Đo nồng độ hormon
Hầu hết các loại hormon hiện diện trong máu với một nồng độ cực nhỏ (một số hormon có nồng độ 1 picogram một phần triệu miligram) trong 1 lít máu. Vì vậy, đối với một số hormon việc đo nồng độ trong máu không thể thực hiện được với những phương pháp hóa học thông thường.
Thật may, chúng ta đã có những phương pháp để đo được nồng độ các tiền chất của hormon hay nồng độ các sản phẩm cuối cùng của quá trình biến đổi do hormon tác động. Nột trong những phương pháp đó có tên radioimmunoassay dựa trên nguyên lý của sự kết hợp đặc hiệu kháng nguyên - kháng thể trong đó kháng nguyên chuẩn đã được đánh dấu đồng vị phóng xạ.
Các bước cần thiết:
(1)tạo kháng thể đặc hiêụ cho hormon cần nghiên cứu
(2)cho vào loại dịch thể (ví dụ máu) cần đo nồng độ hormon các loại sau:
(a) một lượng nhỏ kháng thể
(b) một lượng thích hợp kháng nguyên chuẩn đã được đánh dấu đồng vị phóng xạ.
- Lượng kháng thể được đưa vào rất nhỏ sẽ tạo sự cạnh tranh giữa hormon chuẩn (đã được đánh dấu) và hormon cần được đo nống độ (có mặt trong dịch kiểm tra). Lượng mỗi loại hormon kết hợp được với kháng thể đo được sẽ tỷ lệ với nồng độ của chúng.
(3)sau khi quá trình kết hợp hormon với kháng thể đạt tới trạng thái cân bằng, phức hợp hormon – kháng thể được tách khỏi phần dịch thể, hàm lượng hormon chuẩn được đo bằng kỹ thuật đo phóng xạ. Nếu lượng hormon chuẩn kết hợp với kháng thể càng lớn thì lượng hormon cần kiểm tra kết hợp được với kháng thể càng nhỏ và nồng độ của chúng trong loại dịch cần kiểm tra càng thấp. Ngược lại, nếu chỉ một lượng nhỏ hormon chuẩn gắn được với kháng thể chứng tỏ lượng hormon cần kiểm tra trong dịch thể cạnh tranh để gắn được với kháng thể càng lớn và nồng độ hormon trong dịch thể đó càng cao.
(4)để tăng độ nhạy, phương pháp này được tiến hành với dich "chuẩn" chứa hormon không được đánh dấu ở nhiều nồng độ khác nhau. Sau đó dựng một đường phân bố chuẩn (standard curve). Qua so sánh kết quả đo với đường chuẩn có thể xác định được nồng độ hormon cần kiểm tra trong một dịch thể xác định với sai số trong khoảng 10-15%. Bằng phương pháp này ta có thể đo được đến một phần triệu gram hormon.
Phương pháp đo khác dựa trên sự cạnh tranh kết hợp với kháng thể Một trong những phương pháp đó sử dụng globulin huyết tương thay cho kháng thể. Globulin là yếu tố kết hợp tự nhiên đối với một số hormon (ví dụ adrenocortical hormone cortisol). Các bước tiến hành tương tự như dùng kháng thể.
| trang trước | Đo nồng độ hormon |
