Chủ đề nóng: Phương pháp kỷ luật tích cực - Cổ học tinh hoa - Những thói hư tật xấu của người Việt - Công lý: Việc đúng nên làm - Giáo án Điện tử - Sách giáo khoa - Học tiếng Anh - Bài giảng trực tuyến - Món ăn bài thuốc - Chăm sóc bà bầu - Môi trường - Tiết kiệm điện - Nhi khoa - Ung thư - Tác hại của thuốc lá - Các kỹ thuật dạy học tích cực
- Dạy học phát triển năng lực - Chương trình giáo dục phổ thông
Giúp đỡ người mắc bệnh trầm cảm
Từ VLOS
(đổi hướng từ Giúp đỡ Người Mắc Bệnh Trầm cảm)
Nếu có ai đó thân thiết với bạn đang phải khổ sở vì căn bệnh trầm cảm, không chỉ người đó cảm thấy mệt mỏi, rối bời và buồn bã mà chính bạn cũng vậy. Bạn ước gì có thể giúp người đó, hãy chắc chắn là bạn sẽ có lời khuyên và hành động phù hợp. Cho dù người đó có vẻ như không lắng nghe bạn, nhưng thật ra họ cũng đang rất cố gắng. Nếu bạn đang tìm kiếm cách để giúp ai đó đương đầu với bệnh trầm cảm, những lời khuyên sau đây là dành cho bạn.
Mục lục
Các bước[sửa]
Trò chuyện với Người bạn quan tâm về Bệnh trầm cảm[sửa]
-
Kêu
gọi
sự
giúp
đỡ
ngay
lập
tức
nếu
bạn
của
bạn
đang
có
ý
định
tự
tử.
Nếu
người
này
đang
định
tự
tử,
tìm
kiếm
sự
giúp
đỡ
ngay
lập
tức
bằng
cách
gọi
115-Y
tế
hoặc
đưa
người
đó
đến
phòng
cấp
cứu
gần
nhất.
- Tại Mỹ, bạn có thể gọi 911 hoặc Đường dây nóng Ngăn chặn Tự tử Quốc gia theo số -800-273-TALK (8255) hoặc 800-SUICIDE (800-784-2433).
-
Quan
sát
triệu
chứng.
Nếu
bạn
cảm
thấy
ai
đó
đang
bị
trầm
cảm,
hãy
xem
xét
sơ
bộ
hành
vi
của
họ
để
cảm
nhận
mức
độ
trầm
cảm
mà
người
đó
đang
chịu
đựng.
Lập
danh
sách
những
triệu
chứng
bạn
nhận
thấy.
[1]
- Tỏ vẻ buồn bã không lý do, kéo dài và thường xuyên
- Mất hứng thú, niềm vui trong các hoạt động họ từng yêu thích
- Chán ăn và/hoặc sụt cân rõ rệt
- Ăn uống vô độ và/hoặc tăng cân
- Thói quen đi ngủ bị phá vỡ (hoặc không thể ngủ hoặc ngủ quá nhiều)
- Mệt mỏi và/hoặc mất năng lượng
- Dễ bị kích động hoặc ủ rũ một cách đáng chú ý
- Cảm giác vô dụng và/hoặc tội lỗi quá mức
- Khó tập trung hoặc hay do dự, lưỡng lự
- Hay có suy nghĩ lặp đi lặp lại về cái chết hoặc tự tử, cố gắng để tự tử hoặc lập kế hoạch để tự tử
- Các triệu chứng trên có thể kéo dài trong 2 tuần hoặc hơn. Chúng có thể biến mất và trở lại. Đây được gọi là “trạng thái lặp lại”. Trong tình huống này, đó không phải là biểu hiện nhất thời, mà còn là sự biến động tâm trạng dữ dội và tác động lên các hoạt động trong cuộc sống hàng ngày.
- Nếu bạn của bạn phải chịu sự mất mát người thân hoặc cú sốc nào đó, người đó có thể biểu lộ triệu chứng suy sụp chứ không phải là trầm cảm bệnh lý.
-
Trò
chuyện
với
người
bạn
quan
tâm
về
căn
bệnh
trầm
cảm.
Khi
nhận
ra
rằng
người
đó
đang
khổ
sở
vì
bệnh
trầm
cảm,
bạn
nên
có
một
cuộc
nói
chuyện
cởi
mở
và
chân
thành
với
họ.[2]
- Nếu người bạn yêu thương không thừa nhận rằng họ đang gặp phải vấn đề nghiêm trọng thì sẽ rất khó để người đó cảm thấy khá hơn.
- Giải thích rằng trầm cảm là một chứng rối loạn bệnh lý. Trầm cảm là bệnh có thể được chẩn đoán bởi bác sĩ và có thể được chữa khỏi, vì vậy bạn nên chấn an người đó rằng vấn đề họ đang gặp phải chỉ là do căn bệnh trầm cảm.[2]
- Hãy kiên định. Nói với người đó rằng bạn lo lắng cho họ. Đừng để người đó lảng tránh vấn đề nghiêm trọng họ đang gặp phải bằng câu nói “một tháng thật tồi tệ”. Nếu họ cố gắng thay đổi chủ đề, hãy dẫn dắt cuộc nói chuyện về lại tình trạng cảm xúc của người đó.
-
Tránh
xung
đột.
Lưu
ý
là
người
bị
trầm
cảm
phải
chịu
đựng
nhiều
vấn
đề
cảm
xúc
và
đang
trong
trạng
thái
dễ
bị
tổn
thương.
Dù
bạn
cần
phải
kiên
quyết
nhưng
lúc
ban
đầu
đừng
nên
quá
nặng
nề.
- Đừng bắt đầu bằng câu: “Bạn đã mắc bệnh trầm cảm. Chúng ta sẽ giải quyết nó như thế nào đây?”. Thay vì vậy, hãy nói: “Gần đây, mình nhận thấy bạn có vẻ buồn bã. Chắc bạn đang gặp chuyện gì đó phải không?”.
- Kiên nhẫn. Đôi khi phải mất một lúc để người khác mở lòng, vì vậy nên cho họ thời gian họ cần. Chỉ cần cố gắng đừng để người đó lảng tránh cuộc nói chuyện.
- Hiểu rằng bạn không thể “chữa khỏi” bệnh trầm cảm. Chắc chắn là bạn muốn giúp bạn của mình hết sức có thể. Nhưng không có cách đơn giản nào có thể “chữa khỏi” căn bệnh này. Những gì bạn có thể làm là động viên người đó chấp nhận sự giúp đỡ của người khác và ở bên cạnh khi người đó cần. Tuy nhiên, kết quả sau cùng vẫn phụ thuộc vào sự nỗ lực của người bệnh.[3]
- Thảo luận các bước kế tiếp. Khi bạn của bạn nhận ra rằng họ đang bị trầm cảm, bạn có thể trò chuyện về cách để bắt đầu giải quyết tình trạng này. Họ có muốn nói chuyện với người tư vấn không? Có muốn gặp bác sĩ và nhận đơn thuốc điều trị không? Có vấn đề nào trong cuộc sống làm người đó bị trầm cảm không? Người đó có bằng lòng với cuộc sống hay cách sống của mình không?
Giúp Người bạn quan tâm Đón nhận Sự giúp đỡ[sửa]
-
Thừa
nhận
việc
người
đó
nên
tìm
kiếm
sự
hỗ
trợ
chuyên
nghiệp.
Trước
khi
hai
bạn
cố
gắng
tự
mình
giải
quyết
khó
khăn,
cần
biết
rằng
bệnh
trầm
cảm
chưa
được
điều
trị
là
rất
nghiêm
trọng.
Bạn
vẫn
có
thể
giúp
bạn
của
mình,
nhưng
người
đó
cũng
nên
tìm
một
chuyên
gia
sức
khỏe
tâm
lý.
Có
nhiều
bác
sĩ
trị
liệu
khác
nhau,
mỗi
người
có
kỹ
năng
hay
chuyên
môn
khác
nhau,
bao
gồm
nhà
tâm
lý
học
tham
vấn,
nhà
tâm
lý
học
lâm
sàng
hay
bác
sĩ
tâm
thần.
Bạn
có
thể
thấy
sự
kết
hợp
của
một
hoặc
nhiều
bác
sĩ
chuyên
môn.
- Nhà tâm lý học tham vấn: Tâm lý học tham vấn là lĩnh vực điều trị tập trung vào kỹ năng hỗ trợ và giúp đỡ người bệnh vượt qua khoảng thời gian khó khăn trong cuộc sống của họ. Dạng điều trị này có thể là ngắn hay dài hạn, thường là vấn đề riêng biệt và được định hướng mục tiêu. [4]
- Nhà tâm lý học lâm sàng: Là người được đào tạo để thực hiện các kiểm tra để xác nhận một chẩn đoán và vì vậy họ có xu hướng tập trung hơn vào bệnh học tâm lý, hoặc nghiên cứu những rối loạn tâm thần hay hành vi. [5]
- Bác sĩ tâm thần: Họ có thể sử dụng phép điều trị tâm lý và thang đo hay những kiểm tra trong việc điều trị, nhưng lựa chọn thường thấy của bệnh nhân là tìm hiểu việc sử dụng thuốc. Hầu như chỉ có bác sĩ tâm thần mới được phép kê đơn thuốc cho người mắc bệnh trầm cảm.
-
Giới
thiệu
người
đó
đến
một
vài
bác
sĩ.
Để
giúp
bạn
của
bạn
tìm
kiếm
chuyên
gia
tư
vấn,
bạn
nên
tham
khảo
giới
thiệu
từ
bạn
bè,
gia
đình,
lãnh
đạo
cộng
đồng
tôn
giáo,
trung
tâm
sức
khỏe
tinh
thần
cộng
đồng
ở
địa
phương,
hoặc
bác
sĩ
y
khoa.
[6]
- Tại Mỹ, một số hiệp hội chuyên nghiệp như Hiệp hội Tâm lý học Mỹ có thể cung cấp chức năng tìm kiếm trên trang mạng để xác định thành viên bác sĩ tại khu vực bạn sinh sống.[7]
- Thay mặt sắp xếp một cuộc hẹn gặp bác sĩ cho người đó. Nếu bạn của bạn do dự về việc gặp chuyên gia y tế, bạn có thể sắp xếp một cuộc hẹn giúp họ. Đôi khi, việc bước những bước đầu tiên thật sự không dễ dàng, vì vậy người đó có thể cần bạn giúp đỡ.[8]
-
Đi
cùng
người
bạn
quan
tâm
đến
buổi
hẹn
đầu
tiên.
Bạn
của
bạn
sẽ
yên
tâm
hơn
khi
có
bạn
cùng
đến
gặp
bác
sĩ.
- Nếu được trực tiếp nói chuyện với chuyên gia sức khỏe tâm lý, bạn sẽ có cơ hội để nói ngắn gọn về triệu chứng của người đó. Nhưng lưu ý rằng chuyên gia tư vấn thường muốn nói chuyện riêng với bệnh nhân hơn.
- Động viên người đó tìm kiếm sự tư vấn tốt. Nếu buổi tư vấn đầu tiên không khả quan, hãy động viên họ tìm chuyên gia tư vấn khác. Việc trải nghiệm tư vấn không mấy tốt đẹp có thể làm họ chán nản không muốn tiếp tục, nhưng nhớ rằng không phải tất cả chuyên gia sức khỏe tâm lý đều như nhau. Nếu họ không hợp với chuyên gia tư vấn này, bạn nên giúp họ tìm người mới.
-
Đề
xuất
các
phương
pháp
điều
trị
khác
nhau.
Có
ba
dạng
điều
trị
chính
mang
lại
hiệu
quả
ổn
định
cho
bệnh
nhân,
đó
là
liệu
pháp
nhận
thức
hành
vi,
giao
tiếp
trị
liệu
và
tâm
động
học
trị
liệu.
Tùy
vào
tình
trạng
của
người
bệnh
mà
họ
sẽ
phù
hợp
với
dạng
điều
trị
nào.[9]
- Liệu pháp nhận thức hành vi (CBT- Cognitive Behavioural Therapy): Mục tiêu của CBT là thử thách và thay đổi niềm tin, quan điểm và thành kiến - những nguyên tiềm ẩn gây ra các triệu chứng trầm cảm - và đem lại sự thay đổi cho những hành vi không thích nghi.
- Giao tiếp trị liệu (IPT- Interpersonal therapy): IPT tập trung vào việc giải quyết những thay đổi trong cuộc sống, xây dựng kỹ năng xã hội, và giải quyết các vấn đề giao tiếp có thể đã góp phần tạo nên chứng trầm cảm. IPT có thể đặc biệt hiệu quả với trường hợp trầm cảm mới xảy ra xuất phát từ một cú sốc nào đó (như sự qua đời của người thân).
- Tâm động học trị liệu: Mục tiêu của dạng điều trị này là giúp người bệnh nhận ra và đương đầu với những cảm giác bắt nguồn từ mâu thuẫn chưa được giải quyết. Tâm động học trị liệu tập trung vào cảm giác vô thức.[10]
-
Đề
xuất
khả
năng
dùng
thuốc.
Thuốc
chống
trầm
cảm
có
thể
giúp
cải
thiện
tâm
trạng
người
bệnh
trong
khi
họ
đang
trải
qua
giai
đoạn
tư
vấn.
Thuốc
chống
trầm
cảm
tác
động
lên
chất
dẫn
truyền
thần
kinh
của
não
bộ
để
cố
gắng
chống
lại
sự
cản
trở
não
bộ
tạo
ra
và/hoặc
sử
dụng
chất
dẫn
truyền
thần
kinh
như
thế
nào.
Thuốc
chống
trầm
cảm
được
phân
loại
dựa
trên
chất
dẫn
truyền
thần
kinh
mà
chúng
tác
động.
[11]
- Các dạng thuốc chống trầm cảm phổ biến nhất là SSRIs, SNRIs, MAOIs, và Tricyclics. Bạn có thể tìm thấy tên của vài loại được sử dụng rộng rãi nhất bằng cách tra từ “thuốc chống trầm cảm” hay “antidepressants” trên mạng. [12]
- Nếu một mình thuốc chống trầm cảm không hiệu quả, bác sĩ điều trị có thể đề nghị bạn dùng thêm thuốc chống rối loạn thần kinh (antipsychotic), bao gồm 3 loại là aripiprazole, quetiapine, risperidone. Bác sĩ có thể đề nghị một liệu pháp kết hợp thuốc chống trầm cảm/chống rối loạn thần kinh (fluoxetine/olanzapine) thích hợp sử dụng kết hợp với một loại thuốc chống trầm cảm tiêu chuẩn để điều trị, nếu chỉ dùng thuốc chống trầm cảm thì không hiệu quả. [13]
- Bác sĩ tâm thần có thể đề nghị thử vài loại thuốc khác nhau cho đến khi tìm ra loại thuốc hiệu quả. Đôi khi thuốc chống trầm cảm có thể mang lại kết quả trái ngược nên giám sát tác động của việc dùng thuốc là rất quan trọng. Bạn và người bệnh nên chú ý đặc biệt đến bất kỳ sự thay đổi tâm trạng tiêu cực hay bất thường nào kịp thời. Thường thì vấn đề sẽ được giải quyết khi chuyển sang nhóm thuốc khác.
- Kết hợp thuốc với điều trị tâm lý. Để tăng tối đa hiệu quả của thuốc, người bệnh nên duy trì việc gặp chuyên gia sức khỏe tâm lý thường xuyên trong khi vẫn đang sử dụng thuốc.[14]
-
Khuyến
khích
sự
nhẫn
nại.
Cả
bạn
và
người
bệnh
đều
nên
kiên
nhẫn
vì
việc
tư
vấn
và
sử
dụng
thuốc
phải
lâu
dài
mới
có
kết
quả.
Người
bệnh
sẽ
tham
gia
các
buổi
tư
vấn
thường
xuyên,
trong
ít
nhất
vài
tháng,
trước
khi
thấy
được
sự
hiệu
quả.
Không
nên
từ
bỏ
sớm
vì
mọi
nỗ
lực
cần
có
thời
gian
để
phát
huy
tác
dụng.
- Thông thường cần ít nhất ba tháng để thấy bất kỳ hiệu quả lâu dài nào từ thuốc chống trầm cảm.
-
Xác
định
liệu
bạn
có
cần
sự
chấp
thuận
để
thảo
luận
về
việc
điều
trị.
Dựa
vào
mối
quan
hệ
giữa
bạn
và
người
bệnh
để
biết
được
bạn
có
cần
sự
cho
phép
để
thảo
luận
với
bác
sĩ
của
người
đó
hay
không.
[15]
Thường
thông
tin
và
hồ
sơ
bệnh
án
của
người
khác
là
bí
mật
và
các
dữ
liệu
riêng
tư
liên
quan
đến
sức
khỏe
tâm
lý
thì
càng
được
lưu
ý
một
cách
đặc
biệt.[16]
- Người đó rất có thể sẽ phải viết giấy xác nhận đồng ý bạn mới được thảo luận cùng bác sĩ về việc điều trị của họ.
- Nếu người bệnh đang ở độ tuổi vị thành niên (dưới độ tuổi kết hôn), bố mẹ hoặc người bảo hộ sẽ được phép thảo luận về việc điều trị.
- Lập danh sách các loại thuốc và phương pháp điều trị. Soạn danh sách thuốc mà người bệnh đang dùng, bao gồm cả liều lượng. Cũng nên lập danh sách những cách điều trị mà người đó đang tiếp nhận, như vậy sẽ bảo đảm họ đang theo đuổi việc điều trị và dùng thuốc đúng tiến độ. [15]
-
Liên
hệ
với
những
người
khác
trong
mạng
lưới
hỗ
trợ
cá
nhân.
Bạn
không
nên
một
mình
cố
gắng
giúp
đỡ
người
bệnh.
Liên
hệ
với
thành
viên
gia
đình,
bạn
bè
hoặc
lãnh
đạo
tôn
giáo
tin
cậy.
Nếu
người
bị
trầm
cảm
là
người
trưởng
thành,
hãy
chắc
chắn
bạn
nhận
được
sự
đồng
ý
của
người
đó
trước
khi
nói
với
người
khác
hoặc
kêu
gọi
sự
giúp
đỡ.
Thông
qua
việc
trò
chuyện
với
người
khác,
bạn
sẽ
có
thêm
thông
tin,
cái
nhìn
tổng
thể
về
người
bệnh,
và
bạn
sẽ
cảm
thấy
bớt
đơn
độc
hơn
trong
hoàn
cảnh
này.
- Thận trọng khi bạn kể với người khác về bệnh trầm cảm của ai đó. Người ngoài có thể vội vàng phê phán nếu họ không hiểu đầy đủ vấn đề. Bạn nên cẩn thận khi chọn ai đó để bàn bạc.
Trò chuyện với Người bạn quan tâm[sửa]
-
Biết
lắng
nghe.
Điều
tốt
nhất
bạn
có
thể
làm
là
lắng
nghe
người
đó
tâm
sự.
Bạn
nên
chuẩn
bị
để
nghe
bất
kỳ
điều
gì
và
cố
gắng
không
tỏ
ra
quá
sốc,
thậm
chí
khi
điều
đó
thật
sự
khủng
khiếp,
vì
như
vậy
sẽ
làm
họ
thất
vọng.
Hãy
cởi
mở,
chu
đáo,
lắng
nghe
mà
không
đánh
giá.[17]
- Nếu người đó không muốn nói chuyện, hãy thử hỏi một cách nhẹ nhàng để giúp họ cởi mở hơn. Ví dụ, hỏi xem tuần vừa rồi của họ có ổn không.
- Khi người đó kể với bạn chuyện buồn, bạn nên động viên họ bằng cách nói, “Chắc rất khó để nói ra điều này”, hay “Cám ơn bạn nhiều vì đã cởi mở với mình”.
- Toàn tâm toàn ý vào cuộc trò chuyện với người bệnh. Cất điện thoại của bạn, nhìn vào mắt họ, và thể hiện rằng bạn đang dành 100 % nỗ lực vào cuộc trò chuyện.
-
Biết
phải
nói
điều
gì.
Điều
mà
một
người
đang
chịu
đựng
căn
bệnh
trầm
cảm
cần
nhất
là
lòng
thương
yêu
và
thấu
hiểu.
Ngoài
việc
biết
lắng
nghe,
bạn
còn
cần
phải
ý
nhị,
khôn
khéo
trong
những
gì
bạn
sẽ
nói
với
người
mắc
bệnh
trầm
cảm.
Sau
đây
là
một
vài
câu
nói
có
thể
giúp
ích:
[15]
- Bạn không đơn độc trong chuyện này, mình sẽ ở bên bạn.
- Mình biết bạn đang bị bệnh thật và đó cũng là lý do gây ra những cảm xúc và suy nghĩ hiện tại.
- Bạn có thể không tin mình vào lúc này, nhưng bạn sẽ cảm thấy khá hơn.
- Mình có thể không hiểu cảm giác thật sự của bạn ra sao, nhưng mình rất lo lắng và muốn giúp bạn.
- Không chỉ bạn, mà cuộc sống của bạn cũng rất quan trọng đối với mình.
-
Đừng
nói
với
người
bệnh
trầm
cảm
theo
kiểu:
“Đừng
như
vậy
nữa”.
Nói
với
ai
đó
“đừng
như
vậy
nữa”
hay
“vui
lên
đi
nào”
thường
không
giúp
ích.
Hãy
đồng
cảm
hơn.
Thử
tưởng
tượng
cảm
giác
như
cả
thế
giới
đang
chống
lại
bạn
và
mọi
thứ
đều
sụp
đổ,
bạn
sẽ
muốn
nghe
điều
gì
nhất?
Hãy
biết
rằng
căn
bệnh
trầm
cảm
là
có
thật
và
người
bệnh
thì
rất
đau
khổ.
Đừng
nói
những
câu
như:[15]
- Tất cả chỉ là do bạn nghĩ vậy.
- Ai cũng đều phải trải qua những lúc như thế này.
- Bạn sẽ ổn thôi. Đừng lo lắng nữa.
- Tích cực lên nào.
- Cuộc sống rất quý giá, sao bạn lại muốn chết?
- Đừng có điên nữa.
- Sao bạn lại như vậy?
- Đáng lẽ bạn nên cảm thấy khá hơn rồi chứ?
-
Đừng
tranh
cãi
về
cảm
xúc
của
người
bệnh
trầm
cảm.
Đừng
cố
gắng
lôi
kéo
người
bệnh
khỏi
cảm
xúc
của
họ.
Những
cảm
xúc
đó
có
thể
thật
vô
lý,
nhưng
việc
nói
rằng
họ
sai
hay
tranh
cãi
không
phải
là
một
cách
hay.
Thay
vì
vậy,
bạn
có
thể
nói:
“Mình
rất
lấy
làm
tiếc
khi
biết
bạn
đang
buồn.
Mình
có
thể
làm
gì
đó
để
giúp
bạn
được
không?
- Nhận thấy được người đó có thể không thành thật về những cảm xúc tiêu cực của họ. Nhiều người bị trầm cảm thường xấu hổ và nói dối về tình trạng của họ. Nếu bạn hỏi “bạn ổn chứ?”, họ sẽ nói “vẫn ổn”, hãy nghĩ ra một cách hỏi khác để biết được cảm giác thật sự của người đó.
- Giúp người bệnh lạc quan hơn. Khi nói chuyện với họ, cố gắng giữ cuộc nói chuyện theo hướng tích cực nhất có thể. Đừng quá vui vẻ, hồ hởi mà chỉ cần chỉ ra cho người đó thấy một cách nhìn tốt hơn trong cuộc sống và hoàn cảnh của họ.
Ở bên cạnh Người bệnh[sửa]
-
Giữ
liên
lạc
thường
xuyên.
Bạn
nên
gọi
điện
cho
người
đó,
viết
thiệp,
thư
động
viên,
hay
ghé
qua
thăm
họ,
để
thể
hiện
rằng
bạn
sẽ
luôn
ở
bên
họ.
Có
rất
nhiều
cách
để
giữ
liên
lạc
với
người
bạn
quan
tâm.[17]
- Cố gặp họ nhiều nhất có thể nhưng sao cho không làm họ khó chịu.
- Nếu bạn đang bận, có thể gửi email hỏi thăm họ.
- Nếu bạn không thể gọi cho người đó mỗi ngày, bạn nên trò chuyện qua tin nhắn thường xuyên.
-
Đưa
người
bệnh
đi
dạo.
Họ
sẽ
cảm
thấy
khá
hơn,
dù
chỉ
một
chút,
nếu
dành
một
ít
thời
gian
ở
bên
ngoài.
Dù
vậy,
đối
với
người
đang
trải
qua
giai
đoạn
trầm
cảm
thì
việc
bắt
đầu
đi
ra
ngoài
là
cực
kỳ
khó
khăn.
Hãy
rủ
họ
làm
gì
đó
mà
có
thể
tận
hưởng
bầu
không
khí
trong
lành.
- Không đến mức phải tập luyện để chạy maraton, chỉ cần cùng nhau đi bộ trong 20 phút, người đó sẽ cảm thấy khá hơn sau vài hoạt động thể chất ngoài trời.
- Hòa mình vào thiên nhiên. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng hòa mình vào thiên nhiên có thể giảm stress và làm tâm trạng tốt hơn. [18] Cũng theo những nghiên cứu này, đi bộ dưới tán cây xanh có thể giúp trí óc con người đạt đến trạng thái thiền, giúp thư giãn sâu hơn và cải thiện tâm trạng. [19]
- Cùng nhau tận hưởng ánh nắng mặt trời. Ánh sáng mặt trời làm tăng hàm lượng vitamin D, góp phần cải thiện tâm trạng. [20] Thậm chí chỉ cần ngồi trên ghế dài và đắm mình dưới ánh mặt trời trong vài phút cũng đã giúp ích rất nhiều.
-
Khuyến
khích
người
đó
theo
đuổi
những
điều
mới
mẻ.
Họ
sẽ
quên
đi
căn
bệnh
trầm
cảm,
dù
trong
chốc
lát,
nếu
có
gì
đó
để
làm
và
mong
đợi.
Tuy
vậy,
bạn
không
nên
bắt
họ
phải
nhảy
dù
hay
học
tiếng
Nhật,
mà
chỉ
cần
khuyến
khích
họ
có
vài
thú
vui
nào
đó
để
chuyển
hướng
sự
tập
trung
tránh
xa
trầm
cảm.
- Tìm một vài tác phẩm văn học truyền cảm hứng cho người đó đọc. Các bạn có thể cùng nhau đọc hay thảo luận về một cuốn sách nào đó.
- Mang qua một bộ phim của đạo diễn bạn yêu thích. Họ có thể sẽ hứng thú với một thể loại phim mới, và ở bên cạnh bạn trong khi xem phim.
- Thử khuyến khích người đó thể hiện tâm hồn nghệ thuật của họ. Vẽ tranh hoặc làm thơ có thể giúp người đó biểu lộ bản thân tốt hơn và cũng là các hoạt động mà các bạn có thể làm cùng nhau.
- Ghi nhận những tiến bộ của người bệnh. Bất cứ khi nào người đó đạt được một mục tiêu, hãy công nhận và chúc mừng họ. Cho dù chỉ là một bước tiến nhỏ, như đi tắm hay đi chợ, cũng rất có ý nghĩa đối với người đang mắc bệnh trầm cảm.[17]
-
Cải
thiện
cuộc
sống
hàng
ngày
của
người
bệnh.
Bạn
có
thể
động
viên
họ
thử
những
điều
mới
mẻ
và
hòa
nhập
với
thế
giới
bên
ngoài,
nhưng
đôi
khi
đơn
giản
là
bạn
chỉ
cần
ở
bên
cạnh
và
cùng
nhau
làm
những
công
việc
thường
ngày,
để
giúp
họ
bớt
cảm
thấy
cô
đơn.
[17]
- Cùng họ tham gia các hoạt động thường ngày như chuẩn bị bữa trưa hay xem TV cũng giúp ích rất nhiều.
- Bạn cũng có thể giảm bớt gánh nặng của người bị trầm cảm bằng cách giúp họ một số việc đơn giản. Ví dụ như làm việc vặt, đi chợ, nấu ăn, dọn nhà hay giặt đồ. [17]
- Tùy vào hoàn cảnh mà bạn có thể trao cho người đó những cử chỉ yêu thương (chẳng hạn như một cái ôm), sẽ giúp họ cảm thấy khá hơn.
Tránh Kiệt sức vì Chăm sóc Người khác[sửa]
-
Đôi
khi
nên
ngừng
lại.
Bạn
có
thể
cảm
thấy
thất
vọng
khi
lời
an
ủi
động
viên
và
lời
khuyên
chân
thành
của
mình
được
đáp
lại
bằng
thái
độ
thờ
ơ
hay
đối
lập.
Điều
quan
trọng
là
không
nên
để
bụng,
vì
đó
chỉ
là
những
triệu
chứng
của
bệnh
trầm
cảm,
chứ
không
phải
tại
bạn.
Nếu
bạn
cảm
thấy
quá
mệt
mỏi,
cạn
kiệt
sinh
lực,
bạn
nên
nghỉ
ngơi
và
dành
thời
gian
làm
những
việc
mà
bạn
có
cảm
hứng
và
yêu
thích.
- Mặt khác, việc chung sống với người bệnh và nhận ra không thể rời xa họ thì đặc biệt quan trọng.
- Bạn nên hướng sự thất vọng vào căn bệnh, chứ không phải người đó.
- Cho dù không gặp nhau, bạn nhớ hỏi thăm ít nhất một lần mỗi ngày để biết họ có đang đương đầu với chuyện gì không.
-
Chăm
sóc
tốt
bản
thân.
Đôi
khi
vì
quá
quan
tâm
đến
người
khác
mà
bạn
quên
đi
bản
thân
mình.
Không
những
vậy,
ở
bên
một
người
bị
trầm
cảm
thường
xuyên,
tâm
trạng
của
bạn
cũng
bị
kéo
xuống
và
có
thể
gây
ra
những
vấn
đề
của
riêng
bạn.
Trong
trường
hợp
này,
hãy
cố
gắng
coi
những
cảm
giác
thất
vọng,
bất
lực
và
tức
giận
là
hoàn
toàn
bình
thường.
- Nếu bạn đang có nhiều vấn đề cá nhân cần phải giải quyết, bạn có thể bị quá tải bởi việc giúp người đó. Cũng đừng nên coi vấn đề của người khác là cách để trốn tránh vấn đề của riêng mình.
- Nhận ra khi những nỗ lực để giúp đỡ người khác đang ngăn bạn tận hưởng cuộc sống hoặc quan tâm đến những điều quan trọng khác. Nếu người bạn quan tâm trở nên quá phụ thuộc vào bạn, sức khỏe của cả hai đều sẽ bị ảnh hưởng.
- Nếu bạn cảm thấy mình đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi căn bệnh trầm cảm của người đó, nên tìm kiếm sự giúp đỡ. Tìm một người tư vấn cho riêng bạn cũng là một ý hay.
-
Dành
thời
gian
cho
cuộc
sống
riêng.
Dù
bạn
là
một
người
bạn
tuyệt
vời
luôn
giúp
đỡ
về
thể
chất
và
tinh
thần
cho
người
bạn
quan
tâm,
bạn
nên
dành
thời
gian
cho
bản
thân
để
thư
giãn
và
tận
hưởng
cuộc
sống.
- Gặp gỡ bạn bè và mọi người trong gia đình, những người mà không bị trầm cảm, và tận hưởng thời gian ở bên họ.
- Sống lành mạnh. Bạn nên ra ngoài nhiều hơn, có thể là tập luyện cho một sự kiện chạy bộ 5000 m, hay dạo quanh chợ nông sản, làm tất cả những gì cần thiết để duy trì sức mạnh nội tâm.
- Dành thời gian để cười. Nếu bạn không thể làm người đó cười một chút nào, hãy dành thời gian với những người vui vẻ, hay xem hài, hay đọc một vài câu chuyện vui nhộn trên mạng.
- Đừng cảm thấy áy náy khi tận hưởng cuộc sống. Người bạn quan tâm bị trầm cảm, nhưng bạn thì không, và bạn có quyền tận hưởng cuộc sống riêng. Nhớ rằng chỉ khi bạn ở trạng thái tốt nhất, bạn mới có thể giúp người khác.
- Cập nhật kiến thức về bệnh trầm cảm. Nếu người quen của bạn bị bệnh trầm cảm, bạn “phải” hiểu rõ họ đang trải qua những gì. Hầu hết mọi người không hiểu chứng rối loạn như bệnh trầm cảm là ra sao, và sự thiếu kiến thức chung này làm cho cuộc sống của người mắc bệnh trầm cảm khó khăn hơn nhiều. Chỉ cần có một ai đó không đánh giá hay phê bình, ai đó đồng cảm hơn, cũng có thể là người cứu mạng đối với bất kỳ người bệnh trầm cảm theo đúng nghĩa đen. Bạn nên dành thời gian tìm hiểu về căn bệnh này và nói chuyện với chuyên gia sức khỏe tâm lý, hoặc có thể là một người đã từng bị trầm cảm hay chứng rối loạn tương tự.
Lời khuyên[sửa]
- Làm an lòng người bạn quan tâm rằng họ sẽ không bao giờ đơn độc và rằng bạn sẽ luôn ở bên khi họ cần ai đó để tâm sự.
Cảnh báo[sửa]
- Trong một tình huống khẩn cấp, nếu bạn có thể, hãy cố gắng gọi cho các chuyên gia chăm sóc sức khỏe hay đường dây nóng về tự tử trước khi gọi cho cảnh sát. Từng có vài trường hợp liên quan đến khủng hoảng tinh thần mà sự can thiệp của cảnh sát gây ra những thương tổn hoặc thậm chí là mất mạng. Nếu có thể, gọi cho ai đó mà bạn chắc chắn là có chuyên môn và được huấn luyện để giải quyết các vấn đề sức khỏe tâm lý hoặc khủng hoảng tâm thần một cách chính xác. [21][22][23]
- Giám sát những biểu hiện hay lời đe dọa tự tử có thể xảy ra. Những câu nói như “Tôi ước gì mình đã chết”, hay “Tôi không muốn ở đây nữa” “phải” được đặc biệt chú ý. Người bị trầm cảm không nói về cái chết để gây sự chú ý. Nếu người đó muốn tự tử, hãy chắc chắn là bạn sẽ thông báo cho bác sĩ hoặc những người có chuyên môn ngay lập tức.
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ http://www.nami.org/Content/NavigationMenu/Intranet/Homefront/Criteria_Major_D_Episode.pdf
- ↑ 2,0 2,1 http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/depression/in-depth/depression/art-20045943
- ↑ http://www.helpguide.org/articles/depression/helping-a-depressed-person.htm
- ↑ http://www.div17.org/about-the-field-of-counseling-psychology/what-is-counseling-psychology/
- ↑ http://www.div17.org/about-the-field-of-counseling-psychology/counseling-vs-clinical/
- ↑ http://www.apa.org/helpcenter/choose-therapist.aspx
- ↑ http://locator.apa.org/
- ↑ http://www.depressionalliance.org/information/getting-help
- ↑ http://psychiatryonline.org/pb/assets/raw/sitewide/practice_guidelines/guidelines/mdd.pdf
- ↑ http://www.webmd.com/depression/guide/psychodynamic-therapy-for-depression
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/depression/in-depth/antidepressants/art-20046273
- ↑ http://abcnews.go.com/Health/MindMoodNews/story?id=6761204&page=1
- ↑ http://www.plosmedicine.org/article/info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pmed.1001403
- ↑ http://psychiatryonline.org/pb/assets/raw/sitewide/practice_guidelines/guidelines/mdd.pdf
- ↑ 15,0 15,1 15,2 15,3 http://www.dbsalliance.org/site/PageServer?pagename=help_friends_family
- ↑ http://www.hhs.gov/ocr/privacy/hipaa/understanding/special/mhguidance.html
- ↑ 17,0 17,1 17,2 17,3 17,4 http://www.depressionalliance.org/information/day-day-support
- ↑ http://www.crchealth.com/troubled-teenagers/feeling-depressed-get-some-fresh-air/
- ↑ http://www.huffingtonpost.com/2014/09/23/walk-nature-depression_n_5870134.html
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2908269/
- ↑ The Washington Post: Distraught People, Deadly Results - Officers often lack the training to approach the mentally unstable, experts say (USA)
- ↑ Center for Public Representation on patterns of police violence against people with psychiatric disabilities
- ↑ Police Brutality's Hidden Victims: The Disabled