Xây dựng nhân cách qua tính chính trực

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Điều tuyệt vời về nhân cách và tính chính trực - vốn là hai phạm trù có liên quan mật thiết với nhau – đó là: chúng là một trong số ít những điều trong cuộc sống mà không ai có thể lấy đi từ bạn. Lựa chọn của bạn là của riêng bạn. Ngay cả nếu ai đó có thể lấy đi cuộc sống của bạn, họ cũng không thể ép buộc bạn làm điều mà bạn cho là sai trái. Những hành động dưới đây không thể được hoàn thành cùng một lúc, và cũng không nên thực hiện chúng cùng một lúc. Mỗi việc dưới đây đều cần thời gian để bạn có thể hiểu đầy đủ và áp dụng vào cuộc sống. Hãy tìm hiểu về đức tính tốt và giá trị, cách chúng tương thích với cuộc sống và thế giới xung quanh bạn.

Các bước[sửa]

Có ý thức về nhân cách[sửa]

  1. Hiểu nhân cách và tính chính trực là gì. Các định nghĩa về nhân cách và tính chính trực thường được diễn đạt theo nghĩa rộng hoặc bị hiểu sai. Ý nghĩa thực sự của chúng là:
    • Trong bài viết này, nhân cách là tổng hợp những phẩm chất được thể hiện bởi một người hay một nhóm người, là sức mạnh giá trị đạo đức, và đặc điểm mô tả các thuộc tính, đặc điểm và năng lực của một người. Nhân cách nói lên bạn là ai. Nó định nghĩa bạn và hướng bạn đến một hành động cụ thể, với hy vọng tích cực.
    • Tính chính trực là tuân thủ kiên định theo một nguyên tắc đạo đức hay phẩm hạnh nghiêm ngặt không khiếm khuyết, trọn vẹn và không bị tách rời.[1]
    • Tính chính trực có thể tóm tắt đơn giản là làm đúng, hợp lý, ngay cả khi không có ai giám sát.
  2. Tìm hiểu những quy tắc đạo đức khác nhau. Một số người chấp nhận nguyên tắc xử thế của một tôn giáo cụ thể thành quy tắc đạo đức của họ. Những người khác dựa vào triết học đạo đức, hoặc họ tự phát triển các nguyên tắc dựa trên kinh nghiệm riêng.
    • Có hai học thuyết chính về đạo đức là thuyết vị lợi (hoặc hệ quả luận) và thuyết nghĩa vụ học. Thuyết vị lợi đề cập đến ý tưởng về tối đa hóa lợi ích lớn nhất.
    • Ví dụ, một người theo chủ nghĩa vị lợi có thể nghĩ rằng việc gây phá hoại tài sản là không sai khi giúp đỡ con tinh tinh đang bị thí nghiệm trái với đạo lý.[2]
    • Ngược lại, quan điểm của người theo thuyết nghĩa vụ học cho rằng một sự việc nào đó được coi là sai trái thì nó hoàn toàn sai trái, bất kể kết quả cuối cùng là gì. Người theo quan điểm này có thể xem việc gây thiệt hại tài sản là hoàn toàn sai trái dù lý do là gì.[3]
    • Bạn không cần phải tuân thủ theo nguyên tắc đến từ ai đó. Bởi vì bạn có ý thức về những điều đúng sai cho riêng mình, trong bất kỳ hoàn cảnh nào, bạn có thể điều chỉnh ý thức về việc đúng và sai cho phù hợp.
  3. Kiểm điểm lại quá khứ. Nhìn vào các lựa chọn của bạn trước đây, và xem xét mức độ bạn tuân thủ và không tuân thủ theo những nguyên tắc này.
    • Tuy nhiên, đừng lãng phí thời gian cảm thấy hối hận hay tội lỗi. Nghĩ về những sai lầm, thừa nhận chúng, và cố gắng để thay đổi trong tương lai.
  4. Tôn trọng người khác. Không cần phải bắt đầu từ vạch xuất phát khi bạn quyết định sống với tính chính trực. Lưu tâm đến những người đi trước, cả trên phương diện cuộc sống cá nhân, cũng như những nhân vật nổi tiếng trong lịch sử đã sống một đời với nhân cách trọn vẹn. Bạn có thể nhận thấy rằng tôn trọng người khác sẽ tạo động lực để bạn giữ được tính chính trực cho chính mình.[4]
    • Nếu bạn xem ai đó là một tấm gương mẫu mực về đạo đức, hãy tạo một buổi gặp mặt để trò chuyện cùng nhau. Dùng cách của bạn để hỏi họ về cách để quản lý cuộc sống. Cụ thể, bạn có thể đặt câu hỏi về việc làm thế nào để duy trì một thái độ tốt. Họ nói gì về cảm giác lùi bước (chùn chân), về giá trị thỏa hiệp và không giữ vững được sự thật quan trọng hơn quan điểm của bất kỳ ai đó?
    • Đừng ganh đua với người khác. Nhớ rằng bạn là một cá nhân duy nhất với cuộc sống riêng, và bạn không nên cố gắng cạnh tranh với bất kỳ phẩm chất hay tính cách của ai khác. Thay vào đó, hãy học hỏi từ tính cách của người khác và áp dụng những gì thích hợp nhất cho bạn.
  5. Kiên quyết nhưng kiên nhẫn với chính mình và người khác. Bạn đã bắt đầu cuộc hành trình cả đời và nó có rất nhiều trở ngại. Tạo cho mình uy tín khi bạn hành động theo tính chính trực, và thừa nhận khi bạn không thực hiện được sự nhất quán đó, nhưng không nên từ bỏ mục tiêu và mục đích khi bị trượt chân hay thất bại. Cũng như bạn có thể tha thứ cho sai lầm của người khác theo thời gian, đừng quên tha thứ cho chính mình.
  6. Quyết định quy tắc đạo đức của bạn. Chọn một hệ quy tắc, đạo đức, hoặc các nguyên tắc mà bạn tin rằng sẽ mang đến cuộc sống hạnh phúc, viễn mãn, công bằng, và một thế giới tốt đẹp hơn.
    • Sẵn lòng cập nhật nguyên tắc sống khi bạn có nhiều kinh nghiệm trong cuộc sống hơn. Bạn hoàn toàn có thể điều chỉnh ý thức của bạn về đúng, sai và lý luận đạo đức. Hầu hết mọi người thay đổi cách nhìn nhận giữa đúng và sai thông qua quá trình tiến bộ của họ.[5]
    • Nguyên tắc sống sẽ phụ thuộc vào tiêu chuẩn riêng của bạn.
  7. Xác định giá trị của bạn. Để xác định kiểu nguyên tắc đạo đức khái quát mà bạn muốn áp dụng vào cuộc sống, đã đến lúc nghĩ đến từng giá trị quan trọng đối với bạn. Tìm hỗ trợ trong việc tìm ra các giá trị của mình bằng cách tự đặt một số câu hỏi[6]:
    • Nghĩ đến hai người mà bạn thực sự ngưỡng mộ. Bạn ngưỡng mộ điều gì ở họ? Có phải là vì cô ấy luôn trung thực, ngay cả khi sự thật làm cho cô ấy trông xấu đi? Có phải là vì anh ta luôn hào phóng trong việc sử dụng thời gian? Họ đã làm gì tạo ra cảm hứng cho bạn?
    • Nếu có thể thay đổi chỉ một điều cho cộng đồng địa phương (hoặc đất nước của bạn), bạn sẽ thay đổi điều gì? Nó có tầm quan trọng gì khiến bạn muốn thay đổi nó thay vì thay đổi những thứ khác? Ví dụ, bạn sẽ làm cho một số bộ phận trong cộng đồng có được sự công bằng hơn? Bạn muốn mọi người tôn trọng đất nước của họ hơn?
    • Nghĩ về một thời gian hoặc thời điểm trong đời khi bạn cảm thấy rất hài lòng và thỏa mãn. Điều gì đã xảy ra tại thời điểm đó hoặc trong lúc đó? Tại sao bạn nghĩ rằng bạn đã có cảm giác đó?
    • Vấn đề toàn cầu nào khiến bạn phấn khởi nhất hoặc khó chịu nhất? Tại sao bạn nghĩ rằng chúng ảnh hưởng đến bạn theo cách đó? Có phải sự việc thăm dò không gian làm cho bạn phấn khích không? Nếu vậy, có lẽ bạn coi trọng giá trị cải thiện nhân loại thông qua khoa học. Đọc về nạn đói có làm cho bạn khó chịu nhất không? Nếu vậy, có lẽ bạn coi trọng giá trị chăm sóc người khác và chia sẻ sự đồng cảm.
  8. Quan sát kiểu phản ứng của bạn. Một khi bạn đã trả lời các câu hỏi, kiểm tra xem bạn có các kiểu hoặc nguyên tắc đạo đức xuất hiện nào hay không. Ví dụ, có lẽ bạn ngưỡng mộ một người bạn không bao giờ nói xấu về người khác. Do đó, bạn cũng cảm thấy rất hài lòng khi bạn có cơ hội để buôn chuyện về ai đó nhưng bạn lại tự kiềm chế mình để không nói xấu họ. Hoặc có lẽ bạn tôn trọng người sốt sắng trong các hoạt động tôn giáo. Điều này có thể cho thấy bạn coi trọng giá trị tương tự và giúp bạn xác định loại tiêu chuẩn đạo đức mà bạn muốn áp dụng trong cuộc sống.[6]

Sống với tính chính trực[sửa]

  1. Quyết định thay đổi. Quan sát cách cư xử lý tưởng mà bạn muốn, dựa trên các giá trị sống đã được xác định, và cách bạn cư xử gần đây. Hãy thực hiện những bước để thay đổi hành vi nhằm hướng cuộc sống phù hợp hơn với điều mà bạn tin tưởng có liên quan đến tính chính trực.
    • Bạn có thể thực hành bằng cách chủ động tìm kiếm cơ hội để thể hiện tính chính trực, và thử ưu tiên cho sự thay đổi chính trực trong cuộc sống, cũng như nhận thức được cơ hội để hành động theo cách bạn muốn trong các tình huống xảy ra.
    • Ví dụ, bạn muốn trở thành một người rộng lượng hơn. Đừng chỉ chờ đợi cơ hội để trở nên rộng lượng. Những điều bạn muốn trong cuộc sống có thể trôi qua bạn nếu bạn không thực hiện nỗ lực tích cực để có chúng. Ngay bây giờ, bạn có thể nghiên cứu tìm một tổ chức từ thiện xứng đáng và đóng góp thời gian hay hỗ trợ tiền bạc. Bạn có thể đi ra ngoài và ủng hộ tiền cho một người vô gia cư để họ có một bữa ăn ấm cúng, hoặc trả tiền vé xem phim cho người ngồi phía sau bạn.
  2. Tin vào bản thân và sự thay đổi. Nói với chính mình rằng bạn có thể đưa ra quyết định mà bạn muốn thực hiện. Sẽ có khó khăn và bạn có thể vấp ngã, nhưng bạn cũng sẽ có khả năng kiểm soát hành vi nếu bạn tin vào chính mình và tin rằng bạn có khả năng thay đổi và cải thiện bản thân.[7]
    • Để tin vào chính mình, hãy suy nghĩ về thành công trong quá khứ của bạn. Điều này sẽ cung cấp bằng chứng cụ thể để biết rằng bạn đã thành công trong việc trở thành mẫu người mà bạn muốn trước đây.
    • Đồng thời, nghĩ về những thay đổi để trở nên tốt hơn theo cách nào đó và sử dụng thông tin đó nhắc nhở bản thân rằng bạn cũng có thể thay đổi trong tương lai.
  3. Nuôi dưỡng lòng tự trọng. Tính chính trực và sự tự tin luôn song hành. Không giữ được tính chính trực có thể phá hủy ý thức về sự tự tin của bạn. Và có sự tự tin cao sẽ giúp bạn cảm thấy bạn có thể vượt qua thách thức và sống với tính chính trực bằng cách làm những điều khó khăn.[8]
    • Có nhiều cách để cải thiện lòng tự trọng. Bắt đầu bằng cách thiết lập những kỳ vọng thực tế cho bản thân và đôi lúc cho phép mình thất bại. Nếu bạn thiết lập những kỳ vọng cho chính mình quá cao, bạn sẽ thất vọng khi không thể đạt được chúng, và bạn sẽ trở thành kẻ 'thất bại' trong mắt mình dù thực tế có lẽ rất ít người có thể thực hiện được các mục tiêu mà bạn đã đặt ra.[9] Bạn cũng có thể cải thiện lòng tự trọng bằng cách sẵn sàng thay đổi hình ảnh bản thân, đó là cách bạn nhìn nhận về con người mình. Bạn có thể làm điều này bằng cách điều chỉnh niềm tin bản thân khi bạn thay đổi.[9]
    • Ví dụ, có lẽ bạn đã từng tích cực tham gia các môn thể thao và việc bạn tự xem mình như một vận động viên là một phần tạo nên lòng tự trọng. Tuy nhiên, thời thế thay đổi và trách nhiệm với cuộc sống có thể làm thay đổi các điều ưu tiên khiến bạn không còn dành thời gian cho thể thao. Nghĩ đến cách bạn định nghĩa bản thân của hiện tại.
    • Thay vì nghĩ bạn là một vận động viên 'hết thời' hoặc 'vô dụng', hãy nghĩ về bản thân theo cách tích cực hơn dựa trên những gì bạn đang nhiệt tình thực hiện ở hiện tại. Có lẽ bạn là một người cha hay một người anh em tuyệt vời, hoặc một nhân viên làm việc chăm chỉ. Kết hợp thông tin này khi tự nhìn nhận bản thân, bạn có thể thấy rằng lòng tự trọng được cải thiện, nó giúp bạn sống với tính chính trực dễ dàng hơn.[9]
  4. Có ý thức với quyết định của bạn. Bất kể quyết định lớn hay nhỏ, hay nó có dễ dàng giúp bạn đến gần với con người mình muốn, hãy ý thức đầy đủ về những quyết định của mình và hiểu tác động từ chúng.
    • Một phần việc này liên quan đến nhận thức của bạn về hậu quả khi bạn đưa ra các quyết định đối với bản thân và người khác. Ví dụ, ngay cả một quyết định nhỏ cũng có ảnh hưởng đến tính chính trực của một người. Giả sử bạn đang ăn tối với bạn bè và bạn muốn ăn miếng pizza cuối cùng, nhưng bạn cũng nhận ra bạn của bạn cũng thực sự muốn ăn nó. Bạn cũng biết rằng anh ta chưa ăn bữa trưa ngày hôm đó. Hãy suy nghĩ về hậu quả của việc ăn miếng pizza cuối đối với bạn và cả người bạn đó.
    • Bạn của bạn sẽ bị đói nếu không ăn miếng bánh pizza cuối đó. Nếu bạn biết anh ấy cần ăn miếng bánh đó hơn mình nhưng bạn vẫn quyết định ăn nó, điều này sẽ ảnh hưởng đến nhân cách của bạn. Như vậy, khi bạn thỏa hiệp tính chính trực của mình, dù là những việc nhỏ nhặt, nó có thể thay đổi nhận thức của riêng bạn và suy nghĩ của người khác về bạn.
  5. Đặt bản thân trong môi trường thuận lợi. Sẽ dễ dàng hơn để sống với tính chính trực nếu bạn thực hiện các bước để tránh dành thời gian trong môi trường có hại cho bạn.
    • Ví dụ, nếu có những người bạn sử dụng thuốc và điều này vi phạm nguyên tắc về tính chính trực của bạn, hãy xem xét ra khỏi khỏi môi trường đó bằng cách tìm những người bạn mới. Bạn sẽ ít có khả năng sử dụng thuốc và vi phạm nguyên tắc của mình nếu không có những người bạn như vậy xung quanh!
  6. Tránh cám dỗ trước áp lực của bạn đồng lứa. Sống với tính chính trực là sống với nguyên tắc đạo đức, bất kể người khác nghĩ gì. Đừng nhượng bộ người khác khi họ cố ép bạn làm những gì bạn không muốn.[10]
    • Nếu ai đó cố ép bạn làm gì đó mà bạn không muốn, thử nhắc nhở bản thân rằng bạn là người duy nhất phải sống với những hậu quả do hành vi của mình gây ra từ nay về sau.
  7. Lịch sự. Đừng thô lỗ khi tương tác với người khác. Tuân thủ các chuẩn mực xã hội như không ợ hơi tại bàn ăn hoặc chơi nhạc lớn tiếng vào ban đêm khi người khác đang cố gắng ngủ. Đừng nói xấu sau lưng người khác.[11]
  8. Thông cảm. Nghĩ cho người khác trên quan điểm của họ. Điều này có thể khó khăn, nhưng nó sẽ giúp bạn hành động theo cách ủng hộ xã hội (tức là những cách mà sẽ phù hợp với định nghĩa của bạn về tính chính trực).[12]
    • Để cảm thông với ai khác, hãy nghĩ đến trường hợp của họ. Tự hỏi xem bạn đã từng gặp hoàn cảnh đó chưa. Nếu có, mường tượng bạn đã cảm thấy ra sao. Nghĩ đến hoàn cảnh cụ thể của họ và xem nó khác với hoàn cảnh của bạn như thế nào. Sự việc có thể khiến họ có cảm xúc khác với bạn. Nếu bạn chưa từng trải qua các tình huống mà bạn đang cố gắng để cảm thông, hãy tưởng tượng bạn sẽ cảm thấy như thế nào trong hoàn cảnh đó.
    • Ví dụ, nếu một người vô gia cư xin bạn 20 ngàn để mua thức ăn, nghĩ xem bạn sẽ cảm thấy như thế nào nếu bạn bị đói, lạnh và không có một mái nhà che mưa che gió.

Lời khuyên[sửa]

  • Có thể bạn sẽ cảm thấy tự tin và sức mạnh cá nhân đang lớn lên khi phải đối mặt và vượt qua thách thức để kiên trì với các giá trị của mình, dù chúng là gì đi nữa.
  • Đừng nghĩ về những gì thế giới có thể mang lại cho bạn, hãy nghĩ đến điều mà bạn có thể làm cho thế giới.
  • Tham khảo cuộc sống và công việc của Victor Frankl, là người sống sót trong các trại tập trung suốt Thế chiến II. Xem phần tóm tắt hoàn chỉnh nhất qua đoạn trích dẫn dưới đây:

    "We who lived in concentration camps can remember the men who walked through the huts comforting others, giving away their last piece of bread. They may have been few, but they offer sufficient proof that everything can be taken from a man but one thing: the last of human freedoms - to choose one's attitude in any given set of circumstances - to choose one's own way." (Tạm dịch: "Chúng tôi, những người đã sống trong các trại tập trung có thể nhớ những người đã đi qua những túp lều và an ủi người khác, cho đi miếng bánh mì cuối cùng của họ. Họ chỉ là nhóm số ít người, nhưng họ cho ta bằng chứng rõ ràng rằng có thể lấy đi tất cả mọi thứ ở một người ngoại trừ một thứ: quyền tự do tối thiểu của con người - để lựa chọn thái độ cho một trong bất kỳ tình huống nào – hãy chọn cách riêng của mình").

  • Viết nhật ký và ghi lại sự tiến bộ của bạn mỗi ngày - bằng cách này bạn có thể nhìn lại những thành công trong một ngày khó khăn khi bạn đang đấu tranh để bảo vệ tính chính trực của mình.

Cảnh báo[sửa]

  • Ý thức về những người sẽ cố gắng thuyết phục bạn bỏ cuộc trong việc giữ gìn nhân cách hoặc tính chính trực. Những cá nhân đó có thể cố gắng nói với bạn rằng không ai là hoàn hảo; họ có thể chế nhạo bạn là người không thực tế. Ghi nhớ một sự thật rằng chỉ vì không ai là hoàn hảo không có nghĩa là bạn phải vi phạm những điều bạn tin là lẽ phải. Học hỏi từ sai lầm là điều tốt, nhưng chúng ta không cần phải luôn phạm sai lầm để tạo ra bài học. Nhớ rằng phấn đấu để trở nên hoàn hảo và sự hoàn hảo là hai điều khác nhau. Điều đầu tiên là tính toàn vẹn, điều thứ hai là sự phù phiếm.
  • Nhân cách của bạn là duy nhất, vì vậy đừng cố gắng để chính xác giống với bất cứ ai khác. Xây dựng nó dựa trên năng lực và điểm mạnh của bạn. Sự tự đánh giá, tự kiểm điểm, tự xem xét nội tâm, v.v. có hiệu quả giúp bạn nhận ra mình là duy nhất.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]