Vai trò của Ca, Calmodulin và những yếu tố truyền tin khác
Khi có sự di chuyển của ion canxi vào trong tế bào, một hế thống truyến thông tin thứ hai sẽ hoạt động. Dòng canxi đi vào trong tế bào do các kênh canxi trên màng tế bào được mở sau khi hormon gắn với receptor.
Khi đi vào tế bào, ion canxi kết hợp với protein có tên gọi calmodulin (protein có bốn vị trí gắn canxi riêng biệt). Nếu ba hay cả bốn vị trí này kết hợp với canxi sẽ dẫn đến sự biến đổi về hình thái và hoạt tính của calmodulin gây ra các biến dổi trong tế bào tương tự như cách tác động của cAMP (hoạt hóa chuỗi các enzyme và làm biến đổi các phản ứng trao đổi chất trong tế bào). Một trong những chức năng đặc thù của calmodulin là hoạt hóa myosine kinase sau đó đến lượt myosie kinase sẽ tác động đến myosine của cơ trơn làm co những cơ này.
Nồng độ ion canxi trong các tế bào dao động trong khoảng 10 đến 10-8 millimole trong 1 lit. Nồng độ này không đủ để hoạt hóa hệ thống calmodulin. Khi tăng đến nồng độ 10-6 , 10-5 ion canxi sẽ hoạt hóa hệ thống này. Đây cũng là nống độ cần thiết của ion canxi trong tế bào cơ vân để hoạt hóa troponin C làm co cơ. Một điều thú vị là troponin C có đặc điểm tương tự với calmodulin cả về chức năng và cấu trúc protein.
Những yếu tố trung gian khác trong tế bào:
Ngoài hệ calmodulin, các yếu tố trung gian cần thiết cho tác động của hormon có mặt trong tế bào như
(1) cyclic guanosine monophosphate - một nucleotide khác có tác động tương tự cAMP nhưng hoạt hóa hệ thống enzyme khác với cAMP;
(2) inositol triphosphate được tạo ra khi hormon kết hợp với receptor có tác động hoạt hóa các enzyme trong tế bào.
(3) các prostaglandin là các hợp chất thuộc nhóm lipid và có mặt trong nhiều loại tế bào cũng có chức năng tác động nhu những chất trung gian cấp hai. Hàng trăm loại chức năng điều khiển tế bào được cho là thực hiện bởi các prostaglandin.
Mỗi yếu tố tác động trung gian có thể điều khiển những chức năng riêng biệt dẫn đến hàng loạt những thay đổi trong hoạt động sống của tế bào.
| trang trước | Vai trò của Ca, Calmodulin và những yếu tố truyền tin khác | Trang tiếp |
