Giảm đau do trĩ

Bệnh trĩ là tình trạng sưng tĩnh mạch bên trong hoặc bên ngoài hậu môn. Trĩ là do áp lực tăng lên ở tĩnh mạch vùng chậu và trực tràng, thường là do táo bón, tiêu chảy và rặn khi đi vệ sinh. Nhiều người sẽ bị trĩ tại một thời điểm trong đời, ví dụ như phụ nữ mang thai, người có vấn đề về dạ dày-ruột, người có người thân trong gia đình từng bị trĩ, và cũng có thể là do nhiều lý do khác. Bệnh trĩ khiến người bệnh rất khó chịu và xấu hổ. May mắn là có rất nhiều cách để phòng ngừa và điều trị hầu hết các trường hợp bệnh trĩ để giảm nguy cơ trĩ tái phát và giảm đau do trĩ.

Các bước

Nhận biết dấu hiệu bệnh trĩ

1. Quan sát phân. Triệu chứng phổ biến nhất là xuất huyết khi đại tiện. Bạn có thể nhìn thấy máu trên giấy vệ sinh hoặc trên bồn vệ sinh.
   • Xuất huyết có thể là triệu chứng của nhiều vấn đề khác nhau. Tốt nhất bạn nên đi khám bác sĩ nếu thấy có máu trong phân.
   • Bệnh trĩ không nhất thiết có máu xuất hiện. Nhiều trường hợp trĩ cũng không xuất huyết nên đó có thể xem là dấu hiệu nhưng không chắc chắn bạn bị trĩ.
2. Lưu ý dấu hiệu ngứa. Trĩ thường gây ngứa và đau. Ngứa và đau dai dẳng quanh hậu môn có thể là dấu hiệu của bệnh trĩ.
3. Cảm nhận trĩ ngoại. Thực tế, bạn có thể cảm nhận thấy nếu bị trĩ ngoại (trĩ bên ngoài hậu môn) khi vệ sinh. Trĩ giống như phần da sưng, mềm quanh lỗ hậu môn.
   • Có thể xuất hiện triệu chứng đau ngoài hậu môn.
   • Có thể xuất hiện cục u, bướu và phần thịt lạ chưa từng có trước đây. Bạn sẽ cảm thấy chúng giống như nho khô dính vào người.
   • Nói chung, trĩ nội là trĩ bên trong hậu môn nên bạn sẽ không cảm nhận được dưới điều kiện thông thường. Tuy nhiên, trĩ nội có thể lồi ra qua lỗ hậu môn.
4. Đi khám bác sĩ. Nếu có triệu chứng dai dẳng của bệnh trĩ, bạn nên đi khám bác sĩ để được xác nhận và loại trừ các nguyên nhân khác. Bác sĩ có thể chẩn đoán trĩ nội hoặc trĩ ngoại bằng cách tiến hành xét nghiệm trực tràng. Nếu triệu chứng dai dẳng và không thuyên giảm khi áp dụng các phương pháp bên dưới, tốt nhất bạn nên đi khám để được điều trị. Đó có thể là dấu hiệu của vấn đề nghiêm trọng hơn.
   • Nếu xuất huyết trực tràng không phải do trĩ, bác sĩ sẽ đề nghị tiến hành một xét nghiệm rộng hơn gọi là soi đại tràng sigma hay nội soi đại tràng. Các xét nghiệm này giúp kiểm tra ung thư ruột già.

Điều trị triệu chứng bệnh trĩ

1. Thử dùng thảo mộc làm mềm phân. Trĩ nội thường cần được điều trị y tế chuyên nghiệp. Tuy nhiên, có nhiều cách để bạn xoa dịu cảm giác khó chịu do trĩ trong khi chờ bệnh khỏi. Một trong số đó là sử dụng thảo mộc giúp làm mềm phân để phân dễ thải ra ngoài hơn.
   • Sử dụng thảo mộc làm mềm phân như phan tả diệp dạng viên nén hoặc trà (thêm mật ong và chanh nếu thích). Ngoài ra, bạn có thể dùng chất xơ vỏ hạt mã đề có trong thuốc Metamucil.^TM
2. Áp dụng phương pháp "đẩy bằng hơi thở". Khi đi vệ sinh, bạn không nên rặn mà hãy để trọng lực hút phân ra ngoài bằng phương pháp "đẩy bằng hơi thở".
   • Ngồi thẳng trên bồn vệ sinh trước khi bắt đầu đại tiện. Hít một hơi thật sâu và để bụng phình ra. Bước này giúp cơ hoành hạ xuống và phổi chứa được nhiều không khí hết mức có thể.
   • Nín thở. Sau đó, khi đã sẵn sàng, hãy tưởng tượng khi bạn thở ra, hơi thở sẽ đẩy phân ra ngoài. Sẽ cần một thời gian để bạn quen dần nhưng phương pháp này rất hiệu quả.
   • Tiếp tục áp dụng phương pháp "đẩy bằng hơi thở" khi bệnh trĩ vẫn còn hoặc khi cần để giảm đau. Phương pháp này giúp giảm căng hậu môn và giúp bạn thư giãn. Nếu áp dụng thường xuyên, phương pháp này còn giúp ngăn các vấn đề do trĩ tái phát.
3. Điều trị cho vùng hậu môn. Sau khi đi vệ sinh, bạn nên tắm bồn Sitz (tắm ngồi), chườm ấm, thoa gel lô hội hoặc dùng thuốc Preparation H^TM để xoa dịu và chữa lành trĩ.
   • Trong phương pháp tắm bồn Sitz, bạn cho 1 cốc muối Epsom vào bồn đầy nước. Nếu mực nước chỉ cao vài cm thì cho khoảng 2-3 thìa (30-45 ml) muối là đủ. Đảm bảo nước ấm (không nóng) rồi ngồi vào bồn khoảng 10-15 phút. Sau khi ngâm, dùng vải mềm thấm khô hoặc bật máy sấy tóc ở chế độ thấp để sấy khô hậu môn. Lặp lại phương pháp 2-3 lần mỗi ngày.
   • Ở hiệu thuốc có thể có bán chậu nước vừa với bồn vệ sinh giúp bạn áp dụng phương pháp tắm ngồi dễ hơn.
   • Trong phương pháp chườm ấm, đầu tiên, ngâm khăn cotton sạch trong nước ấm (không quá nóng). Chườm lên hậu môn khoảng 10-15 phút, 3 lần mỗi ngày. Một số trường hợp sẽ thấy hữu ích khi chườm đá vài phút trước khi chườm ấm.
   • Sau khi ngâm hậu môn và lau khô, dùng một lượng nhỏ gel lô hội hoặc thuốc Preparation H^TM để giảm đau và/hoặc khó chịu do trĩ. Thuốc mỡ Preparation H^TM chứa sáp mỡ, dầu khoáng, dầu gan cá mập và phenylephrine. Phenylephrine hoạt động như một chất chữa tắc nghẽn và thu nhỏ trĩ. Gel lô hội chứa các thành phần giúp ức chế nhiễm trùng và chữa lành các vết thương nhỏ.
   • Thử dùng nước cây phỉ. Nước cây phỉ là dung dịch trong suốt được chiết xuất từ cây phỉ có bán ở hầu hết các hiệu thuốc. Nhúng miếng bông vào nước cây phỉ rồi lau hậu môn sau khi đại tiện. Nước cây phỉ có đặc tính làm se, giúp làm sạch hậu môn, giảm ngứa và giảm sưng.
     • Nước cây phỉ tương đối đắt tiền.
     • Nước cây phỉ có thể dùng làm toner rửa mặt.
     • Bạn có thể tìm mua khăn lau chuyên dụng cho người bệnh trĩ (đóng gói sẵn và chứa nước cây phỉ), sản phẩm rất thuận tiện để mang theo bên người.
4. Thử dùng thuốc. Nếu các phương pháp trên không hiệu quả, bạn có thể dùng thử thuốc không kê đơn. Có nhiều loại thuốc không kê đơn có thể giúp ích.
   • Bạn có thể thử đặt thuốc đạn glycerin vào trực tràng. Thuốc giúp bôi trơn hậu môn và giảm cảm giác khó chịu. Dùng trước khi đi vệ sinh vì thuốc có thể kích thích nhu cầu muốn đẩy phân ra ngoài. Chỉ dùng thuốc đạn khoảng 7-10 ngày. Dùng lâu hơn có thể gây tổn thương hậu môn và dẫn đến vấn đề khác.
   • Ngoài ra, bạn có thể bôi trơn hậu môn bằng sáp mỡ hoặc thuốc mỡ chứa kẽm oxit (ví dụ như Desitin).
   • Bên cạnh đó, bạn có thể thử dùng thuốc mỡ chứa 1% hydrocortisone. Hydrocortisone là một loại steroid giúp giảm viêm và giảm ngứa. Lưu ý chỉ nên dùng thuốc 7-0 ngày vì dùng trong thời gian dài có thể gây tổn thương da vùng hậu môn và dẫn đến các vấn đề khác nghiêm trọng hơn.
   • Nhờ dược sĩ tìm thuốc không kê đơn giúp gây tê tại chỗ. Dược sĩ có thể khuyến nghị bạn dùng kem hoặc thuốc mỡ như Aveno Anti-itch, Nupercainal, Solarcaine hoặc Lidoderm. Các sản phẩm này có thể giúp gây tê để giảm đau. Tuy nhiên, nên hỏi ý kiến bác sĩ trước vì thuốc có thể tương tác với các thuốc chữa bệnh khác.
   • Bạn cũng có thể dùng thuốc giảm đau không kê đơn. Các thuốc kháng viêm không steroid (NSAID) như Aspirin, Acetaminophen (Tylenol), Ibuprofen (Motrin) và Naproxen (Aleve) có thể giúp giảm đau tạm thời.
5. Cân nhắc phương pháp phẫu thuật. Nếu các phương pháp trên không hữu hiệu hoặc đang bị trĩ nội, có thể bạn sẽ cần được phẫu thuật. Trao đổi với bác sĩ về lựa chọn này.
   • Điều trị y tế có thể bao gồm việc tiêm để giảm kích thước trĩ. Ngoài ra, còn có thủ thuật buộc trĩ để cắt giảm nguồn cung cấp máu, hoặc phương pháp đốt để cắt bỏ trĩ. Trong một số trường hợp, bạn có thể cần phẫu thuật để loại bỏ trĩ lớn.
   • Một số phương pháp phẫu thuật trĩ không cần thiết phải cắt bỏ. Đôi khi, trĩ có thể được xử lý bằng thủ thuật đơn giản.
6. Ngồi trên "Nệm Donut". Bệnh trĩ có thể khiến bạn đau đớn khi ngồi xuống nhưng việc đứng thẳng cũng không phải là lựa chọn tốt. Hiện nay, có nhiều loại nệm giúp giảm áp lực ở vùng hậu môn, giúp bạn thoải mái hơn khi ngồi và ít gây kích ứng các mô nhạy cảm. Nên hỏi ý kiến dược sĩ để được giúp đỡ. Nệm Donut còn được dùng cho người bị chấn thương xương cụt nên nếu xấu hổ, bạn có thể nói rằng mình dùng nệm do bị chấn thương.
7. Chườm đá viên. Chườm đá viên có thể giúp giảm khó chịu ở hậu môn và giảm sưng. Đây cũng là một phương pháp đơn giản, không xâm lấn để xử lý trĩ.

Ngăn ngừa bệnh trĩ

1. Ăn nhiều chất xơ. Ăn thực phẩm giàu chất xơ là cách đơn giản để giảm nguy cơ mắc bệnh trĩ. Nói chung, những thực phẩm dưới đây là nguồn chất xơ tuyệt vời:
   • Quả mọng và các loại hoa quả khác, đặc biệt là quả có vỏ ăn được như táo và nho.
   • Rau lá xanh đậm như cải rổ, mù tạt, rau dền và cải cầu vồng.
   • Các loại rau củ khác như bông cải xanh, rau bina (rau chân vịt), cà rốt, bông cải trắng, mầm cải Brussel, atisô và đậu xanh.
   • Các loại đậu như đậu thận, đậu Navy, đậu Garbanzo, đậu Pinto, đậu Lima, đậu trắng, đậu lăng và đậu mắt đen.
   • Ngũ cốc nguyên hạt, chưa tinh chế. Quy tắc giúp bạn nhận biết là ngũ cốc đã tinh chế thường có màu trắng hoặc nhạt. Ngũ cốc như Granola thường chứa hàm lượng chất xơ cao. Nếu mua ngũ cốc đóng hộp, bạn nên đọc kỹ nhãn sản phẩm để chọn đúng loại giàu chất xơ.
   • Các loại hạt như hạt bí đỏ, hạt mè, hạt hướng dương, hạt lanh, hạt hạnh nhân, óc chó và hồ đào.
2. Tránh thực phẩm gây bệnh trĩ. Thực phẩm giàu chất xơ giúp ngăn ngừa trĩ, còn một số thực phẩm khác lại có thể kích thích gây trĩ.
   • Tránh ăn “thức ăn không có giá trị dinh dưỡng” như khoai tây chiên và các món ăn vặt không tốt cho sức khỏe. Nói chung, những thực phẩm này không xấu nhưng nguy cơ mắc bệnh trĩ sẽ tăng khi bạn ăn thực phẩm đã qua xử lý hoặc thực phẩm mặn.
   • Tránh thức ăn cay. Nhiều loại gia vị có thể gây cảm giác “bỏng rát” khi được thải ra ngoài.
3. Uống nhiều nước. Tăng cường uống nước sẽ giúp làm mềm phân, tránh tình trạng phải rặn để đẩy phân ra ngoài.
   • Các chuyên gia không đưa ra một quy tắc nhất định nào về lượng nước nên uống mỗi ngày. Tuy nhiên, chuyên gia khuyến nghị nên uống khoảng 8 cốc nước, mỗi cốc 240 ml. Bạn có thể dùng mức khuyến nghị này làm tiêu chuẩn và từ đó xác định lượng nước phù hợp nhất.
   • Tập thể dục. Tăng cường tập thể dục cũng giúp hỗ trợ điều trị bệnh trĩ. Không nhất thiết phải tập các bài tập cường độ cao. Bạn đơn giản chỉ cần tăng cường đi bộ.
   • Giảm thời gian ngồi cũng giúp ích trong việc điều trị bệnh trĩ. Nếu có thể, bạn nên đứng dậy mỗi 30 phút một lần và đi lại xung quanh.

Lời khuyên

• Nhiều phụ nữ mang thai cũng bị trĩ. Bên cạnh các phương pháp ngừa trĩ ở trên, phụ nữ mang thai nên nằm nghiêng khi ngủ để giảm áp lực lên khung chậu, Ngoài ra, nên tăng cường chất xơ trong chế độ ăn và trao đổi với bác sĩ về loại thảo mộc làm mềm phân an toàn.
• Tránh mang vác vật nặng khi bị trĩ. Nếu bắt buộc phải nhấc vật nặng, bạn hãy nhấc bằng chân, đồng thời thở ra.
• Tránh rặn khi đại tiện. Nên để cho bản thân có đủ thời gian và để cho ruột (cùng trọng lực) thực hiện nhiệm vụ.
• Không ngồi trên bồn vệ sinh quá lâu. Bạn nên tránh các hoạt động ngồi không cần thiết. Nếu chưa thể đại tiện ngay, bạn nên đứng dậy và kiên nhẫn chờ một lúc.
• Người thừa cân thường có nguy cơ mắc trĩ cao. May mắn là nếu kết hợp với chế độ ăn cùng thay đổi lối sống như hướng dẫn ở trên, bạn sẽ vừa giảm được cân, vừa giảm được nguy cơ bị trĩ.

Cảnh báo

• Trao đổi với bác sĩ trước khi muốn dùng thuốc NSAID, thuốc steroid thoa trên da hoặc thuốc gây tê thoa tại chỗ. Các thuốc này có thể tương tác với thuốc chữa bệnh và không nên dùng quá 7-10 ngày, trừ khi được bác sĩ khuyến nghị.
• Nên đi khám bác sĩ nếu bệnh trĩ kéo dài. Bệnh trĩ không được điều trị trong thời gian dài có thể gây mất máu đủ để dẫn đến bệnh thiếu máu.
• Lưu ý rằng trong một số trường hợp, các thực phẩm được khuyến nghị ở trên có thể gây đầy hơi đường ruột. Nếu vậy, bạn nên tìm mua men tiêu hóa ở các cửa hàng thực phẩm chăm sóc sức khỏe. Men tiêu hóa là enzym cùng loại với enzym mà cơ thể dùng để phân giải thức ăn thành phần nhỏ hơn. Men tiêu hóa có thể giúp cơ thể hấp thụ dưỡng chất và giảm đầy hơi.

Bài liên quan

• Thuốc giảm đau thế hệ mới không tác dụng phụ
• Giảm đau do chuột rút
• Điều trị bệnh trĩ một cách tự nhiên
• Giảm đau hàm
• Giảm đau mãn tính một cách tự nhiên

• « Mới nhất
• ‹ Mới hơn
• Cũ hơn ›