Chủ đề nóng: Phương pháp kỷ luật tích cực - Cổ học tinh hoa - Những thói hư tật xấu của người Việt - Công lý: Việc đúng nên làm - Giáo án Điện tử - Sách giáo khoa - Học tiếng Anh - Bài giảng trực tuyến - Món ăn bài thuốc - Chăm sóc bà bầu - Môi trường - Tiết kiệm điện - Nhi khoa - Ung thư - Tác hại của thuốc lá - Các kỹ thuật dạy học tích cực
- Dạy học phát triển năng lực - Chương trình giáo dục phổ thông
Điều trị chứng khô miệng
Từ VLOS
Trong miệng không có đủ nước bọt, bị đau họng kinh niên hoặc đau khi nhai và nuốt thức ăn có thể là dấu hiệu của chứng khô miệng. Lượng nước bọt thấp làm giảm khả năng chống lại vi khuẩn và giảm khả năng đưa thức ăn từ môi xuống cổ họng của miệng. Khô miệng có thể là do một số thói quen, bệnh, thuốc chữa bệnh và mất nước nói chung gây ra. Có nhiều cách điều trị khô miệng nhưng xác định nguyên nhân sẽ giúp bạn ngăn khô miệng tái phát.
Mục lục
Các bước[sửa]
Thay đổi chế độ ăn[sửa]
-
Uống
nhiều
nước.[1][2][3]
Mất
nước
là
một
trong
những
nguyên
nhân
phổ
biến
gây
khô
miệng.
Nhấp
một
ngụm
nước
cũng
giúp
giảm
chứng
khô
miệng
gây
ra
do
bệnh
hoặc
do
tác
dụng
phụ
của
thuốc.
[4]
- Các bác sĩ khuyến nghị nên uống 8-12 cốc nước, mỗi cốc 240 ml mỗi ngày để bổ sung đủ nước cho cơ thể.[5]
- Tuy nhiên, uống quá nhiều nước sẽ hòa tan lớp màng nhầy trong miệng và khiến triệu chứng khô miệng nặng thêm. Nếu cảm thấy phải uống quá nhiều nước mới có thể làm dịu cơn khô miệng, bạn nên hỏi bác sĩ về những cách khác.
- Ngoài cách nhấp một ngụm nước, bạn có thể ngậm đá viên trong miệng (không nhai) để giảm khô miệng.[3]
- Tránh hoặc hạn chế đồ uống chứa caffeine.[2][4][6] Caffeine là chất lợi tiểu, tức kích thích tình trạng mất nước. Do đó, caffeine sẽ khiến triệu chứng khô miệng trở nặng. Bạn nên uống nhiều nước nhưng cần tránh uống cà phê, trà, một số loại soda nếu bị khô miệng.
-
Ăn
thức
ăn
chua.[3]
Thức
ăn
chua
kích
thích
tuyến
nước
bọt
nên
rất
có
ích
khi
bạn
bị
khô
miệng.
Một
số
thực
phẩm
chua
(ví
dụ
như
hoa
quả
họ
Cam)
còn
chứa
nhiều
vitamin
C.
- Lưu ý, quá nhiều axit từ thực phẩm chua có thể gây hại men răng, tăng nguy cơ sâu răng. Để giảm nguy cơ này, bạn nên nhấp một ngụm nước sau khi ăn đồ chua.
- Thêm sốt và nước thịt vào món ăn. Khả năng nuốt thức ăn cứng cũng bị ảnh hưởng nếu bạn bị khô miệng. Thêm nguyên liệu dạng lỏng như sốt hoặc nước dùng thịt vào món ăn có thể giúp thức ăn cứng trở nên dễ nuốt hơn. [5]
-
Ăn
thức
ăn
mềm,
ẩm.[5]
Những
thực
phẩm
này
không
cần
nhai
nhiều
và
dễ
nuốt
hơn
thực
phẩm
khô,
giòn
và
dai
như
thịt
dai
và
bánh
mì
giòn.
Bạn
nên
ăn
thực
phẩm
mềm
như:
- Sữa chua
- Bánh Pudding
- Hoa quả đóng hộp
- Rau củ nghiền
- Món đút lò có nguyên liệu nước dùng hoặc sốt
- Ngũ cốc cắt nhỏ như bột yến mạch
- Súp và món hầm
- Sinh tố hoa quả
- Thịt được chế biến mềm như thịt gà luộc
- Nhấp một ngụm nước khi ăn.[2] Miệng khô thiếu nước bọt có thể gây đau hoặc khó nuốt thức ăn. Uống một ít nước khi ăn có thể giúp bạn dễ nuốt thức ăn hơn và bổ sung thêm nước. Bạn có thể uống một ngụm nước, ăn một miếng rồi lại uống một ngụm nước.
Kiểm soát triệu chứng[sửa]
-
Duy
trì
thói
quen
vệ
sinh
răng
miệng
đúng
cách.[2][4][3]
Vệ
sinh
răng
miệng
kém
có
thể
khiến
miệng
khô
do
tích
tụ
vi
khuẩn
và
mảng
bám.
Ngoài
ra,
bản
thân
chứng
khô
miệng
có
thể
làm
tăng
nguy
cơ
sâu
răng
và
các
vấn
đề
về
răng
miệng
khác.
Vì
vậy,
bạn
cần:
- Đi khám nha sĩ thường xuyên để kiểm tra và vệ sinh răng miệng.
- Đánh răng sau khi ăn và dùng chỉ nha khoa thường xuyên.
- Tránh tiêu thụ đồ ăn ngọt và nước ngọt.
- Sử dụng nước súc miệng. Nước súc miệng dạng không kê đơn có thể giúp tiêu diệt vi khuẩn và mảng bám. Nên súc miệng ít nhất 2 lần mỗi ngày nhưng nên dùng nước súc miệng không chứa cồn vì cồn có thể khiến chứng khô miệng nặng thêm.[4][6] Nha sĩ cũng có thể khuyến nghị sử dụng nước súc miệng florua dạng kê đơn để bảo vệ răng và/hoặc nước súc miệng đặc biệt dùng để điều trị chứng khô miệng.
-
Nhai
kẹo
cao
su
hoặc
kẹo
không
đường.
Nhai
một
số
loại
kẹo
có
thể
giúp
kích
thích
sản
sinh
nước
bọt
và
làm
dịu
cơn
khô
miệng.
Kẹo
cao
su
không
đường,
kẹo
không
đường,
kẹo
bạc
hà…là
lựa
chọn
phù
hợp
và
cũng
không
làm
tăng
nguy
cơ
sâu
răng
hay
các
vấn
đề
về
răng
miệng
khác.
[2][4][7]
- Xylitol trong kẹo cao su và kẹo không đường có thể gây tiêu chảy hoặc chuột rút nếu tiêu thụ với lượng lớn.
- Sử dụng sản phẩm thay thế nước bọt dạng không kê đơn.[1][7][3][6] Có nhiều loại sản phẩm dạng xịt và các sản phẩm có thể tạo chất thay thế nước bọt khi bạn bị khô miệng. Những sản phẩm này có bán ở hầu hết các hiệu thuốc. Bạn nên chọn sản phẩm chứa xylitol, carboxymethylcellulose hoặc hydroxyethyl cellulose.
-
Sử
dụng
máy
tạo
ẩm.
Đôi
khi,
chứng
khô
miệng
có
thể
là
do
môi
trường
xung
quanh
quá
khô.
Sử
dụng
máy
phun
sương
tạo
ẩm
có
thể
giúp
cung
cấp
độ
ẩm
cho
không
khí
trong
nhà
và
cải
thiện
triệu
chứng
khô
miệng.[4]
- Bạn có thể tìm mua máy phun sương tạo độ ẩm tại hầu hết các hiệu thuốc hoặc cửa hàng đồ gia dụng.
- Có thể dùng máy tạo ẩm bất cứ lúc nào, nhưng tốt nhất là dùng trong phòng ngủ vào buổi tối.
-
Thở
bằng
mũi.[4]
Một
trong
những
nguyên
nhân
phổ
biến
gây
khô
miệng
là
do
thở
bằng
miệng,
khiến
hơi
ẩm
thoát
ra
nhiều
hơn.
Đôi
khi
thở
bằng
miệng
trở
thành
thói
quen.
Vì
vậy,
bạn
nên
sửa
thói
quen
này
và
thở
bằng
mũi.
- Nếu không thể thở bằng mũi, bạn hãy hỏi bác sĩ về việc dùng thuốc thông mũi hoặc những phương pháp có ích khác.
- Bảo vệ môi khô.[2] Khô miệng có thể liên quan đến tình trạng môi khô, nứt nẻ và khiến bạn cảm thấy khó chịu hơn. Thoa son dưỡng thường xuyên có thể giúp bảo vệ môi.
- Tránh hút thuốc.[4] Hút thuốc lá có thể ảnh hưởng đến lượng nước bọt được sản xuất trong miệng. Mỗi lần hút một hơi thuốc là bạn đang đưa khói thuốc nóng vào miệng. Hắc ín trong thuốc lá cũng gây kích ứng hoặc tắc nghẽn tuyến nước bọt.
Tiếp nhận chăm sóc y tế[sửa]
-
Đi
khám
bác
sĩ
hoặc
nha
sĩ.
Bạn
nên
đến
gặp
chuyên
gia
nếu
chứng
khô
miệng
dai
dẳng
và
các
phương
pháp
điều
trị
tại
nhà
không
hiệu
quả.
Hãy
trao
đổi
với
bác
sĩ
về
tiền
sử
bệnh
tật
của
bản
thân.
Nhiều
bệnh,
tình
trạng
bệnh,
hội
chứng
có
thể
gây
khô
miệng,
bao
gồm:[8]
- Tiểu đường
- Bệnh Parkinson
- Hội chứng Sjögren’s
- Hội chứng Sicca (khô mắt và miệng)
- Một số hình thức xạ trị[9]
- Một số phẫu thuật ở răng, như nhổ răng khôn
- Sử dụng một số thuốc chữa bệnh, bao gồm thuốc kháng histamine, thuốc thông mũi, thuốc giảm đau, thuốc điều trị huyết áp, thuốc chống trầm cảm và nhiều thuốc khác
-
Uống
thuốc
kê
đơn
lợi
tiết.[2][3]
Trong
một
số
trường
hợp,
bác
sĩ
có
thể
kê
đơn
thuốc
dùng
để
điều
trị
chứng
khô
miệng.
Hiện
tại,
có
một
số
thuốc
thường
dùng
như:
- Cevimeline được dùng để điều trị khô miệng do hội chứng Sjögren’s.
- Pilocarpine được dùng để điều trị khô miệng do hội chứng Sjögren’s và xạ trị.
- Amifostine bảo vệ khỏi tổn thương do xạ trị và được nghiên cứu cho thấy giúp giảm mức độ nghiêm trọng của chứng khô miệng ở một số bệnh nhân.
- Trao đổi với bác sĩ về tất cả các thuốc chữa bệnh bạn đang uống. Vì khô miệng thường là tác dụng phụ của thuốc chữa bệnh nên bác sĩ cần xem qua tất cả các thuốc bạn đang uống. Nếu chứng khô miệng nghiêm trọng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc khác để thay thế. Trong một số trường hợp, kích ứng đi kèm khô miệng có thể vượt quá lợi ích của thuốc.
- Tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ. Trong nhiều trường hợp, chứng khô miệng có thể trở thành mãn tính hoặc tái phát. Nếu bác sĩ kê đơn hoặc khuyến nghị điều trị bằng florua trong một thời gian, bạn cần tuân thủ đúng hướng dẫn ngay cả khi chứng khô miệng biến mất sau vài ngày. Như vậy mới có thể điều trị khỏi nguyên nhân gốc rễ và triệu chứng khô miệng.
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ 1,0 1,1 http://www.mouthhealthy.org/en/az-topics/d/dry-mouth
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 http://www.aaom.com/index.php?option=com_content&view=article&id=124:dry-mouth&catid=22:patient-condition-information&Itemid=120
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 http://cancer.unm.edu/cancer/cancer-info/cancer-treatment/side-effects-of-cancer-treatment/less-common-side-effects/nutritional-issues/dry-mouth/
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/dry-mouth/expert-answers/dry-mouth/faq-20058424
- ↑ 5,0 5,1 5,2 http://healthlibrary.stanford.edu/patient/nutrition/tips_dry_mouth.pdf
- ↑ 6,0 6,1 6,2 http://healthlibrary.stanford.edu/patient/nutrition/tips_dry_mouth.pdf
- ↑ 7,0 7,1 http://www.mouthhealthy.org/en/az-topics/d/dry-mouth
- ↑ http://www.health.harvard.edu/diseases-and-conditions/what-causes-dry-mouth-and-what-treats-it-the-family-healthguide
- ↑ http://www.chemocare.com/chemotherapy/side-effects/dry-mouth.aspx#.VRtMNVz_RBU