Chủ đề nóng: Phương pháp kỷ luật tích cực - Cổ học tinh hoa - Những thói hư tật xấu của người Việt - Công lý: Việc đúng nên làm - Giáo án Điện tử - Sách giáo khoa - Học tiếng Anh - Bài giảng trực tuyến - Món ăn bài thuốc - Chăm sóc bà bầu - Môi trường - Tiết kiệm điện - Nhi khoa - Ung thư - Tác hại của thuốc lá - Các kỹ thuật dạy học tích cực
- Dạy học phát triển năng lực - Chương trình giáo dục phổ thông
Chữa trị làn da cháy nắng
Từ VLOS
Mặt trời, đèn thuộc da, hoặc bất kỳ nguồn ánh sáng tia cực tím nào cũng có thể gây cháy nắng, hoặc gây đỏ, hoặc làm da bị tổn thương. Phòng bệnh hơn chữa bệnh, đặc biệt là nếu đó là các loại bệnh có thể gây thương tổn vĩnh viễn cho da, tuy nhiên, có một số phương pháp điều trị mà bạn có thể sử dụng để khuyến khích quá trình hồi phục, ngăn ngừa viêm nhiễm, và giảm đau.[1]
Mục lục
Các bước[sửa]
Tìm kiếm sự Trợ giúp Y tế[sửa]
-
Gọi
cấp
cứu
khi
tình
trạng
cháy
nắng
trở
nên
nghiêm
trọng.
Hãy
gọi
cấp
cứu
nếu
bạn
hoặc
bạn
bè
của
bạn
đang
gặp
phải
một
trong
các
triệu
chứng
sau:[2]
- Không thể đứng được vì quá yếu
- Nhầm lẫn hoặc không thể suy nghĩ rõ ràng
- Bất tỉnh
-
Hãy
gọi
điện
cho
bác
sĩ
nếu
bạn
có
dấu
hiệu
đau
tim
hoặc
mất
nước.
Nếu
cháy
nắng
kèm
theo
các
triệu
chứng
sau,
hãy
đến
bệnh
viện
càng
sớm
càng
tốt.[3][2]
Nếu
bất
kỳ
một
triệu
chứng
nào
sau
đây
làm
suy
nhược
cơ
thể
bạn,
bạn
nên
gọi
cấp
cứu
hơn
là
gọi
điện
đặt
lịch
hẹn
khám
bệnh.
- Cảm thấy suy yếu
- Cảm thấy chóng mặt hoặc muốn ngất đi
- Đau đầu hoặc các cơn đau không khỏi khi dùng các phương pháp giảm đau được liệt kê trong bài viết này
- Mạch đập nhanh hoặc thở nhanh
- Khát nước liên tục, không thể đi tiểu, hoặc mắt hóp vào
- Tái nhợt, lạnh người, hoặc lạnh da
- Buồn nôn, sốt, ớn lạnh, hoặc phát ban
- Mắt bị đau và nhạy cảm với ánh sáng
- Nổi nhiều mụn nước gây đau đớn, đặc biệt mụn nước lan rộng hơn 1.25 cm.
- Nôn mửa hoặc tiêu chảy
-
Theo
dõi
dấu
hiệu
nhiễm
trùng.
Nếu
bạn
gặp
phải
các
triệu
chứng
sau,
đặc
biệt
tại
khu
vực
xung
quanh
mụn
nước,
da
của
bạn
có
thể
đã
bị
nhiễm
trùng.
Bạn
cần
được
chăm
sóc
y
tế
ngay
lập
tức.
- Tăng đau, sưng, đỏ, hoặc vùng da quanh mụn nước có cảm giác ấm lên
- Vệt đỏ chảy ra từ mụn nước
- Mụn nước vỡ mủ
- Sưng hạch bạch huyết ở cổ, nách, háng
- Sốt
- Nếu bạn bị bỏng cấp độ ba, hãy gọi cấp cứu. Mặc dù các trường hợp da bị bỏng độ do ánh nắng mặt trời là khá hiếm nhưng không có nghĩa là nó không thể xảy ra. Nếu da bạn trông như bị cháy đen, nhợt nhạt và trắng, nâu sẫm, hoặc phồng rộp và nhám, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức. Nâng vùng bị cháy nắng lên cao khỏi vị trí của tim trong khi chờ cấp cứu đến, và nới rộng quần áo để chúng không bị dính vào vết bỏng, nhưng không cởi bỏ quần áo. [4]
Xoa dịu Cơn đau và Cơn khó chịu[sửa]
-
Ngâm
mình
trong
nước
mát
hoặc
tắm
rửa
nhẹ
nhàng.
Sử
dụng
nước
mát
(mát
chứ
không
phải
lạnh)
để
ngâm
mình
và
thư
giãn
trong
10
đến
20
phút.
Nếu
bạn
muốn
tắm,
hãy
điều
chỉnh
vòi
hoa
sen
ở
chế
độ
phun
nhẹ,
chứ
không
phải
phun
mạnh,
để
tránh
gây
khó
chịu
cho
da.
Để
da
khô
tự
nhiên
hoặc
dùng
khăn
tắm
và
thấm
khô
nhẹ
nhàng
để
tránh
gây
rát
da.
- Không dùng xà phòng, sữa tắm, hoặc các loại chất tẩy rửa khác khi ngâm mình trong nước hoặc tắm với vòi hoa sen. Các loại sản phẩm này có thể gây kích ứng da và làm cho vết cháy nắng trở nên tồi tệ hơn.
- Nếu da bạn nổi mụn nước, hãy ngâm mình trong nước thay vì tắm. Áp suất của nước từ vòi hoa sen có thể làm vỡ các mụn nước.
- Chườm lạnh. Làm ẩm một tấm khăn hoặc một mảnh vải với nước lạnh, sau đó đắp lên vùng bị cháy nắng trong vòng từ 20 đến 30 phút. Tiếp tục thực hiện như tương tự nếu cần.
-
Sử
dụng
thuốc
giảm
đau
không
cần
kê
toa.
Các
loại
thuốc
giảm
đau
thông
thường
chẳng
hạn
như
Ibuprofen
hoặc
aspirin
có
thể
giúp
giảm
đau,
và
có
thể
giúp
làm
giảm
viêm
nhiễm.
- Không cho trẻ em dùng aspirin. Thay vào đó, hãy chuyển sang các loại thuốc có liều lượng acetaminophen phù hợp cho trẻ em. Thuốc Motrin dùng cho trẻ em (Ibuprofen) là một lựa chọn tốt vì thuốc có khả năng kháng viêm.
-
Thử
dùng
thuốc
giảm
đau
tại
chỗ.
Các
nhà
thuốc
tây
có
bán
các
loại
thuốc
xịt
để
xoa
dịu
làn
da
bị
tấy
đỏ
và
ngứa.
Thuốc
xịt
có
chứa
benzocaine,
lidocaine,
hoặc
pramoxine
có
tác
dụng
gây
tê
và
có
thế
giúp
giảm
đau.[5]
Tuy
nhiên,
đây
là
các
loại
thuốc
có
thể
gây
dị
ứng,
vì
vậy
tốt
hơn
hết
là
bạn
nên
thử
dùng
thuốc
trên
khu
vực
da
không
bị
cháy
nắng
và
kiểm
tra
xem
nếu
da
bạn
có
bị
ngứa
hoặc
đỏ
sau
một
ngày
sử
dụng.[3]
- Không dùng các loại thuốc xịt này cho trẻ em dưới 2 tuổi nếu không có sự chỉ định của bác sĩ. Thuốc xịt có chứa methyl salicylate hoặc trolamine salicylate có thể gây nguy hiểm cho trẻ em dưới 12 tuổi, và capsaicin có thể gây nguy hiểm cho trẻ dưới 18 tuổi, hoặc cho người bị dị ứng với ớt.[5]
-
Mặc
quần
áo
bằng
vải
cotton
thông
thoáng.
Áo
thun
rộng
và
quần
dài
rộng
là
những
lựa
chọn
phù
hợp
để
bạn
sử
dụng
trong
thời
gian
chờ
đợi
da
hồi
phục
sau
cháy
nắng.
Nếu
bạn
không
thích
mặc
quần
áo
rộng,
ít
nhất
hãy
chắc
chắn
rằng
bạn
dùng
trang
phục
làm
bằng
vải
cotton
(loại
vải
này
giúp
da
“dễ
thở”
hơn)
và
mặc
trang
phục
càng
rộng
rãi
càng
tốt.
- Vải len và một số loại vải tổng hợp sẽ gây khó chịu cho da, vì các loại vải này gây ngứa và giữ nhiệt.
-
Hãy
xem
xét
sử
dụng
kem
bôi
có
chứa
cortisone.
Các
loại
kem
cortisone
có
chứa
steroid
có
thể
giúp
giảm
viêm,
mặc
dù
các
nghiên
cứu
khoa
học
cho
thấy
rằng
nó
không
giúp
ích
được
nhiều
cho
các
vết
cháy
nắng.[6]
Nếu
bạn
muốn
dùng
thử,
bạn
có
thể
tìm
mua
thuốc
bôi
không
cần
kê
toa
và
có
liều
lượng
thấp
tại
các
nhà
thuốc
tây
hoặc
siêu
thị.
Hãy
tìm
các
loại
có
chứa
hydrocortisone
hoặc
các
dạng
tương
tự.
- Không dùng kem bôi có chứa cortisone cho trẻ nhỏ, hoặc trên vùng mặt. Hãy tham khảo ý kiến của dược sĩ nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về việc sử dụng loại kem bôi này.
- Ở Anh, chỉ được phép bán loại thuốc này khi có sự chỉ định của bác sĩ. [7]
Ngăn ngừa Da Tái tiếp xúc gây Thương tổn Nhiều hơn[sửa]
- Hạn chế tối đa việc tiếp xúc với ánh mặt trời. Tốt nhất, bạn nên giữ cơ thể trong bóng râm hoặc sử dụng quần áo che chắn khu vực bị ảnh hưởng nếu bạn phải ra ngoài nắng.
- Sử dụng kem chống nắng. Dùng các loại kem chống nắng với chỉ số chống nắng tối thiểu là SPF 30 mỗi khi bạn phải ra ngoài. Bôi thêm kem sau mỗi giờ, sau khi tiếp xúc với nước hoặc toát mồ hôi nhiều, hoặc theo hướng dẫn sử dụng in trên bao bì sản phẩm.
- Uống nhiều nước. Cháy nắng có thể dẫn đến mất nước, vì vậy điều quan trọng là bạn phải uống nhiều nước khi đang trong quá trình hồi phục. Tám đến mười cốc nước mỗi ngày là liều lượng được khuyên dùng khi cơ thể bạn đang dần hồi phục, mỗi cốc nước phải chứa khoảng 240 ml nước lọc.
- Sử dụng các chất dưỡng ẩm không mùi khi da đang hồi phục. Khi da bạn không còn nổi mụn nước, hoặc các vết đỏ do cháy nắng đã thuyên giảm đôi chút, bạn có thể sử dụng kem dưỡng ẩm. Bôi kem dưỡng ẩm không mùi lên vùng da bị cháy nắng trong vài ngày hoặc vài tuần để ngăn ngừa bong tróc da và hạn chế sự khó chịu cho da.
Chữa trị Mụn nước[sửa]
- Tìm kiếm sự trợ giúp y tế. Hãy đến bệnh viện khi cháy nắng làm da bạn bị phồng rộp.[8] Đây là dấu hiệu cháy nắng nghiêm trọng và cần được chữa trị y tế vì các mụn nước có nguy cơ gây viêm nhiễm cho bạn. Trong khi chờ đợi được chữa trị y tế, hoặc nếu bác sĩ của bạn không đưa ra các biện pháp chữa trị cụ thể, bạn có thể thực hiện theo các biện pháp phòng ngừa và các lời khuyên sau đây.
-
Không
cố
gắng
loại
bỏ
mụn
nước.
Nếu
bạn
bị
cháy
nắng
nghiêm
trọng,
các
vết
phồng
rộp
sẽ
tạo
thành
các
“bong
bóng”
trên
da.
Không
nặn
chúng,
và
tránh
chà
xát
hoặc
cào
chúng
khỏi
da.
Mụn
nước
bị
vỡ
có
thể
dẫn
đến
nhiễm
trùng
và
để
lại
sẹo.
- Nếu bạn thật sự thấy khó chịu với các mụn nước, bạn có thể đến gặp bác sĩ và yêu cầu loại bỏ chúng bằng các biện pháp an toàn và tiệt trùng.
- Che chắn mụn nước với băng gạc sạch. Rửa sạch tay với xà phòng và nước trước khi phủ băng gạc hoặc thay băng gạc cho mụn nước để hạn chế nhiễm trùng. Bạn có thể dùng băng cá nhân để che chắn các mụn nước nhỏ, và dùng miếng gạc hoặc băng phẫu thuật để phủ trên các mụn nước to, sau đó dùng băng dính để cố định miếng gạc. [9] Thay băng mỗi ngày cho đến khi mụn nước khỏi hẳn.
-
Hãy
thử
dùng
các
loại
thuốc
mỡ
kháng
sinh
nếu
bạn
nhận
thấy
da
có
dấu
hiệu
nhiễm
trùng.
Xem
xét
việc
bôi
các
loại
thuốc
mỡ
kháng
sinh
(chẳng
hạn
như
polymyxin
B
hoặc
bacitracin)
lên
mụn
nước
nếu
bạn
nghi
ngờ
da
bị
nhiễm
trùng.
Các
dấu
hiệu
nhiễm
trùng
bao
gồm
có
mùi
hôi,
chảy
mủ
vàng,
hoặc
tấy
đỏ
và
kích
ứng
da.
Tốt
nhất
bạn
nên
đi
khám
bệnh
để
được
chuẩn
đoán
và
có
phương
pháp
điều
trị
cụ
thể
cho
tình
trạng
bệnh
của
bạn.
- Hãy nhớ rằng thuốc mỡ có thể gây dị ứng cho một số người, vì vậy hãy thử bôi một ít thuốc trên vùng da lành lặn trước để chắc chắn rằng thuốc không gây dị ứng cho da bạn.
- Xử lý mụn nước bị vỡ. Không nên lột phần da bong tróc của mụn nước bị vỡ. Sau này bạn có thể dễ dàng loại bỏ phần da đó; nhưng trong thời điểm hiện tại, bạn không nên làm da khó chịu thêm.[8]
Sử dụng Bài thuốc Tại nhà[sửa]
- Tự chịu trách nhiệm nếu bạn quyết định sử dụng các bài thuốc tại nhà. Các bài thuốc sau đây chưa được khoa học xác nhận, và bạn không nên dùng chúng để thay thế cho phương pháp chữa trị y tế tại bệnh viện. Các bài thuốc tại nhà “không được” liệt kê trong danh sách sau đây có thể gây cản trở quá trình chữa lành hoặc gây viêm nhiễm nặng hơn. Cụ thể như tránh dùng lòng trắng trứng gà, bơ đậu phộng, sáp dưỡng ẩm, và giấm.[10]
- Ngay lập tức bôi lô hội nguyên chất lên vết cháy nắng, hoặc tốt nhất là bạn nên dùng cây lô hội tươi. Cách làm này nếu được thực hiện thường xuyên và nhanh chóng có thể giúp chữa lành vết cháy nắng nghiêm trọng nhất trong một hoặc hai ngày.
-
Sử
dụng
trà.
Ngâm
ba
hoặc
bốn
túi
trà
vào
một
bình
nước
ấm.
Khi
nước
trà
chuyển
sang
màu
nâu
sẫm,
hãy
loại
bỏ
các
túi
trà
và
để
nước
trà
nguội.
Dùng
một
mảnh
vải
nhúng
vào
nước
trà
và
thấm
trên
các
vết
cháy
nắng,
càng
nhiều
lần
càng
tốt.
Không
rửa
sạch
nước
trà
trên
da.
Nếu
mảnh
vải
gây
đau,
hãy
dùng
túi
trà
để
thấm
vào
vết
cháy
nắng.
[11]
- Thực hiện biện pháp này trước khi đi ngủ và để qua đêm.
- Hãy nhớ rằng trà có thể làm ố quần áo và khăn trải giường.
- Xem xét việc dùng các thực phẩm có chứa chất chống oxy hoá và có chứa vitamin C. Nếu bạn chỉ mới bị cháy nắng (da vẫn còn đỏ và không bị bong tróc), hãy thử ăn nhiều thực phẩm chứa chất chống oxy hoá và vitamin C, chẳng hạn như việt quất, cà chua, và anh đào. Một nghiên cứu đã cho thấy rằng cách làm này sẽ làm giảm nhu cầu cung cấp nước cho cơ thể, làm giảm nguy cơ mất nước.[11]
- Sử dụng thuốc mỡ được bào chế từ hoa cúc xu xi. Thuốc bôi từ hoa cúc xu xi đặc biệt rất hiệu quả cho các vết cháy nắng nghiêm trọng có kèm theo các mụn nước. [11] Bạn có thể tìm thấy loại thuốc này tại các cửa hàng thuốc thiên nhiên, hãy tham khảo ý kiến người bán hằng hoặc chuyên gia trị liệu. Hãy nhớ rằng không có một bài thuốc thiên nhiên nào có thể hoàn toàn chữa khỏi các vết thương nghiêm trọng; nếu bạn bị cháy nắng nghiêm trọng hoặc mụn nước không thể lành, bạn nên đến bệnh viện ngay lập tức.
- Bôi dung dịch nước cây phỉ. Cách làm này sẽ giúp xoa dịu làn da của bạn.[12] Cẩn thận bôi dung dịch vào vết cháy nắng và để yên.
-
Sử
dụng
dầu
trứng
(Oleova).
Dầu
trứng
có
chứa
nhiều
axit
béo
omega-3
chẳng
hạn
như
Axit
Docosahexanoic.
Nó
cũng
có
chứa
globulin
miễn
dịch,
xantofin
(lutein
và
zeaxanthin)
và
cholesterol.
Axit
béo
omega-3
trong
dầu
trứng
gắn
liền
với
photpholipit
có
khả
năng
hình
thành
các
hạt
mỡ
(hạt
nano),
có
thể
tác
động
sâu
vào
da
và
làm
lành
da.
- Xoa bóp vùng da bị thương tổn với dầu trứng hai lần mỗi ngày. Nhẹ nhàng xoa bóp khu vực bị cháy nắng và các khu vực lân cận trong phạm vị bán kinh 2 cm trong vòng 10 phút mỗi lần.
- Để yên dung dịch trên da trong ít nhất một giờ, tránh để da tiếp xúc với ánh nắng trực tiếp.
- Dùng sữa tắm dịu nhẹ có độ pH trung tín để rửa sạch da. Tránh dùng xà phòng hoặc các loại sản phẩm chứa kiềm khác.
- Lặp lại hai lần mỗi ngày cho đến khi da hồi phục.
Lời khuyên[sửa]
- Thái nhỏ vài quả cà chua. Đắp vào vùng da cháy nắng – cách này sẽ giúp gia khỏi bỏng rát.
- Trùm khăn ấm lên vùng bị bỏng.
- Cháy nắng có liên hệ mật thiết với ung thư da, đặc biệt là dạng cháy nắng gây bỏng rộp da. [3] Kiểm tra các dấu hiệu ung thư da trên cơ thể bạn và hãy tìm hiểu thêm về các nguy cơ ung thư khác, và đi khám bệnh nếu cần.
- Nghe có vẻ lạ, tuy nhiên, các loại nước rửa kính có thể giúp xoa dịu cơn đau.
- Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng lô hội không có tác dụng chữa trị cháy nắng.[13]
- Sử dụng kem chống nắng phù hợp để tránh bị cháy nắng. Kem chống nắng rất hữu hiệu để bảo vệ da khỏi cháy nắng. Kem chống nắng tốt phải có chỉ số chống nắng SPF ít nhất là SPF 30 để bảo vệ da khỏi cháy nắng. SPF là chỉ số bảo vệ da khỏi các thương tổn do tia UVB gây ra. Kem chống nắng tốt phải là kem bảo vệ bạn khỏi tia UVB và tia UVA vì tia UVA cũng đóng vai trò quan trọng trong việc gây cháy nắng. Bạn nên thoa kem chống nắng 15 phút trước khi ra nắng.
Cảnh báo[sửa]
- Hãy cẩn thận khi dùng các loại thuốc (kể cả loại thuốc từ thiên nhiên và các loại tinh dầu) có tác dụng phụ đó là làm tăng mức độ nhạy cảm của da trước ánh nắng.
- Không áp đá lên vùng da bị cháy nắng. Cách làm này sẽ đem lại cảm giác “phỏng lạnh” cho bạn, phỏng lạnh cũng gây đau đớn tương tự như cháy nắng, và có thể làm da bị tổn thương nghiêm trọng hơn.
- Không bóp, thọc, cào hoặc lột vết cháy nắng. Các hành động này sẽ làm da khó chịu hơn. Cố gắng loại bỏ phần da cháy nắng không giúp da bạn hết nâu, và không giúp cho quá trình “bong tróc da” diễn ra nhanh hơn mà nó chỉ có thể đem lại nguy cơ nhiễm trùng cho da.
- Ngay cả việc tắm nắng để có “làn da nâu” cũng có thể gây thương tổn cho da và có thể làm gia tăng nguy cơ ung thư da.[3]
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003227.htm
- ↑ 2,0 2,1 https://www.bannerhealth.com/IncFiles/housecalls/adult/SkinWidespreadSymptoms/Sunburn.htm
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmedhealth/PMH0003711/
- ↑ http://www.healthline.com/health/burns
- ↑ 5,0 5,1 http://otcsafety.org/en/treatments/topical-pain-relievers/
- ↑ http://www.nature.com/jid/journal/v66/n3/abs/5617076a.html
- ↑ http://www.nhs.uk/Conditions/Sunburn/Pages/Treatment.aspx
- ↑ 8,0 8,1 http://www.betterhealth.vic.gov.au/bhcv2/bhcarticles.nsf/pages/Blisters
- ↑ http://www.nhs.uk/Conditions/Blisters/Pages/Treatment.aspx
- ↑ http://www.mayoclinic.com/health/first-aid-sunburn/FA00028
- ↑ 11,0 11,1 11,2 http://umm.edu/health/medical/altmed/condition/burns
- ↑ http://www.webmd.com/vitamins-supplements/ingredientmono-227-witch%20hazel.aspx?activeingredientid=227&activeingredientname=witch%20hazel
- ↑ http://europepmc.org/abstract/med/16623024