Hồi phục sau phẫu thuật cân gan chân

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Viêm cân gan chân là sự biến đổi mang tính thoái hóa ở màng cơ bàn chân kéo dài từ xương gót đến các chỏm xương bàn. Bệnh này tác động đến khoảng 10 -15% dân số và thường gây đau khi bạn bắt đầu bước đi sau thời gian dài ngồi nghỉ. Phẫu thuật điều trị viêm cân gan chân được khuyến nghị cho một số ít bệnh nhân khi tất cả các cách điều trị truyền thống đã thất bại.[1] Đây chỉ là một thủ thuật ngoại trú và thời gian hồi phục tùy thuộc vào đó là phẫu thuật mở hay phẫu thuật nội soi giải phóng cân gan chân. Bác sĩ là người quyết định nên phẫu thuật kiểu nào nhưng một nghiên cứu gần đây phát hiện phẫu thuật nội soi là lựa chọn an toàn hơn vì thời gian hồi phục nhanh và bệnh nhân hài lòng hơn.[2]

Các bước[sửa]

Hồi phục sau phẫu thuật nội soi[sửa]

  1. Mang giày ống hậu phẫu thuật. Vì phẫu thuật nội soi ít xâm phạm hơn phẫu thuật mở nên thời gian hồi phục cũng ngắn hơn. Bác sĩ sẽ băng bó bàn chân sau khi phẫu thuật xong và bọc chân trong giày ống chuyên dụng. Bạn phải mang giày trong 3-7 ngày sau đó.[3]
    • Bác sĩ có thể đề nghị bạn mang giày lâu hơn thời gian này, và bạn phải luôn làm theo hướng dẫn hậu phẫu của họ.
  2. Không vận động bàn chân trong tuần đầu tiên. Mặc dù bạn không bị cấm bước đi nhưng bác sĩ sẽ đề nghị bạn cố gắng để bàn chân nghỉ ngơi tối đa trong tuần đầu tiên sau phẫu thuật.[3] Mục đích nhằm giảm đau, rút ngắn thời gian hồi phục và hạn chế xảy ra các biến chứng như tổn thương mô mềm quanh khu vực phẫu thuật.[3]
    • Bác sĩ thường yêu cầu bạn để bàn chân nghỉ ngơi trong hầu hết các hoạt động, ngoại trừ việc đứng dậy đi vệ sinh và đi ăn.[3]
    • Bạn cũng nên giữ bàn chân và băng quấn khô ráo hoàn toàn để giảm nguy cơ nhiễm trùng.[3]
  3. Mang giày có khả năng nâng đỡ tốt sau khi bác sĩ tháo giày ống hậu phẫu. Vào buổi hẹn tái khám đầu tiên bác sĩ sẽ quyết định có nên tháo giày ống không. Nếu quyết định tháo họ thường đề nghị bạn mang giày có khả năng nâng đỡ lòng bàn chân tốt trong nhiều tuần tiếp theo, đồng thời giảm thiểu khối lượng đè lên bàn chân đó.[3]
    • Thông thường bác sĩ chuyên khoa chân và bác sĩ phẫu thuật sẽ chỉ định bạn dùng tấm lót giày chỉnh hình cho riêng cá nhân trước khi thực hiện phẫu thuật viêm cân gan chân. Như vậy sau khi tháo giày ống bạn phải tiếp tục sử dụng tấm lót này để hỗ trợ chân trong thời gian chờ bàn chân lành hoàn toàn.[3]
  4. Để bác sĩ cắt chỉ khâu. Họ sẽ cắt bỏ chỉ khâu vào lần tái khám tiếp theo, nghĩa là trong khoảng từ ngày 10 đến 14 sau khi phẫu thuật xong.[3] Một khi đã cắt chỉ bạn có thể tắm rửa bàn chân thoải mái, khi đó bàn chân cũng chịu được khối lượng cơ thể bạn.[4]
  5. Không cố gắng khôi phục lại khối lượng đi bộ bình thường trong tối thiểu ba tuần. Cho dù đã cắt chỉ và còn sử dụng tấm lót giày chỉnh hình bạn vẫn cảm thấy khó chịu khi bước đi trong ba tuần đầu tiên.[3]
    • Nếu công việc đòi hỏi phải đứng trong thời gian dài thì đây là lúc bạn phải tạm thời nghỉ làm.[3] Bạn nên dàn xếp với chủ lao động trước khi lên kế hoạch phẫu thuật cân gan chân.
    • Khi buộc phải đứng nhiều, lúc nghỉ ngơi bạn có thể chườm lạnh và kê cao bàn chân để tạo cảm giác dễ chịu. Để chườm lạnh bạn đặt một chai nước đá trên sàn nhà và lăn bàn chân trên đó, phương pháp chườm này cũng đồng thời tạo lực kéo giãn phù hợp cho lòng bàn chân.[1][5]
  6. Đi tái khám đầy đủ đúng theo yêu cầu của bác sĩ hay chuyên gia vật lý trị liệu. Bạn được hẹn tái khám bổ sung tùy theo sự cân nhắc của bác sĩ. Thông thường bạn cũng phải gặp chuyên gia vật lý trị liệu để được hướng dẫn cách kéo giãn an toàn cho cơ và gân ở bàn chân, nhằm đạt được kết quả tốt nhất sau phẫu thuật. Luôn luôn lên lịch hẹn tái khám theo đề nghị của chuyên gia vật lý trị liệu và tham dự đầy đủ.
    • Mát xa cân gan chân bằng cách dùng một vật cứng nhỏ như quả bóng chơi golf lăn dưới lòng bàn chân.[1][5]
    • Một cách tập khác cho cơ và gân ở lòng bàn chân là uốn cong các ngón chân vào trong để nắm lấy chiếc khăn tắm hay tấm thảm dưới chân.[1][5]
  7. Tham khảo ý kiến chuyên gia trị liệu trước khi tiếp tục tập luyện gắng sức. Cho dù bạn có thể bước đi mà không cảm thấy khó chịu nhưng bác sĩ hay chuyên gia trị liệu vẫn khuyên bạn không nên vội vã thực hiện các bài tập thể dục va chạm mạnh. Hỏi ý kiến của họ về các bài tập tốt nhất và lên lịch khôi phục lại chế độ tập luyện bình thường.
    • Nếu họ yêu cầu chuyển sang các bài tập ít va chạm hơn thì cũng không có gì đáng ngạc nhiên, chẳng hạn bơi lội hay đạp xe trong nhiều tháng sau khi phẫu thuật.

Hồi phục sau phẫu thuật mở[sửa]

  1. Đi giày ống hậu phẫu hay nẹp trong toàn thời gian được bác sĩ chỉ định. Đi giày ống hay nẹp thường xuyên là điều cần thiết để cân gan chân có thể khôi phục hoàn toàn. Cho dù đã cảm thấy tốt hơn và hầu như không còn đau khi đứng trên bàn chân đó, nhưng bạn vẫn cần đi giày ống để chân phục hồi hoàn toàn. Không còn đau và khả năng vận động tốt hơn không có nghĩa cơ thể bạn đã lành 100%. Thời gian cần mang giày ống hay nẹp có thể kéo dài 2-3 tuần.[6]
    • Bác sĩ thường yêu cầu bạn để bàn chân nghỉ ngơi hoàn toàn trong 1-2 tuần đầu tiên, ngoại trừ khi cần đi ăn hay vệ sinh.[3]
    • Bạn cũng nên giữ bàn chân và băng quấn khô ráo hoàn toàn để giảm nguy cơ nhiễm trùng.[3]
  2. Sử dụng nạng. Tốt nhất là bạn nên để chân nghỉ ngơi tối đa có thể, tuy nhiên bác sĩ sẽ cung cấp một đôi nạng để bạn sử dụng khi cần đứng dậy.[3] Sử dụng nạng thường xuyên để đẩy bớt khối lượng cơ thể khỏi bàn chân bị thương.
  3. Uống thuốc giảm đau theo chỉ định của bác sĩ. Thủ thuật này không có độ xâm lấn cao, nhưng bản chất của phẫu thuật mở là luôn gây đau trong thời gian hồi phục. Bác sĩ thường kê thuốc giảm đau giúp bạn dễ chịu hơn trong thời gian hồi phục ban đầu, và bạn nên uống theo chỉ định của họ mỗi khi cảm thấy đau. Tuy nhiên nếu đau không giảm thì bạn nên liên hệ với bác sĩ.
    • Bác sĩ sẽ yêu cầu bạn chuyển sang uống thuốc giảm đau không kê toa sau khi hết thuốc kê toa. Các thuốc kháng viêm không steroid (NSAID) như ibuprofen có thể giúp bạn khống chế cơn đau.[5]
  4. Lên lịch và tham dự các buổi hẹn tái khám. Họ phải lên lịch tái khám để theo dõi quá trình hồi phục, và xác định khi nào có thể tháo giày ống hậu phẫu. Bạn phải đi tái khám đầy đủ và không được tháo giày ống trước khi bác sĩ cho phép.
  5. Bắt đầu mang giày với tấm lót hỗ trợ. Sau khi tháo giày ống bác sĩ sẽ cho phép bạn đi giày bình thường trở lại nếu cảm thấy mọi thứ ổn thỏa. Vì phẫu thuật là giải pháp cuối cùng nên có thể trước đó bạn đã được yêu cầu sử dụng tấm lót chỉnh hình trong giày. Lúc này bạn nên tiếp tục sử dụng chúng để tạo độ cong đáy giày phù hợp cho lòng bàn chân, giúp quá trình lành diễn ra tốt hơn.[3]
  6. Chườm đá giảm khó chịu. Một khi tháo giày ống khỏi bàn chân bạn có thể chườm đá để giảm khó chịu, đặc biệt sau khi đứng một thời gian dài. Phương pháp chườm như sau: đặt chai nước đá trên sàn nhà và lăn bàn chân trên đó. Cách này không chỉ có tác dụng chườm lạnh mà còn kéo giãn khu vực xung quanh cân gan chân.[1]
  7. Tham dự các buổi tập vật lý trị liệu. Nếu bác sĩ nhận thấy tiềm năng xảy ra biến chứng hay có bằng chứng bạn đã đè quá nặng lên bàn chân bị thương, họ có thể lên lịch tái khám bổ sung để theo dõi bàn chân. Tuy nhiên, thông thường tại thời điểm này bạn chỉ phải gặp chuyên gia trị liệu để học một số bài tập và cách kéo giãn hỗ trợ trong thời gian hồi phục.
    • Bài tập kéo giãn điển hình là mát xa cân gan chân bằng một vật cứng nhỏ như quả bóng chơi golf lăn dưới lòng bàn chân.[1][5]
    • Một cách tập khác cho cơ và gân ở lòng bàn chân là uốn cong các ngón chân vào trong để nắm lấy chiếc khăn tắm hay tấm thảm dưới chân.[1][5]
  8. Hạn chế tất cả các môn thể thao phải chạy và va chạm trong thời gian tối thiểu ba tháng. Cho dù bạn có thể bước đi mà không cảm thấy khó chịu nhưng bác sĩ hay chuyên gia trị liệu vẫn khuyên bạn không nên vội vã thực hiện các bài tập thể dục va chạm mạnh. Tốt nhất bạn phải hạn chế các va chạm mạnh như chạy nhảy trong thời gian ba tháng.[6] Hỏi ý kiến bác sĩ về các bài tập tốt nhất và lên lịch khôi phục lại chế độ tập luyện bình thường.
    • Họ sẽ không yêu cầu bạn ngừng tập thể dục hoàn toàn, mà thường khuyến nghị các môn thể thao ít va chạm như bơi lội.

Cảnh báo[sửa]

  • Bài viết này bao hàm các hướng dẫn chung liên quan đến phẫu thuật giải phóng cân gan chân, và bạn phải luôn làm theo lời khuyên và hướng dẫn của bác sĩ.
  • Liên hệ với bác sĩ ngay nếu bạn cảm thấy đau dữ dội, hay có dấu hiệu nhiễm trùng sau phẫu thuật. Dấu hiệu nhiễm trùng bao gồm ửng đỏ, sưng, chảy dịch từ vết thương và sốt.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Domino, F. (n.d.). The 5-minute clinical consult standard 2015 (23rd ed.).
  2. ↑ http://www.bjjprocs.boneandjoint.org.uk/content/94-B/SUPP_XXIII/34.abstract
  3. ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 3,13 http://www.podiatrynetwork.com/document_disorders.cfm?id=153
  4. ↑ https://www.aofas.org/footcaremd/treatments/Pages/Plantar-Fascia-Release.aspx
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 Donley BG, Moore T, Sferra J, et al. The efficacy of oral nonsteroidal anti-inflammatory medication (NSAID) in the treatment of plantar fasciitis: A randomized, prospective, placebo-controlled study. Foot Ankle Int. 2007;28:20–23.
  6. ↑ 6,0 6,1 http://www.webmd.com/a-to-z-guides/plantar-fascia-release
  • « Mới nhất
  • ‹ Mới hơn
  • Cũ hơn ›
Lấy từ “https://tusach.thuvienkhoahoc.com/index.php?title=Hồi_phục_sau_phẫu_thuật_cân_gan_chân&oldid=144488”