Chủ đề nóng: Phương pháp kỷ luật tích cực - Cổ học tinh hoa - Những thói hư tật xấu của người Việt - Công lý: Việc đúng nên làm - Giáo án Điện tử - Sách giáo khoa - Học tiếng Anh - Bài giảng trực tuyến - Món ăn bài thuốc - Chăm sóc bà bầu - Môi trường - Tiết kiệm điện - Nhi khoa - Ung thư - Tác hại của thuốc lá - Các kỹ thuật dạy học tích cực
- Dạy học phát triển năng lực - Chương trình giáo dục phổ thông
Phát triển các kỹ năng giao tiếp
Từ VLOS
Trong suốt cuộc đời chắc hẳn bạn phải trải qua nhiều hoàn cảnh đòi hỏi sự tương tác. Cho dù đang trả lời phỏng vấn xin việc làm, thiết lập một mối quan hệ mới hay trao đổi với các thành viên trong nhóm, kỹ năng giao tiếp vẫn luôn quan trọng. Có lẽ bạn đã nhận thấy rằng nhiều thành công của bạn tùy thuộc vào các kỹ năng giao tiếp, và rằng một số cách tương tác có hiệu quả hơn các cách khác. Để cải thiện kỹ năng giao tiếp, bạn hãy rèn luyện cách giao tiếp không lời, cách tương tác và chăm sóc hình ảnh của mình.[1]
Mục lục
Các bước[sửa]
Cải thiện cách giao tiếp không lời[sửa]
-
Tìm
hiểu
những
yếu
tố
trong
giao
tiếp
không
lời.
Đó
là
biểu
cảm
trên
nét
mặt,
sự
đụng
chạm
và
giọng
điệu
của
bạn
(không
phải
những
từ
ngữ
bạn
nói
ra
mà
là
âm
sắc
trong
giọng
nói).[1]
Trong
quá
trình
diễn
giải
và
truyền
đạt,
các
tín
hiệu
hình
ảnh
đóng
vai
trò
quan
trọng
hơn
so
với
tín
hiệu
âm
thanh.
Với
những
gợi
ý
hình
ảnh,
người
ta
thường
thành
công
hơn
khi
đọc
biểu
cảm
trên
gương
mặt
so
với
việc
đọc
ngôn
ngữ
cơ
thể.[2]
- Ví dụ, nếu muốn tỏ ra hạnh phúc, việc biểu cảm qua nét mặt, chẳng hạn như mỉm cười, sẽ dễ hơn là đẩy nhanh tốc độ nói chuyện hay ra điệu bộ. Đôi khi bạn cũng có lợi khi giấu những cảm xúc trong lòng (chẳng hạn như đang sợ hãi) mà bạn không muốn lộ ra.
-
Hiểu
được
tầm
quan
trọng
của
việc
giao
tiếp
không
lời.
Ước
tính
việc
giao
tiếp
không
lời
biểu
đạt
60%
ý
nghĩa
trong
giao
tiếp
giữa
mọi
người.[1]
Để
thành
công
trong
giao
tiếp
không
lời,
bạn
cần
thể
hiện
cảm
xúc
sao
cho
người
khác
có
thể
hiểu
và
cảm
nhận
đúng.
- Bắt đầu suy nghĩ về các tín hiệu không lời mà cả hai cùng phát khi giao tiếp. Ngoài ra cũng cần suy nghĩ về những thông điệp không lời mà bạn cảm nhận từ những người khác.
-
Tìm
hiểu
về
ngôn
ngữ
cơ
thể.
Nói
chung
trong
văn
hóa
phương
Tây,
nếu
muốn
thể
hiện
thái
độ
nhiệt
tình
với
ai
đó,
bạn
hãy
tập
trung
vào
các
cử
chỉ
sau:
nghiêng
người
về
phía
trước,
mặt
và
cơ
thể
đối
diện
với
người
kia.
Dùng
cử
chỉ,
thay
đổi
âm
sắc,
tốc
độ
và
âm
lượng
trong
giọng
nói.
Lắng
nghe
một
cách
tích
cực
bằng
cách
gật
đầu,
mỉm
cười
và
không
ngắt
lời.
Hãy
thoải
mái
nhưng
không
quá
buông
lỏng.
- Nói cách khác, không rũ vai xuống nhưng tránh căng các cơ. Nếu thấy mình đang tập trung quá nhiều vào ngôn ngữ cơ thể, bạn hãy hướng sự tập trung của mình vào những điều người kia đang nói.
-
Nhận
biết
về
những
chuẩn
mực
văn
hóa.
Mặc
dù
biểu
hiện
nhiệt
tình
qua
ngôn
ngữ
cơ
thể
đem
lại
hiệu
quả
ở
một
số
nền
văn
hóa,
nhưng
có
thể
lại
không
hiệu
quả
ở
một
số
nền
văn
hóa
khác.
Những
kỹ
năng
tốt
trong
giao
tiếp
có
được
từ
sự
hiểu
biết
về
những
quy
tắc
thể
hiện
cảm
xúc.
Ví
dụ
như
ở
Phần
Lan
việc
tiếp
xúc
bằng
mắt
được
xem
là
tín
hiệu
có
thể
tiếp
cận,
trong
khi
văn
hóa
Nhật
Bản
lại
coi
tiếp
xúc
bằng
mắt
lại
là
dấu
hiệu
của
sự
giận
dữ.[3]
- Góc nhìn toàn cầu cho thấy nhiều biểu hiện trong quy tắc giao tiếp không lời mang tính bản năng khi bạn thuộc nền văn hóa nào đó. Nếu đang giao tiếp trong một nền văn hóa khác, bạn hãy quan sát những người khác để biết ý nghĩa hành vi không lời của họ.
-
Hiểu
sự
khác
biệt
giới
tính
ảnh
hưởng
như
thế
nào
đến
việc
giao
tiếp
không
lời.
Hiểu
biết
về
sự
khác
biệt
giới
tính
sẽ
giúp
ích
cho
bạn
trong
việc
truyền
đạt
và
diễn
giải
các
thông
điệp
không
lời.[1]
Nam
giới
và
nữ
giới
có
những
biểu
hiện
không
lời
khác
nhau.
Nói
chung,
phụ
nữ
thường
sử
dụng
sự
tiếp
xúc
bằng
mắt
và
nụ
cười
nhiều
hơn
nam
giới.
Phụ
nữ
dường
như
cũng
cho
và
nhận
những
đụng
chạm
cơ
thể
nhiều
hơn.[4]
- Nữ giới cũng thường hay ngắt lời hơn, lắng nghe nhiều hơn và diễn giải những biểu cảm trên nét mặt chính xác hơn nam giới.[4]
-
Điều
hòa
tín
hiệu
cảm
xúc.
Đây
là
phần
quan
trọng
cho
sự
thành
công
trong
giao
tiếp.
Khi
cảm
thấy
chìm
ngập
trong
cảm
xúc,
bạn
cần
hít
một
hơi
sâu
và
tìm
lại
cảm
giác
bình
tĩnh.
Lưu
ý
bất
cứ
các
dấu
hiệu
căng
thẳng
mà
bạn
đang
biểu
hiện
ra
ngoài
và
thả
lỏng:
Buông
nắm
tay,
không
nghiến
răng
và
thư
giãn
các
cơ
khác.
- Một nghiên cứu trong bảng xếp hạng Fortune 500 cho thấy, những người có khả năng kiềm chế cảm xúc một cách thích hợp (ví dụ như cố gắng không khóc khi bị chỉ trích) thường lấy được lòng tin của người khác.[5]
Cải thiện cách tương tác[sửa]
-
Đặt
ra
các
mục
tiêu.
Bạn
có
đạt
được
kết
quả
mong
muốn
khi
nói
chuyện
với
những
người
khác
không?
Dành
thời
gian
suy
nghĩ
về
cuộc
tương
tác
gần
đây
của
bạn.
Bạn
có
thu
được
điều
mà
bạn
muốn
từ
cuộc
trò
chuyện
đó
không
(ví
dụ
bạn
có
sức
thuyết
phục
không)?
Bạn
có
cảm
giác
người
đó
có
thực
sự
hiểu
bạn
không?
Nếu
câu
trả
lời
là
không,
bạn
hãy
suy
nghĩ
về
các
chiến
lược
có
thể
sử
dụng
để
đạt
được
kết
quả
mong
muốn.[6]
Sau
đây
là
một
số
chiến
lược
hiệu
quả:
- Có tính thuyết phục: Tập trung vào khía cạnh lý lẽ của người kia. Ví dụ, nếu muốn bạn cùng phòng của mình đem rác ra ngoài, bạn hãy giải thích rằng cả hai bạn phải chia sẻ việc nhà như nhau, và lần trước bạn đã làm việc đó rồi. Vì vậy lần này đến lượt cô ấy đem rác đi đổ.
- Dùng ngôn ngữ cơ thể nhiệt tình: nếu bạn nhận được phản ứng lạnh lùng khi thỉnh cầu điều gì đó, đầu tiên bạn hãy thử thiết lập mối quan hệ nồng ấm bằng ngôn ngữ cơ thể bằng cách nghiêng người ra phía trước khi nói chuyện với họ và áp dụng phương pháp lắng nghe tích cực.
- Lắng nghe: Đừng đơn điệu trong đối thoại. Thay vào đó, bạn hãy quan sát các phản ứng của mình và lắng nghe người kia nói. Tạo khoảng lặng và ra dấu hiệu rằng bạn đang lắng nghe như “anh nói tiếp đi”, “ờ, ờ” hoặc “thật à?”
- Khẳng định một cách có chiến lược: dùng “câu có chủ ngữ ở ngôi thứ nhất”, như “Tôi cảm thấy...”.[7] Cẩn thận không dùng quá nhiều những câu như vậy hoặc “câu có chủ ngữ ở ngôi thứ hai” như “Anh đang khiến tôi nổi điên.”[7]
-
Dùng
lối
truyền
đạt
có
hiệu
quả.
Dùng
lối
nói
đơn
giản,
trực
tiếp
để
đạt
được
điều
bạn
muốn
thay
vì
dùng
cách
nói
phức
tạp
và
gián
tiếp.[6]
Nếu
có
thể,
bạn
hãy
lập
dàn
ý
và
thực
hành
những
điều
sẽ
nói
để
bày
tỏ
mong
muốn
của
mình
với
tốc
độ
vừa
phải
và
thoải
mái.
Sự
truyền
đạt
hiệu
quả
không
chỉ
giúp
người
khác
hiểu
được
bạn,
mà
còn
cho
phép
bạn
nói
được
nhiều
ý
hơn
trong
cùng
khoảng
thời
gian.[1]
- Ví dụ như bạn muốn đề nghị sếp giao thêm việc cho bạn, thay vì nói: “Này anh, nếu anh thấy đây là ý kiến hay, tôi nghĩ rằng tôi muốn có cơ hội nhận thêm trách nhiệm và các công việc ở công ty”, bạn hãy nói: “Tôi hy vọng được nhận thêm nhiệm vụ nếu anh thấy phù hợp”.
-
Cho
người
kia
cơ
hội
để
nói.
Mọi
người
đều
muốn
đóng
góp
ngang
bằng
vào
cuộc
trò
chuyện.[1]
Để
người
kia
nói
nghĩa
là
bạn
cố
gắng
thoải
mái
với
những
khoảng
im
lặng,
nhưng
không
để
kéo
dài
quá
vài
giây.[1]
Khả
năng
tập
trung
vào
người
đối
thoại
trong
khi
trò
chuyện
khiến
người
đang
giao
tiếp
dường
như
có
sức
thuyết
phục
hơn.[8]
- Ví dụ, bạn thử chú ý thời lượng nói của bạn trong cuộc trò chuyện là bao lâu. Câu chuyện của bạn có kéo dài lắm không? Tóm tắt câu chuyện của mình và dừng lại để ra hiệu đến lượt người kia nói.
-
Biết
những
điều
làm
nên
cuộc
giao
tiếp
tốt.
Nói
chung,
có
năm
nguyên
tắc
biểu
hiện
cho
việc
truyền
đạt
có
hiệu
quả:
cung
cấp
thông
tin,
có
tính
liên
quan,
tính
trung
thực,
sự
lịch
thiệp
và
tính
khiêm
nhường.[9]
Khi
nghe
bạn
nói,
người
ta
thường
chờ
đợi
lời
nói
của
bạn
phải:
- cung cấp thông tin mà họ không biết
- có tính liên quan và gây chú ý cho mọi người trong cuộc
- trung thực (trừ khi bạn dùng lối châm biếm và mỉa mai)
- tuân theo phép lịch sự, chẳng hạn như dùng những từ ngữ như “làm ơn” hoặc “cảm ơn"
- tránh khoe khoang khoác lác hoặc coi mình là trung tâm
Điều khiển cảm giác của người khác về bạn[sửa]
-
Tìm
ra
điểm
chung.
Điều
này
có
thể
giúp
bạn
và
người
cùng
trò
chuyện
đạt
đến
mục
đích
của
bạn.[10]
Tìm
ra
những
tính
chất
cả
hai
cùng
có
và
xây
dựng
các
hiểu
biết
chung.
Ví
dụ,
dù
bất
đồng
về
việc
chọn
nhà
hàng,
nhưng
cả
hai
đồng
ý
rằng
mình
đang
đói,
vậy
thì
bạn
nên
tập
trung
vào
việc
cả
hai
cùng
đói
để
đi
đến
quyết
định.
- Nếu nhận thấy người kia phải vất vả để hiểu hoặc miễn cưỡng chấp nhận điểm chung giữa hai bên, bạn hãy tạm dừng cuộc đối thoại và quay lại sau. Ví dụ, bạn có thể nói, “cậu và tớ đều đang đói, vậy thì tại sao không để lần này tớ chọn nhà hàng, và lần sau đến lượt cậu chọn?”
-
Không
phỏng
đoán
hoặc
đưa
ra
giả
định.
Tốt
nhất
là
bạn
phải
hoàn
toàn
trực
tiếp
và
rõ
ràng
khi
giao
tiếp
với
người
khác.[1]
Việc
phỏng
đoán
hoặc
giả
định
có
thể
dẫn
đến
hiểu
lầm
và
gây
căng
thẳng
trong
các
mối
quan
hệ.[6]
Ví
dụ,
tưởng
tượng
bạn
đang
nói
chuyện
với
một
người
lớn
tuổi
và
bà
hỏi
lại
điều
bạn
vừa
nói.
Bạn
đừng
cho
rằng
bà
lãng
tai
do
đã
già
nên
chỉ
đơn
giản
lặp
lại
bằng
cách
nói
to
hơn.
- Nếu bối cảnh không rõ ràng, bạn hãy cố gắng đoán nhu cầu của người kia trước khi tiếp tục nói. Bạn có thể nói, “Xin lỗi, tôi nói như vậy có nhỏ quá không ạ?”
-
Không
ép
buộc
cuộc
đối
thoại.
Không
ai
muốn
có
cảm
giác
mình
không
có
quyền
lựa
chọn.
Nếu
bạn
cảm
thấy
như
mình
đang
dùng
“vũ
lực”
trong
cuộc
đối
thoại,
hoặc
đang
cố
ép
người
kia
làm
điều
bạn
muốn
bằng
cách
thô
bạo,
bạn
hãy
xem
xét
lại
chiến
lược
của
mình.
Cố
gắng
đạt
được
mục
đích
bằng
sự
thuyết
phục
và
truyền
đạt
trực
tiếp.
Bằng
cách
tiếp
cận
này,
bạn
có
thể
giữ
gìn
mối
quan
hệ
lâu
dài
và
sẽ
thành
công
hơn
về
tổng
thể.
- Ví dụ, tưởng tượng bạn muốn đi du lịch dài ngày bằng xe hơi với một người bạn, nhưng người bạn đó lại phải cấp cứu thú cưng của cô ấy đúng vào ngày lên đường nên không đi được. Thay vì làm cho cô bạn cảm thấy day dứt vì đã bỏ lỡ chuyến đi, bạn nên nói rằng bạn rất tiếc và ngỏ ý giúp đỡ. Tỏ ra thông cảm với hoàn cảnh của cô ấy.
Lời khuyên[sửa]
- Không phải tất cả các câu có chủ ngữ là “tôi” đều dễ được chấp nhận trong cuộc đối thoại. Các nghiên cứu đã cho thấy những câu như vậy có thể được coi là thù địch nếu đi kèm với những tuyên bố giận dữ như “Tôi đang tức giận đây”.[7]
- Bạn có thể diễn đạt sự buồn phiền thay vì giận dữ với những câu có chủ ngữ là “tôi”, như “tôi cảm thấy thật thất vọng” hoặc “tôi đang rối trí”, vì những câu như vậy có thể kêu gọi sự hợp tác từ người kia.[7]
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Greene, J. O., & Burleson, B. R. (Eds.). (2003). Handbook of communication and social interaction skills. Psychology Press.
- ↑ Ekman, P., & Friesen, W. V. (1969). Nonverbal leakage and clues to deception.Psychiatry, 32(1), 88-106.
- ↑ Akechi H, Senju A, Uibo H, Kikuchi Y, Hasegawa T, et al. (2013). Attention to Eye Contact in the West and East: Autonomic Responses and Evaluative Ratings. PLoS ONE 8(3): e59312.
- ↑ 4,0 4,1 Hall, J. A., Carter, J. D., & Horgan, T. G. (2000). Gender differences in nonverbal communication of emotion. Gender and emotion: Social psychological perspectives, 97-117.
- ↑ Goleman, D. (1998). Working with emotional intelligence. Bantam.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Berger, C. R. (1997). Planning strategic interaction. Lawrence Erlbaum Associates.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Kubany, E. S., Bauer, G. B., Muraoka, M. Y., Richard, D. C., & Read, P. (1995). Impact of labeled anger and blame in intimate relationships. Journal of social and clinical psychology, 14(1), 53-60.
- ↑ Rubin, R. B., & Martin, M. M. (1994). Development of a measure of interpersonal communication competence. Communication Research Reports,11(1), 33-44.Rubin, R. B., & Martin, M. M. (1994). Development of a measure of interpersonal communication competence. Communication Research Reports,11(1), 33-44.
- ↑ Grice, H. P., Cole, P., & Morgan, J. L. (1975). Syntax and semantics. Logic and conversation, 3, 41-58.
- ↑ Clark, H. H. (1994). Discourse in production.