Trị mụn đầu trắng

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Mụn đầu trắng là một loại mụn dưới dạng những nốt nhỏ, tròn, màu trắng, thường nổi trên da. Loại mụn này xuất hiện là do các tuyến nhờn ở da và các tế bao da chết tích tụ lại và làm bít lỗ chân lông. Bác sĩ da liễu gọi mụn đầu trắng là “mụn trứng cá đóng” vì chúng làm tắc nghẽn lỗ chân lông (không giống như mụn đầu đen làm to lỗ chân lông).[1] Cũng như các loại mụn khác, mụn đầu trắng có thể điều trị tại nhà một cách hiệu quả.

Các bước[sửa]

Điều trị Mụn đầu trắng tại Nhà[sửa]

  1. Rửa vùng da bị mụn mỗi ngày hai lần với xà phòng nhẹ dịu như Dove hoặc Cetaphil.[2] Việc rửa mặt quá thường xuyên, chà xát quá mạnh, dùng các loại mặt nạ hoặc sữa rửa mặt dưỡng ẩm khác có thể khiến tình trạng mụn nặng hơn.
  2. Thoa sản phẩm trị mụn không cần kê đơn có chứa benzoyl peroxide và a-xít salicylic. Điều quan trọng là bạn phải đợi 5-15 phút sau khi rửa mặt rồi mới bôi thuốc. Nếu bôi thuốc ngay sau khi rửa mặt, da có thể bị kích ứng và gây ra mụn đầu trắng.[3]
    • Benzoyl peroxide tiêu diệt vi khuẩn có trong lỗ chân lông khi mụn xuất hiện.[4] Chất này hiện diện trong nhiều loại sản phẩm, bao gồm sữa rửa mặt, lotion và thuốc mỡ. Cẩn thận khi bôi vì nó có thể làm ố bẩn hoặc bay màu vải bạn đang mặc.[5]
    • A-xít salicylic làm bong các tế bào da chết, giúp mở lỗ chân lông. Nó cũng giúp làm khô lượng dầu thừa là thủ phạm gây nên mụn đầu trắng. Vì là a-xít nên sản phẩm chứa a-xít salicylic khi bôi lên có thể gây cảm giác như kim châm.[6]
    • Với các loại thuốc này, bạn cần ngưng sử dụng và liên hệ với bác sĩ da liễu nếu thấy các triệu chứng sau: da rát hoặc ngứa ran, phồng giộp, đỏ hoặc sưng.
    • Không bôi quá nhiều! Dùng nhiều hơn liều được khuyến nghị không những không làm sạch da nhanh hơn mà còn gây kích ứng da, đỏ, sưng và mụn đầu trắng xuất hiện nhiều hơn.[7]
  3. Bôi tinh dầu trà lên da để chống mụn đầu trắng một cách tự nhiên. Dùng chế phẩm có chứa ít nhất 5% tinh dầu trà. Thấm tinh dầu vào một miếng bông và chấm lên vùng da mụn mỗi ngày một lần. Mặc dù có thể lâu thấy kết quả (khoảng ba tháng), các nghiên cứu chỉ ra rằng, tinh dầu trà mất nhiều thời gian hơn mới thấy được hiệu quả chống viêm nhưng ít tác dụng phụ hơn so với benzoyl peroxide.[8]
    • Nếu bị bệnh chàm hoặc các bệnh lý khác về da, tinh dầu trà có thể làm da bị kích ứng hơn. Không nuốt tinh dầu trà vì nó sẽ gây độc.[9]
    • Để có kết quả nhanh hơn một chút, bạn bôi tinh dầu trà lên da hai lần một ngày, mỗi lần 20 phút, sau đó rửa sạch bằng sữa rửa mặt nhẹ. Duy trì chế độ này trong 45 ngày.[10]
  4. Kiên nhẫn chờ tác dụng của thuốc. Không như quảng cáo, những sản phẩm làm sạch da không thể có tác dụng tức thì. Có thể cần phải mất 6- 8 tuần mới thấy sự cải thiện, và mất đến 6 tháng mới có thể sạch mụn. Bạn hãy kiên nhẫn và tiếp tục duy trì chế độ chăm sóc da.[3]

Nhờ Hỗ trợ Chuyên môn[sửa]

  1. Biết nguyên nhân gây mụn đầu trắng. Mụn đầu trắng là những nốt nhỏ màu trắng trên da. Đây thường là dạng mụn trứng cá nhẹ nhất, nhưng cũng có thể xuất hiện bên cạnh các loại mụn khác. Mụn đầu trắng và các loại mụn khác có thể do nhiều nguyên nhân gây ra. Việc biết mụn đầu trắng hình thành như thế nào có thể giúp bạn quyết định cách trị liệu.
    • Sự thay đổi hormon trong cơ thể xảy ra vào các thời kỳ dậy thì, thai nghén hoặc mãn kinh có thể gây nổi mụn. Gần 85% người từ 12 -14 tuổi bị nổi mụn ở dạng nào đó.[11] Sự thay đổi khi dùng thuốc như thuốc tránh thai có chứa nội tiết tố và một số thuốc điều trị tâm thần có thể gây nổi mụn.
    • Sự sản sinh bã nhờn quá mức cũng góp phần gây ra mụn đầu trắng và các loại mụn khác. Bã nhờn là một chất dầu sinh ra từ nang lông có thể khiến mụn đầu trắng và các dạng mụn khác bùng phát khi thấm qua da quá nhiều. Đa số các nang lông trên cơ thể đều tiết ra bã nhờn, do đó ngoài da mặt ra, các vùng da khác cũng có thể nổi mụn đầu trắng.[11]
    • Một số người dường như có gen di truyền dễ nổi mụn hơn. Người da trắng thường có khả năng nổi mụn đầu trắng cao hơn các chủng tộc khác, và xu hướng này cũng có thể di truyền qua nhiều thế hệ trong gia đình.[11]
    • Mụn đầu trắng xuất hiện do nhiều nguyên nhân, và bạn không thể tự mình xử lý được tất cả. Nếu da của bạn không đáp ứng với các cách trị liệu ở nhà, tốt nhất là bạn nên đến bác sĩ, ngay cả khi tình trạng mụn không trầm trọng lắm. Có thể bạn gặp những vấn đề tiềm ẩn khác về sức khỏe góp phần gây ra mụn đầu trắng.
  2. Kiểm tra da. Nếu đã điều trị mụn đầu trắng ở nhà sau 4- 8 tuần nhưng không thấy tiến triển, có lẽ đã đến lúc phải đánh giá lại tình trạng của bạn. Viện da liễu Hoa Kỳ có một trang hướng dẫn online để giúp bạn nhận biết những triệu chứng mụn, nhưng điều này không thay thế được lời khuyên chuyên môn.
  3. Đến gặp bác sĩ tổng quát. Nếu tình trạng mụn đầu trắng trở nên trầm trọng hoặc không tiến triển với các phương pháp trị liệu ở nhà, bác sĩ có thể kê toa cho bạn cả thuốc uống và thuốc bôi mạnh hơn các loại thuốc không kê toa. Các loại thuốc này thường có tác dụng trong vài tuần. Nếu mụn đầu trắng vẫn không thuyên giảm nhiều, bạn hãy nhờ bác sĩ giới thiệu cho bạn một bác sĩ da liễu.
    • Bác sĩ điều trị có thể kê toa thuốc kháng sinh để giảm sự phát triển của vi khuẩn gây mụn trên da (vi khuẩn P. acnes). Một số thuốc kháng sinh thông dụng dùng để uống gồm có erythromycin, tetracycline và các chất dẫn xuất, và thuốc tránh thai (cho phụ nữ). Bác sĩ cũng có thể kê các loại thuốc bôi kháng khuẩn như benzoyl peroxide hoặc a-xít azelaic.[12]
    • Một vài chương trình bảo hiểm y tế ở Mỹ đòi hỏi phải có sự giới thiệu của bác sĩ điều trị tổng quát để bạn có thể đến gặp bác sĩ da liễu, và đến bác sĩ da liễu thường đắt tiền hơn là đến bác sĩ điều trị tổng quát. Để tránh bị bất ngờ về giá cả, bạn hãy hỏi nhà cung cấp bảo hiểm y tế trước khi hẹn gặp bác sĩ.
  4. Hỏi bác sĩ về thuốc bôi retinoids. Thuốc bôi retinoids có nguồn gốc từ vitamin A và có tác dụng mở lỗ chân lông, giúp loại bỏ mụn đầu trắng và ngăn ngừa chúng quay trở lại. Có thể xảy ra tác dụng phụ nhẹ như kích ứng da, và một số loại thuốc bôi (như tazarotene) không dành cho phụ nữ mang thai.
    • Một số loại kem không kê toa có chứa retinoids, nhưng bác sĩ có thể kê toa thuốc bôi mạnh đặc trị mụn đầu trắng và các loại mụn khác. Tốt nhất là bạn nên tìm lời khuyên của bác sĩ.
  5. Đến bác sĩ da liễu. Nếu tình trạng mụn không đáp ứng với các cách trị liệu ở nhà và thuốc kê toa bởi bác sĩ tổng quát, bạn cần phải đến bác sĩ da liễu. Bạn cũng nên đến bác sĩ da liễu nếu thấy có mụn bọc hoặc mụn mủ. Mụn bọc là những nốt mụn cứng nằm dưới da, và mụn mủ làm tắc nghẽn lỗ chân lông thường to, đỏ và đau khi chạm vào.[13] Cả hai loại mụn này có thể gây sẹo vĩnh viễn nếu không được điều trị chuyên khoa.
    • Bác sĩ da liễu có nhiều lựa chọn mà không thể có ở nhà. Ngoài thuốc bôi và thuốc uống, bác sĩ da liễu có thể đề nghị liệu pháp laser, lột da bằng hóa chất, thậm chí giải phẫu tùy vào tình trạng mụn của bạn.[14]
  6. Tham khảo bác sĩ da liễu về thủ thuật hút mụn. Bác sĩ da liễu có thể lấy những mụn đầu đen và mụn đầu trắng ra bằng cách dùng dụng cụ hút vô trùng để đánh bật chất cặn bã bít lỗ chân lông. Họ cũng có thể dùng phương pháp microdermabrasion để lột bỏ lớp da chết và làm mở các lỗ chân lông nhỏ bị tắc nghẽn.[15]
    • Bạn không nên tự tìm cách lấy mụn ra. Việc nặn, cậy, chọc hoặc dùng dụng cụ để tự lấy mụn ra tại nhà có thể làm tình trạng mụn đầu trắng nặng hơn, vì việc đó có thể sẽ đẩy các vật chất có trong mụn vào sâu hơn trong da.[16] Cố gắng lấy mụn ra ở nhà cũng có thể gây ra nhiễm trùng nghiêm trọng và dẫn đến sẹo vĩnh viễn.[17]
  7. Hỏi bác sĩ da liễu về thuốc isotretinoin. Isotretinoin là một loại dược chất cần toa bác sĩ, có tác dụng giảm tiết dầu trên mặt (bã nhờn), một trong những chất làm tắc nghẽn chân lông và gây mụn đầu trắng.[18] Nó cũng giúp giảm sưng viêm và giảm vi khuẩn P. acnes. trên da.[19] 85% bệnh nhân trong tình trạng mụn nghiêm trọng đã vĩnh viễn sạch mụn sau 4-5 tháng điều trị bằng isotretinoin.
    • Isotretinoin có trong các nhãn thuốc có tên thương mại như Absorica®, Accutane®, Amnesteem®, Claravis®, Myorisan®, Sotret®, và Zenatane™. Nó có dạng thức chung và thường được dùng qua đường uống.[18]
    • Isotretinoin có những tác dụng phụ tiềm tàng như phát triển bệnh viêm ruột hoặc rối loạn tâm thần và dẫn đến những nguy cơ tiềm ẩn. Thuốc này chỉ được kê toa trong các trường hợp nặng.[20]
    • Do tính nghiêm trọng của vài tác dụng phụ này, những bệnh nhân được kê toa thuốc isotretinoin phải gia nhập chương trình ipledge™ do FDA thành lập. Ngoài ra, phụ nữ đang dùng isotretinoin nên tránh mang thai, và không dùng isotretinoin khi đang mang thai. Những người dùng isotretinoin để điều trị cũng không được hiến máu, đồng thời phải tránh ánh nắng mặt trời.[19]
  8. Bạn nên nhớ rằng trị mụn đầu trắng cần thời gian và đòi hỏi sự duy trì mới đem lại hiệu quả. Ngay cả những cách điều trị bằng thuốc uống và thuốc bôi được kê toa cũng phải có thời gian để phát huy tác dụng. Thủ thuật lấy mụn ra có hiệu quả nhanh hơn, nhưng cũng khá đắt tiền. Trong mọi trường hợp, bạn cần tiếp tục duy trì các phương pháp trị liệu để giữ một làn da sạch mụn.

Ngăn ngừa Mụn đầu trắng[sửa]

  1. Nhẹ nhàng rửa sạch da. Việc chà xát, nhất là khi dùng bọt biển hoặc khăn "làm bong da" thực ra có thể làm xấu thêm tình trạng mụn đầu trắng vì nó gây kích ứng da. Viện da liễu Hoa Kỳ khuyến nghị chỉ nên dùng ngón tay rửa nhẹ nhàng với sữa rửa mặt không có các hạt mài mòn.[21] Dùng ngón tay mát –xa trên da với xà phòng cũng đã đủ làm sạch da.
  2. Tránh dùng một số sản phẩm chăm sóc da. Những sản phẩm chăm sóc da như chất làm se da, mặt nạ, toner (nước hoa hồng) và xà phòng tẩy tế bào chết thực ra có thể gây kích ứng và khiến da dễ nổi mụn.
    • Thoa cồn cũng có thể gây kích ứng da và nổi mụn.
    • Các sản phẩm chăm sóc da có chứa dầu cũng không phải là lựa chọn tốt nếu bạn có làn da dễ nổi mụn. Nhiều loại mỹ phẩm và kem chống nắng chứa dầu có thể làm bít lỗ chân lông và dẫn đến mụn đầu trắng. Viện da liễu Hoa Kỳ khuyên bạn nên dùng các sản phẩm có ghi “không chứa dầu”, “không bít lỗ chân lông”, hoặc “không gây mụn”.[22]
    • Tránh các loại kem nền dày và mỹ phẩm dạng kem nếu có thể. Những loại này là thủ phạm số một gây bít lỗ chân lông.[7]
  3. Thoa thuốc trước khi trang điểm. Mỹ phẩm không chứa dầu tốt cho da hơn các loại có chứa dầu, nhưng vẫn là vấn đề nếu nó cản trở thuốc trị mụn phát huy tác dụng. Bạn hãy thoa thuốc trước, sau đó trang điểm để có hiệu quả nhất.
  4. Tránh để mọi thứ có dầu dính vào mặt. Ngoài việc tránh các sản phẩm chăm sóc da chứa dầu, bạn cũng có thể ngăn ngừa nổi mụn bằng cách không dùng sản phẩm chăm sóc tóc chứa dầu, không sờ và cậy mặt (da tay có dầu tự nhiên, và vi khuẩn trên đó có thể gây nổi mụn).
  5. Tránh cậy hoặc nặn mụn đầu trắng. Mặc dù khó cưỡng lại ý muốn loại bỏ mụn bằng cách cậy hoặc nặn, nhưng hành động này có thể làm da sưng thêm, khiến tình trạng mụn xấu hơn, tăng khả năng nhiễm trùng và làm chậm quá trình chữa lành của da. Bỏ tay ra xa bạn nhé![22]
  6. Dùng giấy thấm dầu. Bạn có thể mua giấy thấm dầu ở các hiệu thuốc hoặc cửa hàng mỹ phẩm. Nếu da có nhiều dầu, giấy thấm dầu sẽ giúp thấm bớt lượng dầu thừa trên da mà không gây kích ứng.
  7. Tránh ánh nắng mặt trời. Phun da nâu hoặc việc phơi da ngoài trời khá phổ biến, nhưng những việc đó không tốt cho da. Phun da nâu có thể tăng nguy cơ ung thư da lên đến 75%. Ngoài ra, một số thuốc trị mụn khiến da nhạy cảm hơn với ánh nắng mặt trời, do đó khiến da bị tổn thương hơn nếu bạn làm nâu da.[21]
  8. Tiếp tục chế độ chăm sóc da. Bạn có thể bị cám dỗ bởi ý nghĩ ngừng bôi thuốc khi đã hết mụn. Tuy nhiên các bác sĩ da liễu khuyên nên tiếp tục dùng ít nhất một loại thuốc bôi trị mụn ngay cả sau khi da đã sạch mụn để ngăn ngừa mụn xuất hiện trở lại. Bạn nên nhớ: phòng bệnh hơn chữa bệnh![23]

Lời khuyên[sửa]

  • Cạo râu cẩn thận khi bị nổi mụn. Làm mềm râu với xà phòng và nước ấm trước khi cạo. Dùng dao cạo râu sắc cạo nhẹ nhàng để tránh làm vỡ hoặc kích ứng mụn, vì mụn bị vỡ có thể để lại sẹo.
  • Một chuyện hoang đường là vệ sinh kém gây ra mụn. Điều này là không đúng! Mụn đầu trắng và mụn đầu đen có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, từ stress, dị ứng, cho đến việc mãn kinh. Đừng buồn nếu thỉnh thoảng bạn bị nổi mụn; ai cũng thế cả.
  • Một số người tin rằng chế độ ăn cũng gây ra mụn. Tuy nhiên, không có sự liên hệ cụ thể nào giữa mụn đầu trắng và thức ăn cả.[24] Món pizza phô mai hoặc chiếc bánh kẹp béo ngậy có thể không phải là các thức ăn lành mạnh, nhưng chúng không gây nổi mụn.

Cảnh báo[sửa]

  • Không dùng những hệ thống chăm sóc da khuyến khích sử dụng các sản phẩm gốc alcohol như chất làm se da hoặc toner (nước hoa hồng). Cho dù có đắt đỏ và được quảng cáo là “hiệu nghiệm”, các chế độ chăm sóc da như vậy có thể khiến da sưng đỏ và gây ra mụn đầu trắng.
  • Giá cả chưa chắc đã tương đồng với chất lượng. Khi mua thuốc bôi trị mụn, bạn hãy tìm nồng độ benzoyl peroxide và a-xít salicylic trong sản phẩm: Theo quy định của FDA, các thuốc không kê toa phải có nồng độ benzoyl peroxide từ 2,5% đến 10%,[25] và nồng độ a-xít salicylic từ 0,5% đến 2%.[26] Bất cứ loại thuốc nào có chứa hai dược chất này đều có tác dụng trị mụn đầu trắng. Không cần thiết phải tốn thêm tiền cho các nhãn hàng nổi tiếng vì thị hiếu.
  • Không bao giờ cố gắng lấy mụn đầu trắng ra ở nhà. Cậy, nặn, chọc vỡ hoặc dùng các dụng cụ nặn mụn không kê toa mua ở hiệu thuốc có thể làm tình trạng mụn nặng hơn, gây nhiễm trùng nghiêm trọng (kể cả nhiễm trùng khuẩn tụ cầu), dẫn đến hậu quả là da sẽ bị tổn thương vĩnh viễn và để lại sẹo.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]

  1. http://www.skincarephysicians.com/acnenet/acne.html
  2. http://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/acne/acne-vulgaris-treatment-overview
  3. 3,0 3,1 http://www.skincarephysicians.com/acnenet/twelve_results.html
  4. http://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/acne/tc/acne-treatment-with-benzoyl-peroxide-topic-overview
  5. https://www.aad.org/dermatology-a-to-z/for-kids/about-skin/acne-pimples-and-zits/treating-pimples
  6. http://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/acne/tc/acne-treatment-with-salicylic-acid-topic-overview
  7. 7,0 7,1 http://www.skincarephysicians.com/acnenet/FAQ.html
  8. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2145499
  9. http://www.mayoclinic.org/drugs-supplements/tea-tree-oil/background/hrb-20060086
  10. http://www.mayoclinic.org/drugs-supplements/tea-tree-oil/dosing/hrb-20060086
  11. 11,0 11,1 11,2 http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/tutorials/acne/dm019104.pdf
  12. http://www.skincarephysicians.com/acnenet/prescriptmeds.html
  13. https://www.aad.org/dermatology-a-to-z/diseases-and-treatments/a---d/acne/signs-symptoms
  14. https://www.aad.org/dermatology-a-to-z/diseases-and-treatments/a---d/acne/diagnosis-treatment
  15. http://www.aocd.org/?page=Acne
  16. http://www.drwhitneybowe.com/articles/Procedural%20Treatments%20for%20Acne.%20Chapter.%20Acne%20Text.pdf
  17. http://www.skincarephysicians.com/acnenet/physicalprocedures.html
  18. 18,0 18,1 http://www.webmd.com/drugs/2/drug-6662/isotretinoin-oral/details
  19. 19,0 19,1 https://www.aad.org/dermatology-a-to-z/diseases-and-treatments/i---l/isotretinoin/questions-patients-ask
  20. https://www.aad.org/Forms/Policies/Uploads/PS/PS-Isotretinoin.pdf
  21. 21,0 21,1 https://www.aad.org/dermatology-a-to-z/diseases-and-treatments/a---d/acne/tips
  22. 22,0 22,1 http://www.skincarephysicians.com/acnenet/acne_care_taboos.html
  23. http://www.skincarephysicians.com/acnenet/treatment.html
  24. http://www.skincarephysicians.com/acnenet/myths.html
  25. http://www.regulations.gov/#%21documentDetail;D=FDA-1981-N-0114-0001
  26. http://www.fda.gov/downloads/Drugs/Guidances/UCM259744.pdf

Liên kết đến đây