Chủ đề nóng: Phương pháp kỷ luật tích cực - Cổ học tinh hoa - Những thói hư tật xấu của người Việt - Công lý: Việc đúng nên làm - Giáo án Điện tử - Sách giáo khoa - Học tiếng Anh - Bài giảng trực tuyến - Món ăn bài thuốc - Chăm sóc bà bầu - Môi trường - Tiết kiệm điện - Nhi khoa - Ung thư - Tác hại của thuốc lá - Các kỹ thuật dạy học tích cực
- Dạy học phát triển năng lực - Chương trình giáo dục phổ thông
Nhận biết các dấu hiệu sử dụng cần sa ở trẻ vị thành niên
Từ VLOS
Tuổi dậy thì là giai đoạn đầy khó khăn và hoang mang. Ngoài việc đối mặt với những áp lực về thể chất, xã hội và học tập, trong thời kỳ này một số trẻ vị thành niên cũng lần đầu tiên tiếp xúc với chất cấm như cần sa. Nếu cho rằng con bạn có thể đang hút cần sa trái ý bạn, bạn hãy tìm các bằng chứng thay vì kết tội “oan” cho con. Trên hết, bạn cần nói chuyện với trẻ một cách thẳng thắn và tỏ thái độ ủng hộ của người làm cha mẹ đối với con cái.
Mục lục
Các bước[sửa]
Tìm các dấu hiệu khả nghi[sửa]
- Xem xét tâm trạng của trẻ. Hãy nghĩ xem tại sao bạn lại lo lắng vì con. Có phải trẻ có điều gì đó khang khác? Trẻ có thay đổi đột ngột trong tâm trạng không? Con bạn có thái độ sợ sệt không rõ lý do? Đó có thể là những dấu hiệu cho thấy trẻ sử dụng cần sa. Cần sa là một chất tác động đến tinh thần và hành vi; nó tương tác với não của người dùng, tạm thời làm thay đổi suy nghĩ và cảm giác của họ.[1]
- Quan sát các thay đổi trong hành vi. Hút cần sa có thể dẫn đến suy giảm nhận thức khi người dùng “phê thuốc” và sự suy giảm này sẽ càng tăng theo lượng cần sa được sử dụng. Nếu nghi ngờ con bạn đang “phê thuốc”, bạn hãy quan sát các triệu chứng tâm thần sau đây:[2][3]
- Hiểu về bộ não của trẻ vị thành niên. Bạn lo ngại về đứa con đang tuổi ẩm ương của mình là điều bình thường, tuy nhiên trẻ vị thành niên đột ngột thay đổi tâm trạng cũng là điều tự nhiên. Đôi khi theo dõi tâm trạng của trẻ dậy thì cũng chẳng khác gì đi tàu lượn siêu tốc! Một điều quan trọng bạn cần nhớ là trẻ dậy thì đang trải qua nhiều thay đổi, cả về thể chất lẫn tâm lý. Một số thay đổi trong hành vi và tâm trạng có tính điển hình. Bạn hãy thử tìm hiểu hoặc hỏi bạn bè thân để hiểu hơn về những hành động của trẻ vị thành niên.[5]
- Đánh giá quan hệ giữa bạn và con bạn. Mặc dù con bạn không phải lúc nào cũng nhận thức được, nhưng bạn là một trong những người quan trọng nhất trong cuộc đời của trẻ. Mối quan hệ với cha mẹ đôi khi đóng một vai trò rất lớn trong cách hành xử của con cái. Bạn hãy cố gắng lùi lại và suy xét một cách khách quan về quan hệ của bạn và con. Gần đây có thay đổi nào xảy ra không? Liệu có khả năng là con bạn hành xử kỳ lạ để phản ứng với điều gì đó đang diễn ra trong gia đình?[6]
- Biết khi nào đáng lo ngại. Trẻ ở tuổi này thường hành xử khó hiểu, tuy nhiên không phải tất cả những hành vi đó đều được quy cho sự hoang mang của tuổi dậy thì. Bạn hãy để ý kỹ mọi mặt trong cuộc sống của con, đồng thời vẫn tôn trọng ranh giới và sự độc lập đang tăng lên của trẻ. Nếu mọi dấu hiệu đều biểu hiện khả năng trẻ sử dụng ma túy thì có lẽ đây là lúc đáng lo. Ngoài ra, bạn hãy dựa vào trực giác của mình. Bạn là người hiểu con mình nhất. Trực giác nói gì với bạn? Cho dù bạn nghĩ con bạn không thể làm gì sai, bạn vẫn cần suy nghĩ một cách thực tế và để ý đến các dấu hiệu.[7]
Xác định việc sử dụng cần sa[sửa]
-
Tìm
dấu
hiệu
mắt
đỏ.
Nếu
bạn
thực
sự
nghĩ
rằng
con
bạn
đang
hút
cần
sa
thì
bây
giờ
là
lúc
bạn
phải
tích
cực
tìm
các
dấu
hiệu.
Mắt
đỏ
là
một
tác
dụng
phụ
rõ
rệt
nhất
của
việc
hút
cần
sa.[4]
Cần
sa
đôi
khi
làm
lòng
trắng
trong
mắt
chuyển
thành
sắc
đỏ
hoặc
vàng
hơi
đỏ.
Hiện
tượng
này
là
do
cần
sa
có
thể
làm
giãn
các
mao
mạch
trong
mắt.[8]
Cần
sa
có
thể
kích
ứng
mắt
và
gây
đỏ
mắt;
tuy
nhiên
mắt
có
thể
bị
đỏ
mà
không
do
hút
cần
sa.
Nhớ
đừng
kết
luận
vội
vã.
Có
phải
đêm
hôm
trước
con
bạn
thức
khuya
học
bài
(hay
chơi
game)?
Điều
đó
cũng
dễ
gây
đỏ
mắt.
- Lưu ý rằng cần sa cũng có thể làm giãn đồng tử trong mắt (mở to) mặc dù cũng như hiện tượng mắt đỏ, điều này vẫn còn gây tranh cãi.[9]
- Thuốc nhỏ mắt chống kích ứng (như Visine, v.v…) cũng có thể là một dấu hiệu gián tiếp của việc sử dụng cần sa, vì các thuốc này thường được sử dụng để giảm đỏ mắt.
-
Chú
ý
tình
trạng
buồn
ngủ.
Việc
sử
dụng
cần
sa
có
thể
gây
buồn
ngủ,
dẫn
tới
mức
hoạt
động
giảm
sút.[4]
Nếu
nghi
ngờ
con
bạn
hút
cần
sa,
bạn
hãy
để
ý
đến
thời
gian
trẻ
ngủ
vào
ban
ngày,
nằm
lì
trên
đi
văng,
chơi
game
cả
ngày.
Và
nói
chung
không
hứng
thú
làm
“bất
cứ
việc
gì”.
Tuy
nhiên
bạn
cũng
cần
nhớ
rằng
đó
không
phải
là
nguyên
nhân
duy
nhất
khiến
trẻ
ở
tuổi
thanh
thiếu
niên
có
vẻ
cần
ngủ
nhiều;
nhiều
trẻ
ở
tuổi
này
có
nhu
cầu
ngủ
cao
hơn
hầu
hết
người
lớn.[10]
- Mặc dù tác dụng buồn ngủ và thư giãn của cần sa có vẻ thú vị, nó cũng làm suy giảm các chức năng nhận thức quan trọng như trí nhớ, tốc độ phản ứng và tư duy phản biện, khiến việc sử dụng cần sa trở nên nguy hiểm trong các tình huống đòi hỏi tập trung cao (như lái xe).[3]
- Quan sát hành vi “ngốc nghếch”. Những người đang “phê” khi hút cần sa thường hành xử ngớ ngẩn hơn bình thường.[8] Chẳng hạn người hút cần sa thường cười khúc khích không kiềm chế được trước những thứ không buồn cười gì lắm. Một số người không thể giữ được sự nghiêm túc trong những tình huống đòi hỏi phải nghiêm túc. Nếu con bạn có vẻ như không thể kiểm soát được những hành vi ngớ ngẩn thì có thể nguyên nhân là do cần sa. Tuy nhiên, cũng như nhiều biểu hiện khác của việc sử dụng cần sa, đó chắc chắn không phải là nguyên nhân duy nhất.
- Để ý các bộ phim mà con bạn lựa chọn. Nếu con bạn bắt đầu tập hút cần sa, bạn có thể tìm được các manh mối dựa vào các lựa chọn giải trí của trẻ. Phim ảnh có nhiều cảnh sử dụng may túy có thể khơi gợi hứng thú hút cần sa ở trẻ vị thành niên. Một số phim có thể kể đến là “Bối rối và sửng sốt”, “Thứ sáu”, “Bá tước Lebowski”. Hoàn toàn có khả năng loại phim đó là sở thích của con bạn, nhưng nếu bạn để ý thấy trẻ thường xem đi xem lại, có lẽ bạn nên chú ý thêm các dấu hiệu khác của việc sử dụng ma túy.[7]
-
Chú
ý
các
thói
quen
giao
du
của
con
bạn.
Bạn
cần
quan
sát
sự
thay
đổi
kiểu
đi
và
về
của
con.
Việc
sử
dụng
cần
sa
thường
xuyên
có
thể
làm
rối
loạn
nếp
ngủ,
khiến
con
bạn
ngủ
nhiều
vào
ban
ngày
và
thức
vào
ban
đêm.
Nếu
con
bạn
đang
hút
cần
sa,
bạn
có
thể
nhận
thấy
sự
thay
đổi
khác
trong
hành
vi
của
trẻ
như
giao
du
với
nhiều
bạn
bè
khác
nhau,
đến
các
nơi
khác
nhau,
ra
ngoài
vào
những
giờ
giấc
bất
thường,
v.v…
- Tuy nhiên, điều quan trọng là không nên kết tội trẻ hút cần sa chỉ dựa vào việc con bạn có giờ giấc lạ thường và chơi với bạn bè mà không được phép của bạn. Những hành vi như vậy có thể có nhiều nguyên do.
-
Tìm
chứng
cứ
hiển
nhiên.
Bạn
hãy
tìm
chính
loại
ma
túy.
Chẳng
hạn
như
khi
giặt
là
quần
áo,
nếu
bạn
bắt
gặp
con
mình
giấu
giếm
cần
sa,
thì
đó
chính
là
chứng
cứ
rõ
ràng
cho
thấy
con
bạn
đang
sử
dụng
cần
sa.
Ma
túy
thường
đắt
và
một
đứa
trẻ
mỗi
lần
chỉ
sử
dụng
một
lượng
nhỏ
nên
trẻ
dễ
dàng
giấu
vào
các
khe
nhỏ.
- Cần sa thường có dạng các chùm cây xanh hoặc nâu ngả xanh, giống như lá oregano, có mùi rất mạnh và đặc trưng.[11]
- Cần sa thường được trữ trong các túi nhựa nhỏ, hộp nhựa đựng thuốc, lọ nhỏ hoặc các hộp đa dụng khác.
- Tìm các vật dụng linh tinh phục vụ cho việc sử dụng thuốc. Các dụng cụ như tẩu thuốc, máy xay, điếu thủy tinh, các ống giấy cuộn, kẹp, bật lửa và các dụng cụ khác là dấu hiệu rõ ràng của việc sử dụng cần sa và thường là những chứng cứ mạnh mẽ nhất.[12][13]
- Tìm mùi đặc trưng của cần sa. Nếu bạn ngửi thấy mùi cần sa hoặc mùi khói cần sa, bạn có thể chắc chắn là nó ở gần đó (hoặc vừa ở đó). Cần sa có mùi rất mạnh và đặc trưng. Cần sa tươi có mùi hôi, đôi khi được mô tả như mùi chồn hôi, tuy nhẹ hơn. Đối với một số người, cần sa có mùi như mùi rác ngoài sân.
- Khói cần sa có mùi “thảo mộc”, thường được mô tả là giống mùi cà chua tươi và lá trà bị cháy, đôi khi được cho là có mùi “ngọt hơn” khói thuốc lá.[14] Mùi khói thường ám vào quần áo, tóc và nệm ghế.
- Quan sát thói quen ăn uống của trẻ. Các trường hợp “ăn vặt suốt ngày” hoặc tăng cảm giác ngon miệng từ lâu đã liên quan đến việc sử dụng cần sa, nhưng nghiên cứu trong những năm gần đây đã cho thấy rằng việc sử dụng cần sa làm tăng cảm giác ngon miệng và cả mùi vị dễ chịu của thức ăn.[8] Do đó, nếu con bạn "nhóp nhép luôn miệng”, có thể nguyên nhân là trẻ đang say thuốc.[15]
Xử trí vấn đề[sửa]
-
Quyết
định
cách
xử
lý.
Sử
dụng
cần
sa
ở
tuổi
vị
thành
niên
là
bất
hợp
pháp
tại
Mỹ.
Nếu
bạn
phát
hiện
trẻ
hút
cần
sa
và
chưa
bị
nhà
chức
trách
bắt
được,
vậy
thì
trách
nhiệm
của
bạn
là
quyết
định
xử
lý
tình
huống.
Không
có
một
câu
trả
lời
nào
là
đúng,
nhưng
bạn
có
thể
bắt
đầu
bằng
việc
nói
chuyện
về
những
điều
nên
làm.
Bạn
có
thể
đặt
ra
các
quy
định
cho
con
mà
bạn
thấy
hợp
lý.
- Hiểu rằng con của bạn có thể tò mò về cần sa. Ở tuổi vị thành niên, bạn bè hoặc bạn học của trẻ có thể bắt đầu sử dụng và bàn tán về cần sa, do đó con bạn có thể nổi lên ham muốn tự nhiên là tìm hiểu xem những câu chuyện “nóng hổi” đó là gì.
- Giải thích rằng bất chấp người ta nghĩ thế nào, việc tàng trữ và/hoặc sử dụng cần sa vẫn là phạm pháp.[17] Ở Mỹ, ngay cả tại các bang mà cần sa được coi là hợp pháp, trẻ vị thành niên cũng không được phép tàng trữ hoặc tiêu thụ, và người lớn không được phép cho trẻ em sử dụng cần sa.[18]
- Đối chất với con nhưng không tỏ ra phán xét. Ngay cả khi con bạn không hiểu hết được tác hại của việc sử dụng cần sa, có lẽ trẻ cũng hiểu rằng hút cần sa là một việc mà nhiều người lớn coi là xấu. Vì vậy, con của bạn có thể lo lắng, kích động hoặc đề phòng khi bạn đối chất với trẻ với những chứng cứ về việc trẻ sử dụng cần sa. Thậm chí lúc đầu trẻ còn nói dối để che đậy hành vi của mình. Bạn cần bình tĩnh trao đổi với con về quan điểm của bạn, đồng thời cũng nên giữ thái độ cởi mở và lắng nghe trẻ.[19]. Mục đích của bạn là đạt được sự thấu hiểu giữa bạn và con, không phải là làm cho trẻ sợ hãi.
-
Giải
thích
những
mối
nguy
hiểm
cá
nhân
của
việc
sử
dụng
cần
sa.
Thay
vì
cấm
hút
cần
sa
ngay
tại
chỗ
vì
“bố/mẹ
bảo
thì
phải
nghe”,
bạn
hãy
xử
sự
khôn
ngoan
hơn,
chứng
minh
quyết
định
của
bạn
là
đúng
bằng
cách
giải
thích
những
tác
hại
đối
với
trẻ
khi
hút
cần
sa.[19]
Điều
này
sẽ
giúp
quyết
định
của
bạn
trở
nên
xác
đáng
hơn;
trẻ
sẽ
khó
tôn
trọng
hoặc
ủng
hộ
người
cha
hoặc
mẹ
nào
cấm
đoán
trẻ
sử
dụng
cần
sa
mà
không
có
lý
do.
Ví
dụ,
bạn
có
thể
tập
trung
vào
những
nguy
cơ
có
thực
liên
quan
đến
việc
thường
xuyên
sử
dụng
cần
sa
ở
thanh
thiếu
niên,
bao
gồm:
- Tỷ lệ bỏ học cao hơn
- Tỷ lệ mắc các rối loạn xã hội và lo âu cao hơn
- Suy giảm trí nhớ và kỹ năng tư duy
- Tỷ lệ loạn tinh thần gia tăng
- Gia tăng các vấn đề về hô hấp/phổi (tương tự như việc hút thuốc lá)
- Có nhiều khả năng sử dụng các chất cấm khác.[20]
-
Giải
thích
về
những
nguy
hiểm
về
pháp
luật
khi
sử
dụng
cần
sa.
Có
thể
việc
thỉnh
thoảng
sử
dụng
chút
ít
cần
sa
cũng
không
dẫn
đến
những
rắc
rối
cá
nhân
hoặc
các
vấn
đề
về
sức
khỏe.
Tuy
nhiên,
tùy
vào
nơi
bạn
đang
sống,
chỉ
cần
một
liều
nhỏ
cần
sa
cũng
có
thể
khiến
con
bạn
gặp
rắc
rối
với
pháp
luật.
Hơn
nữa,
hình
phạt
liên
quan
đến
cần
sa
thường
sẽ
tăng
nặng
nếu
con
bạn
bị
bắt
gặp
tàng
trữ
số
lượng
lớn
hoặc
đang
bán
cần
sa
cho
người
khác.
Cho
dù
có
định
khoan
dung
cho
việc
sử
dụng
cần
sa
của
con
hay
không,
bạn
cũng
cần
đảm
bảo
trẻ
hiểu
rõ
về
quy
định
của
pháp
luật
liên
quan
đến
việc
này.
- Tại Mỹ, người chưa thành niên sử dụng cần sa để tiêu khiển là bất hợp pháp ở tất cả các bang, người lớn sử dụng cần sa cũng là bất hợp pháp ở tất cả các bang, trừ hai bang Washington và Colorado. Tình trạng say cần sa khi lái xe cũng bị xử lý như say rượu.
- Ngoài hai bang Washington và Colorado, luật của từng bang về việc sử dụng cần sa rất khác nhau. Ví dụ, ở California, việc tàng trữ cần sa để sử dụng cá nhân được coi là tội nhẹ và bị phạt tiền và/hoặc phạt tù trong thời gian ngắn.[21] Tuy nhiên, ở bang láng giềng Arizona, việc tàng trữ cần sa để sử dụng cá nhân được coi là tội phạm với hình phạt nặng hơn, kể cả việc tàng trữ các dụng cụ hút cần sa.[22]
-
Cùng
con
lập
kế
hoạch.
Nếu
đây
là
lần
đầu
tiên
bạn
nói
chuyện
với
con
về
việc
sử
dụng
cần
sa,
bạn
hãy
nhân
cơ
hội
này
đặt
ra
quy
định
của
gia
đình.
Nhấn
mạnh
rằng
bạn
không
giận
con
vì
sự
tò
mò
ban
đầu,
nhưng
bạn
mong
muốn
trẻ
tuân
theo
các
quy
định
đó
từ
giờ
về
sau.
Đảm
bảo
con
của
bạn
hiểu
rằng
sau
này
trẻ
vẫn
có
thể
tìm
đến
bạn
nếu
có
điều
muốn
hỏi
về
cần
sa
mà
không
phải
lo
sợ.[23]
- Nếu con bạn cố tình vi phạm quy định của gia đình hoặc nói dối, bạn có thể ra hình phạt. Giải thích với trẻ rằng bạn không tức giận vì sự tò mò của trẻ mà là trẻ đã khiến bạn thất vọng khi vi phạm các quy định đã được xác định rõ ràng.
- Nhớ rằng mặc dù trẻ vị thành niên vẫn là một đứa trẻ, chẳng bao lâu chúng sẽ trở thành người lớn. Bạn hãy cố gắng khuyến khích trẻ tham gia vào quá trình đưa ra quyết định nếu con bạn dễ nói chuyện với bạn. Đôi khi trẻ sẽ hành xử có trách nhiệm nếu được trao nhiều trách nhiệm hơn.[6]
Lời khuyên[sửa]
- Nhớ rằng bạn chịu trách nhiệm về cuộc sống của con bạn. Nếu bạn lo lắng thì bây giờ là lúc bạn cần can thiệp.
- Đừng ngại nhờ sự hỗ trợ từ bên ngoài. Con bạn có người cô dì hay chú bác nào mà trẻ quý mến và tin tưởng không? Bạn hãy nhờ họ giúp bạn nói chuyện với trẻ.
- Tìm sự trợ giúp chuyên môn nếu cần thiết. Việc bạn không biết chắc chắn cũng là điều bình thường.
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ 1,0 1,1 https://ncadd.org/for-parents-overview/what-to-look-for
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3221171/
- ↑ 3,0 3,1 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2825218/
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000952.htm
- ↑ http://www.nyparenting.com/stories/2012/10/fp_lionstigersteens_2012_10.html
- ↑ 6,0 6,1 http://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/tween-and-teen-health/in-depth/parenting-tips-for-teens/art-20044693
- ↑ 7,0 7,1 http://www.elementsbehavioralhealth.com/drug-abuse-addiction/signs-of-pot-use-in-teens-from-breath-mints-to-burns/
- ↑ 8,0 8,1 8,2 https://www.drugabuse.gov/sites/default/files/parents_marijuana_brochure.pdf
- ↑ http://goaskalice.columbia.edu/marijuana-dilated-pupils
- ↑ http://sleepfoundation.org/ask-the-expert/sleep-and-teens
- ↑ http://parentactionondrugs.org/alcohol-drugs/marijuana/
- ↑ http://www.crchealth.com/troubled-teenagers/teenage-substance-abuse/adolescent-substance-abuse/signs-marijuana/
- ↑ http://www.needhamma.gov/DocumentCenter/Home/View/3382
- ↑ http://www.easyread.drugabuse.gov/marijuana-addiction-signs.php
- ↑ http://learnaboutmarijuanawa.org/factsheets/appetite.htm
- ↑ http://www.yale.org/ynhti/curriculum/units/1984/5/84.05.04.x.html
- ↑ http://www.criminaldefenselawyer.com/crime-penalties/juvenile/drug-possession.htm
- ↑ https://www.colorado.gov/pacific/marijuanainfodenver/parents-guardians-neighbors
- ↑ 19,0 19,1 http://www.pbcsac.org/news/Marijuana_Talk_Kit.pdf
- ↑ http://www.drugabuse.gov/publications/marijuana/marijuana-gateway-drug
- ↑ http://norml.org/laws/
- ↑ http://norml.org/laws/item/arizona-penalties?category_id=901
- ↑ http://www.pbcsac.org/news/Marijuana_Talk_Kit.pdf