Ngừng hắt xì

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Hắt xì là một cơ chế tự nhiên của cơ thể. Nhiều nơi còn xem đó là hành vi vô ý khiến mọi người khó chịu, nhất là khi người hắt xì không có sẵn khăn. Tuy nhiên, nhiều người muốn ngừng hắt xì vì các nguyên nhân khác nhau, trong đó có cả người đang giữ kỷ lục Guinnes đã hắt xì trong 977 ngày với hơn một triệu lần hắt xì.

Các bước[sửa]

Ngăn chặn cơn hắt xì sắp đến[sửa]

  1. Bóp mũi. Bóp vào phần bên trên đầu mũi và kéo ra như bạn đang muốn dứt mũi ra khỏi mặt vậy. Động tác này gây đau, nhưng bạn có thể ngăn chặn hắt xì chỉ bằng việc kéo giãn phần sụn.
  2. Xì mũi. Dùng khăn giấy xì mũi khi cảm thấy mình sắp hắt xì. Xì mũi giúp làm sạch các xoang vốn là nguyên nhân gây hắt xì.
  3. Nhéo môi trên. Dùng ngón cái và ngón trỏ nhéo nhẹ môi trên và ấn lên trên về phía lỗ mũi. Ngón cái hướng về một bên lỗ mũi, ngón trỏ hướng về bên còn lại, môi trên hơi chúm lại.
  4. Dùng lưỡi. Ép lưỡi sau hai răng cửa, nơi vòm miệng sát với lợi. Dùng hết sức ép chặt vào răng cho đến khi hết cảm giác muốn hắt xì.
  5. Ngừng lại, cúi xuống và chờ. Tìm một chiếc bàn nhỏ trong nhà, cúi mặt xuống cách mặt bàn khoảng 2,5 cm và thè lưỡi ra; cơn hắt xì sẽ tự nhiên giảm bớt trong khoảng 5-7 giây. Nếu không có hiệu quả thì ít nhất việc này cũng khiến ai đó đang ở gần đi ra chỗ khác!
  6. Tự làm mình nhột. Dùng đầu lưỡi cù vào vòm miệng khi cảm thấy muốn hắt xì. Tiếp tục cho đến khi cơn buồn hắt xì biến mất. Cách này có thể mất 5-10 giây.
  7. Dùng bàn tay để đánh lạc hướng. Duỗi ngón tay cái ra xa các ngón còn lại. Dùng móng tay của ngón cái và ngón trỏ bàn tay kia nhéo vào phần da giữa ngón cái và ngón trỏ bàn tay đó.
  8. Nhéo vào điểm giữa hai đầu chân mày. Đây là điểm mà người ta thường ấn vào để giảm đau đầu, và nó cũng có tác dụng ngăn chặn cơn hắt xì. Dùng ngón tay cái và ngón tay trỏ nhéo vào điểm giữa hai chân mày cho đến khi cảm thấy lực kéo đủ mạnh.
  9. Ấn vào dưới mũi. Dùng cạnh bên ngón tay trỏ (giữ ngón tay nằm ngang bên dưới mắt), ấn vào phần sụn của mũi, ngay bên dưới sống mũi. Động tác này sẽ kẹp một trong số các dây thần kinh kích thích hắt xì.
  10. Ấn nhẹ vào tai. Nắm phần dái tai và nhúc nhích nhẹ khi bạn cảm thấy sắp hắt xì. Động tác này có thể được ngụy trang như đang nghịch hoa tai khi bạn cố nín hắt xì ở nơi công cộng.
  11. Nếu thấy ai đó muốn hắt xì hoặc nếu họ bảo rằng thấy buồn hắt xì, bạn hãy nói điều gì đó thật sốc; đôi khi bộ não sẽ ‘’quên’’ cơn hắt xì.
  12. Làm vẻ giận dữ. Cắn chặt răng nhưng cố gắng căng lưỡi ra (dùng cơ ấn vào phía sau răng cửa). Ấn càng mạnh càng tốt! Sự kích thích có thể ngăn chặn cơn hắt xì.
  13. Dùng hạt thìa là đen. Bạn có thể mua trên mạng hoặc ở cửa hàng bán vitamin/thảo dược. Gói một nắm vào mảnh vải như khăn tay hay khăn mặt, sau đó lăn trong lòng bàn tay để hạt vỡ ra. Đưa lên gần mũi và hít vào vài hơi. Cơn hắt xì sẽ biến mất!

Giảm số lần hắt xì[sửa]

  1. Đừng tự đặt mình vào nguy cơ hắt xì (tiếng Anh gọi là snatiation). Đúng đấy. Thực sự có chứng rối loạn y khoa trong việc bạn không thể ngừng hắt xì vì dạ dày đầy. Hiện tượng này thường xảy ra sau một bữa ăn quá no. Vậy thì làm sao tránh được? Đừng ăn quá nhiều.
    • Nếu bạn tò mò muốn biết, từ “snatiation’’ là những chữ đầu viết tắt của cụm từ tiếng Anh (Sneezing Non-controllably At a Time of Indulgence of the Appetite—a Trait Inherited and Ordained to be Named). Nguồn gốc của nó là sự kết hợp giữa từ sneeze (hắt xì) và satiation (thỏa mãn).[1] Bây giờ thì bạn đã biết hiện tượng đó để kiểm soát thói quen ăn uống của mình. Bạn thấy mình thường bị hắt xì khi nào?
  2. Xác định liệu bạn có mắc chứng "hắt xì khi ra nắng" không. Nếu bạn nhận thấy mình hắt xì khi tiếp xúc với ánh sáng mạnh, có thể bạn mắc chứng phản ứng hắt hơi dưới ánh nắng gắt. Hiện tượng này xảy ra ở 18-35% dân chúng và đôi khi còn được gọi là hội chứng ACHOO (Autosomal dominant Compelling Helio-Ophthalmic Outburst syndrome). Bạn đã biết thêm một điều nữa nhỉ? Hội chứng này mang tính di truyền và có thể được điều trị bằng thuốc kháng histamine nếu nó gây bất tiện.[2]
    • Hoặc, bạn có thể đeo kính mát (đặc biệt là tròng kính phân kỳ) hoặc khăn quàng. Khi có ánh sáng mạnh (hay ánh nắng mặt trời), bạn hãy quay mắt đi nơi khác và tập trung vào nơi nào đó tối hơn hoặc có độ sáng trung bình. Điều này càng quan trọng hơn nếu bạn đang lái xe.
  3. Chuẩn bị. Nếu sắp bước vào môi trường dễ gây hắt xì (chẳng hạn như có hạt tiêu hoặc phấn hoa phát tán), bạn hãy áp dụng các biện pháp đề phòng hắt xì.
    • Đem theo khăn giấy. Thông thường hắt xì và xì mũi thường đi kèm với nhau.
    • Tìm cách làm ẩm lỗ mũi. Điều này có thể ngăn chặn các cơn hắt xì trước khi chúng xảy ra. Mặc dù việc hít nước chắc chắn không phải là lựa chọn khả thi, nhưng bạn có thể dùng khăn ướt áp lên lỗ mũi, dùng thuốc nhỏ mắt hoặc hít hơi nước từ tách nước nóng.[3]
  4. Tránh xa các dị ứng nguyên. Đối với những người không chỉ thỉnh thoảng hắt xì mà thường xuyên có các đợt hắt xì liên tục, khả năng có thể là do môi trường. Ngoài việc đi khám bệnh, bạn hãy chú ý đến hiện tượng dị ứng. Các cơn hắt xì có thể được ngăn chặn đáng kể.
    • Dùng thuốc kháng histamine. Các thuốc này không những chống hắt xì, chúng còn giảm ho, chảy nước mũi và ngứa mắt. Benadryl được biết là gây buồn ngủ, nhưng các loại thuốc khác như Claritin có ít tác dụng phụ hơn nhiều.[4]
    • Đóng kín cửa sổ và cửa ra vào. Đối với xe hơi cũng vậy. Càng ít tiếp xúc với dị ứng nguyên càng tốt. Các thứ nên ở ngoài thì đừng để chúng lọt vào nơi bạn ở.[4]
    • Nếu đã ở ngoài trời một lúc lâu, bạn cần đi tắm và thay quần áo. Có thể bao nhiêu phấn hoa phiền toái đó bám theo bạn đấy.[4]

Có thói quen tốt khi hắt xì[sửa]

  1. Biết khi nào cần ngừng hắt xì. Hắt xì, về mặt kỹ thuật còn gọi là hắt hơi, là một cơ chế đối phó của cơ thể. Thông thường một cái hắt xì tống không khí trong cơ thể ra ngoài với vận tốc lên đến 160 km/h, một tốc độ rất cao và có thể gây tổn thương nếu bị chặn lại không đúng cách. Do đó bạn không bao giờ nên ngăn chặn khi cơn hắt xì đang xảy ra.
    • Ví dụ, đừng bóp mũi hoặc bịt miệng khi đang hắt xì. Điều này có thể gây tổn thương nghiêm trọng. Nếu không được thoát ra, lực và tốc độ của cái hắt xì trung bình có thể gây mất thính lực và làm tổn thương các mạch máu trong đầu, nhất là nếu bạn có thói quen nín hắt xì khi nó đã bắt đầu xảy ra.
  2. Hắt xì đúng cách. Khi có những người khác ở bên cạnh, bạn sẽ gây rủi ro làm lây lan vi khuẩn có hại khi hắt xì một lần (hoặc hai, ba, thậm chí bốn lần) ra không khí. Làn "sương" mà bạn phát ra có thể lan xa đến 1,5 mét! Phạm vi này có thể bao phủ nhiều người. Thế nên bạn hãy cẩn thận!
    • Nếu có thể, bạn hãy hắt xì vào khăn giấy và vứt bỏ. Nếu không có sẵn khăn giấy, bạn nên hắt xì vào ống tay áo. Nếu hắt xì vào lòng bàn tay, bạn phải nhớ phải rửa tay ngay sau đó. Bàn tay thường chạm vào tay nắm cửa, sờ lên mặt, các bề mặt và chạm vào những người khác. Nếu tình cờ bạn đang ở xa nguồn nước, hãy nhớ đem theo dung dịch rửa tay cho an toàn.[5]
  3. Hắt xì sao cho lịch sự. Khi đang ở trong đám đông, chắc chắn bạn sẽ nhận được những ánh mắt giận dữ nếu hắt xì “thoải mái’’. Bạn đang làm lây lan vi trùng và làm gián đoạn sự kiện, do đó tốt nhất là nên hắt xì càng kín đáo càng tốt.
    • Hắt xì vào khuỷu tay có thể giảm bớt âm thanh. Nếu không muốn hắt xì vào khuỷu tay, bạn hãy lấy khăn giấy, cúi đầu xuống và hắt xì càng nhỏ tiếng càng tốt.
  4. Hắt xì an toàn. Nếu bạn có một chiếc xương sườn bị gãy, một cái hắt xì có thể sẽ khiến bạn rất đau. Cố gắng thở hết không khí trong phổi ra. Điều này sẽ giảm áp lực đặt lên các xương sườn và làm cơn hắt xì yếu đi đáng kể, nhờ đó cơn đau cũng giảm.
    • Thật vậy, nếu có bất cứ bộ phận nào trong bụng bị đau, bạn sẽ không hề muốn hắt xì chút nào. Áp dụng các biện pháp đề phòng như trên, nhưng tập trung vào việc thở ra. Khi không có nhiều không khí để tống ra, các bộ phận bên trong sẽ không bị lắc và cơn hắt xì không gây tác động lâu dài.

Lời khuyên[sửa]

  • Tập thói quen đem khăn giấy hoặc khăn tay theo mình mọi nơi mọi lúc để không phải nín hắt xì một cách không cần thiết.
  • Khi sắp hắt xì, bạn chỉ cần nói những từ có vần P như từ “pin’’. Như vậy sẽ dễ hơn so với tất cả các bước trên.
  • Chứng hắt hơi do phản ứng dưới ánh nắng gắt có thể khiến người ta hắt xì dồn dập nhiều lần. 18% đến 35% dân chúng mắc hội chứng này, và người da trắng hơn thường hay mắc hơn. Hội chứng này mang tính di truyền như một tính trạng trội của nhiễm sắc thể. Nguyên nhân có thể là do hoạt động bất thường bẩm sinh về tín hiệu thần kinh trong nhân dây thần kinh tam thoa.
  • Cho muối vào mũi có thể giúp ích.
  • Nếu hắt xì, bạn nên cẩn thận kẻo làm lây lan mầm bệnh. Hiện nay nhiều bác sĩ khuyên nên hắt xì vào mặt trong khuỷu tay hơn là hắt xì vào lòng bàn tay để vi trùng khỏi lây lan. Ít nhất thì bạn cũng nên che miệng và mũi để ngăn chặn vi trùng bay trong không khí. Bạn có thể xì mũi vào khăn giấy và rửa tay càng sớm càng tốt để đề phòng bệnh lây lan.
  • Nếu cảm thấy sắp hắt xì, bạn nên lấy một gói khăn giấy (phòng trường hợp hắt xì nhiều lần).
  • Nếu đang ở gần người khác, bạn hãy khum tay lại che lên miệng để khỏi lan truyền vi khuẩn. Bóp mũi lại.
  • Nếu đang sắp sửa hắt xì, bạn đừng dùng bàn tay. Hắt xì vào khuỷu tay để hạn chế vi trùng lan ra xung quanh.
  • Một cách khác để ngăn chặn cơn hắt xì đang tới là cắn bên trong môi dưới (không cắn mạnh).

Cảnh báo[sửa]

  • Nín hắt xì hoặc cố ngừng hắt xì khi nó đang xảy ra có thể gây tràn khí trung thất, một tình trạng rất nguy hiểm.
  • Nín hắt xì có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe. Xem các đường link bên dưới để biết thêm về các trường hợp tổn thương nghiêm trọng vì ngăn chặn hắt xì.
  • Nín hắt xì có thể gây tổn thương cho cơ hoành, làm vỡ mạch máu, và trong các trường hợp nghiêm trọng còn có thể làm yếu và đứt mạch máu trong não do huyết áp tăng tạm thời.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]