Chữa trị lẹo mắt

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Lẹo mắt, tên khoa học hordeolum, là một khối u nhỏ dễ vỡ hình thành ngay trên mí mắt, gây sưng mí mắt. Lẹo mắt có thể gây đau đớn và trông khá mất thẩm mỹ. Tuy vậy, mắc phải lẹo mắt không còn là vấn đề đáng lo và có thể trị dứt điểm tại nhà. Nếu các phương pháp điều trị bạn thực hiện tại nhà như: chườm nóng và dùng thuốc mỡ không có tác dụng, hãy nhờ đến sự can thiệp của y học. Nếu lẹo mắt khiến thị lực của bạn thay đổi, hoặc trước khi mắt lên lẹo bạn từng bị chấn thương ở mặt hay mắt, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức hoặc đến phòng cấp cứu gần nhất.

Các bước[sửa]

Nhận biết Lẹo mắt[sửa]

  1. Một khối u đỏ, dễ vỡ mọc ngay trên mí mắt. Hình dạng của lẹo mắt khá giống với mụn nhọt mọc trên mí mắt. Lẹo mắt do một loại vi khuẩn sống trên da (thường là loại staphylococcus, hay còn gọi là tụ cầu khuẩn) gây nhiễm trùng bên trong hoặc vùng ngoài gờ mắt. Lẹo mắt thường dễ phát hiện dựa vào hình dạng của chúng - một khối u đỏ, dễ vỡ, đôi khi có chứa mủ bên trong.[1]
    • Lẹo mắt phát triển ở bên trong và có thể mọc trồi cả ra bên ngoài. Lẹo ngoài do nhiễm khuẩn cấp ở tuyến Zeis hoặc tuyến Moll. Viêm tuyến tiết nhờn Meibomian gây ra loại lẹo mọc bên trong. Lẹo trong thực chất là chắt bị nhiễm trùng.[2]
  2. Cách phân biệt lẹo mắt. Lẹo mắt rất dễ bị nhầm với chắt, chắt cũng là một khối u phát triển gần mắt. Tuy nhiên, do lẹo mắt và chắt có cùng một cách chữa trị, bạn không cần lo lắng nếu không phân biệt được chúng.
    • Lẹo mắt (hordeolum) do tụ cầu khuẩn gây ra. Hạt lẹo mắt thường chứa đầy mủ bên trong, giống như mụn nhọt. Chúng gây đau đớn và khiến mí mắt sưng phù.[3]
    • Chắt là một dạng u nang trông như bao da chứa đầy dịch, thường phát triển ngay trên tuyến tiết dầu (tuyến meibomian) gần mí mắt. Không như lẹo, chúng không gây đau đớn.[4]
    • Viêm mí mắt là chứng nhiễm trùng ở mí mắt. Có rất nhiều nguyên nhân gây ra bệnh này, như: nhiễm trùng, dị ứng và chắt không được chữa trị. Bệnh khiến rìa của mí mắt sưng phù lên, làm cho mí mắt ngứa ngáy, sưng phù, rất khó khăn khi mở mắt.[5]
  3. Tìm chỗ sưng. Lẹo mắt mọc lên sẽ làm mí mắt sưng lên. Trong một số trường hợp, lẹo mắt khiến bệnh nhân không thể mở mắt. Chỗ sưng thường sẽ tự khô lại hoặc tự vỡ ra và lành sau 3 ngày. Đôi khi, vết nhiễm trùng còn lan ra phần khác trên mặt, trong trường hợp đó, bạn cần đến bác sĩ.[6]
  4. Một số trường hợp khác. Mí mắt bị sưng gây kích ứng mắt, gây đau đớn, và khiến mắt chảy nước. Khiến mắt bệnh nhân nhạy cảm hơn với ánh sáng. Vết sưng còn gây khó khăn cho việc chớp mắt.[7]

Cách Trị Lẹo mắt tại Nhà[sửa]

  1. Chườm ấm. Giải pháp trị lẹo mắt tại nhà được khuyên dùng là chườm gạc ấm lên mắt trong khoảng 15 đến 20 phút và lặp lại 2 đến 3 lần mỗi ngày.[8] Phương pháp này giúp tăng cường lượng máu lưu thông qua vùng bị sưng, kích thích hạt lẹo nhanh khô hoặc vỡ. Khi bạn phát hiện ra lẹo mắt, cần phải thực hiện phương pháp này càng sớm càng tốt. Nếu được chữa trị, lẹo mắt sẽ tự xẹp sau vài ngày, nhưng nếu không, lẹo có thể sẽ mất nhiều tuần để khỏi.[9]
    • Luôn chườm gạc ấm khi đã nhắm mắt. Gạc để chườm không được quá nóng để không gây kích ứng và khiến bạn bị bỏng. Đặt khăn lên vùng da sạch sẽ như trên cánh tay để kiểm tra nhiệt độ, nếu khăn quá nóng, để nguội một ít phút, rồi thử lại và nếu được mới chườm lên mắt.
    • Tự làm một chiếc gạc ấm bằng cách nhúng một miếng vải sạch vào nước nóng (không dùng nước sôi), rồi vắt khô. Nằm xuống, nhắm mắt lại, chườm lên mắt, giữ gạc trong khoảng 10 đến 15 phút. Nếu gạc nguội, bạn có thể làm ấm lại nếu cần.
    • Để khăn nóng lâu hơn, có một cách khác là bạn bọc một chai nước nóng trong khăn ướt. Sau đó, nằm xuống nhắm mắt lại, và đặt chai nước lên.
    • Bạn còn có thể tìm mua túi làm nóng bằng lò vi ba ở quầy bán dụng cụ trị đau lưng tại quầy thuốc lớn. Làm nóng đến nhiệt độ mà bạn chạm vào và cầm lên được. Nếu bạn không thể giữ trên tay tức là nó quá nóng đối với da mặt bạn. Túi này có khả năng giữ nhiệt đến 30 phút sau.
    • Một số người thích dùng túi trà ấm. Chúng nhỏ gọn hơn và giữ nhiệt tốt hơn, ngoài ra không có hiệu quả gì vượt trội hơn so với dùng khăn.[10]
  2. Dùng thuốc mua tại quầy. Có nhiều loại kem bôi, thuốc mỡ và băng tẩm thuốc để làm sạch vết viêm gây ra lẹo. Tìm dược phẩm chứa polymyxin B sulfate, vì đó là thuốc kháng sinh trị nhiễm trùng hiệu quả thường được dùng trong nhãn khoa.[11]
    • Những loại thuốc này phải đảm bảo an toàn cho mắt. Bác sĩ nhãn khoa không thường kê các thuốc kháng sinh OTC bởi chúng không an toàn khi tiếp xúc với mắt, thuốc mỡ cũng vậy.
    • Đề phòng loại dược phẩm được quảng cáo với công hiệu “hô biến” hạt lẹo ngay tức khắc hoặc chỉ sau một đêm. Chúng thường có giá thành rất cao song hiệu quả lại không hề như quảng cáo. Việc trị lẹo thường phải mất từ 2 đến 4 ngày.[12]
  3. Không nặn lẹo. Sẽ có một số người khuyên bạn nên ép vỡ hạt lẹo hoặc dùng kim chọc thủng lẹo, song bạn không nên làm theo. Làm vỡ lẹo mắt sẽ mở đường cho các vi khuẩn trên da tấn công, khiến tình trạng nhiễm trùng trầm trọng hơn. [9] Hãy kiên trì dùng phương pháp chườm ấm, dần dần lẹo sẽ tự xẹp.
    • Nặn vỡ hoặc chọc thủng lẹo sẽ khiến vết nhiễm trùng lan ra các vùng khác của mắt.[13]
  4. Ngừng trang điểm trên mắt. Trong thời gian vết lẹo chưa khỏi, tốt nhất bạn không nên dùng mỹ phẩm dành cho mắt như: mascara, chì kẻ mắt và phấn mắt, để tránh việc gây kích ứng cho mắt và giảm nguy cơ nhiễm trùng ở các vùng khác.
    • Do vết viêm thường không biểu hiện các triệu chứng ngay, tốt nhất bạn nên bỏ hết mỹ phẩm dành cho mắt từng dùng trước khi mắt lên lẹo để phòng ngừa tái phát.[14]
  5. Ngưng đeo kính áp tròng. Không nên đeo kính áp tròng khi lẹo chưa lành. Do kính áp tròng làm kích thích mắt và có thể gây ra nhiều đau đớn hơn. Bạn nên đeo kính gọng cho đến khi lẹo biến mất hoàn toàn.
    • Đeo kính áp tròng trong thời gian hạt lẹo còn sưng còn có thể gây nhiễm trùng mắt. Khi lẹo mắt đã lành, hãy mua một cặp kính áp tròng khác để tránh tái phát.[15]
  6. Giữ vệ sinh đôi tay. Rửa tay với xà phòng diệt khuẩn và nước nóng trước và sau khi chạm vào mắt. Nếu đưa bàn tay chưa rửa lên mắt, vi khuẩn có thể theo tay bạn tấn công vào mắt còn lại và khiến vết nhiễm trùng nặng hơn.
  7. Dùng thuốc giảm đau. Các thuốc giảm đau không chứa steroid có bán tại tiệm thuốc tây, gồm: ibuprofen và naproxen, có tác dụng làm dịu vết sưng và giảm đau. Luôn đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng.
    • Nếu bạn mẫn cảm hoặc dị ứng với ibuprofen hay naproxen, thì acetaminophen là liệu pháp thay thế tốt nhất. Tuy nhiên, công dụng kháng viêm của acetaminophen không hiệu quả bằng thuốc giảm đau không chứa steroid.[16]
    • Thường xuyên trao đổi với bác sĩ hoặc dược sĩ để phòng ngừa tác dụng không mong muốn khi sử dụng thuốc theo đơn liên tục hàng ngày.
  8. Cho mắt nghỉ ngơi. Mắt cần phải được nghỉ ngơi đầy đủ trong thời gian lên lẹo. Khi bạn ngủ, hệ miễn dịch của bạn giải phóng một loại protein tên là cytokines đến các chỗ viêm và sưng để tiêu diệt vi khuẩn.[17] Ngủ thật nhiều vào ban đêm và tránh làm công việc đòi hỏi mắt phải điều tiết quá nhiều. Làm dịu mắt bị đau và không ép mắt làm việc quá sức là hai cách giúp bạn giảm đau do lẹo gây ra khi bạn còn thức, như cơn đau khi chớp mắt.
    • Thường xuyên cho mắt các giấc nghỉ ngắn suốt thời gian bạn làm việc, bằng cách nhắm mắt và cố gắng thả lỏng tâm trí.
    • Chữa lẹo mắt theo cách bạn vẫn trị các bệnh nhiễm trùng khác như: nghỉ ngơi nhiều, uống nhiều nước, và dùng thuốc giảm đau thích hợp.
    • Không lạm dụng viên vitamin bổ sung bởi chúng không giúp tăng cường hệ miễn dịch. Tuy nhiên, cách tốt nhất để duy trì sức khỏe hệ miễn dịch là bổ sung đa dạng các loại vitamin hàng ngày.[18]

Phương pháp Chữa trị Y học[sửa]

  1. Đi khám nếu lẹo mắt không thuyên giảm sau 2 ngày. Tuy việc chữa lẹo mắt cần tới 4 ngày, song bạn nên gặp bác sĩ nếu hạt lẹo không có dấu hiệu thuyên giảm sau 48 giờ điều trị.[4]
    • Cần đến bác sĩ ngay khi bạn cảm nhận được sự thay đổi trong thị lực. Đến cơ sở y tế ngay nếu mắt bạn chảy dịch nhiều hơn hoặc xuất hiện dịch mắt lạ.[19]
  2. Dùng thuốc kháng sinh theo đơn thuốc. Bác sĩ có thể sẽ kê các thuốc kháng sinh cục bộ, dạng thuốc mỡ hoặc hoặc thuốc nhỏ mắt, để làm sạch chỗ bị viêm. Bác sĩ cũng sẽ cân nhắc kê thêm thuốc uống nếu cần thiết, đặc biệt là trong trường hợp lẹo mắt đã tái lại nhiều lần.[6]
  3. Phẫu thuật. Nếu lẹo mắt không biến mất sau nhiều ngày chữa trị và không có dấu hiệu xẹp đi, bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật chọc thủng lẹo. Việc phẫu thuật sẽ làm cho hạt lẹo chảy hết dịch. Việc này thường do các chuyên gia gây mê thực hiện.[20]
    • Việc phẫu thuật lẹo mắt cho trẻ sơ sinh và rẻ nhỏ có thể sẽ do chuyên gia gây mê-hồi sức đa khoa đảm nhận.[21]
    • Chỉ đến bác sĩ có chuyên môn cao để thực hiện việc phẫu thuật. Mắt là một trong những bộ phận mong manh. Tự tay chọc thủng hoặc ép vỡ lẹo mắt có thể gây nhiễm trùng hoặc gây ra những tổn tương vĩnh viễn cho mắt.[22]

Biện pháp Phòng ngừa[sửa]

  1. Hạn chế đưa tay lên mắt. Vi khuẩn, đặc biêt là staphylococcus hay còn gọi là tụ cầu khuẩn là thủ phạm thường xuyên gây ra lẹo.[2] Dụi mắt vừa gây kích ứng mắt, vừa tạo điều kiện cho các vi khuẩn trên tay thâm nhập vào mắt.
    • Nếu bất đắc dĩ phải chạm tay vào mắt, hãy rửa sạch tay bằng xà phòng diệt khuẩn.
  2. Cẩn thận với dụng cụ trang điểm mắt, nhất là các loại mỹ phẩm dạng dung dịch đã cũ hoặc hết hạn, vì đó là nơi ẩn náu của rất nhiều vi khuẩn. Tránh dùng chung mỹ phẩm và dụng cụ trang điểm mắt. Luôn tẩy sạch lớp trang điểm mắt trước khi đi ngủ.
    • Mua mới dung dịch kẻ mắt 2 hoặc 3 tháng một lần.[23]
    • Kem hoặc phấn nền cũng góp phần vào sự phát triển của vi khuẩn, trong đó có cả thủ phạm khiến mắt lên lẹo - staphylococcus. Mua mới tất cả các loại kem nền sau 6 đến 12 tháng sử dụng.[24]
  3. Vệ sinh dụng cụ trang điểm thường xuyên. Vệ sinh dụng cụ trang điểm và chổi hoặc mút đánh phấn sau một vài lần sử dụng để vi khuẩn không có nơi trú ngụ. Các dụng cụ như: kẹp lông mi, và chổi đánh phấn nên được vệ sinh và khử trùng thường xuyên.[25]
    • Dùng xà phòng diệt khuẩn và nước nóng để vệ sinh dụng cụ bằng kim loại như kẹp lông mi, nhíp nhổ lông mày, sau đó dùng bông tẩm cồn lau sạch lại để khử trùng.
    • Súc rửa chải lông mi bằng dầu gội cho trẻ sơ sinh và nước ấm, sau đó ngâm vào hỗn hợp gồm 2 phần giấm trắng và 1 phần nước để khử trùng.
    • Không nên lấy cây chải mascara ra khỏi vỏ nhiều lần. Ngâm cây chải mascara trong dung dịch vệ sinh đồ trang điểm rồi phơi khô trước khi trả về chai.[26]
  4. Bảo vệ mắt khỏi bụi bẩn và mảnh vỡ. Bụi và các vật thể nhỏ dễ lọt vào mí mắt gây nhiễm trùng. Đeo kính bảo hộ bất cứ khi nào cần thiết.[27]
    • Ví dụ, trang bị kính bảo hộ khi bạn quét bụi. Đeo kính bảo hộ khi làm các công việc ngoài trời như cào xới bãi cỏ, hay lắp ráp đồ đạc trong nhà.
    • Nếu công việc của bạn đòi hỏi phải đeo kính bảo hộ, hãy đeo vào! Những chấn thương ở mắt có thể gây ra tai nạn công trường.[28]
  5. Lau rửa mí mắt. Một số người có hiện tượng tăng tiết tuyến nhờn ở mí mắt, khiến họ dễ lên lẹo mắt. Lau rửa mí mắt để tẩy sạch vi khuẩn và tế bào da chết để ngăn ngừa lẹo mắt, đồng thời, giảm nguy cơ lây nhiễm và tái phát bệnh.[29]
    • Tự pha chế dung dịch rửa mí mắt từ dầu gội dành cho trẻ sơ sinh pha với nước ấm. Nhỏ vài giọt dầu gội trẻ sơ sinh vào một cốc nước ấm nhỏ. Khuấy đều. Dùng bông gòn hoặc khăn vải tẩm dung dịch chà lên mí mắt. Chà nhẹ nhàng để lau sạch mí mắt, loại bỏ bã nhờn và bụi bẩn.
    • Dung dịch lau rửa có bán tại các quầy thuốc. Hãy chọn loại không gây kích ứng cho mắt bạn.[30]
  6. Bạn có dễ mắc lẹo mắt không? Dù lẹo mắt hiện nay khá phổ biến, bất cứ ai cũng có thể mắc phải, song có những trường hợp khiến bạn dễ mắc lẹo mắt hơn những người bình thường:[31]
    • Người mắc các chứng bệnh như: tiểu đường, da tiết nhiều nhờn, viêm mí mắt , và những người mắc các bệnh suy nhược.
    • Người bị viêm tuyến nhờn, bị mụn trứng cá do viêm da, có tuyến tiết nhờn meibomian hoạt động bất thường dễ bị lên chắt.[7]
    • Người có hàm lượng li-pít trong máu cao có nhiều nguy cơ mắc. Tuyến tiết nhờn của người dễ bị tắc nghẽn gây lẹo mắt.[32]
    • Người thường xuyên đối mặt với căng thẳng, lo âu. [33]

Lời khuyên[sửa]

  • Khám mắt định kì hàng năm đối với trẻ em và 2 năm/lần với người lớn để ngăn ngừa lên lẹo và mắc các chứng nhiễm trùng khác, phát hiện kịp thời chứng bệnh nguy hiểm như bệnh tăng nhãn áp.[34]
  • Rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng diệt khuẩn và nước nóng trước khi đưa tay lên mắt.
  • Loại bỏ kính áp tròng hoặc đồ trang điểm bạn từng dùng trực tiếp lên mắt trước khi lên lẹo để tránh tái phát.
  • Khi lẹo mắt vỡ, nếu nó gây viêm hoặc lây cho mắt còn lại, hãy chữa theo cách cũ.
  • Cố gắng giữ khăn chườm ấm sạch sẽ. Sẽ tốt hơn nếu bạn giặt sạch trước khi làm ấm lại, nếu bạn có thể.

Cảnh báo[sửa]

  • Gặp bác sĩ ngay nếu thị lực của bạn thay đổi: nhìn một vật hóa ra hai, thấy quầng sáng xung quanh vật thể, hoặc lượng dịch mắt thay đổi hay mắt tiết dịch lạ. Đó có thể là triệu chứng của một căn bệnh khác nguy hiểm hơn.
  • Không cố gắng cấu, ép vỡ, chọc thủng hay cố ý làm vỡ vết lẹo bằng bất cứ hình thức nào. Vì việc này sẽ làm vết viêm lan rộng ra, gây ra những tổn thương vĩnh viễn cho mắt.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]

  1. http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/001009.htm
  2. 2,0 2,1 http://www.nhs.uk/Conditions/stye/Pages/causes.aspx
  3. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sty/basics/definition/con-20022698
  4. 4,0 4,1 http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sty/basics/symptoms/con-20022698
  5. http://www.nhs.uk/Conditions/Blepharitis/Pages/Introduction.aspx
  6. 6,0 6,1 http://www.merckmanuals.com/professional/eye_disorders/eyelid_and_lacrimal_disorders/chalazion_and_hordeolum_stye.html
  7. 7,0 7,1 http://www.medicinenet.com/sty_stye/page2.htm
  8. http://www.m.webmd.com/eye-health/understanding-sty-treatment
  9. 9,0 9,1 http://www.allaboutvision.com/conditions/styes.htm
  10. http://www.thesurvivaldoctor.com/2012/04/12/how-to-treat-a-stye/
  11. http://www.webmd.com/drugs/2/drug-3408/polymyxin-b-sulfate-trimethoprim-ophthalmic/details
  12. http://www.drugs.com/cg/stye.html
  13. http://www.healthcentral.com/encyclopedia/408/709.html
  14. http://www.onemedical.com/blog/live-well/quirky-questions-what-causes-an-eye-stye/
  15. http://www.sharecare.com/health/bacterial-eye-infections/what-is-stye
  16. http://www.webmd.com/pain-management/chronic-pain-11/anti-inflammatory
  17. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/insomnia/expert-answers/lack-of-sleep/faq-20057757
  18. http://www.health.harvard.edu/staying-healthy/how-to-boost-your-immune-system
  19. http://www.emedicinehealth.com/sty/page4_em.htm
  20. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sty/basics/treatment/con-20022698
  21. http://www.healthofchildren.com/S/Styes-and-Chalazia.html
  22. http://hbreyecare.com/blog/how-to-treat-a-stye.html
  23. http://www.everydayhealth.com/womens-health-pictures/when-its-time-to-toss-your-beauty-products.aspx#02
  24. http://www.everydayhealth.com/womens-health-pictures/when-its-time-to-toss-your-beauty-products.aspx#06
  25. http://www.makeup.com/how-to-clean-makeup-tools
  26. http://www.thegloss.com/2008/05/30/fashion/3-tips-for-cleaning-your-mascara-brush/
  27. http://www.allaboutvision.com/askdoc/eye-safety.htm
  28. http://www.cdc.gov/niosh/topics/eye/
  29. http://www.webmd.com/eye-health/understanding-sty-prevention
  30. http://www.dryeyezone.com/encyclopedia/lidscrubs.html
  31. http://www.geteyesmart.org/eyesmart/diseases/chalazion-stye/risk.cfm
  32. <http://www.mdguidelines.com/stye
  33. http://www.improveeyesighthq.com/prevent-stye.html
  34. http://www.webmd.com/eye-health/what-to-expect-checkup-eye-exam-adults

Liên kết đến đây