Chủ đề nóng: Phương pháp kỷ luật tích cực - Cổ học tinh hoa - Những thói hư tật xấu của người Việt - Công lý: Việc đúng nên làm - Giáo án Điện tử - Sách giáo khoa - Học tiếng Anh - Bài giảng trực tuyến - Món ăn bài thuốc - Chăm sóc bà bầu - Môi trường - Tiết kiệm điện - Nhi khoa - Ung thư - Tác hại của thuốc lá - Các kỹ thuật dạy học tích cực
- Dạy học phát triển năng lực - Chương trình giáo dục phổ thông
Nhận biết triệu chứng của hội chứng ngưng thở khi ngủ
Từ VLOS
Hội chứng ngưng thở khi ngủ là rối loạn giấc ngủ ảnh hưởng đến cách thở khi ngủ. Người bị chứng ngưng thở khi ngủ sẽ gặp tình trạng nhịp thở bị gián đoạn hoặc ngưng thở kéo dài khoảng vài giây cho đến vài phút và có thể dẫn đến nhiều vấn đề nghiêm trọng đối với sức khỏe. Ngưng thở khi ngủ khiến bệnh nhân ngủ không ngon, có thể dẫn đến tình trạng phản xạ chậm, kém tập trung và buồn ngủ vào ban ngày. Tình trạng này có thể dẫn đến nhiều vấn đề nghiêm trọng hơn, bao gồm bệnh tiểu đường, bệnh tim, đột quỵ,...[1] Nhận biết triệu chứng bệnh có thể giúp bạn xác định phương pháp điều trị phù hợp.
Mục lục
Các bước[sửa]
Nhận biết Triệu chứng của Hội chứng Ngưng thở khi Ngủ[sửa]
-
Theo
dõi
giấc
ngủ.
Nếu
nghi
ngờ
bị
mắc
chứng
ngưng
thở
khi
ngủ,
bạn
nên
theo
dõi
giấc
ngủ
để
phát
hiện
triệu
chứng.
Nghiên
cứu
giấc
ngủ
chuyên
nghiệp
là
phương
pháp
chính
để
xác
định
bạn
có
mắc
bệnh
hay
không.
Ngoài
ra,
nên
cho
bác
sĩ
biết
về
những
triệu
chứng
bạn
gặp
phải
để
được
chẩn
đoán
chính
xác
hơn.
- Hỏi người ngủ cùng để biết được thói quen khi ngủ của bản thân, đặc biệt là nếu thói quen đó gây ảnh hưởng đến giấc ngủ của người khác.
- Nếu ngủ một mình, bạn có thể ghi âm, ghi hình hoặc ghi lại nhật ký giấc ngủ để biết được thời gian ngủ, có bị tỉnh giấc giữa đêm hay không và cảm giác khi thức dậy vào buổi sáng.
- Xem xét đến âm lượng của tiếng ngáy. Tiếng ngáy lớn là một trong những triệu chứng chính của chứng ngưng thở khi ngủ, đặc biệt là ngáy do tắc ngẽn (do cơ cổ họng giãn quá mức).[2] Tiếng ngáy lớn là tiếng ngáy có âm lượng gây ảnh hưởng đến người ngủ cùng phòng hoặc cùng nhà. Ngáy to có thể khiến bạn mệt mỏi và buồn ngủ vào ban ngày, trong khi ngáy bình thường sẽ không ảnh hưởng.[3]
- Xem xét đến tần suất tỉnh giấc vào giữa đêm. Người bị chứng ngưng thở khi ngủ thường đột ngột tỉnh giấc do khó thở. Khi tỉnh dậy, họ thường bị sặc, khịt mũi hoặc thở hổn hển. Bạn thậm chí có thể không biết mình gặp những triệu chứng này trong khi ngủ, nhưng tỉnh giấc do khó thở là dấu hiệu rõ ràng cho thấy bạn mắc chứng ngưng thở khi ngủ.[4]
- Xem xét đến cảm giác của bản thân trong ngày. Dù buổi tối ngủ ít hay nhiều thì người mắc chứng ngưng thở khi ngủ cũng luôn mệt mỏi, uể oải hoặc buồn ngủ vào ban ngày. Người bệnh thậm chí có thể ngủ thiếp đi khi đang làm những việc quan trọng như làm việc hoặc lái xe.[3]
- Xem xét đến tần suất tỉnh giấc và cảm thấy miệng khô hoặc đau họng. Người mắc chứng ngưng thở khi ngủ thường tỉnh giấc và cảm thấy đau họng, khô miệng do ngáy. Nếu thường xuyên có triệu chứng như vậy, đó là dấu hiệu của chứng ngưng thở khi ngủ.[3]
- Xem xét đến tần suất bị đau đầu sau khi tỉnh giấc. Đau đầu buổi sáng là triệu chứng phổ biến ở người mắc chứng ngưng thở khi ngủ. Nếu sau khi tỉnh dậy và thấy bị đau đầu, có thể bạn đã mắc chứng ngưng thở khi ngủ. [3]
- Xem xét tần suất bị mất ngủ. Người mắc chứng ngưng thở khi ngủ thường khó ngủ ngon giấc hoặc không ngủ được. Nếu bạn khó chìm vào giấc ngủ hoặc khó ngủ ngon, đó có thể là dấu hiệu của bệnh.[3]
- Xem xét sức khỏe tinh thần vào ban ngày. Người mắc chứng ngưng thở khi ngủ thường hay quên, khó tập trung và ủ rũ. Nếu thường xuyên gặp một hoặc nhiều triệu chứng như trên, đó có thể là dấu hiệu bạn đã mắc chứng ngưng thở khi ngủ.[4]
-
Đi
khám
bác
sĩ
nếu
nghi
ngờ.
Hội
chứng
ngưng
thở
khi
ngủ
có
thể
gây
ra
nhiều
vấn
đề
nghiêm
trọng
về
sức
khỏe
nên
bạn
cần
được
chẩn
đoán
và
điều
trị
càng
sớm
càng
tốt.
Nếu
nghi
ngờ
bạn
bị
ngưng
thở
khi
ngủ,
bác
sĩ
sẽ
tiến
hành
nghiên
cứu
giấc
ngủ
hoặc
đa
ký
giấc
ngủ
để
đưa
ra
kết
quả
chẩn
đoán
cuối
cùng.
[5]
- Nghiên cứu giấc ngủ có thể được tiến hành trong phòng nghiên cứu đối với những trường hợp phức tạp hoặc tại nhà đối với trường hợp đơn giản hơn.
- Trong quá trình nghiên cứu giấc ngủ, bạn sẽ được kết nối với thiết bị theo dõi để ghi lại hoạt động của cơ, não, phổi và tim trong khi ngủ.[5]
Xem xét Yếu tố Nguy cơ[sửa]
-
Xem
xét
giới
tính
và
tuổi
tác.
Nam
giới
có
nguy
cơ
ngưng
thở
khi
ngủ
cao
hơn
phụ
nữ
và
nguy
cơ
của
cả
hai
giới
đều
tăng
cao
theo
độ
tuổi.[6]
Người
trên
65
tuổi
hoặc
phụ
nữ
đã
qua
giai
đoạn
mãn
kinh
đều
dễ
có
nguy
cơ
mắc
hội
chứng
ngưng
thở
khi
ngủ.[7]
- Ở tuổi trung niên, bạn sẽ có nguy cơ cao mắc hội chứng ngưng thở khi ngủ do nguyên nhân trung ương, tức não không thể truyền tín hiệu hoạt động đến cơ chịu trách nhiệm hít thở.[7]
- Nguy cơ mắc hội chứng ngưng thở khi ngủ, đặc biệt là ngưng thở tắc nghẽn, cũng cao hơn nếu gia đình có người mắc bệnh,[8]
- Nam giới người Mỹ gốc Phi và người Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha đều có nguy cơ cao mắc hội chứng ngưng thở khi ngủ.[9]
-
Xem
xét
trọng
lượng
cơ
thể.
Thừa
cân
hoặc
béo
phì
có
thể
làm
tăng
nguy
cơ
mắc
chứng
ngưng
thở
khi
ngủ.
Người
béo
phì
có
nguy
cơ
ngưng
thở
tắc
nghẽn
cao
gấp
4
lần
–
có
khoảng
½
người
bị
ngưng
thở
tắc
nghẽn
là
người
thừa
cân.[7][6]
- Người có cổ dày cũng có nguy cơ cao bị chứng ngưng thở tắc nghẽn. Nam giới có chu vi cổ lớn hơn 43 cm và nữ giới có chu vi cổ lớn hơn 38 cm sẽ có nguy cơ cao hơn.[7]
-
Xem
xét
tình
trạng
bệnh
lý
(nếu
có).
Nguy
cơ
mắc
chứng
ngưng
thở
khi
ngủ
sẽ
cao
hơn
ở
người
có
bệnh
lý,
gồm
có:[6]
- Tiểu đường
- Hội chứng trao đổi chất
- Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS)
- Đột quỵ hoặc bệnh tim mạch
- Cao huyết áp (huyết áp tăng cao)
- Suy tim sung huyết
- Mang thai
- Nghẹt mũi mãn tính
- Xơ hóa phổi
- Bệnh to đầu chi (nồng độ hormone tăng trưởng cao)[10]
- Suy giáp (nồng độ hormone tuyến giáp thấp)[10]
- Hàm dưới nhỏ hoặc hẹp đường hô hấp
- Sử dụng thuốc giảm đau có chất gây mê
-
Xem
xét
thói
quen
hút
thuốc.
Người
hút
thuốc
lá
có
nguy
cơ
mắc
chứng
ngưng
thở
tắc
nghẽn
cao
gấp
3
lần
so
với
người
không
hút
thuốc.
[7]
Không
những
vậy,
hút
thuốc
lá
còn
tác
động
tiêu
cực
đến
sức
khỏe
tổng
thể
nên
bạn
hãy
trao
đổi
với
bác
sĩ
về
cách
bỏ
thuốc
càng
sớm
càng
tốt.
- Hút thuốc lá điện tử làm tăng kháng lực đường thở khiến bạn khó thở. Sử dụng thuốc lá điện tử hay "Vape" cũng làm tăng nguy cơ mắc chứng ngưng thở khi ngủ.[11]
-
Xem
xét
nguy
cơ
ở
trẻ
nhỏ.
Trẻ
nhỏ
cũng
có
thể
mắc
chứng
ngưng
thở
khi
ngủ.
Giống
như
người
lớn,
trẻ
quá
cân
cũng
có
nguy
cơ
cao
mắc
hội
chứng
này.
[6]
- Trẻ nhỏ có thể có amiđan phình to, làm tăng nguy cơ mắc hội chứng ngưng thở khi ngủ. Amiđan phình to có thể là do nhiễm trùng. Bệnh có thể không có triệu chứng nhưng thường gây đau cổ họng, khó thở, ngáy ngủ hoặc nhiễm trùng tai hoặc nhiễm trùng xoang tái phát. [12]
Điều trị Hội chứng Ngưng thở khi Ngủ[sửa]
- Tuân thủ hướng dẫn điều trị hội chứng ngưng thở khi ngủ từ bác sĩ. Bác sĩ có thể cho bạn dùng máy thở áp lực dương liên tục (CPAP), một thiết bị giúp điều hòa nhịp thở. Bạn cần mang thiết bị này hàng đêm để điều hòa nhịp thở trong khi ngủ. Ngoài ra, bác sĩ có thể đưa ra khuyến nghị về lối sống giúp loại bỏ hoặc ít nhất là giảm bớt triệu chứng bệnh.
- Giảm cân nếu thừa cân. Thừa cân có thể là nguyên nhân gây bệnh nên việc giảm cân có thể giúp điều trị hội chứng ngưng thở khi ngủ. Lưu ý nên tham khảo lời tư vấn của bác sĩ trước khi muốn bắt đầu chương trình giảm cân và tuân thủ hướng dẫn để giảm cân an toàn.[13]
- Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày. Triệu chứng ngưng thở tắc nghẽn có thể được cải thiện bằng cách tập các bài tập cường độ vừa phải 30 phút mỗi ngày. Ban đầu, bạn có thể đi bộ một quãng ngắn trong vòng 30 phút và dần tăng mức độ tập luyện lên tùy theo sức chịu đựng.[13]
- Giảm tiêu thụ đồ uống chứa cồn, thuốc ngủ và thuốc an thần. Những hóa chất này làm giãn cổ họng và cản trở nhịp thở. Giảm hoặc ngưng tiêu thụ các hóa chất này có thể giúp cải thiện triệu chứng ngưng thở khi ngủ. Lưu ý nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi muốn ngưng dùng bất cứ loại thuốc kê đơn nào. [14]
- Bỏ thuốc lá. Hút thuốc lá làm tăng tình trạng giữ nước và viêm trong cổ họng và đường hô hấp trên. Tình trạng này có thể khiến chứng ngưng thở tắc nghẽn trở nên tệ hơn.[14] Vì vậy, bạn nên trao đổi với bác sĩ để được giúp đỡ bỏ thuốc cũng như biết thêm thông tin về chương trình cai thuốc ở địa phương.
- Ngủ nghiêng hoặc nằm úp thay vì nằm ngửa.[15] Nằm nghiêng hoặc nằm úp sẽ làm giảm hoặc loại bỏ triệu chứng của hội chứng ngưng thở khi ngủ. Khi nằm ngửa, lưỡi và ngạc mềm sẽ dễ cản trở đường thở và gây ngưng thở khi ngủ. Bạn có thể thử đặt gối sau lưng hoặc khâu một quả bóng tennis vào sau áo ngủ để ngăn bản thân không nằm ngửa khi ngủ.[14]
- Trao đổi với bác sĩ về thuốc xịt mũi và thuốc chữa dị ứng. Đối với một số người, sử dụng thuốc xịt mũi hoặc thuốc chữa dị ứng có thể giúp đường thở mở rộng vào ban đêm và dễ thở hơn. Vì vậy, bạn có thể trao đổi với bác sĩ để xem liệu đây có phải là lựa chọn phù hợp hay không.[15]
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/sleepapnea
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sleep-apnea/basics/definition/con-20020286
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sleep-apnea/basics/symptoms/con-20020286
- ↑ 4,0 4,1 http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/sleepapnea/signs
- ↑ 5,0 5,1 http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sleep-apnea/basics/tests-diagnosis/con-20020286
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/sleepapnea/atrisk
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sleep-apnea/basics/risk-factors/con-20020286
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/obstructive-sleep-apnea/basics/risk-factors/con-20027941
- ↑ http://www.sleepapnea.org/learn/sleep-apnea.html
- ↑ 10,0 10,1 http://healthysleep.med.harvard.edu/sleep-apnea/what-is-osa/risk-factors
- ↑ https://www.sleepapnea.com/blog/post/84224491761/e-cigarettes-not-better-for-breathing-by
- ↑ http://www.merckmanuals.com/home/children-s-health-issues/ear-nose-and-throat-disorders-in-children/enlarged-tonsils-and-adenoids
- ↑ 13,0 13,1 http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sleep-apnea/basics/lifestyle-home-remedies/con-20020286
- ↑ 14,0 14,1 14,2 http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sleep-apnea/basics/lifestyle-home-remedies/con-20020286
- ↑ 15,0 15,1 http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/sleepapnea/treatment