com/blog/archives/2013/12/22/how-giving-makes-us-happy/
  37. http://psychcentral.com/blog/archives/2012/12/02/does-success-lead-to-happiness/
  38. http://asq.sagepub.com/content/47/4/644.short
  39. Lepore, S. J., và Greenberg, M. A. (2002). Hàn gắn trái tim tan vỡ: Ảnh hưởng của việc viết về cảm xúc đến tâm trạng, quá trình nhận thức, điều chỉnh xã hội và sức khoẻ sau một cuộc tình tan vỡ. Tâm lý học và Sức khoẻ,, 17(5), 547-560.
  40. http://greatergood.berkeley.edu/article/item/nine_steps_to_forgiveness
  41. http://greatergood.berkeley.edu/article/item/the_new_science_of_forgiveness
  42. http://greatergood.berkeley.edu/article/item/overcome_barriers_forgiveness
  43. Saffrey, C., và Ehrenberg, M. (2007). Khi các suy nghĩ gây đau đớn: Sự gắn bó, sự lặp lại trong suy nghĩ, và sự điều chỉnh sau một mối quan hệ tình cảm. Mối quan hệ Cá nhân, 14(3), 351-368.
  44. http://www.scientificamerican.com/article/how-does-the-brain-react-to-a-romantic-breakup/
  45. http://tinybuddha.com/blog/dealing-with-a-break-up-and-learning-from-the-experience/
  46. http://www.uwosh.edu/couns_center/self-help/relationships/coping-with-a-break-up
  47. https://www.psychologytoday.com/blog/communication-success/201301/the-break-cure-7-ways-heal-find-happiness-again
  48. http://psychclassics.yorku.ca/Yerkes/Law/
  49. http://www.psychologytoday.com/blog/confessions-techie/201101/comfort-kills
  50. http://www.nytimes.com/2011/02/12/your-money/12shortcuts.html?pagewanted=all&_r=1

Liên kết đến đây