Duyệt, tìm tạp chí và bài báo truy cập mở trên trang DOAJ

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Gần chục ngàn tạp chí với hơn 2 triệu bài báo truy cập mở trên trang thư mục các tạp chí truy cập mở - DOAJ (Directory of Open Access Journals[1]) có lẽ là nơi mà thư viện của bất kỳ trường đại học hay cao đẳng nào cũng muốn tìm tới để khai thác, tải về và sử dụng.

Các bước[sửa]

Duyệt tạp chí và bài báo truy cập mở trên DOAJ[sửa]

  1. Đi tới trang chủ của DOAJ. Hãy đi tới trang chủ của DOAJ tại địa chỉ https://doaj.org/.
  2. Đi tới trang duyệt tạp chí và bài báo truy cập mở. Tại trang chủ DOAJ, hãy nhấn vào Browse Subjects (Duyệt theo chủ đề) trên thanh thực đơn hoặc đi tới trang đó tại địa chỉ https://doaj.org/subjects. Tại đây, bạn có thể duyệt các tạp chí/bài báo theo lĩnh vực - chủ đề bạn muốn. Giả sử bạn muốn duyệt các tạp chí/bài báo theo lĩnh vực giáo dục, hãy nhấn vào Education (Giáo dục) ở cây thư mục bên trái màn hình.
  3. Duyệt tạp chí. Sau khi nhấn vào Education, bạn sẽ thấy xuất hiện ô thông tin về lĩnh vực chủ đề này ngay trên trang duyệt tạp chí/bài báo, nơi bạn có thể thấy số lượng các bản ghi của lĩnh vực chủ đề được chọn. Trong ví dụ cụ thể ở đây, bạn sẽ nhìn thấy 67.478 bản ghi cho lĩnh vực chủ đề giáo dục. Hãy nhấn vào núm màu xanh có cụm từ View Journals/Articles.(Xem các tạp chí/bài báo). Ở trang tiếp sau, bạn có thể tiến hành các công việc duyệt tạp chí, cụ thể như sau:
    • Bên dưới dòng tiêu đề Journals vs Articles (Các tạp chí hoặc các bài báo), bạn nhìn thấy 2 dòng: (1) Journals (các tạp chí) và bạn sẽ nhìn thấy con số 422 tạp chí đang có trên DOAJ trong các dấu ngoặc đơn; (2) Articles (các bài báo) và bạn sẽ nhìn thấy con số 67.056 bài báo đang có trên DOAJ trong các dấu ngoặc đơn. Bạn cũng có thể thấy ở phía trên có dòng Subject: Education (Chủ đề: Giáo dục) đã được đánh dấu chữ thập, ngụ ý ở trang trước, bạn đã lựa chọn lĩnh vực chủ đề này. Hãy nhấn vào dòng Journals để chọn duyệt các tạp chí.
    • Bạn sẽ tức thì thấy, ở bên trên, đứng sau cụm từ Subject: Education là cụm từ Journals vs Articles: Journals, ngụ ý bạn đã chọn Journals (các tạp chí), và bạn sẽ nhìn thấy dấu chọn đứng ngay sau cụm từ này; Bên dưới là danh sách kết quả, bạn có thể thấy con số 422 tạp chí được liệt kê trong nhiều trang màn hình, mỗi trang 10 tạp chí.
    • Tiếp tục, giả sử bạn muốn chọn thêm một lĩnh vực chủ đề nữa, ví dụ, Technology (Công nghệ), hãy nhấn vào dấu cộng (+) ở trước từ Subject (Chủ đề) để mở liệt kê các chủ đề bên dưới rồi chọn Technology. Bạn sẽ thấy con số 11 tạp chí theo chủ đề Technology nằm trong các dấu ngoặc đơn ngay bên cạnh từ Technology đó. Hãy nhấn vào dòng Technology để chọn nó.
    • Bạn sẽ tức thì thấy, ở bên trên, đứng sau cụm từ Subject:Education trước đó, bây giờ đã được bổ sung thêm thành Subject: Education And Technology; theo sau là cụm từ Journals vs Articles: Journals, ngụ ý bạn đã chọn 2 lĩnh vực chủ đề là giáo dục và công nghệ, cùng với lựa chọn các tạp chí. Bạn cũng sẽ thấy ở bên dưới, con số 422 tạp chí trước đó, bây giờ chỉ còn là 11 tạp chí, được liệt kê trong 2 màn hình, màn hình đầu 10 tạp chí, màn hình sau 1 tạp chí.
    • Tiếp tục, giả sử bạn muốn chọn theo giấy phép của các tạp chí đó. Hãy trượt xuống bên dưới và nhấn vào dấu cộng đứng trước từ Journal license (Giấy phép của các tạp chí) để mở liệt kê các loại giấy phép được gắn cho các tạp chí được chọn). Trong trường hợp cụ thể này, bạn nhìn thấy có 2 loại giấy phép Creative Commons[2] CC BY CC BY-NC-ND với số lượng tương ứng là 5 và 1 tạp chí nằm trong các dấu ngoặc đơn. Giả sử bạn muốn chọn các tạp chí có giấy phép CC BY, hãy nhấn vào dòng CC BY để chọn nó.
    • Bạn sẽ tức thì thấy, ở bên trên, đứng sau cụm từ Journals vs Articles: Journals bây giờ là Journal license: CC BY cùng với dấu chọn đứng ngay sau cụm từ này; Bạn cũng sẽ thấy, con số 11 tạp chí ở màn hình trước đó, nay chỉ còn là 5.
    • Bạn có thể tiếp tục duyệt tương tự theo các tiêu chí khác của 5 tạp chí kết quả ở đây và biết được số lượng của các lựa chọn bên trong từng tiêu chí đó được đặt trong các dấu ngoặc đơn tương ứng, cụ thể như:
  4. Duyệt bài báo. Tương tự như với việc duyệt tạp chí được nêu ở trên.

Duyệt kết hợp với tìm kiếm và sắp xếp[sửa]

  1. Sắp xếp danh sách kết quả duyệt. Bạn có thể tiến hành sắp xếp danh sách kết quả duyệt theo một vài tiêu chí, ví dụ như sắp xếp theo ngày tạp chí được đưa vào DOAJ.
  2. Tìm kiếm trong danh sách kết quả duyệt. Bạn có thể tìm kiếm trước rồi duyệt sau hoặc duyệt trước rồi tìm kiếm sau. Trường hợp ví dụ cụ thể ở đây là duyệt trước rồi tìm kiếm sau trong kết quả duyệt. Bạn có thể tìm kiếm theo cách cụ thể như sau:
    • Tìm kiếm theo trường. Giả sử bạn muốn tìm kiếm theo trường tiêu đề. Hãy mở hộp liệt kê rồi chọn lựa chọn Title (tiêu đề) như hình minh họa. Trong trường hợp cụ thể này, bạn sẽ không thấy có thay đổi gì trong kết quả trả về sau tìm kiếm.
    • Tìm kiếm theo trường kết hợp tìm kiếm theo cụm từ bất kỳ. Vẫn giữ tìm kiếm theo tiêu đề. Bây giờ bạn hãy gõ vào trường tìm kiếm, nơi mặc định có cụm từ search term (khoản tìm kiếm), ví dụ, hãy gõ vào từ Education (Giáo dục), rồi nhấn phím Enter để tiến hành tìm kiếm. Bạn sẽ nhận được kết quả tìm kiếm trả về như trong hình minh họa, chỉ với 2 tạp chí đáp ứng tiêu chí tìm kiếm.

Kiểm tra giấy phép và tải về tạp chí/bài báo được chọn[sửa]

  1. Kiểm tra giấy phép. Đây là thủ tục bạn luôn phải nhớ trước khi bạn định tải về tệp được chọn. May thay, trong phần duyệt được nêu ở trên, bạn đã thực hiện việc này bằng cách chọn giấy phép CC BY. Với giấy phép này, bạn có thể tải tệp được chọn về máy của mình và làm bất kỳ điều gì với nó, miễn là bạn phải:
    • Thừa nhận ghi công tác giả tác phẩm trong bất kỳ tài liệu nào có tham chiếu tới việc bạn sử dụng tệp được chọn này.
    • Tạo một đường liên kết tới giấy phép này trên Internet.
  2. Tải về tạp chí/bài báo được chọn. Giả sử, trong danh sách kết quả với 2 tạp chí ở trên, bạn chọn tạp chí thứ 2, Journal of Technology and Science Education - Tạp chí Giáo dục Công nghệ và Khoa học, hãy nhấn vào đường liên kết đó. Bạn sẽ được đưa tới trang thông tin chi tiết về tạp chí được chọn. Trang này sẽ gồm 2 phần:
    • Phần trên. Các thông tin về tạp chí được chọn.
    • Phần dưới. Mục lục của tạp chí, liệt kê các bài báo trong tạp chí. Ở đây, một lần nữa bạn có thể duyệt, kết hợp với tìm kiếm các bài báo có trong tạp chí được chọn. Cách tiến hành là tương tự như được trình bày ở phần trên. Giả sử bạn muốn chọn tải về bài đầu tiên, Evaluation of social competencies in chemical engineering: Application and results of the pilot test (academic year 2012-2013), hãy trượt xuống dòng mô tả cuối cùng của bài viết này, rồi nhấn vào từ Full Text (Toàn văn). Bạn sẽ lại được đưa tới một màn hình khác.
    • Tiếp tục, tại màn hình mới, hãy trượt xuống phía dưới, nơi có cụm từ Full Text:, và bạn sẽ nhìn thấy dòng bên dưới là đường liên kết với từ PDF. Hãy nhấn vào đường liên kết này, và bạn lại sẽ được đưa tới một màn hình khác nữa.
    • Tiếp tục, tại màn hình cuối cùng này, bạn sẽ nhìn thấy đường liên kết với dòng chữ, Download this PDF File - Tải về tệp PDF này, hãy nhấn vào nó để mở ra hộp tải tệp về máy của bạn.
    • Hãy tìm vị trí trên máy của bạn để lưu giữ tệp được chọn tải về, rồi nhấn núm OK. Tệp được chọn bây giờ sẽ nằm gọn trên máy tính của bạn.

Khuyến cáo[sửa]

  • Thư viện của bất kỳ trường đại học và cao đẳng nào cũng có thể sử dụng được kho các tạp chí và bài báo truy cập mở này.
  • Hãy đọc Chọn giấy phép Creative Commons để có thêm thông tin về các giấy phép Creative Commons.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]