Chủ đề nóng: Phương pháp kỷ luật tích cực - Cổ học tinh hoa - Những thói hư tật xấu của người Việt - Công lý: Việc đúng nên làm - Giáo án Điện tử - Sách giáo khoa - Học tiếng Anh - Bài giảng trực tuyến - Món ăn bài thuốc - Chăm sóc bà bầu - Môi trường - Tiết kiệm điện - Nhi khoa - Ung thư - Tác hại của thuốc lá - Các kỹ thuật dạy học tích cực
- Dạy học phát triển năng lực - Chương trình giáo dục phổ thông
Sống hạnh phúc
Từ VLOS
(đổi hướng từ Sống Hạnh phúc)
Hạnh phúc không phải là mục tiêu đơn giản, mà là cả một quá trình, kết quả của sự nỗ lực, tìm tòi, phát hiện và luôn thể hiện được bản thân mình trong công việc cũng như những lúc nghỉ ngơi, thậm chí cả khi điều đó chỉ là hão huyền/viển vông. Hạnh phúc thường được hiểu là tìm được sự thỏa mãn/hài lòng, vui vẻ và cảm thấy cuộc sống có ý nghĩa.[1]Không ai có thể lúc nào cũng vui vẻ cả, song cũng có một số người dễ thỏa mãn hơn những người khác. Các nghiên cứu cho thấy hạnh phúc không mấy liên quan đến của cải - vậy hạnh phúc là gì? Bởi sống vui vẻ tốt cho sức khỏe của bạn, chúng ta phải làm gì bây giờ?[2]Hãy đọc những điều dưới đây để học cách sống hạnh phúc hơn.
Mục lục
Các bước[sửa]
Tạo Vẻ ngoài Hạnh phúc[sửa]
-
Hãy
thay
đổi
suy
nghĩ
của
bạn.
Mọi
người
thường
hay
có
xu
hướng
nhớ
về
những
trải
nghiệm
tiêu
cực
mà
quên
những
kỷ
niệm
tích
cực.
Tuy
nhiên,
nhờ
có
sự
thích
nghi
(hay
còn
gọi
là
cơ
chế
thần
kinh
mềm
dẻo),
bạn
có
thể
thay
đổi
cách
thức
làm
việc
của
tâm
hồn
mình.
Bạn
có
thể
luyện
cho
tâm
hồn
trở
nên
thanh
thản
hơn.[3]
- Rèn luyện sự tập trung. Hãy hướng tâm trí của bạn vào những suy nghĩ tích cực và những giai điệu vui tươi để có được hiệu quả tốt lên tinh thần và cơ thể. Tập trung vào những trải nghiệm hiện tại mà ko cần phải phán xét có thể giúp bạn yêu bản thân mình và những người xung quanh hơn.[4][5]
- Tập thiền. Những hoạt động thúc đẩy sự tịnh tâm như cầu nguyện, yoga, thái cực quyền, hay sám hối, thực sự sẽ thay đổi một vùng não bộ thường được gọi là thùy đảo, bộ phận này liên quan đến trải nghiệm về sự thấu hiểu những người khác. Phát triển sự thấu hiểu (hay giúp đỡ người khác) sẽ giúp bạn có cuộc sống hạnh phúc hơn.[3]
- Hãy biến những sự kiện nho nhỏ thành những “trải nghiệm” đáng nhớ. Tập trung và lưu giữ những khoảnh khắc thú vị trong từng bức ảnh, viết báo hay facebook hoặc làm những đoạn video ngắn. Hãy thưởng thức một ngày nắng đẹp, nhận một lời khen từ bạn mình. Tại sao – bằng việc đón nhận một cách tích cực vẻ đẹp của những giây phút đó và biến chúng thành những kỷ niệm để nhớ, điều ấy sẽ luyện cho suy nghĩ của bạn hạnh phúc hơn.
- Mỉm cười, nhún nhảy, khe khẽ hát trong những khoảnh khắc đó, và chúng sẽ không bị trôi đi một cách tẻ nhạt trong trí nhớ của bạn. Hãy nói “Cám ơn thật nhiều!”; và nếu được, hãy viết những lời cảm ơn trên Facebook, email, hay thư để bày tỏ sự trân trọng tình cảm của mọi người dành cho bạn.
-
Hãy
tìm
những
điểm
tích
cực
trong
mọi
trải
nghiệm
của
bạn.
Người
xưa
thường
nói:
Kiếm
gì
sẽ
tìm
được
nấy.
Bắt
đầu.
Bởi
vậy,
hãy
tạo
thói
quen
tìm
kiếm
mặt
tích
cực
trong
mỗi
trải
nghiệm.
Điều
đó
không
chỉ
tốt
cho
tinh
thần
mà
còn
tốt
cho
sức
khỏe,
giúp
bạn
tăng
sức
đề
kháng
nữa.[3][6]
- Hãy chấp nhận những khó khăn, những lần vấp ngã như là những bài học. Thách thức, trở ngại trên đường đời có thể dễ dàng khiến bạn buồn phiền. Đôi khi có cảm giác như trong một trường hợp, một trải nghiệm nào đó sẽ chẳng có gì tốt đẹp cả. Tuy vậy, điều quan trọng là ta có thể học hỏi từ những thất bại to lớn để có được kết quả tốt trong tương lai.
- Đừng bao giờ từ bỏ những ý tưởng. “Hãy thử, thất bại thật nhiều và vượt qua nhanh chóng”, Myshkin Ingawale đã từng phát biểu như vậy trong một lần diễn thuyết tại sự kiện của tổ chức phi lợi nhuận TED năm 2012. Ông kể về công nghệ chẩn đoán nồng độ huyết sắc tố (hemoglobin) và oxy máu mà ông đã phát minh ra. Mặc dù là phát minh nhỏ bé, không tốn kém nhưng công nghệ ấy đã góp phần cứu sống nhiều phụ nữ ở các vùng nông thôn Ấn Độ. Nhiều ý tưởng của Myshkin Ingawale ban đầu không thành công nhưng thay vì cho phép mình từ bỏ hay coi những thách thức đó là thất bại thì ông xem đây là những bài học để tiếp tục nỗ lực. Và ngày nay, phát minh thông dụng về phân tích máu của ông đã giúp giảm một nửa số ca mẹ tử vong do thiếu máu và biến chứng ở nông thôn Ấn Độ.[7]
- Tập trung trở lại những điều tích cực sẽ giúp bạn chữa lành vết thương.[8]
-
Nuôi
dưỡng
tinh
thần
lạc
quan.
Tại
sao
trúng
xổ
số
không
làm
con
người
trở
nên
hạnh
phúc?
Trong
những
năm
1970,
các
nhà
nghiên
cứu
theo
dõi
những
người
đã
từng
trúng
số
và
phát
hiện
ra
rằng
một
năm
sau
đó,
họ
không
cảm
thấy
hạnh
phúc
hơn
những
người
không
trúng
số.
Điều
này
được
gọi
là
hiện
tượng
thích
ứng
thỏa
dụng,[9]
có
nghĩa
là
mỗi
người
chúng
ta
đều
có
một
“ngưỡng”
hạnh
phúc
mà
ta
sẽ
quay
lại
mức
đó.
Cho
dù
các
sự
kiện
xảy
ra,
tốt
hay
xấu,
thì
ảnh
hưởng
đối
với
hạnh
phúc
chỉ
là
tạm
thời,
và
niềm
vui
đó
sẽ
nhanh
chóng
trở
về
ngưỡng
ban
đầu
của
nó.
Một
số
người
có
ngưỡng
hạnh
phúc
ban
đầu
cao
hơn
những
người
khác.
Điều
này
một
phần
là
do
gien,
nhưng
chủ
yếu
vẫn
chịu
ảnh
hưởng
bởi
việc
“bạn
nghĩ
thế
nào”.
- Có sức hấp dẫn trong các dự định, có mục đích: Suy nghĩ tích cực là một cấu thành quan trọng của lòng tự trọng và sự thỏa mãn trong cuộc sống.[10] Sự lạc quan cũng có xu hướng giúp cho quan hệ cá nhân và công việc của bạn tốt đẹp hơn.[11]
- Lạc quan không chỉ có nghĩa là kỳ vọng một cách tích cực. Đó là cách diễn giải mọi thứ xảy ra đối với bạn.[12] Sự bi quan thường được thể hiện bằng những cụm từ phổ biến, bất di bất dịch như: “Mọi việc thật là tồi tệ”, “Mình chẳng thể làm gì để thay đổi điều đó được”, “Lỗi là tại tôi”. Tạo ra vẻ ngoài lạc quan nghĩa là nghĩ về bản thân và thế giới của bạn trong những phạm vi hẹp và linh hoạt.[13]
- Chẳng hạn, quan điểm bi quan cho rằng, “Môn toán của mình thật tệ. Thế nào ngày mai mình cũng không làm được bài. Thôi đi xem TV còn hơn”. Lời khẳng định đó cho thấy kỹ năng làm toán của bạn là cố hữu, không thay đổi được, thay vì có thể thay đổi nhờ học tập. Quan điểm như vậy sẽ khiến bạn lười học hơn vì nghĩ sẽ chẳng để làm gì – bạn rõ ràng là một học sinh dốt toán. Chẳng gì giúp được bạn.
- Quan điểm lạc quan thì cho rằng “Mình rất lo không biết ngày mai làm bài có tốt không, nhưng mình sẽ học và cố gắng hết sức.” Lạc quan không phủ nhận thực tế là có những thách thức, nhưng lại diễn giải việc tiếp cận những thách thức đó theo cách khác.
- “Lạc quan thái quá” lại chẳng khác gì bi quan. Nếu đi trượt tuyết mà không chuẩn bị hay không tập luyện chỉ vì bạn quá tin vào khả năng của mình thì rõ ràng là một ý kiến tồi, có thể khiến bạn bị chấn thương. Lạc quan hợp lý thừa nhận thực tế và trang bị cho bạn cách để đối mặt trong các tình huống.[12]
-
Tập
chủ
động
thể
hiện
lòng
biết
ơn.
Nhiều
nghiên
cứu
khẳng
định
rằng
sự
biết
ơn
tốt
cho
bạn.
Nó
làm
giảm
lo
lắng
và
căng
thẳng,
giúp
bạn
suy
nghĩ
tích
cực
hơn,
củng
cố
mối
quan
hệ
với
mọi
người
và
khích
lệ
niềm
đam
mê.[13][14][15][16]Điều
đó
cũng
được
xem
là
làm
tăng
cảm
giác
hạnh
phúc.[17]
- Một số người sinh ra đã cảm thấy biết ơn hơn so với những người khác, hay còn gọi là cảm giác biết ơn bẩm sinh. Tuy nhiên, dù mức độ biết ơn bẩm sinh của bạn cao hay thấp, bạn có thể rèn luyện để hình thành "thái độ biết ơn".[18]
- Cố gắng tránh gặp phải những tình huống hoặc những đối tượng như thể bạn "đáng" nhận gì đó từ họ. Điều đó không có nghĩa là bạn phải chịu đựng sự thiếu tôn trọng hay đối xử không đúng đắn, mà bạn nên coi những người đó như họ vốn có mà không cảm thấy mình "có quyền" đối với một số lợi ích hay hành động cụ thể nào đó.[19]
- Hãy tích lũy những niềm vui nhỏ bé đến với bạn mỗi ngày. Chúng sẽ ngày một nhiều lên. Bạn nên lưu giữ chúng bằng những dòng nhật ký. Chẳng hạn, nếu không bị tắc đường, nếu bạn đã có một bữa sáng tuyệt vời, nếu bạn của bạn kể những điều hài hước khiến bạn bật cười, nếu bạn dắt chó đi dạo và chơi với nó, hãy cộng tất cả những điều đó lại. Bạn sẽ thấy bạn có nhiều thứ để biết ơn hơn bạn tưởng.[20]
- Chia sẻ lòng biết ơn với những người khác. Một lời cảm ơn, dù ngắn ngủi, có thể làm người khác thấy cảm kích. Sẻ chia sự biết ơn với mọi người cũng là cách giúp bạn ghi nhớ những gì bạn biết ơn.[21]
- Hãy khắc sâu những điều tốt đẹp. Sẽ không đủ nếu chỉ ghi lại những điều tốt đẹp khi chúng xảy ra. Hãy thực sự dành thời gian suy ngẫm về chúng và để những trải nghiệm đó thấm sâu vào trí nhớ của bạn. Hãy tự nhắc lòng mình rằng, "Đây là khoảnh khắc tuyệt vời và mình muốn nhớ mình biết ơn điều đó như thế nào" sẽ giúp bạn cất giữ những kỷ niệm đó để dành cho những thời điểm khó khăn.[22]
-
Hãy
xác
định
những
giá
trị
cốt
lõi.
Những
giá
trị
cốt
lõi
đó
sẽ
quyết
định
cách
bạn
nghĩ
về
bản
thân,
cuộc
sống
và
thế
giới
quanh
bạn
như
thế
nào.
Niềm
tin
đó
sẽ
định
hướng
cách
bạn
đưa
ra
quyết
định.
Chúng
có
thể
là
yếu
tố
tinh
thần,
có
thể
không,
nhưng
chúng
là
những
điều
cốt
yếu
đối
với
việc
bạn
nhìn
nhận
cuộc
sống.[23]
Ví
dụ
như,
"cam
kết
để
trở
nên
xuất
sắc",
hay
"tận
tâm
với
gia
đình",
hoặc
"niềm
tin
vào
thế
lực
siêu
nhiên"
có
thể
được
coi
là
một
giá
trị.
Cho
dù
giá
trị
của
bạn
là
gì,
các
nghiên
cứu
đều
chỉ
ra
rằng
khi
bạn
không
sống
cuộc
sống
của
mình
và
đưa
ra
những
lựa
chọn
có
tính
"điều
hòa
giá
trị",
nghĩa
là
phù
hợp
với
giá
trị
của
bạn,
bạn
có
thể
sẽ
cảm
thấy
không
hạnh
phúc
và
không
thỏa
mãn.[24]
- Nghiên cứu chỉ ra rằng khi bạn chủ động nhận thức được giá trị của mình, bạn sẽ hành động để phù hợp với những giá trị đó.[25] Hãy dành chút thời gian suy nghĩ xem điều gì quan trọng và có ý nghĩa nhất trong cuộc đời bạn. Chẳng hạn bạn có thể nghĩ về những lúc bạn cảm thấy hạnh phúc và hài lòng nhất, những yếu tố thường thấy trong những tình huống ấy là gì.[26]
- Thường thì sự thất vọng về công việc của một người có thể là do sự không tương thích về giá trị cốt lõi. Nếu công ty của bạn không đánh giá cùng một việc giống như bạn nghĩ thì bạn sẽ cảm thấy không hạnh phúc dù đó là công việc bạn yêu thích.[27]
-
Hãy
hiện
thực
hóa
“cái
tôi
tốt
nhất
có
thể”
của
bạn.
Đây
là
bài
tập
nhằm
tăng
cảm
giác
hạnh
phúc
và
sức
khỏe.[28][29]
Bài
tập
này
gồm
hai
bước
cơ
bản:
hình
dung
“bạn
trong
tương
lai”
sẽ
như
thế
nào
khi
đã
đạt
được
mục
tiêu,
và
xác
định
những
tính
cách
bạn
cần
có
(hoặc
cần
học
hỏi)
để
đạt
những
gì
mình
muốn.[30]
- Bắt đầu bằng việc tưởng tượng mình trong tương lai, khi bạn đã đạt được những gì mình muốn. Hãy chọn một vài mục tiêu và mường tượng mình đã đạt được. Hãy chắc chắn rằng đó là những việc có ý nghĩa đối với bạn chứ không phải là cố gắng để tạo ra.
- Hình dung bạn trong tương lai như thế nào. Tưởng tượng ra mọi chi tiết về thành công mà bạn có thể đạt được. Chẳng hạn, nếu bạn luôn mơ ước trở thành nhạc sỹ thì thành công đối với bạn sẽ như thế nào? Bạn cần làm việc ra sao? Làm việc với ai? Sáng tác cái gì? Cảm nhận về công việc như thế nào?
- Hãy viết ra thật chi tiết về kịch bản này. Sau đó hãy tưởng tượng những tính cách cần có để đạt được mục tiêu. Ví dụ như để trở thành nhạc sĩ thành công có thể phải cần tính kiên nhẫn, kiên trì, sáng tạo và năng lượng.
- Xem xét đặc điểm, kỹ năng nào mà bạn đã có. Thậm chí bạn có thể sẽ làm mình ngạc nhiên với những gì bạn đã biết và có thể làm. Khi bạn xác định được đặc điểm, kỹ năng cần phát triển, hãy nghĩ về cách để trau dồi chúng.
-
Hãy
cảm
nhận
tình
yêu
thương
đối
với
bản
thân.
Tự
vùi
dập
mình,
suy
nghĩ
tiêu
cực
có
thể
khiến
bạn
cảm
thấy
yếu
ớt
và
bất
hạnh.
Đắm
mình
trong
những
ý
nghĩ
buồn
chán
hay
cảm
giác
tội
lỗi
sẽ
không
khiến
bạn
tiến
bộ
hơn;
mà
chỉ
làm
bạn
trở
nên
thui
chột
và
không
muốn
học
hỏi
gì
nữa.
Thay
vào
đó,
hãy
dành
cho
mình
tình
yêu
và
sự
rộng
lượng
giống
như
bạn
dành
cho
bạn
bè
mình.[31]
- Hãy quản lý căng thẳng bằng cách ưu tiên và thực hiện ngay những gì quan trọng hơn. Tập thở sâu và nghỉ ngơi đầy đủ. Chỉ cần vài phút một ngày cũng đã có hiệu quả với bạn. Làm nhiều hơn để giữ gìn sức khỏe và đặt ra những mục tiêu/lựa chọn để đạt được thành công, bao gồm cả việc có những mối quan hệ, công việc tốt đẹp hơn. Hãy bắt đầu một ngày với những lời khẳng định tích cực như “Mình chấp nhận những gì của mình như vốn có” hay “Mình xứng đáng được yêu thương và tôn trọng”.[32]
- Thỉnh thoảng hãy dành thời gian trong mỗi ngày để “tự động viên mình”. Chẳng hạn, nếu bạn ngập đầu với công việc và cảm thấy quá tải hay tội lỗi. Hãy dùng lý trí để nhận biết mình nghĩ gì: “Mình cảm thấy căng thẳng vì có quá nhiều việc phải làm”. Tiếp đến, hãy hiểu rằng mọi người đôi lúc cũng cảm thấy tương tự. “Có phải mỗi mình cảm thấy thế đâu. Đó là cảm giác tự nhiên thôi”. Và cuối cùng, hãy động viên mình bằng cách nói những điều tích cực như: “Mình có thể hoàn thành việc này. Mình chỉ cần tập trung và làm việc cật lực. Mình là người giỏi trong nhóm mà”.[33]
- Hãy chống lại những suy nghĩ tiêu cực. Chúng ta thường là những người tự chỉ trích mình nhiều nhất. Rất dễ sa vào việc tự chỉ trích. Thay vào đó, hãy từ bỏ những suy nghĩ tiêu cực khi chúng vừa mới nảy sinh. Giả dụ nếu bạn đang ăn kiêng nhưng lại trót ăn bỏng ngô khi xem phim, vậy là phát sinh suy nghĩ tiêu cực rằng “Mình đã ăn bỏng ngô. Thế là đi tong việc ăn kiêng rồi”. Hãy bỏ suy nghĩ ấy bằng cách tự động viên mình và lên kế hoạch thay đổi cách thực hiện: “Mình ăn bỏng ngô, đấy không phải là kế hoạch ăn kiêng của mình. Nhưng đấy chẳng phải là thất bại, mình chẳng phải là kẻ tồi tệ khi làm điều đó. Trong ngày mình sẽ chú ý ăn uống cẩn thận hơn”.[34]
-
Hãy
hàn
gắn
những
vết
thương
trong
quá
khứ.
Nếu
bạn
cảm
thấy
thường
xuyên
buồn
bã,
chán
nản,
có
thể
bạn
có
một
số
vấn
đề
chưa
giải
quyết
được
trong
quá
khứ
và
những
điều
đó
ảnh
hưởng
đến
bạn
trong
hiện
tại.
Ở
Mỹ,
cứ
10
giây
lại
có
báo
cáo
về
tình
trạng
lạm
dụng
trẻ
em.[35]
Đó
mới
chỉ
là
những
gì
được
báo
cáo.
Nhiều
tuổi
thơ
đau
buồn,
bị
lạm
dụng
không
hề
được
báo
cáo
cho
nhà
chức
trách.
Những
tổn
thương
trong
quá
khứ
hay
thậm
chí
chỉ
là
những
chuyện
buồn
như
mất
đi
người
mình
yêu
quý
hoặc
tan
vỡ
trong
tình
yêu
có
thể
dẫn
đến
tình
trạng
trầm
uất
từ
nhẹ
đến
nặng.
Nếu
bạn
đã
cố
gắng
làm
mọi
việc
mà
bạn
cho
rằng
để
làm
mình
hạnh
phúc
hơn
thì
có
thể
bạn
đang
hàn
gắn
những
nỗi
đau
đó
đấy.
-
Nếu
bạn
có
những
người
có
thể
giúp
mình
thì
hãy
tìm
đến
những
chuyên
gia
tư
vấn
tâm
lý.
Họ
có
thể
giúp
bạn
vượt
qua
nỗi
đau
trong
quá
khứ
hay
những
kỷ
niệm
buồn
một
cách
lành
mạnh
và
an
toàn.[36]
Một
chuyên
gia
tâm
lý
cũng
có
thể
giới
thiệu
chuyên
gia
khác
cho
bạn
nếu
bạn
hay
chuyên
gia
tâm
lý
cảm
thấy
cần
có
liệu
pháp
chữa
bệnh
trầm
cảm
(áp
dụng
tạm
thời
hay
lâu
dài
tùy
thuộc
vào
tình
trạng
của
bạn).
Sẽ
chẳng
có
gì
sai
trái
khi
nhờ
người
khác
giúp
cả!
Nếu
bạn
cảm
thấy
thực
sự
lúng
túng
hoặc
lo
ngại
về
việc
tìm
chuyên
gia
tâm
lý,
bạn
cần
hiểu
rằng
họ
phải
tuân
thủ
các
quy
định
pháp
luật
nghiêm
ngặt
về
tính
riêng
tư
và
bảo
mật.
Không
ai
có
thể
biết
bạn
đang
được
điều
trị
trừ
bạn,
chuyên
gia
tâm
lý
hoặc
bác
sỹ.
Điều
trị
tổn
thương
trong
quá
khứ
với
một
chuyên
gia
tâm
lý
đôi
lúc
có
thể
không
dễ
dàng
nhưng
nó
sẽ
giúp
cải
thiện
cuộc
sống
của
bạn
về
lâu
dài.
- Nhiều cộng đồng và trường đại học cung cấp liệu pháp điều trị tại những phòng khám công giá rẻ. Hãy kiểm tra ở chỗ bạn ở có hay không nếu đấy là lựa chọn của bạn.
- Các giải pháp điều trị tổn thương thông thường bao gồm liệu pháp nhận thức – hành vi, liệu pháp tâm sự, liệu pháp tự phơi nhiễm, dược trị liệu.[37]Những liệu pháp này có thể giúp bạn học thêm cách suy nghĩ mới, thích ứng với hoàn cảnh và thể hiện cảm xúc.
- Nếu bạn không thể tiếp cận được dịch vụ tư vấn tâm lý chuyên nghiệp, bạn hãy thử đọc những quyển sách hướng dẫn cách tự điều trị tại thư viện gần nhà hoặc tâm sự với người mà bạn có thể tin cậy. Các linh mục hay những nhóm trợ giúp thường là nơi để bạn có thể nhờ cậy mà không mất phí. Thông thường chỉ cần tâm sự với người bạn yêu quý và tin tưởng hoặc người sẵn sàng giúp đỡ cũng là cách để hàn gắn vết thương.
-
Nếu
bạn
có
những
người
có
thể
giúp
mình
thì
hãy
tìm
đến
những
chuyên
gia
tư
vấn
tâm
lý.
Họ
có
thể
giúp
bạn
vượt
qua
nỗi
đau
trong
quá
khứ
hay
những
kỷ
niệm
buồn
một
cách
lành
mạnh
và
an
toàn.[36]
Một
chuyên
gia
tâm
lý
cũng
có
thể
giới
thiệu
chuyên
gia
khác
cho
bạn
nếu
bạn
hay
chuyên
gia
tâm
lý
cảm
thấy
cần
có
liệu
pháp
chữa
bệnh
trầm
cảm
(áp
dụng
tạm
thời
hay
lâu
dài
tùy
thuộc
vào
tình
trạng
của
bạn).
Sẽ
chẳng
có
gì
sai
trái
khi
nhờ
người
khác
giúp
cả!
Nếu
bạn
cảm
thấy
thực
sự
lúng
túng
hoặc
lo
ngại
về
việc
tìm
chuyên
gia
tâm
lý,
bạn
cần
hiểu
rằng
họ
phải
tuân
thủ
các
quy
định
pháp
luật
nghiêm
ngặt
về
tính
riêng
tư
và
bảo
mật.
Không
ai
có
thể
biết
bạn
đang
được
điều
trị
trừ
bạn,
chuyên
gia
tâm
lý
hoặc
bác
sỹ.
Điều
trị
tổn
thương
trong
quá
khứ
với
một
chuyên
gia
tâm
lý
đôi
lúc
có
thể
không
dễ
dàng
nhưng
nó
sẽ
giúp
cải
thiện
cuộc
sống
của
bạn
về
lâu
dài.
-
Liên
hệ
với
đường
dây
nóng.
Nếu
mọi
việc
trở
nên
tồi
tệ,
có
một
số
đường
dây
nóng
miễn
phí
và
không
yêu
cầu
tiết
lộ
danh
tính
để
bạn
gọi.
Nếu
bạn
đang
tuyệt
vọng
hoặc
không
biết
nhờ
cậy
ai
thì
những
đường
dây
nóng
này
sẽ
có
ích
với
bạn.
Thông
thường
những
đường
dây
nóng
đó
sẽ
hướng
dẫn
bạn
tìm
các
điểm
điều
trị
sức
khỏe
tâm
thần
ở
gần
nhà.
Nếu
bạn
chỉ
cần
một
người
để
nói
chuyện,
hãy
nhớ
rằng
cuộc
gọi
của
bạn
là
miễn
phí
và
không
cần
nêu
tên.
Người
tiếp
bạn
ở
đầu
dây
bên
kia
sẽ
sẵn
sàng
giúp
nếu
bạn
cần.
Bạn
có
thể
gọi
tới
các
phòng
ban
sau:
- Đường dây nóng phòng ngừa tự tử quốc gia
- Đường dây nóng của Trung tâm phòng ngừa khủng hoảng
Sống Vui vẻ[sửa]
-
Sở
hữu
chính
mình.
Điều
đó
có
nghĩa
là
chấp
nhận
và
duy
trì
những
thói
quen,
cá
tính,
cách
bạn
nói/nhìn,
giọng
nói
–
những
gì
làm
nên
“chính
bạn”.
Hãy
nhớ
rằng
bạn
là
một
thực
thể
có
giá
trị,
xứng
đáng
được
yêu
thương
và
tôn
trọng.
Học
cách
hài
lòng
với
chính
mình
sẽ
giúp
bạn
hướng
sự
tự
tin
đến
những
người
xung
quanh
và
sống
cuộc
sống
hạnh
phúc.
- Đừng cảm thấy tội lỗi với những đặc điểm thuộc về bạn, như cá tính, giọng nói hoặc thói quen. Nếu có những tính cách bạn muốn thay đổi, hãy chắc chắn rằng bạn làm điều đó vì “mình” và không phải vì người khác bảo bạn làm vậy. Hãy đưa ra quyết định dựa trên giá trị của mình, chứ không phải là những gì người khác tuyên bố bạn phải làm.[38]
- Hãy yêu cơ thể mình. Không may là trong thế giới ngày nay, cả nam giới và nữ giới đều bị tấn công bởi những hình ảnh ngầm định chúng ta phải có ngoại hình, ăn mặc, hành xử theo một kiểu nào đó. Những “hình mẫu lý tưởng” dập khuôn đó có thể gây ra nhiều tác hại. (Trên 91% phụ nữ cảm thấy thất vọng về ngoại hình của mình.[39]) Hãy tập tìm kiếm những thứ khiến bạn thấy yêu cơ thể mình. Hãy dán những ghi chú khẳng định như “Mình thật đẹp” hay “Mình thật tuyệt vời” trên gương. Hãy hiểu rằng cơ thể mỗi người là khác nhau, và cơ thể của bạn là dành cho bạn.
- Liệt kê những điểm mạnh của mình. Hãy thành thật với bản thân. Viết những gì bạn biết hoặc giỏi dù bạn cho đó chỉ là những điều vụn vặt. Bạn biết lặn? Thật tuyệt. Bạn có thể kết nối qua mạng với các thành viên khác trong nhóm? Thật dễ chịu! Bạn có thể nướng bánh pizza mà không làm cháy bếp? Bạn đạt được điểm tốt. Bạn hát trong nhà tắm. Cũng đều tốt!
- Đừng so sánh bản thân một cách tiêu cực với những người khác. Hãy tự nhắc mình về những điều bạn đã lựa chọn bằng cách liệt kê và trân trọng những khoảnh khắc vui vẻ tuyệt vời xảy ra. Hãy chấp nhận những niềm vui đơn giản. Ví như nếu bạn thích chơi game vào thứ 7, đừng bận tâm việc người khác nói rằng bạn quá già hay thật ngớ ngẩn khi thực hiện những thứ đem lại niềm vui và thư giãn cho bạn. Chừng nào việc bạn làm không làm tổn thương bản thân và người khác thì đừng cảm thấy tội lỗi khi làm dù mọi người có khuyên gì đi nữa.
-
Hãy
đặt
ra
những
mục
tiêu
có
ý
nghĩa
cho
bản
thân.
Hãy
nhìn
nhận
tích
cực
về
cuộc
sống,
giá
trị
của
bạn
cũng
như
thần
tượng
mà
bạn
muốn
trở
thành.
Đặt
ra
mục
tiêu
có
ý
nghĩa
cho
bạn
và
phù
hợp
với
những
giá
trị
cốt
lõi
của
mình.
Các
nghiên
cứu
đã
chỉ
ra
rằng
bạn
có
khả
năng
đạt
được
mục
tiêu
và
cảm
thấy
hạnh
phúc
hơn
nếu
làm
như
vậy.[40]
Hãy
tự
hỏi
mình
những
câu
hỏi
lớn
như
“Mình
muốn
phát
triển
như
thế
nào?”
hay
“Mình
muốn
có
ảnh
hưởng
thế
nào
đến
thế
giới?”[41]
- Hãy thực tế. Nếu bạn cao 1m50, cơ hội trở thành ngôi sao như vận động viên bóng rổ chuyên nghiệp là không tưởng. Đưa ra những mục tiêu thực tế không có nghĩa là bạn phải giới hạn mình ở những điều bạn biết hoặc có thể làm trong hiện tại, mà là bạn hiểu được tình hình và khả năng của mình khi đưa ra các kế hoạch.[41]
- Hãy giữ cho mục tiêu luôn hướng động. Việc đặt mục tiêu mà “bạn” có thể thực hiện được là tối quan trọng. Hãy nhớ là bạn không thể kiểm soát được việc người khác nghĩ hay làm, mà chỉ là những gì bạn làm. Đừng đặt ra mục tiêu đạt được thành công mà phụ thuộc vào hành động của người khác.[42]
- Xây dựng mục tiêu một cách tích cực. Bạn có cơ hội đạt được mục tiêu nhiều hơn nếu bạn định hình đó là thứ bạn đang hướng tới thay vì thứ bạn muốn từ bỏ.[43] Chẳng hạn, nếu bạn muốn tập luyện nhiều hơn, đừng nói rằng “Hãy thôi ngồi lỳ đi”. Kiểu mục tiêu đó là tiêu cực và sẽ khiến bạn cảm thấy tiêu cực. Thay vào đó, chọn một mục tiêu tích cực nhấn mạnh vào hành động như: “Hãy đi bộ 30 phút 3 lần một tuần”.
-
Hãy
chọn
những
gì
làm
cho
bạn
hạnh
phúc.
Các
nhà
khoa
học
đã
dành
nhiều
năm
để
phát
triển
công
thức
hạnh
phúc
và
kết
quả
là
“hạnh
phúc
lâu
dài”
(tức
là
cảm
giác
thỏa
mãn
và
hài
lòng
lâu
dài)
có
công
thức
của
nó.
Các
nhà
khoa
học
ước
tính
công
thức
hoàn
hảo
sẽ
là:
50%
yếu
tố
gien
di
truyền
(sinh
học,
hóa
học
thần
kinh,
v.v.),
10%
là
yếu
tố
môi
trường
(thu
nhập,
nghề
nghiệp,
hoàn
cảnh
sống),
và
40%
là
hoạt
động
có
chủ
đích
(đó
là
những
gì
bạn
chọn
làm
và
nghĩ
thường
xuyên).[44]
Lựa
chọn
những
hoạt
động
và
trải
nghiệm
có
ý
nghĩa
sẽ
tạo
ra
sự
khác
biệt
trong
mức
độ
hạnh
phúc
của
bạn.
- Khả năng lựa chọn là điều rất quan trọng đối với hạnh phúc. Trong một nghiên cứu, những người tham gia được tự lựa chọn hoạt động tích cực hoặc do người khác chỉ định. Những người được tự chọn hoạt động cho mình và thường xuyên thực hiện hoạt động đó cảm thấy hạnh phúc hơn những người không được tự lựa chọn. Nếu bạn cảm thấy cuộc sống của mình hạn chế sự lựa chọn thì hãy tìm cách tạo ra nhiều tự do hơn trong cuộc sống.[45]
- Các nghiên cứu chỉ ra rằng cảm giác “nể phục”, hoặc cảm giác tích cực ngập tràn khi được ngắm những tác phẩm đẹp hoặc thăm kỳ quan thiên nhiên, sẽ thúc đẩy cảm xúc hạnh phúc và sức khỏe.[46] Khi có thể, hãy đắm chìm trong những hoạt động khích lệ cảm giác thích thú và ngạc nhiên trong cuộc sống, như khi bạn nghe một bản nhạc hay hoặc đi bộ đường dài.
-
Hãy
tập
trung
vào
con
người
thay
vì
vật
chất.
Con
đường
dẫn
đến
hạnh
phúc
thực
sự
không
nằm
ở
chiếc
iPhone
hay
chiếc
xe
đắt
tiền.
Trên
thực
tế,
các
nghiên
cứu
chỉ
ra
rằng
những
người
quá
chú
trọng
vật
chất
thường
cố
gắng
bù
đắp
cho
những
nhu
cầu
khác
chưa
được
thỏa
mãn
của
họ
trong
cuộc
sống.[47]
Những
người
thực
dụng
thường
ít
hài
lòng
với
bản
thân
và
cuộc
sống
của
mình
hơn
những
người
ít
chú
trọng
vào
“vật
chất”.[48]
Cũng
không
có
gì
sai
nếu
bạn
đánh
giá
cao
những
gì
bạn
có,
nhưng
hãy
nhớ
rằng
vật
chất
không
đem
lại
hạnh
phúc
cho
bạn.
Thậm
chí
chúng
còn
làm
tăng
khả
năng
buồn
chán
và
lo
sợ.[49]
- Tất nhiên, bạn cần kiếm tiền để đáp ứng những nhu cầu cơ bản – thức ăn, chỗ ở và quần áo. Nếu bạn sống nghèo khó, bạn sẽ ít phải trải nghiệm cảm giác buồn bã, thất vọng hơn những người sống no đủ, chủ yếu là do bạn cũng đang cảm thấy căng thẳng rồi.[50] Tuy vậy, khi bạn kiếm đủ tiền để đáp ứng nhu cầu cần thiết thì hạnh phúc của bạn lại không bị ảnh hưởng nhiều bởi số tiền bạn kiếm được mà là bởi mức độ lạc quan của bạn.[51]
-
Hãy
cố
gắng
thoát
ra
khỏi
cảm
giác
tiện
nghi.
Các
nghiên
cứu
chỉ
ra
rằng
con
người
khó
tránh
được
việc
trở
thành
nạn
nhân
của
vòng
xoáy
khoái
lạc.
Chúng
ta
nhanh
chóng
thích
nghi
với
sự
thay
đổi,
thậm
chí
là
thay
đổi
tích
cực,
và
đối
xử
với
bất
cứ
thay
đổi
nào
trong
cuộc
sống
như
một
hiện
trạng
mới.[52]
Đó
là
lý
do
vì
sao
cần
phải
vượt
ra
khỏi
cảm
giác
tiện
nghi
để
có
động
lực
phát
triển.
- Các nghiên cứu thường cho thấy chúng ta làm việc năng suất hơn khi ra ngoài vùng tiện nghi. [53] Vùng đó được gọi là “Vùng lo âu tối ưu”, nó buộc chúng ta phải chấp nhận rủi ro và nỗ lực hơn vì không được thấy những gì ta quen thuộc. Tuy nhiên, nếu bạn đi quá xa vùng tiện nghi, kết quả đạt được lại không tốt. Vì vậy, hãy cố gắng đạt được sự cân bằng về độ ổn định và thử nghiệm những điều mới mẻ.[54]
- Chấp nhận rủi ro và ra ngoài vùng tiện nghi đem lại nhiều kết quả khích lệ. Một trong những điều thích hợp nhất đối với hạnh phúc của bạn là sự thích ứng tăng lên, hoặc cách bạn ứng phó với những thách thức bất ngờ. Bằng cách rèn luyện thường xuyên để vượt qua giới hạn tiện nghi của mình, bạn sẽ phát triển được khả năng thích nghi và sự linh hoạt để kiểm soát mỗi khi có sự thay đổi.[55]
-
Cười.
Khoa
học
cho
thấy
khi
bạn
cười
dù
vui
hay
buồn,
tinh
thần
của
bạn
cũng
được
khích
lệ.
Điều
này
đặc
biệt
đúng
nếu
sử
dụng
các
cơ
mặt,
kể
cả
những
phần
xung
quanh
mắt.[56]
Vì
thế
hãy
cười
bất
cứ
khi
nào
có
thể!
Mỉm
cười
cũng
giống
như
một
vòng
lặp
phản
hồi:
mỉm
cười
làm
tăng
hạnh
phúc,
hạnh
phúc
thì
sẽ
mỉm
cười.
Những
người
mỉm
cười
khi
đau
sẽ
đỡ
đau
hơn
những
người
không
có
biết
đổi
về
khuôn
mặt.[56]
- Mỉm cười sẽ giải phóng hoóc-môn vui vẻ, có liên quan đến việc giảm đau và serotonin (chất ức chế thần kinh) dẫn đến cảm giác hạnh phúc.
- Hãy nhớ rằng văn hóa khác nhau diễn giải nụ cười cũng khác nhau. Chẳng hạn, văn hóa Nga coi việc cười với người lạ trên phố là nghi ngờ, nhưng người Mỹ thì sẵn sàng cười với bất cứ ai.[57] Hãy cười với người khác, nhưng đừng cảm thấy bị xúc phạm khi họ không đáp lại - có thể họ có văn hóa khác bạn.
-
Hãy
nghe
theo
trực
giác
của
mình.
Trong
một
nghiên
cứu,
hai
nhóm
người
được
đề
nghị
chọn
một
tranh
áp
phích
mang
về
nhà.
Một
nhóm
được
yêu
cầu
phân
tích
quyết
định
của
mình,
đưa
ra
những
ưu
điểm
và
nhược
điểm,
còn
nhóm
kia
sẽ
nghe
theo
trực
giác
của
mình.
Hai
tuần
sau,
nhóm
làm
theo
trực
giác
cảm
thấy
hạnh
phúc
với
tranh
áp
phích
mình
đã
chọn
hơn
là
nhóm
đưa
ra
những
phân
tích
về
quyết
định
của
họ.[58]
Rõ
ràng
là
một
số
quyết
định
của
chúng
ta
quan
trọng
hơn
việc
chọn
tranh
áp
phích,
nhưng
thường
thì
sự
lựa
chọn
mà
ta
nghiền
ngẫm
sẽ
không
có
ảnh
hưởng
lớn
đến
hạnh
phúc
lâu
dài.
Tuy
nhiên,
sức
ép
của
việc
phải
đánh
giá
các
lựa
chọn
mới
làm
cho
ta
không
hạnh
phúc.
- Trực giác có thể được tạo ra bởi những trải nghiệm. Chẳng hạn, những y tá có kinh nghiệp thường giỏi xác định triệu chứng của một người và kết hợp giữa kiến thức y khoa với trực giác – được gây dựng từ những kinh nghiệm trong quá khứ - để đưa ra quyết định đúng đắn cho bệnh nhân.[59] Rõ ràng, khi bạn là một y tá mới vào nghề, trực giác của bạn không thể tốt bằng những người có kinh nghiệm. Tuy vậy, nếu bạn đang giải quyết những vấn đề đã quen thuộc với bạn hoặc không để lại hậu quả lớn thì hãy làm theo trựcgiác của mình. Bạn sẽ đúng nhiều hơn là sai.
-
Nghe
theo
trực
giác
trong
hệ
thống
ba
vực
bằng
cách
sử
dụng:
kinh
nghiệm
(phương
pháp
tiếp
cận
bằng
cảm
tính);
suy
xét
một
cách
tự
nhiên,
và
kết
hợp
với
cảm
xúc,
mong
muốn
và
sự
hài
lòng
trong
việc
đưa
ra
quyết
định.[60]
“Trực
giác”
bao
gồm
cách
bộ
nhớ
của
bạn
tự
động
lưu
giữ
và
xử
lý
thông
tin
phù
hợp
với
cuộc
sống
của
bản
và
cách
bạn
giải
quyết
mọi
việc.
- Hãy tự học hỏi bằng cách dùng những kinh nghiệm mình có – và dựa vào những kinh nghiệm đó khi đưa ra quyết định.
- Nếu bạn cố gắng mua một chiếc ô tô mới, bạn phải có sẵn một số giả định (kế hoạch) trong quá trình đưa ra quyết định (vực) trước khi gặp người bán hàng.
- Bạn hãy quan sát ngôn ngữ cơ thể, ngữ điệu, cảm xúc (ảnh hưởng) của người khác liên quan đến quyết định mà bạn đang theo đuổi, và tất cả những thứ đó sẽ tạo ra trực giác của bạn, khiến trực giác của bạn đáng tin cậy hơn những gì gợi ý bởi những người hay hoài nghi.[61]
- Hãy bắt đầu bằng những quyết định nhỏ. Bắt đầu bằng những quyết định nhỏ và tập nghe theo trực giác để biết chính xác điều đó như thế nào. Càng trau dồi kỹ năng đó, bạn càng phát huy được trực giác của mình.
-
Hãy
đối
xử
với
cơ
thể
mình
một
cách
tử
tế.
Không
chỉ
bộ
não
mới
là
bộ
phận
xứng
đáng
nhận
được
điều
đó.
Đảm
bảo
cường
độ
luyện
tập
cao,
chế
độ
ăn
lành
mạnh
và
ngủ
điều
độ
là
những
nhân
tố
quan
trọng
để
trở
nên
hạnh
phúc
hơn
và
hãy
cố
gắng
duy
trì
điều
đó.
Hãy
cố
gắng
vươn
tới
mức
độ
hài
lòng
trong
cuộc
sống
cao
hơn,
với
sức
khỏe
thể
chất
tốt
hơn
để
cải
thiện
cuộc
sống
lâu
dài.[62]
- Những người hoạt động thể chất thường có nhiệt huyết và sự năng động cao hơn.[63][64] Các nhà khoa học đã đưa ra giả thuyết rằng tập luyện sẽ khiến não giải phóng chất gọi là hoóc-môn vui vẻ giúp cải thiện tinh thần của chúng ta.
- Ăn uống phù hợp. Ăn thức ăn tốt cho sức khỏe – như hoa quả, rau xanh, thịt nạc, ngũ cốc, các loại hạt – sẽ mang lại năng lượng cho cơ thể và trí não để sống khỏe mạnh. Các nghiên cứu chỉ ra rằng chế độ ăn không lành mạnh, đặc biệt nhiều cácbon hiđrát đã qua chế biến, đường, chất béo công nghiệp sẽ giết chết một số tế bào, làm giảm trí nhớ và dẫn đến một số bệnh như trầm cảm và lú lẫn.[65]
- Hãy nghỉ ngơi đầy đủ. Các nghiên cứu đều khẳng định rằng: càng ngủ nhiều thì càng hạnh phúc.[66] Ngủ thêm một tiếng mỗi đêm sẽ giúp một người bình thường hạnh phúc hơn kiếm thêm 60.000 đôla mỗi năm.[67] Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng nhân viên được nghỉ ngơi đầy đủ sẽ làm việc có năng suất và thành công hơn.[68] Vậy nếu bạn đang ở lứa tuổi trung niên, hãy cố gắng ngủ ít nhất 8 tiếng mỗi đêm; thanh niên và người già nên ngủ từ 9 đến 11 tiếng mỗi đêm.[69]
Giao tiếp với Mọi người[sửa]
-
Hãy
sống
gần
gũi
với
bạn
bè
và
gia
đình.
Chúng
ta
sống
trong
một
xã
hội
luôn
vận
động,
khi
mọi
người
theo
đuổi
các
công
việc
ở
khắp
mọi
nơi
trong
nước
và
thậm
chí
mọi
nơi
trên
thế
giới.
Chúng
ta
làm
vậy
vì
nghĩ
rằng
lương
tăng
sẽ
giúp
ta
hạnh
phúc
hơn,
nhưng
thực
tế
là
mối
quan
hệ
với
bạn
bè
và
gia
đình
mới
có
nhiều
ảnh
hưởng
đến
hạnh
phúc.
Vì
vậy,
lần
sau
khi
nghĩ
về
việc
thay
đổi
chỗ
làm,
hãy
cân
nhắc
rằng
bạn
cần
thêm
thu
nhập
hơn
100.000
đôla
để
bù
đắp
những
hạnh
phúc
đã
mất
vì
phải
xa
bạn
bè
và
gia
đình.[70]
- Nếu không thể ở gần những người bạn yêu quý thì hãy liên lạc với họ thường xuyên. Công nghệ như điện thoại di động hay Skype sẽ giúp bạn dễ dàng kết nối với những người bạn yêu quý dù họ có thể cách bạn nửa vòng Trái đất.
-
Hãy
biết
quan
tâm.
Lòng
trắc
ẩn
là
khi
bạn
làm
điều
tốt
cho
những
người
đang
cần
hoặc
kém
thuận
lợi
hơn
bạn.
Một
nghiên
cứu
về
bộ
não
(các
nhà
khoa
học
theo
dõi
bộ
não
con
người
khi
hành
động
hoặc
suy
nghĩ)
chỉ
ra
rằng
con
người
cảm
thấy
rất
hạnh
phúc
khi
nhìn
người
khác
làm
từ
thiện
như
thể
chính
họ
là
người
nhận
tiền
từ
thiện
vậy![71]
Hãy
nghĩ
ra
những
cách
hiệu
quả
để
biến
cộng
đồng
hoặc
thế
giới
này
thành
nơi
tốt
đẹp
hơn
bằng
lòng
trắc
ẩn.
Tình
thương
là
phần
quan
trọng
để
có
được
niềm
hạnh
phúc
lâu
bền,
và
điều
đó
cũng
thực
sự
tốt
cho
sức
khỏe
của
bạn
nữa.[72]
- Làm trợ giảng, tình nguyện viên hay tham gia vào nhóm đi lễ nhà thờ. Rất nhiều trẻ em đang mong mỏi có người dạy chúng và làm gương cho chúng noi theo.
- Hãy tạo ra những khoản cho vay nhỏ (tín dụng vi mô). Một khoản vay nhỏ (thường ở các nước đang phát triển) nghĩa là một khoản tiền nhỏ bạn cho người khác vay để thực hiện dự án kinh tế. Nhiều khoản tín dụng vi mô có tỷ lệ hoàn vốn trên 95%.[73]
- Hãy trao tặng thức ăn, nơi ở, hay quần áo cho những người đang cần nếu việc đó là an toàn. Điều đó quá đơn giản nên chúng ta thường không nghĩ đến nhưng thực ra lại rất dễ làm.
- Hãy giúp mọi người quanh bạn hạnh phúc hơn bằng những món quà nhỏ. Điều đó cũng làm bạn hạnh phúc hơn – trên thực tế, một người khi tặng quà thường cảm nhận được sự sung sướng có từ chất dopamine (một chất truyền dẫn tạo cảm giác hạnh phúc) hơn người nhận quà![74]
- Hãy tập thiền định tâm từ vô lượng. Đây là một hình thức thiền bắt nguồn từ đạo Phật, giúp tập trung vào việc phát triển tình yêu thương với người khác.[75] Các nghiên cứu khoa học chỉ ra rằng hình thức thiền này giúp giảm cảm giác buồn chán và trầm cảm.[76][77]
-
Kết
bạn.
Trong
một
nghiên
cứu
được
thực
hiện
bởi
các
nhà
khoa
học
Harvard
ấn
hành
năm
2010
tại
“Tạp
chí
Khoa
học
Xã
hội
Mỹ”,
những
người
đi
lễ
nhà
thờ
đều
đặn
có
sự
hài
lòng
với
cuộc
sống
nhiều
hơn
những
người
khác.
Yếu
tố
quyết
định
là
chất
lượng
của
tình
bạn
được
tạo
ra
trong
nhà
thờ.
Những
người
đi
lễ
nhà
thờ
ít
có
mối
quan
hệ
bạn
bè
thân
thiết
thì
cũng
không
hạnh
phúc
hơn
những
người
không
đi
lễ
nhà
thờ.
Khi
các
nhà
nghiên
cứu
so
sánh
nhóm
người
có
cùng
số
lượng
bạn
thân
thì
những
người
có
bạn
thân
do
đi
lễ
nhà
thờ
cảm
thấy
hài
lòng
với
cuộc
sống
hơn.[78]
Nghiên cứu này chỉ ra rằng việc kết bạn với những người có cùng giá trị và quan điểm với bạn quan trọng như thế nào. Tìm những thứ bạn thực sự đam mê và làm bạn với những người cùng sở thích với bạn có mối quan hệ mật thiết với nhau.- Hãy là người sống ôn hòa. Nếu ý kiến và hiểu biết của bạn làm gia tăng sự bất đồng trong tranh luận ở gia đình, trong nhóm bạn bè, trong một cuộc họp cơ quan, hay trong một nhóm người đi lễ nhà thờ thì hãy làm một việc gì khác. Hãy thỏa hiệp nếu có thể, hãy sống vui vẻ mà không cần tranh luận, tức giận hay phản đối một cách vô nghĩa. Đừng cứ khăng khăng theo ý của mình trong những xung đột tính cách, những vấn đề có tính chất đối kháng mà làm mất đi trật tự, sự yên ổn trong nhóm và hạnh phúc của chính bạn.
- Tương tác với những người chung sở thích với bạn và cảm thấy hạnh phúc hơn nhờ cảm giác được thỏa mãn và sống khỏe mạnh. Bởi vì khi giao tiếp, serotonin và dopamine — những chất truyền dẫn cảm xúc hạnh phúc và thư giãn – sẽ được giải phóng vào cơ thể. Hay nói cách khác, cơ thể bạn sẽ thấy hạnh phúc hơn khi tham gia vào các giao tiếp xã hội.[79]
-
Hãy
có
những
đối
thoại
sâu
và
ý
nghĩa.
Theo
nghiên
cứu
của
một
nhà
tâm
lý
học
tại
Trường
Đại
học
Arizona,
việc
dành
ít
thời
gian
vào
những
cuộc
chuyện
trò
xã
giao
và
dành
nhiều
thời
gian
để
nói
chuyện
một
cách
sâu
sắc
có
thể
làm
tăng
hạnh
phúc.
[80]
Đối
thoại
một
cách
sâu
sắc
khong
phải
là
những
cuộc
nói
chuyện
xã
giao
có
tính
cung
cấp
thông
tin
mà
là
thảo
luận
về
tình
yêu,
cuộc
sống,
hy
vọng
và
ước
mơ.
- Nhà tâm lý học Arthur Aron đã tiến hành nhiều nghiên cứu về việc tạo ra những đối thoại có ý nghĩa giữa con người. Nghiên cứu mới đây của ông đã tạo ra tiếng vang khi đưa ra ý tưởng về “36 câu hỏi tình yêu”. Mặc dù nổi tiếng trên truyền thông không phải là cách nghiên cứu này mong muốn tạo ra, nhưng các câu hỏi của Aron thực sự đã đưa ra những thăm dò vào những vấn đề sâu kín của người khác, khiến họ có cảm giác thân quen và gắn bó hơn.[81]
- Hãy chia sẻ hạnh phúc với bạn bè. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người sẵn sàng chia sẻ cảm xúc với người khác sẽ có sự kết nối xã hội nhiều hơn những người không làm. Nếu một lúc nào đó bạn trải nghiệm những điều tuyệt vời thì hãy kể cho bạn của mình nghe. Việc đó sẽ giúp các bạn trở nên thân thiết hơn và hạnh phúc hơn.[82]
-
Kiếm
tìm
niềm
vui
trong
công
việc
bạn
đang
làm,
thậm
chí
cả
khi
bạn
đang
tìm
một
công
việc
mới.
Nhiều
người
hy
vọng
công
việc
mới
sẽ
thay
đổi
đáng
kể
trạng
thái
hạnh
phúc
của
mình.
Tuy
nhiên,
nghiên
cứu
lại
cho
thấy
mức
độ
lạc
quan
và
chất
lượng
mối
quan
hệ
mới
quyết
định
chứ
không
phải
là
sự
hài
lòng
từ
công
việc.[83]
- Nếu bạn có triển vọng tốt, bạn sẽ có công việc như ý; và nếu bạn có mối quan hệ tốt, bạn sẽ không phụ thuộc vào công việc của mình theo một nghĩa nào đó. Bạn sẽ tìm thấy ý nghĩa trong việc giao tiếp với những người bạn quan tâm. Bạn sẽ sử dụng công việc như một chỗ dựa chứ không phải phụ thuộc vào nó.
- Hãy tìm kiếm luồng công việc. Đó là trạng thái tinh thần khi một người hoàn toàn hiểu những gì mình đang làm. Họ sẽ không gặp khó khăn khi tập trung vào một hoạt động vì hoat động đó chỉ đủ khó để họ tập trung mà không làm họ kiệt sức. Điều đó không phải lúc nào cũng xảy ra với mọi hoạt động, nhưng hãy tìm cách thực hiện điều đó thường xuyên và có những cách thức khác nhau để vận hành nó. Một số người tìm thấy luồng công việc của mình bằng cách dùng hẹn giờ để giữ mình tập trung trong một khoảng thời gian nhất định, những người khác đạt được bằng cách tạo ra môi trường làm việc theo cách của mình. Hãy tìm cách nào phù hợp với bạn. Các nghiên cứu cho thấy những nhân viên có thể xác định được luồng công việc thì hài lòng với việc mình làm hơn.[84]
- Không phải là muốn nói rằng bạn không nên khao khát kiếm được công việc làm cho bạn hạnh phúc hơn nhưng nhiều người thấy rằng chọn được công việc phù hợp với mình mới là nhân tố quyết định hạnh phúc của họ. Có nghĩa là bạn cần hiểu rằng khả năng công việc làm cho bạn hạnh phúc rất ít so với quan điểm và mối quan hệ của bạn.
-
Tha
thứ.
Theo
một
nghiên
cứu
của
sinh
viên
đại
học,
thái
độ
tha
thứ
giúp
tim
khỏe
hơn.
Có
thể
nói
một
cách
văn
hoa
là
tha
thứ
giúp
hàn
gắn
trái
tim.
Mặc
dù
không
rõ
tha
thứ
có
ảnh
hưởng
trực
tiếp
như
thế
nào
lên
tim
bạn,
nhưng
nghiên
cứu
trên
gợi
ý
rằng
điều
đó
sẽ
giúp
giảm
căng
thẳng.[85]
Mặc
dù
có
nhiều
lợi
ích
nhưng
để
tha
thứ
thì
thật
khó.
Rất
may
là
có
những
bước
bạn
có
thể
thực
hiện
để
học
cách
tha
thứ.[86][87]
- Hãy nhớ rằng tha thứ là điều bạn làm cho mình, không phải cho người khác. Giận dữ và căm ghét chỉ làm cho bạn bị tổn thương ghê gớm. Tha thứ không có nghĩa là chối bỏ việc người khác đã làm sai. Ví dụ như, hãy xem Eva Kor, người đã sống sót ở trại tập trung Auschwitz, công khai tha thứ những tên lính Đức quốc xã đã giam giữ bà và nhiều người khác trong thảm họa diệt chủng. Bà đã nói: “Tôi tha thứ cho Đức quốc xã không phải vì họ xứng đáng mà là vì tôi xứng đáng điều đó”. Bà tha thứ cho những kẻ đã hành hạ mình vì bà không muốn mang theo gánh nặng của sự căm giận, nhưng họ vẫn là những kẻ đã hành động sai trái.[88]
- Tha thứ cũng không có nghĩa là tiếp tục chịu đựng bị ngược đãi. Bạn có thể tha thứ cho kẻ đã đối xử tồi với mình nhưng vẫn phải hành động để đảm bảo họ không làm như vậy nữa.
- Hãy nghĩ về điều gì bạn muốn tha thứ. Hành vi sai trái đó làm bạn cảm thấy thế nào? Có thể bạn sẽ muốn viết ra những gì mình nghĩ và cảm nhận.
- Hãy suy ngẫm về những trải nghiệm. Liệu có thể làm khác đi được không? Bạn có thể học được gì từ trải nghiệm này? Bạn muốn điều gì từ những người khác?
- Viết thư cho người bạn muốn tha thứ. Họ đã làm gì khiến bạn tổn thương và tại sao bạn tha thứ cho họ? Bạn muốn điều gì đến với họ? Vị trí của bạn ở đâu trong mối quan hệ đó? Bạn có thể không cần gửi thư nếu không muốn; đơn giản chỉ là viết ra cũng là cách để bạn tự tha thứ.
- Hãy nhớ rằng tha thứ không phải là điều kiện. Nếu bạn chỉ tha thứ với điều kiện có một kết quả hay một hành động nào đó xảy ra thì bạn có thể sẽ phải chờ đợi mãi mãi.[89] Thật khó có thể tha thứ người khác vì họ có thể chẳng bao giờ thừa nhận hay chịu hậu quả từ những việc làm sai trái của mình. Hãy coi tha thứ là cách để rũ bỏ những gì đang làm bạn tổn thương chứ không phải là cách để đảm bảo một điều gì đó sẽ xảy ra với người khác.
- Tha thứ có thể là một trải nghiệm về tinh thần. Các nghiên cứu đã chỉ ra mối quan hệ rõ ràng giữa “trạng thái tha thứ” (hành động tha thứ), tự tha thứ, và cảm giác thiêng liêng. Bằng cách tập tha thứ, bạn sẽ tìm thấy những điều thiêng liêng về mình hoặc về thế giới quanh bạn.[90]
Lời khuyên[sửa]
- Đừng nhắc lại những trải nghiệm buồn trong cuộc đời. Hãy nghĩ về trải nghiệm vui và mới mẻ; hãy nhớ mỗi ngày là một cơ hội mới.
- Tránh những cảm xúc tiêu cực và cố gắng vui vẻ. Nếu ai làm bạn buồn phiền, hãy quên họ đi. Hãy vui vẻ nhiều nhất có thể và hãy là chính mình.
- Đừng cảm thấy xấu hổ; khi và nếu bạn vấp ngã, hãy đứng dậy, phủi bụi và đi tiếp... Hãy nhớ rằng hầu hết những gì bạn đang lo lắng sẽ chẳng có ý nghĩa gì một năm sau đó. Và khi bạn có một ngày tồi tệ thì sẽ luôn có cơ hội để lần sau hay ngày mai tươi đẹp hơn. Khi ngã, bạn có thể xây xát, chấn thương nhưng mọi thứ rồi sẽ được chữa lành.
- Hít thở sâu và mỉm cười, thậm chí cả khi không có gì đáng cười. Thư giãn và thiền hoặc cầu nguyện có thể sẽ có ích nếu bạn tin vào điều đó. Để thư giãn, hãy bắt đầu co duỗi ngón chân, bàn chân rồi chân, và từng bộ phận trên cơ thể, căng cổ, hàm/miệng, khuôn mặt rồi thả lỏng và cuối cùng, vặn các cơ trên đầu. Thậm chí đi mát-xa cũng là cách dành thời gian và tự thưởng cho mình sau những gì đã làm được.
- Hãy yêu người khác như mình yêu bản thân thêm một chút. Hạnh phúc bắt nguồn từ cảm xúc tích cực về mọi thứ xung quanh bạn và cách chúng tác động đến bạn. Hãy nhìn vào gương và cảm nhận hạnh phúc rằng người đang nhìn lại bạn trong gương là người đã sống sót.
- Đừng để những gì mọi người làm hay nói ảnh hưởng tiêu cực đến bạn. Nếu ai đó nói điều gì xúc phạm đến bạn, đừng nói lại vì điều đó chỉ làm bạn thêm buồn phiền. Hãy tránh những người đấy ra.
- Đừng bao giờ chán với những gì mình có. Hãy chọn cách đánh giá đúng cơ hội của bạn. Chán nản là một vấn đề cá nhân. Hãy trở nên năng động. Hãy hành động để cải thiện vấn đề. Luôn nhìn vào mặt tích cực. Quá khứ đã qua và bạn không thay đổi được. Không ai có thể. Hãy vui vẻ có mục đích và nói những điều tích cực, mọi người sẽ cảm thấy dễ chịu khi ở bên bạn và bạn cũng sẽ thấy vui khi họ đánh giá cao điều đó!
- Hãy tâm sự với người bạn tin tưởng nếu cảm thấy không vui, thậm chí kể cả khi không có lý do. Sự trao đổi ý kiến và cảm xúc có tác dụng hàn gắn và thường đem lại sự hài lòng hoặc sự an tâm.
- Hãy nhận biết giá trị của mình. Tập trung đạt được mục tiêu một cách tốt nhất. Tiếp tục đổi mới mình/đừng tự thỏa mãn quá lâu, khi toàn tâm toàn ý vào bất cứ mục tiêu hay cơ hội nào bạn có.
- Hãy hài lòng với những gì mình có bởi vì không ai 'hoàn hảo' cả. Dành thời gian cho mình là quan trọng. Hãy nghĩ rằng bạn thật may mắn bằng cách thể hiện lòng biết ơn với những gì bạn có.
- Hãy làm việc để đạt được mục tiêu cá nhân của mình, đừng nhầm lẫn mục tiêu của bạn với mục tiêu của bố mẹ hay bạn bè mà hãy làm theo cách của mình. Mục tiêu có thể thúc đẩy bạn tiến về phía trước thay vì trì hoãn/do dự. Hãy xác định điều gì làm bạn cảm thấy thành công, và từng bước đạt được điều đó.
- Hạnh phúc/niềm vui là sự lựa chọn. Điều đó phụ thuộc vào bạn, liệu bạn muốn đắm chìm trong bóng tối hay trân trọng những điều nhỏ bé mà cuộc đời đã dành tặng cho mình.
Cảnh báo[sửa]
- Đừng quá tập trung vào những khoảnh khắc hạnh phúc/bất hạnh bất chợt trong đời, mà hay nhìn vào những gì vĩnh cửu.
- Nếu bạn thường xuyên cảm thấy không hạnh phúc hoặc trầm cảm, hãy tìm đến sự giúp đỡ của chuyên gia.
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/article/item/happiness_greatest_hits
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/article/item/are_positive_emotions_good_your_heart
- ↑ 3,0 3,1 3,2 http://greatergood.berkeley.edu/article/item/the_neuroscience_of_happiness
- ↑ http://www.helpguide.org/harvard/benefits-of-mindfulness.htm
- ↑ http://news.harvard.edu/gazette/story/2012/11/meditations-positive-residual-effects/
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/article/item/happiness_good_health
- ↑ http://www.forbes.com/sites/danschawbel/2013/04/21/brene-brown-how-vulnerability-can-make-our-lives-better/
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/article/item/can_giving_thanks_help_heal_from_trauma
- ↑ Brickman, P., & Campbell, D.T. (1971). Hedonic relativism and planning the good society. In M.H. Appley (Ed.), Adaptation-level theory (pp.287-302. New York: Academic Press
- ↑ Caprara, G.V. & Steca, P. (2005). Affective and social self-regulatory efficacy beliefs as determinants of positive thinking and happiness. European Psychologist, 10(4), pp. 275-286.
- ↑ Diener, E., & Diener, M. (1995). Cross-cultural correlates of life satisfaction and self-esteem. Journal of Personality and Social Psychology, 68, pp. 653-663.
- ↑ 12,0 12,1 https://www.psychologytoday.com/blog/happiness-in-world/201306/how-optimism-can-be-learned
- ↑ 13,0 13,1 http://greatergood.berkeley.edu/pdfs/GratitudePDFs/2Wood-GratitudeWell-BeingReview.pdf
- ↑ http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1475-6811.2010.01273.x/abstract
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/topic/gratitude/definition#why_practice
- ↑ http://www.psy.miami.edu/faculty/mmccullough/Papers/Gratitude_CDPS_2008.pdf
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/pdfs/GratitudePDFs/5Watkins-GratitudeHappiness.pdf
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/pdfs/GratitudePDFs/5Watkins-GratitudeHappiness.pdf
- ↑ McCullough, M.E., Kilpatrick, S.D., Emmons, R.A., & Larson, D.B. (2002). Is gratitude a moral affect? Psychological Bulletin, 127, 249-266.
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/article/item/tips_for_keeping_a_gratitude_journal
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/article/item/10_steps_to_savoring_the_good_things_in_life
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/article/item/how_to_practice_radical_gratitude
- ↑ http://www.wire.wisc.edu/yourself/selfreflectknowyourself/Yourpersonalvalues.aspx
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19450005
- ↑ https://www.researchgate.net/publication/11460661_Motivated_Decision-Making_Effects_of_Activation_and_Self-Centrality_of_Values_on_Choices_and_Behavior
- ↑ http://www.mindtools.com/pages/article/newTED_85.htm
- ↑ http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.468.5501&rep=rep1&type=pdf
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/images/application_uploads/sheldon-SustainPositiveEmotion.pdf
- ↑ http://mina.education.ucsb.edu/janeconoley/ed197/documents/sheldonincreaseandsustainpositiveemotion.pdf
- ↑ https://www.psychologytoday.com/blog/what-matters-most/201303/what-is-your-best-possible-self
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/article/item/how_self_compassion_beats_rumination
- ↑ http://www.huffingtonpost.com/sahaj-kohli/a-guide-to-building-emotional-strength_b_5586433.html
- ↑ http://self-compassion.org/exercise-2-self-compassion-break/
- ↑ https://www.psychologytoday.com/blog/making-change/201107/how-stop-the-self-criticism-and-feel-better-about-you
- ↑ https://www.acf.hhs.gov/sites/default/files/cb/cwo09_12.pdf#page=15
- ↑ http://www.unh.edu/counseling-center/dealing-effects-trauma-%E2%80%93-self-help-guide
- ↑ Cahill, S.P., Rothbaum, B.O., Resick, P.A., & Follette, V.M. (2009).Cognitive-behavioral therapy for adults. In Effective Treatments for PTSD: Practice Guidelines from the International Society for Traumatic Stress Studies. Edna B. Foa, Terence M. Keane, Matthew J. Friedman, & Judith A. Cohen, Eds. (pp. 139-222). New York: The Guilford Press.
- ↑ https://www.psychologytoday.com/blog/inviting-monkey-tea/201304/stop-shoulding-yourself-death-0
- ↑ https://www.dosomething.org/facts/11-facts-about-body-image
- ↑ https://www.psychologytoday.com/blog/notes-self/201308/how-set-goals
- ↑ 41,0 41,1 http://news.stanford.edu/news/2015/january/resolutions-succeed-mcgonigal-010615.html
- ↑ http://www.mindtools.com/page6.html
- ↑ https://www.psychologytoday.com/blog/notes-self/201308/how-set-goals
- ↑ Lyubomirsky, S., Schkade, D., & Sheldon, K.M. (2005). Pursuing happiness: The architecture of sustainable change. Review of General Psychology, (9)2, pp.111-131.
- ↑ Lyubomirsky, S., Dickerhoof, R., Boehm, J.K., & Sheldon, K.M. (2011). Becoming happier takes both a will and a proper way: An experimental longitudinal intervention to boost well-being. Emotion, 11(2), p. 391-402.
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/article/item/awe_boosts_health
- ↑ Reed, R. (2013). A Lacanian Ethics of Non-Personal Responsibility. Pastoral Psychology, 62(4), 515–531.
- ↑ http://psycnet.apa.org/psycinfo/1993-16069-001
- ↑ http://toddkashdan.com/articles/materialism_&_well-being.pdf
- ↑ http://www.newrepublic.com/article/120859/money-doesnt-buy-happiness-poverty-increases-sadness-study
- ↑ http://spp.sagepub.com/content/early/2015/01/08/1948550614568161
- ↑ Brickman, P., & Campbell, D.T. (1971). Hedonic relativism and planning the good society. In M.H. Appley (Ed.), Adaptation-level theory (pp.287-302. New York: Academic Press
- ↑ http://psychclassics.yorku.ca/Yerkes/Law/
- ↑ http://www.wsj.com/articles/SB10001424052702303836404577474451463041994
- ↑ http://www.nytimes.com/2011/02/12/your-money/12shortcuts.html?pagewanted=all&_r=0
- ↑ 56,0 56,1 http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=smile-it-could-make-you-happier
- ↑ https://www.rpi.edu/dept/advising/american_culture/social_skills/nonverbal_communication/reading_exercise.htm
- ↑ The Social Animal by Elliot Aronson
- ↑ Klein, G.A. (2003). Intuition at work. New York, NH: Currency and Doubleday.
- ↑ Gore, J., & Sadler-Smith, E. (2011). Unpacking intuition: A process and outcome framework. Review of General Psychology, 15(4). pp. 304-316
- ↑ https://www.researchgate.net/publication/15328091_Mood_and_Judgment_The_Affect_Infusion_Model_AIM_Psychological_Bulletin
- ↑ Carver, C.S., & Sheier, M.F. (2002). Optimism. In C.R. Snyder & J.L. Lopez (Eds.). Handbook of positive psychology (pp. 231-243). New York: Oxford UP.
- ↑ http://journals.humankinetics.com/jsep-current-issue/jsep-volume-33-issue-6-december/the-dynamic-nature-of-physical-activity-intentions-a-within-person-perspective-on-intention-behavior-coupling
- ↑ http://www.pursuit-of-happiness.org/science-of-happiness/exercise/
- ↑ http://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/nutrition-and-healthy-eating/basics/healthy-diets/hlv-20049477
- ↑ http://www.sciencemag.org/content/306/5702/1776.abstract
- ↑ http://www.huffingtonpost.com/arianna-huffington/sleep-challenge-2010-slee_b_436341.html
- ↑ Debus, M.E., Deutsch, W., Sonnentag, S., Nussbeck, F.W. (2014). Making flow happen: The effects of being recovered on work-related flow between and within days. Journal of Applied Psychology, 99(4), pp. 713-722.
- ↑ http://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/adult-health/expert-answers/how-many-hours-of-sleep-are-enough/faq-20057898
- ↑ http://www.powdthavee.co.uk/resources/valuing_social_relationships_15.04.pdf
- ↑ http://www.psychologytoday.com/blog/feeling-it/201211/the-best-kept-secret-happiness
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/topic/compassion/definition#why_practice
- ↑ http://www.kiva.org/about/risk
- ↑ http://www.pnas.org/content/103/42/15623.abstract
- ↑ http://www.contemplativemind.org/practices/tree/loving-kindness
- ↑ Galante, J., Galante, I., Bekkers, M.J., & Gallacher, J. (2014). Effect of kindness-based meditation on health and well-being: A systematic review and meta-analysis. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 82(6), pp. 1101-1114.
- ↑ http://news.harvard.edu/gazette/story/2012/11/meditations-positive-residual-effects/
- ↑ http://news.discovery.com/human/religion-happiness-social-bonds.html
- ↑ https://www.uniiverse.com/neuroscience The Neuroscience of Sharing
- ↑ http://well.blogs.nytimes.com/2010/03/17/talk-deeply-be-happy/#more-25743
- ↑ http://psp.sagepub.com/content/23/4/363.full.pdf+html
- ↑ Mauss, I.B., et. al (2011). Don’t hide your happiness! Positive emotion dissociation, social connectedness, and psychological functioning. Journal of Personality and Social Psychology, 100(4), pp. 732-748.
- ↑ http://blog.penelopetrunk.com/2007/01/16/the-connection-between-a-good-job-and-happiness-is-overrated/
- ↑ Debus, M.E., Deutsch, W., Sonnentag, S., Nussbeck, F.W. (2014). Making flow happen: The effects of being recovered on work-related flow between and within days. Journal of Applied Psychology, 99(4), pp. 713-722.
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14593849 nih.gov, PubMed, "A change of heart: cardiovascular correlates of forgiveness in response to interpersonal conflict." Lawler, K. A., Younger, J. W., Piferi, R. L., Billington, E., Jobe, R., Edmondson, K., Jones, W. H., Journal of Behavioral Medicine 2003 Oct;26(5):373-393.
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/article/item/overcome_barriers_forgiveness
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/article/item/nine_steps_to_forgiveness
- ↑ http://www.theguardian.com/commentisfree/2015/may/01/forgiving-abuse-not-forgetting-auschwitz-eva-kor
- ↑ http://www.thepowerofforgiveness.com/understanding/index.html
- ↑ Davis, D.E., Hook, J.N., Worthington, E.L.., & Hill, P.C. (2013). Research on religion/spirituality and forgiveness: A meta-analytic review. Psychology of Religion and Spirituality, 5(4), pp.233-241.