Ảnh hưởng kết hợp của nước biển dâng và các công trình xây dựng đến tình trạng ngập lụt tại đồng bằng sông Mê Kông
| Ảnh hưởng kết hợp của nước biển dâng và các công trình xây dựng đến tình trạng ngập lụt tại đồng bằng sông Mê Kông | |
| The combined impact on the flooding in Vietnam's Mekong River delta of local man-made structures, sea level rise, and dams upstream in the river catchment | |
| Tạp chí Estuarine, Coastal and Shelf Science 2007 January; 71 (1-2):110-116 | |
| Tác giả | Thi Viet Hoa Le, Huu Nhan Nguyen, Eric Wolanski, Thanh Cong Tran and Shigeko Haruyama |
| Nơi thực hiện |
University
of
Tokyo,
Graduate
School
of
Frontier
Science,
Department
of
Natural
Environmental
Studies,
5-1-5
Kashiwanoha,
Kashiwa-shi,
Chiba
277-8563,
Japan;
National Hydro-meteorological Center of Vietnam, 8 Mac Dinh Chi, Q1, Ho Chi Minh City, Vietnam; Australian Institute of Marine Science, PMB No. 3, Townsville M.C., Queensland 4810, Australia. |
| Từ khóa | Mekong River delta; model; flood; storm surge; sea level rise; siltation; dam |
| DOI [ URL] [ PDF] | |
Abstract[sửa]
The Mekong River delta plays an important role in the Vietnamese economy and it has been severely impacted during this century by a series of unusually large floods. In the dry season the delta is also impacted by salinity intrusion and tides. These effects have caused severe human hardship. To mitigate these impacts, a large number of engineering structures, primarily dykes and weirs, have been built in the delta in recent years and are still being built, mainly to control floods and saltwater intrusion. These control measures are still being upgraded. A GIS-linked numerical model shows that the flood levels in the delta depend on the combined impacts of high river flows in the Mekong River, storm surges, sea level rise, and the likely, future siltation of the Mekong Estuary resulting from the construction of dams in China as well as many other dams proposed throughout the remaining river catchment. The model suggests that the engineering structures in the delta increase the flow velocities in the rivers and canals, increasing bank erosion, and cause the water to be deeper in the rivers and canals. This increases flooding in the non-protected areas of the delta and increases the risk of catastrophic failure of the dykes in the protected areas. The model also predicts that a sea level rise induced by global warming will enhance flooding in the Mekong River delta in Vietnam, and that flooding may worsen in the long term as a result of estuarine siltation resulting from the construction of dams. At the scale of the Mekong River basin, a multinational water resources management plan is needed that includes the hydrological needs of the delta. At the scale of the delta, a compromise is needed between allowing some flooding necessary for agriculture and preventing catastrophic flooding to alleviate human suffering.
Tóm tắt[sửa]
Đồng bằng sông Mêkông đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam và chịu ảnh hưởng nghiêm trọng bởi nhiều đợt ngập úng bất thường trong suốt thế kỷ. Trong mùa khô, đồng bằng bị tác động bởi hiện tượng nhiễm mặn. Những tác trên gây khó khăn cho cuộc sống. Nhiều công trình đê, đập và đang được xây dựng trong những năm gần đây nhằm hạn chế những tác động bất lợi này. Mô hình nghiên cứu sử dụng hệ thống thông tin địa lý cho thấy mức độ ngập lụt phụ thuộc vào tác động kết hợp của dòng chảy phía thượng lưu, các trận bão, mực nước biển dâng cao và có thể cả hiện tượng bồi lấp hạ lưu trong tương lai do các đập được xây dựng tại Trung Quốc cũng như tại các đoạn khác trên suốt dòng chảy. Mô hình nghiên cứu cho thấy các công trình tại vùng đồng bằng làm tăng tốc độ dòng chảy tại các sông, các kênh; tăng sói mòn đê dẫn đến tăng độ sâu của sông, kêng; làm tăng lũ úng tại các khu vực không được bảo vệ của đồng bằng và tăng nguy cơ vỡ đê tại các khu vực được bảo vệ. Mô hình còn cho dự báo sự tăng mực nước biển do hiện tượng ấm lên toàn cầu sẽ làm tăng mức độ ảnh hưởng của lụt tại đây và gây ảnh hưởng lâu dài do hiện tượng bồi lắng lưu vực. Ở mức độ vùng lưu vực, cần phải có một chương trình quản lý nguồn nước đa quốc gia bao gồm cả chương trình quản lý chế độ thủy văn tại vùng Đồng bằng. Với cả vùng đồng bằng, cần một sự tính toán, thỏa hiệp hợp lý để vừa cho phép các đợt dâng nước ngập cần thiết có lợi cho sản xuất nông nghiệp vừa ngăn chặn thảm họa ngập lụt cho con người. <veterinary tạm dịch.>
