Chấm dứt tình trạng mộng du

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Người mộng du có thể ngồi trên giường và mở to mắt, có vẻ mặt vô hồn, bước ra khỏi giường, thực hiện hoạt động hằng ngày chẳng hạn như trò chuyện và thay quần áo, không phản ứng với người khác, khó thức giấc, bối rối khi họ thức tỉnh, và sau đó không nhớ bất kỳ chuyện gì vào ngày hôm sau! Mặc dù khá hiếm, đôi khi, họ có thể ra khỏi nhà, nấu ăn, lái xe, tiểu tiện, quan hệ tình dục, làm hại bản thân, hoặc trở nên bạo lực khi tỉnh giấc. Hầu hết tình trạng mộng du thường kéo dài không quá 10 phút, nhưng thỉnh thoảng, quá trình này có thể diễn ra trong nửa giờ. Nếu bạn hoặc một người nào đó trong gia đình bạn bị mộng du, có một vài biện pháp mà bạn có thể thực hiện.[1][2][3]

Các bước[sửa]

Giảm thiểu Sự nguy hiểm trong Quá trình Mộng du[sửa]

  1. Ngăn ngừa tai nạn trong quá trình mộng du. Bạn nên biến ngôi nhà của bạn trở thành nơi càng an toàn càng tốt để người mộng du không thể gây tổn thương cho bản thân hoặc cho người khác. Bởi vì người mộng du có thể thực hiện hoạt động phức tạp, bạn đừng giả định rằng họ sẽ thức giấc trước khi tiến hành một hành động nào đó đòi hỏi sự phối hợp.[4][2][3]
    • Khóa cửa ra vào và cửa sổ để người đó không thể rời khỏi nhà.
    • Giấu chìa khóa xe để người đó không thể lái xe.
    • Khóa và giấu mọi chìa khóa tủ cất giữ vũ khí hoặc vật dụng sắc nhọn có thể được sử dụng như vũ khí.
    • Chặn cầu thang và cửa ra vào bằng loại cổng bảo vệ có đệm mềm để ngăn người đó té ngã.
    • Không nên cho trẻ nhỏ bị mộng du ngủ trên chiếc giường phía trên cùng của loại giường tầng.
    • Di dời đồ vật có thể khiến người mộng du bị vấp ngã.
    • Ngủ trên sàn nếu có thể.
    • Sử dụng giường có thanh chắn hai bên.
    • Nếu có thể, bạn nên cài đặt hệ thống chống trộm để báo động và đánh thức người đó nếu họ rời khỏi nhà.
  2. Thông báo cho người nhà của bạn được biết để họ chuẩn bị. Trông thấy một ai đó đang bị mộng du có thể sẽ khá hãi hùng hoặc bối rối đối với người không hiểu rõ chuyện gì đang xảy ra. Nếu họ biết về vấn đề này, họ có thể giúp người bệnh đối phó với nó.[3]
    • Bạn có thể nhẹ nhàng hướng dẫn người mộng du quay về với giường ngủ. Đừng chạm vào họ mà hãy sử dụng giọng nói của mình và nhẹ nhàng trấn an người ấy trở về giường ngủ.
    • Không níu kéo, la hét, hoặc khiến người đó giật mình. Người mộng du khi bị đánh thức thường cảm thấy bối rối, và điều này có thể khiến họ hoảng loạn hoặc bạo lực. Nếu người đó đang trở nên bạo lực, bạn nên tránh xa họ càng nhanh càng tốt và giữ an toàn cho bản thân bằng cách ẩn náu trong một căn phòng được khóa kín.
    • Nếu bạn cẩn thận đánh thức người ấy sau khi người ấy đã quay về giường ngủ, hành động này sẽ gây gián đoạn cho chu kỳ ngủ của họ, khiến người đó không thể tiếp tục bị mộng du trong cùng một chu kỳ ngủ.
  3. Đến gặp bác sĩ nếu tình trạng mộng du khá nghiêm trọng, nguy hiểm, hoặc có dấu hiệu liên quan đến bệnh lý tiềm ẩn khác. Tuy nhiên, người bệnh cần phải đi khám bệnh nếu mộng du: [1]
    • Bắt đầu trong độ tuổi trưởng thành. Hầu hết người bị mộng du là trẻ nhỏ và thông thường, vấn đề này sẽ chấm dứt khi chúng lớn lên mà không cần phải điều trị y tế. Nếu mộng du kéo dài đến độ tuổi thanh thiếu niên, trẻ cần phải đi khám bệnh.
    • Liên quan đến việc thực hiện các hành động nguy hiểm.
    • Diễn ra nhiều hơn hai lần mỗi tuần.
    • Gây ảnh hưởng đến mọi người trong nhà.

Chấm dứt Tình trạng Mộng du Thông qua Sự thay đổi trong Lối sống[sửa]

  1. Ngủ nhiều hơn. Quá mệt mỏi sẽ kích hoạt trạng thái mộng du. Một người trưởng thành trung bình cần phải ngủ ít nhất là 8 giờ mỗi đêm. Trẻ nhỏ cần 14 giờ để ngủ, tùy thuộc vào độ tuổi. Bạn có thể giảm bớt sự kiệt sức bằng cách:[4][3][5]
    • Chợp mắt ngắn trong ngày.
    • Đi ngủ sớm.
    • Theo sát thói quen thường ngày để cơ thể luôn sẵn sàng cho việc đi ngủ và thức dậy đúng giờ.
    • Giảm thiểu lượng caffein tiêu thụ. Cà phê là chất kích thích và sẽ khiến bạn khó ngủ.
    • Giảm thiểu sử dụng rượu bia trước khi ngủ để bạn không phải thức giấc để đi vệ sinh.
  2. Thư giãn trước khi ngủ. Căng thẳng và lo lắng có thể khiến người dễ bị mộng du mắc phải tình trạng này thường xuyên hơn. Bạn nên thiết lập thói quen thư giãn trước khi ngủ, hoặc rèn luyện "vệ sinh giấc ngủ" (sleep hygiene). Quá trình này có thể bao gồm bất kỳ yếu tố nào sau đây:[3]
    • Duy trì độ tối và sự yên tĩnh cho căn phòng
    • Tắm nước nóng hoặc ngâm mình trong nước nóng
    • Đọc sách hoặc nghe nhạc
    • Duy trì nhiệt độ mát cho căn phòng
    • Hạn chế sử dụng bất kỳ một vật dụng nào có màn hình – TV, điện thoại di động, máy vi tính, máy tính bảng, v.v – trước khi ngủ.
    • Sử dụng kỹ thuật thư giãn trước khi ngủ, chẳng hạn như tưởng tượng về nơi yên bình, thiền, hít thở sâu, căng và chùng từng nhóm cơ trên cơ thể theo mức độ tăng dần, mát-xa hoặc tập yoga.[6]
  3. Cải thiện kỹ năng quản lý căng thẳng. Phát triển biện pháp lành mạnh để đối phó với căng thẳng sẽ ngăn nó không thể quấy rầy giấc ngủ của bạn. Căng thẳng thường liên quan đến tình trạng mộng du.[7]
    • Tìm kiếm chế độ tập thể dục phù hợp. Cơ thể bạn sẽ giải phóng endorphin giúp bạn thư giãn và cảm thấy tốt hơn. Sự thư giãn này sẽ đem lại hiệu quả nhiều hơn nếu bạn được thực hiện hoạt động mà bạn thích. Bạn có thể chạy bộ, đi bộ nhanh, hoặc tham gia đội thể thao cộng đồng.
    • Duy trì sự gắn kết với gia đình và bạn bè. Họ sẽ cung cấp sự hỗ trợ và giúp bạn đối phó với tác nhân gây lo lắng cho bạn.[8]
    • Tham gia nhóm hỗ trợ hoặc đến gặp chuyên viên tư vấn nếu bạn cần người để tâm sự nhưng bạn không thể nào chia sẻ với bạn bè hoặc gia đình. Bác sĩ có thể giới thiệu cho bạn nhóm hỗ trợ hoặc chuyên viên tư vấn phù hợp với tình hình của bạn.
    • Cho phép bản thân có thời gian để theo đuổi thú vui mà bạn yêu thích. Hành động này sẽ giúp bạn tập trung vào một yếu tố nào đó mà bạn thích thú và khiến bạn ngừng suy nghĩ về nhân tố đang gây căng thẳng cho bạn.[9]
  4. Viết nhật ký để theo dõi tình trạng mộng du. Biện pháp này đòi hỏi một người nào đó trong gia đình bạn phải ghi chép lại mức độ thường xuyên và thời điểm mà vấn đề này xuất hiện trong đêm.[10][3] Bạn nên viết nhật ký mộng du để có thể lưu giữ mọi thông tin tại cùng một nơi.
    • Nếu mộng du diễn ra theo một khuôn khổ cụ thể, nhật ký sẽ giúp xác định nguyên nhân khiến một người nào đó bị mộng du. Ví dụ, nếu người đó bị mộng du sau những ngày căng thẳng, điều này có nghĩa là căng thẳng và lo âu là tác nhân kích hoạt tình trạng này.
  5. Sử dụng phương pháp đánh thức trước thời hạn (anticipatory awakening). Đây là kỹ thuật được sử dụng khi một người nào đó biết rõ thời điểm họ thường mộng du trong đêm, và một người khác sẽ đánh thức họ dậy trước thời điểm này.[3][10]
    • Người đó cần phải được đánh thức khoảng 15 phút trước thời điểm mà họ thường mộng du và duy trì trạng thái thức trong khoảng 5 phút.
    • Hành động này sẽ phá vỡ chu kỳ ngủ và khiến người đó bước vào giai đoạn ngủ khác khi họ ngủ lại, giúp họ không bị mộng du.
    • Nếu bạn bị mộng du và sống một mình, bạn nên cài đặt giờ báo thức để đánh thức bạn.
  6. Giảm thiểu lượng rượu bia mà bạn tiêu thụ. Rượu bia có thể gây rối loạn giấc ngủ và kích hoạt trạng thái mộng du. Bạn nên tránh sử dụng rượu bia trước giờ ngủ.
    • Nam giới và nữ giới trên 65 tuổi không nên uống nhiều hơn 1 ly rượu mỗi ngày. Đàn ông dưới 65 tuổi chỉ nên uống nhiều nhất là 2 ly mỗi ngày.[11]
    • Không nên uống rượu bia nếu bạn đang mang thai, được chẩn đoán mắc phải chứng nghiện rượu, có vấn đề với tim, gan, hoặc tuyến tụy, đã từng bị đột quỵ, hoặc đang sử dụng các loại thuốc có thể tương tác với rượu bia.[12]

Tìm kiếm Sự trợ giúp Y tế[sửa]

  1. Tham khảo ý kiến bác sĩ xem liệu các loại thuốc mà bạn sử dụng có phải là tác nhân gây nên tình trạng mộng du. Một vài loại thuốc có thể phá vỡ chu kỳ ngủ của con người và hình thành bệnh mộng du. Tuy nhiên, bạn không nên ngừng uống thuốc mà không tham khảo ý kiến của bác sĩ trước tiên. Bác sĩ của bạn có thể sẽ cho bạn sử dụng loại thuốc khác vẫn có khả năng điều trị vấn đề sức khỏe của bạn và đồng thời giảm thiểu mộng du. Thuốc có tác dụng phụ gây mộng du bao gồm:[13][2]
    • Thuốc an thần
    • Thuốc dành cho bệnh tâm thần
    • Thuốc có tác dụng thôi miên ngắn
  2. Tham khảo ý kiến bác sĩ xem liệu mộng du có phải là triệu chứng của bệnh lý tiềm ẩn khác. Mặc dù thông thường, mộng du không phải là dấu hiệu của tình trạng sức khỏe nghiêm trọng khác, có khá nhiều loại bệnh có thể kích hoạt quá trình này:[2][13]
    • Động kinh cục bộ phức hợp
    • Rối loạn não ở người lớn tuổi
    • Lo âu
    • Trầm cảm
    • Chứng ủ rũ
    • Hội chứng chân không yên
    • Bệnh trào ngược dạ dày (GERD)
    • Đau nửa đầu
    • Cường giáp
    • Chấn thương đầu
    • Đột quỵ
    • Sốt cao hơn 38°C (101°F)
    • Khuôn khổ hít thở bất thường trong khi ngủ, chẳng hạn như hội chứng ngưng thở khi ngủ.
  3. Xét nghiệm tình trạng rối loạn giấc ngủ. Quá trình này đòi hỏi bạn phải ngủ trong phòng ngủ thí nghiệm. Đây là phòng thí nghiệm nơi mà bạn sẽ ngủ qua đêm và một nhóm các bác sĩ sẽ tiến hành dùng máy đo giấc ngủ (polysomnogram). Bộ cảm biến sẽ được kết nối từ cơ thể bạn (thông thường là gắn trên thái dương, da đầu, ngực, và chân) đến một chiếc máy vi tính làm nhiệm vụ theo dõi giấc ngủ của bạn. Bác sĩ sẽ đo đạc: [14]
    • Sóng não của bạn
    • Lượng ôxy trong máu
    • Nhịp tim
    • Nhịp thở
    • Chuyển động mắt và chân của bạn
  4. Dùng thuốc. Trong nhiều trường hợp, bác sĩ sẽ kê toa thuốc để đối phó với tình trạng mộng du. Bác sĩ thỉnh thoảng sẽ chỉ định các loại thuốc sau:[10]
    • Benzodiazepines, thường có tác dụng an thần
    • Thuốc chống trầm cảm, thường khá hữu ích trong việc điều trị rối loạn liên quan đến lo âu.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]

Liên kết đến đây