Tác động của các steroid hormon và hormon tuyến giáp
Phương thức tác động thứ hai này của steroid hormones tiết ra từ miền vỏ tuyến thượng thận, buồng trứng và dịch hoàn thực hiện.
Sau khi được tổng hợp, những protein này đóng vai trò như những enzyme hay các protein vận chuyển để hoạt hóa các chức năng của tế bào. Cách thức tác động của steroid hormones có thể tóm tắt như sau:
(1)Hormon vào tế bào chất và kết hợp với các receptor trong tế bào chất
(2)Phức hợp receptor-hormon di chuyển vào nhân tế bào
(3)Phức hợp này kết hợp và tác động đến các gene đích dẫn đến tổng hợp các mRNA (các ARN thông tin)
(4)Các mRNA di chuyển ra tế bào chất và quá trình tổng hợp các protein mới dựa trên mRNA diễn ra tại ribosome.
Ví dụ: aldosterone (một hormon của vỏ thượng thận) đi vào tế bào chất của các tế bào ống thận và kết hợp với các receptor đặc hiệu tại đó. Sau khoảng 45 phút (là thời gian diễn ra quá trình được mô tả ở trên) các protein bắt đầu xuất hiện trong cac tế bào ống thận sẽ kích thích qua trình tái hâp thu Natri từ ống thận và tăng tiết Kali vào ống thận.
Tác động của hormon tuyến giáp
Thyroxine và triiodothyronine làm tăng cường quá trình sao mã của một số gene trong nhân tế bào. Trước tiên, các hormon này kết hợp với receptor của chúng trong nhân. Các receptor này có thể là các protein nằm trog phức hợp nhiễm sắc thể và có khả năng điều khiển chức năng của các yếu tố khởi sự hay yếu tố điều khiển quá trình sao mã của gene.
Hai đặc điểm quan trọng trong quá trình tác động của các hormon loại này bao gồm:
(1)Hormon hoạt hóa các gene dẫn đến hình thành nhiều loại (có thể hàng trăm loại) protein trong tế bào trong đó có nhiều enzyme xúc tác cho các quá trình trao đổi chất.
(2)Khi kết hợp được với các receptor trong nhân tế bào, hormon có thể tiếp tục duy trì được ảnh hưởng trong vài ngày và thậm chí vài tuần.
| trang trước | Tác động của các steroid hormon và hormon tuyến giáp | trang tiếp |
Nguyễn Bá Tiếp
