Chủ đề nóng: Phương pháp kỷ luật tích cực - Cổ học tinh hoa - Những thói hư tật xấu của người Việt - Công lý: Việc đúng nên làm - Giáo án Điện tử - Sách giáo khoa - Học tiếng Anh - Bài giảng trực tuyến - Món ăn bài thuốc - Chăm sóc bà bầu - Môi trường - Tiết kiệm điện - Nhi khoa - Ung thư - Tác hại của thuốc lá - Các kỹ thuật dạy học tích cực
- Dạy học phát triển năng lực - Chương trình giáo dục phổ thông
Tránh tỏ ra lúng túng
Từ VLOS
Chắc hẳn mỗi người trong chúng ta đều từng trải qua điều này: Bạn làm hoặc nói sai điều gì đó và mọi cặp mắt đều đổ dồn vào bạn. Bạn tự nhủ mọi người đang phán xét mình và bàn tán về sai lầm của mình. Mặt bắt đầu đỏ bừng, tim đập loạn nhịp và bạn ước mình không phải đứng ở đây nữa. Cảm giác lúng túng, xấu hổ đó là trải nghiệm hết sức bình thường, mặc dù ai cũng có thể gặp phải nhưng chắc hẳn đây không phải trải nghiệm vui vẻ gì. Thật may thay, bạn có thể làm theo các bước sau để hình thành sự tự tin, tránh những tình huống xấu hổ và xử lý khoảnh khắc lúng túng của bản thân.
Mục lục
Các bước[sửa]
Hình thành Sự tự tin[sửa]
-
Tập
trung
vào
sức
mạnh
của
bản
thân.
Đây
là
bước
đầu
tiên
trong
quá
trình
hình
thành
tự
tin.
Bởi
vì
sự
lúng
túng
có
liên
quan
đến
cảm
giác
không
thích
đáng,
nhắc
bản
thân
nhớ
về
đặc
điểm
tích
cực
giúp
bạn
cảm
thấy
bớt
ngại
ngùng
khi
giao
tiếp
xã
hội.
- Bạn giỏi việc gì? Phẩm chất nổi trội của bạn là gì? Hãy lập một danh sách. Có thể tham khảo ý kiến bạn thân hoặc thành viên trong gia đình. Hãy nhớ ghi lại những đặc điểm tính cách, kỹ năng và tài năng, đặc điểm thể chất, khả năng xã hội hoặc cá nhân mà bạn nghĩ ra. Đọc lại danh sách đó vào mỗi buổi sáng rồi bổ sung thêm.
- Đối tốt với bản thân và rèn luyện tự trò chuyện tích cực. Mỗi sáng, khi bạn nhìn mình trong gương, hãy mỉm cười và nói "Bạn xứng đáng được vui vẻ ngày hôm nay!" Bạn có thể chọn một đặc điểm ngoại hình mà bạn thích ở chính mình và khen ngợi nó. Hãy thử nói "Chào buổi sáng người đẹp! Bạn có nụ cười thật rạng rỡ!"[1]
-
Chỉ
ra
thách
thức
và
đặt
mục
tiêu.
Xác
định
thách
thức
khiến
bạn
cảm
thấy
không
đảm
bảo
hay
tự
tin.
Hãy
thử
tìm
hiểu
những
thử
thách
này
và
đề
ra
mục
tiêu
thực
tế
để
cải
thiện
những
mặt
này
nhiều
nhất
có
thể.
- Ví dụ, nếu bạn hay lúng túng, nói lí nhí vì bạn cho rằng mình không giỏi giao tiếp, trước hết bạn có thể luyện tập để cải thiện kỹ năng giao tiếp, sau đó đề ra mục tiêu để thử thách bản thân với kỹ năng này.
- Phát triển kỹ năng giao tiếp bằng cách nhận thức thông điệp của bản thân rồi sau đó rèn luyện cách truyền tải thông điệp khác. Bạn có thể lập nhóm cùng bạn bè (tốt hơn nên chọn người có kỹ năng xã hội tốt) và nhập vai để cải thiện kỹ năng. Nhớ tham khảo bài viết Phát triển các kỹ năng giao tiếp để tìm hiểu thêm về cách phát triển kỹ năng giao tiếp.
- Ban đầu bạn có thể trò chuyện mỗi tuần một lần. Sau đó tăng dần lên mỗi ngày một lần.[1]
- Tham khảo bài viết Có Được Sự Tự Tin để có thêm lời khuyên về cách phát triển sự tự tin.
-
Duy
trì
mối
quan
hệ.
Đôi
khi
thiếu
tự
tin
lại
có
nguyên
nhân
từ
gia
đình
hoặc
bạn
bè
vì
họ
trách
móc
bạn
hay
quá
chú
tâm
vào
vẻ
bề
ngoài
như
ăn
mặc
đẹp
hoặc
trang
điểm
sao
cho
hợp
mốt.
Bạn
cần
nhận
thức
được
rằng
bạn
bè
hay
người
thân
đang
khuyến
khích
hay
làm
bạn
nhụt
chí,
đừng
ngần
ngại
tìm
một
người
bạn
mới
nếu
những
người
đó
làm
bạn
tổn
thương.
- Những người bạn tốt sẽ ăn mừng cùng bạn khi thành công và khuyến khích bạn thử làm điều mới mẻ.[2]
- Sau khi dành thời gian bên bạn bè, hãy tự vấn cảm xúc của bản thân: Bạn có cảm giác mới mẻ và thoải mái, sẵn sàng chào đón ngày mới? Hay bạn cảm thấy mệt mỏi và kiệt quệ như vừa mới đánh trận? Trạng thái cảm xúc sau khi ở bên người đó khiến bạn hiểu về ảnh hưởng của họ đến sự tự tin cũng như cảm xúc tổng thể của bạn nói chung.[2]
-
Hiểu
rằng
mọi
người
đều
có
lúc
lúng
túng.
Ta
thường
thấy
ngại
ngùng
khi
mọi
người
nhìn
và
đánh
giá
ta
thiếu
xót.
Điều
này
có
thể
xảy
ra
bất
ngờ
(ở
nơi
công
cộng)
hay
hình
thành
lâu
dài
(khi
bạn
chuẩn
bị
bài
phát
biểu
trước
công
chúng)
nhưng
nguyên
nhân
luôn
bắt
nguồn
từ
nỗi
sợ
hãi
thiếu
tự
tin
và
cảm
giác
bất
an
trong
mỗi
chúng
ta.
Chỉ
cần
bạn
hiểu
rằng
mọi
người
đều
trải
qua
cảm
giác
lúng
túng
thì
bạn
đã
hoàn
thành
bước
quan
trọng
để
vượt
qua
chính
mình.
- Hầu hết mọi người đều phải chịu đựng cảm giác thiếu tự tin trong cuộc sống và lúng túng trong các tình huống xã hội chính là biểu hiện thường gặp.[3] Hãy thử nhìn nhận những người nổi tiếng theo cách khác: Jim Carey, Kim Cattrall và William Shatner đã phải trải qua nhiều thăng trầm trong sự nghiệp. [4] Nhưng họ đều vượt qua và đạt được thành công vang dội.
- Cảm giác thiếu tự tin thường bắt nguồn từ tuổi thơ. Ví dụ, nếu bạn phải đấu tranh để bố mẹ đồng tình hay chú ý, hay những điều bạn làm chưa bao giờ đủ xuất sắc để được bố mẹ chú ý, hay bị bắt nạt, thì có thể bạn sẽ cảm thấy thiếu tự tin ngay cả khi đã trưởng thành.[5] Trong một vài trường hợp, bạn có thể điều trị các vấn đề hồi nhỏ khiến bạn cảm thấy lúng túng ở hiện tại.
Đối phó với Tình huống Xấu hổ[sửa]
-
Tìm
hiểu
yếu
tố
khiến
bạn
lúng
túng.
Bạn
thấy
lúng
túng
trong
tình
huống
nào?
Bạn
ngại
nhất
khi
người
lạ
đánh
giá
bạn,
chẳng
hạn
như
khi
bạn
phát
biểu
trước
nhiều
người?
Hay
bạn
ngại
nhất
khi
người
thân
nhìn
thấy
hành
động
không
đẹp
của
bạn,
như
khi
thức
ăn
mắc
vào
răng
hay
giấy
vệ
sinh
mắc
vào
chân?
- Nhiều người có xu hướng lúng túng nhất khi người quen nhìn thấy họ mắc lỗi. Cảm giác này gần giống với xấu hổ. [6]
- Các yếu tố khác bao gồm mọi người bàn tán hoặc có hành động không phù hợp (chẳng hạn như nói về tình dục hoặc chức năng của cơ thể).[3]
- Đôi khi sự lúng túng được hình thành từ cảm giác thiếu tự tin. Các biểu hiện có thể là sợ gặp gỡ người mới, lúng túng về ngoại hình của bản thân, sợ phát biểu trong lớp.[3]
-
Thừa
nhận
rằng
lúng
túng
là
điều
hoàn
toàn
bình
thường.
Ai
cũng
trải
qua
cảm
giác
này
và
điều
này
rất
đỗi
bình
thường![7]
Cũng
giống
như
mắc
lỗi
và
rút
kinh
nghiệm,
những
tình
huống
xấu
hổ
dạy
bạn
rất
nhiều
về
con
người
và
giá
trị
của
bản
thân.
Ngoài
ra
bạn
còn
hiểu
được
những
khía
cạnh
bạn
muốn
phát
triển.
- Dễ xấu hổ cũng là một đặc điểm cá nhân, một phần con người bạn. Những người dễ xấu hổ có xu hướng cảm nhận được cảm xúc của người khác một cách sâu sắc, khiến họ trở thành những người đồng cảm và người bạn tuyệt vời. Vì vậy hãy tự hào về bản thân![7]
- Hỏi bạn bè về những tình huống xấu hổ họ từng trải qua. Điều này giúp bạn tin rằng mọi người đều từng trải qua khoảnh khắc xấu hổ![7]
-
Quên
đi
lỗi
lầm
trong
quá
khứ.
Ta
thường
chìm
đắm
vào
những
chuyện
xấu
hổ
ta
trải
qua
và
tưởng
tượng
rằng
mọi
người
sẽ
nghĩ
đến
chuyện
đó
khi
nhìn
thấy
mình.
Sự
thật
là
hầu
hết
mọi
người
đều
có
những
bất
an
của
riêng
mình
nên
không
có
thời
gian
nghĩ
tới
chuyện
của
bạn
đâu!
- Đôi khi bạn có thể hồi tưởng về khoảnh khắc xấu hổ trong quá khứ nếu muốn xem xét lại vấn đề. Sau tất cả, bạn đã vượt qua những điều đáng xấu hổ trong quá khứ, vậy tại sao điều này lại không?[7]
- Đối tốt với bản thân, quên đi mọi chuyện và bước tiếp. Bạn sẽ nói gì với một người bạn ở trong hoàn cảnh giống mình? Hãy nhớ trở thành bạn với chính mình.[8]
-
Tránh
tình
huống
làm
bạn
lúng
túng.
Đôi
khi,
nhìn
nhận
được
kiểu
lúng
túng
bạn
thường
gặp
sẽ
giúp
bạn
tránh
được
những
tình
huống
có
yếu
tố
làm
bạn
ngại
ngùng.
- Nếu phát biểu trước đám đông là yếu tố làm bạn xấu hổ, hãy thử sử dụng trình chiếu Powerpoint hoặc phần mềm hỗ trợ trực quan. Việc này sẽ phân tán sự chú ý của mọi người vào bạn khi bạn nói, một cách tinh tế. Đồng thời, bạn nên luyện tập trôi chảy bài diễn thuyết để giúp bạn tự tin hơn vì hiểu rõ về những gì mình đang nói.[9]
-
Nhờ
bạn
bè
giúp
đỡ.
Nếu
bạn
tin
tưởng
gia
đình
và
bạn
bè
rằng
họ
sẽ
không
lợi
dụng
mối
bận
tâm
của
bạn
để
làm
bạn
xấu
hổ,
bạn
có
thể
nhờ
giúp
đỡ
để
tránh
những
tình
huống
xấu
hổ.
Nói
cho
bạn
thân
biết
tình
huống
khiến
bạn
xấu
hổ
nhất
và
nhờ
họ
giúp
bạn
tránh
tình
huống
đó.
- Nếu bạn của bạn có xu hướng chỉ ra rằng bạn đang đỏ mặt, hãy yêu cầu họ dừng lại. Nghiên cứu chỉ ra rằng nếu ai đó nói rằng bạn đang đỏ mặt thì sẽ khiến bạn càng xấu hổ hơn![10]
- Yêu cầu người bạn tin tưởng ngừng trêu chọc bạn về những chủ đề nhạy cảm. Đối với một vài người, xấu hổ nhất là khi bị trêu chọc về sự bất an (như đặc điểm ngoại hình hay bạn thích ai đó). Nếu ai đó thật sự quan tâm đến bạn và hiểu rằng chủ đề này làm bạn phiền lòng, họ sẽ thôi trêu chọc bạn. Nếu họ không ngừng lại thì có lẽ đã tới lúc bạn tìm bạn mới.
Sử dụng Chiến lược Đối phó[sửa]
-
Kiểm
soát
phản
ứng
cơ
thể.
Cơ
thể
ghi
nhận
sự
xấu
hổ
cũng
giống
như
sợ
hãi,
và
hình
thành
chuỗi
phản
ứng
sợ
hãi
như
tim
đập
nhanh,
đổ
mồ
hôi
tay,
đỏ
mặt,
nói
lắp.[11]
Nếu
luyện
tập,
bạn
có
thể
kiểm
soát
các
phản
ứng
cơ
thể
bằng
cách
tập
trung
chú
ý
và
trấn
an
tâm
trí,
sử
dụng
kỹ
thuật
giống
với
khi
làm
dịu
cơn
hoảng
loạn.
- Tập trung sự chú ý vào vật không tạo mối đe dọa trong phòng, chẳng hạn như đồng hồ, poster, hay có thể là vết nứt trên tường. Nghĩ cụ thể về vật đó và bắt đầu luyện kỹ thuật hít thở sâu.[12]
- Thở chậm và sâu, đếm đến 3 mỗi lần hít vào thở ra. Tập trung vào cảm giác khi không khí tràn đầy lồng ngực và khi khí thoát ra ngoài. Hình dung sự căng thẳng và lo âu biến mất theo từng hơi thở.[12]
- Nếu tình huống xấu hổ được định sẵn (chẳng hạn như một bài phát biểu hay họp mặt phụ huynh), cố gắng làm điều gì đó giúp bạn thư giãn trước khi bắt đầu. Rất nhiều nghệ sĩ biểu diễn thực hiện nghi lễ trước buổi diễn để giúp họ tập trung và loại bỏ chứng sợ sân khấu. Brian Wilson của Beach Boys đã xoa bóp cơ thể và cầu nguyện trước mỗi buổi diễn.[13]
-
Nhận
thức
được
sự
lúng
túng.
Nếu
bạn
có
hành
động
ngoài
mong
đợi
và
lúng
túng,
chẳng
hạn
như
đổ
nước
ra
bàn
họp
hay
gọi
nhầm
tên
cấp
trên
thì
nhận
thức
được
tình
huống
này
sẽ
giúp
cải
thiện
tâm
trạng.[14]
- Thử giải thích tại sao tình huống này lại xảy ra. Ví dụ, hãy nói "Tôi xin lỗi vì gọi nhầm tên ngài! Tại tôi đang nghĩ nhiều việc quá."[14]
- Bạn có thể nhờ giúp đỡ. Nếu bạn làm đổ nước hay trượt chân, hãy nhờ ai đó giúp bạn. Thay vì cười nhạo sai lầm của bạn, họ sẽ đóng góp vào giải pháp giải quyết vấn đề.[14]
-
Cùng
cười.
Nếu
bạn
hành
động
lúng
túng
trong
buổi
họp
hay
trên
lớp,
chắc
chắn
ai
đó
trong
phòng
sẽ
cười
khúc
khích.
Cười
trong
tình
huống
ngại
ngùng
là
phản
ứng
tự
nhiên
của
con
người,
điều
này
không
có
nghĩa
là
người
đó
coi
thường
bạn.
Hãy
cùng
cười
với
họ
để
thể
hiện
rằng
bạn
có
khiếu
hài
hước
và
đừng
nghiêm
trọng
hóa
mọi
chuyện.
- Nghiên cứu chỉ ra rằng sử dụng khiếu hài hước để khắc phục tình huống xấu hổ là giải pháp hiệu quả nhất, vậy nên hãy học cách tự cười bản thân. Bạn có thể nói đùa nếu nhanh trí (ví dụ, bạn làm đổ cà phê vào bản báo cáo trong cuộc họp, bạn có thể nói "hy vọng là trang này không có gì quan trọng!"), nếu không thì bạn có thể mỉm cười và nói "A ngại quá đi mất!"[11]
-
Nhìn
nhận
nếu
tình
huống
trở
nên
tệ
hơn.
Đôi
khi
xu
hướng
xấu
hổ
là
đặc
điểm
của
người
cầu
toàn.[7]
Nhưng
hiếm
gặp
hơn,
cảm
giác
xấu
hổ
quá
mức
có
thể
là
dấu
hiệu
của
chứng
lo
âu
xã
hội.
- Nếu bạn sợ xấu hổ hay sợ bị người khác đánh giá trong hoạt động hàng ngày hay khó có thể tận hưởng cuộc sống xã hội, có thể bạn đã mắc chứng rối loạn ám ảnh xã hội (đôi khi được gọi là chứng lo âu xã hội). Mặc dù hầu hết mọi người đều trải qua tình huống xấu hổ khi phát biểu trước đông người hay khi trượt ngã trước đám đông, những người mắc chứng rối loạn ám ảnh xã hội có thể cảm thấy xấu hổ vì những điều giản đơn hàng ngày như gọi món trong nhà hàng hay ăn ở nơi công cộng. Triệu chứng ám ảnh xã hội thường xuất hiện ở tuổi dậy thì.[15]
- Có nhiều lựa chọn điều trị cho người mắc chứng ám ảnh xã hội, bao gồm điều trị tâm lý hoặc dùng thuốc. Hãy trao đổi với bác sĩ để được giới thiệu đến chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ chuyên khoa thích hợp.[15]
Lời khuyên[sửa]
- Lúng túng không phải là điều tệ nhất trong cuộc sống, đôi khi mọi người cũng xấu hổ.
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ 1,0 1,1 http://www.inc.com/murray-newlands/6-tips-to-build-self-confidence-for-business-success.html
- ↑ 2,0 2,1 https://www.psychologytoday.com/blog/the-friendship-doctor/201110/five-ways-friends-help-build-our-self-confidence
- ↑ 3,0 3,1 3,2 https://www.childline.org.uk/Explore/FeelingsEmotions/Pages/Embarrassment.aspx
- ↑ https://www.nyfa.edu/student-resources/stage-fright-examples-lessons-famous-sufferers/
- ↑ https://counseling.caltech.edu/general/InfoandResources/Impostor
- ↑ http://www.aradhnakrishna.com/uploads/4/7/8/8/4788965/wetting_the_bed_at_twenty-one_embarrassment_as_a_private_emotion.pdf
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 http://www.pbs.org/thisemotionallife/blogs/10-real-ways-overcome-embarrassment
- ↑ http://www.eomega.org/article/how-to-recognize-deal-with-emotional-triggers
- ↑ https://www.mindtools.com/pages/article/PresentationNerves.htm
- ↑ http://blog.crew.co/get-embarrassed/
- ↑ 11,0 11,1 https://www.psychologytoday.com/blog/fulfillment-any-age/201412/the-best-way-deal-embarrassment
- ↑ 12,0 12,1 http://www.nhs.uk/Conditions/Panic-disorder/Pages/self%20help.aspx
- ↑ http://www.huffingtonpost.com/2013/04/05/celebrities-with-stage-fright_n_3022146.html
- ↑ 14,0 14,1 14,2 http://westsidetoastmasters.com/article_reference/embarrassed_yourself.html
- ↑ 15,0 15,1 http://www.nimh.nih.gov/health/publications/social-phobia-social-anxiety-disorder-always-embarrassed/index.shtml