Atherigona oryzae (Dòi đục thân hại bắp)
Dòi đục thân hại bắp có tên khoa học là Atherigona oryzae Malloch, thuộc họ Muscidae (Ruồi), bộ Diptera (Hai Cánh).
Mục lục
Phân bố[sửa]
Dòi đục thân phân bố tại Australia, Bangladesh, Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia, Nhật, Malaysia, Myanmar, Nepal, Pakistan, Philippines, Samoa, Sri Lanka, Thailand.
Ký chủ[sửa]
Lúa, bắp, lúa miến, mía, cỏ Panicum repens, Cynodon dactylon.
Đặc điểm hình thái và sinh học[sửa]
Thành trùng màu xám đen, trên ngực có 3 sọc mờ. Trên 3 đốt bụng cuối có 3 đôi đốm đen. Ruồi có chiều dài cơ thể từ 0,4-0,5 mm và chiều ngang rộng khoảng 0,3 mm.
Trứng rất nhỏ, hình thoi, màu trắng khi mới đẻ và đậm dần khi sắp nở. Thời gian ủ trứng từ 2 - 3 ngày.
Ấu trùng mới nở màu trắng sữa, tuổi cuối màu vàng sậm, cơ thể thon dài, đầu là móc nhọn, lớn đủ sức dài từ 1,5 - 2,5 mm. Ấu trùng có 3 tuổi, phát triển trong thời gian từ 8 - 10 ngày.
Nhộng màu nâu đỏ đến nâu đậm. Thời gian nhộng từ 7 đến 8 ngày.
Tập quán sinh sống và cách gây hại[sửa]
Thành trùng cái có thể sốgng trong vòng 3 đến 7 ngày, đẻ khoảng 100 trứng, ở cả hai mặt lá non, gần gân lá, thành từng cái riêng lẻ. Dòi nở ra bò dần xuống và chui vào đọt non xong di chuyển dần xuống ăn phá nơi chồi ngọn của cây làm đọt bị héo, cây không tăng trưởng được và sinh ra nhiều chồi phụ. Dòi thường làm nhộng trong đất nhưng đôi khi ngay trong đọt cây. Cây bị hại thường phát triển chậm, vàng và mô cây tại nơi ruồi gây hại bị thúi, gây ra chết đọt như triệu chứng của sâu đục thân lúa nếu bị tấn công nặng từ 3-5 ấu trùng trở lên.
Biện pháp phòng trị[sửa]
Rải thuốc hột vào đọt hay gốc khi cây còn non để trừ dòi hoặc phun thuốc nước lên lá để diệt thành trùng, trứng và dòi mới nở
Ghi chú[sửa]
Nội dung về sâu hại thực vật trình bày ở trên được tham khảo từ Giáo trình Côn trùng Nông nghiệp, phần B: Côn trùng hại cây trồng chính ở đồng bằng sông Cửu Long (tác giả: Nguyễn Văn Huỳnh và Lê Thị Sen, Bộ môn Bảo vệ Thực vật, Khoa Nông nghiệp và Sinh học Ứng dụng, Đại học Cần Thơ, năm xuất bản: 2003).[1] Từ khi lên trang, có thể nội dung đã được cập nhật bởi cộng đồng BVTVwiki.