Đối phó với người lạm dụng ma túy hoặc rượu bia

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Lạm dụng ma túy hoặc rượu bia là căn bệnh phức tạp. “Nghiện ngập” là tình trạng gây rối loạn dây thần kinh của hệ thống củng cố, tạo động lực, và ghi nhớ của não. Nó sẽ khiến người nghiện tìm kiếm phần thưởng hoặc niềm tin thông qua việc sử dụng chất gây nghiện, bất chấp nguy cơ nghiêm trọng có thể xảy ra cho bản thân, sức khỏe, và xã hội.[1] Có khá nhiều yếu tố góp phần vào tình trạng nghiện ngập và lệ thuộc vào chất gây nghiện, bao gồm tiểu sử của người đó, trải nghiệm cá nhân, xã hội, và nhân tố tâm lý. Ví tính phức tạp của nó, cơn nghiện cần phải được điều trị bởi chuyên gia. Để giúp người khác đối phó với ma túy hoặc rượu bia, bạn có thể tìm hiểu về vấn đề lạm dụng chất gây nghiện, cung cấp sự trợ giúp, và chăm sóc bản thân để có thể trở nên mạnh mẽ hơn.[2]

Các bước[sửa]

Trở nên mạnh mẽ[sửa]

  1. Xác định điều mà bạn có thể thay đổi. Cố gắng thay đổi hành động của người khác thường kết thúc bằng sự bực bội vì bạn không thể kiểm soát hành vi của người khác. Tuy nhiên, bạn có thể thay đổi hành vi của chính mình.
    • Ví dụ, nếu bạn của bạn đang gặp khó khăn với rượu bia, bạn nên tránh uống rượu bia khi ở cạnh họ. Cung cấp cho họ tùy chọn khác để giao thiệp xã hội, như đi xem phim thay vì đi nhậu.
    • Bạn nên nhớ rằng bạn không chịu trách nhiệm cho hành vi của người khác, cũng như hậu quả mà chúng đem lại. Ví dụ, nếu tình trạng lạm dụng chất gây nghiện của người đó đang can thiệp vào khả năng duy trì công việc của họ, bạn không có trách nhiệm phải thay mặt họ thực hiện nhiệm vụ mà họ chưa hoàn tất. Hành động này sẽ chỉ khiến người đó tiếp tục lạm dụng chất gây nghiện.[2]
    • Bạn không cần phải viện cớ hoặc bao che cho họ. Bạn không nên cho người đó tiền để mua chất gây nghiện.
  2. Thiết lập ranh giới. Ranh giới được hình thành để bảo vệ cả hai bạn. Chúng sẽ giúp bảo vệ bạn khỏi cảm giác bị bạo hành, thao túng, hoặc gặp nguy hiểm. Chúng có thể giúp người mà bạn yêu thương biết rõ về hành vi có thể và không thể chấp nhận.[3]
    • Cân nhắc hành động mà bạn sẵn sàng “du di”, và hành vi bạn sẽ xử lý một cách “nghiêm ngặt”.
    • Ví dụ, có thể người đó có thái độ thù địch hoặc thô lỗ với bạn, đặc biệt khi họ đang sử dụng chất gây nghiện. Đây là hành vi không thể chấp nhận được, nhưng tùy thuộc vào mối quan hệ của bạn, bạn có thể sẵn sàng chịu đựng nó đến một mức độ nào đó.
    • Tuy nhiên, bạo hành thể chất hoặc tâm lý kéo dài sẽ gây tổn hại đáng kể. Điều này đặc biệt đúng nếu có sự hiện diện của trẻ nhỏ. Mặc dù sẽ khá khó khăn, thiết lập ranh giới cứng rắn và nghiêm cấm hoàn toàn loại hành vi này là rất quan trọng trong việc bảo vệ bạn và người bị ảnh hưởng bởi hành vi của người nghiện.[4][5]
  3. Kiên quyết với ranh giới của mình. Duy trì sự khỏe mạnh và an toàn của bản thân và đối mặt với định kiến cũng như giả định liên quan đến việc sử dụng chất gây nghiện chỉ cách nhau đôi chút. Điều quan trọng là người gặp vấn đề với chất gây nghiện biết rõ rằng bạn sẽ không cho phép họ bắt nạt hoặc thao túng để trở thành người hỗ trợ họ với tình trạng nghiện ngập. Tuy nhiên, người đó cũng cần phải hiểu rằng bạn là nguồn trợ giúp họ cần, chứ không phải là nguồn cung cấp hành vi mà họ muốn.[6]
    • Thực thi hậu quả, đặc biệt đối với vi phạm mà bạn sẽ xử lý nghiêm ngặt. Chúng có thể là điều nhỏ nhặt, chẳng hạn như dời lại kế hoạch đi chơi cùng người đó. Hoặc, to tát hơn như rời khỏi nhà hoặc tạo tài khoản ngân hàng riêng biệt.[7]
    • Trở nên mềm dẻo và đặt bản thân vào tình thế nguy hiểm là hai điều hoàn toàn khác nhau. Nếu bạn tin rằng bạn đang gặp nguy với người sử dụng ma túy và rượu bia, bạn nên gọi giúp đỡ và thoát khỏi tình huống đó. Bạn có thể gọi điện đến số 112, dịch vụ khẩn cấp, và nhiều đường dây nóng khác.[8] Rượu bia và ma túy có thể hình thành hành vi không thể lường trước ngay cả ở người không có tiền sử thực hiện những hành động này.[9]
  4. Tìm kiếm sự trợ giúp cho chính mình. Chăm sóc hoặc thậm chí là tương tác với người đang gặp vấn đề với ma túy hoặc rượu bia sẽ khá khó khăn cho cảm xúc, tinh thần, và thể chất của bạn. Bạn sẽ nhận thấy rằng tìm kiếm nguồn giúp đỡ của riêng mình sẽ khá hữu ích, như nhóm hỗ trợ hoặc người tư vấn.
    • Người Nghiện Ma túy Vô danh và Người Nghiện Rượu bia Vô danh là mạng lưới hỗ trợ gia đình và bạn bè của người đang gặp khó khăn với ma túy hoặc rượu bia. Người Nghiện Ma túy Vô danh thường tổ chức các buổi họp mặt để giúp đỡ gia đình hoặc bạn bè của người đang lạm dụng ma túy.[10] Người Nghiện Rượu bia Vô danh sẽ có những buổi gặp gỡ để giúp đỡ gia đình và bạn bè của người lạm dụng rượu bia.[11]
    • Bạn cũng có thể đến gặp nhà trị liệu, đặc biệt nếu bạn có cảm giác tội lỗi hoặc có trách nhiệm với người khác. Trong nhiều trường hợp, người đó có thể lựa chọn ma túy hoặc rượu bia thay vì bạn, và nhà trị liệu sẽ giúp bạn vượt qua vấn đề này.
  5. Luyện tập cách tự chăm sóc bản thân. Bạn cần phải chăm sóc cơ thể, cũng như cảm xúc của mình. Chăm sóc người khác là trải nghiệm rất căng thẳng, và có thể làm tăng nguy cơ bị ốm của bạn.[12] Chăm sóc bản thân một cách phù hợp sẽ thiết lập ví dụ tốt cho người thân yêu của bạn.
    • Ngủ đủ giấc. Cố gắng tránh xa chất kích thích vào buổi tối. Không xem màn hình điện tử một vài giờ và xây dựng “thói quen” đều đặn trước khi ngủ.[13]
    • Ăn uống lành mạnh. Ăn nhiều rau củ, hoa quả, và carbohydrate phức hợp có hàm lượng chất xơ cao. Căng thẳng sẽ tàn phá hệ miễn dịch của bạn, và chất chống oxy hóa có trong rau củ, hoa quả sẽ giúp cải thiện khả năng chống lại bệnh tật của cơ thể. Carbohydrate phức hợp, như khoai lang, gạo nâu, và legume, sẽ giúp não giải phóng serotonin, một loại nội tiết tố đem lại sự thư giãn.[14]
    • Tập thể dục. Tập thể dục không chỉ giúp bạn trở nên cân đối, mà còn giảm thiểu ảnh hưởng của căng thẳng.[15] Bài tập tập trung vào nhịp hít thở và chánh niệm, như Yoga và Thái cực quyền, sẽ khá có ích.
    • Giảm căng thẳng. Thiền sẽ giúp ích cho bạn. Nghe nhạc nhẹ, chậm, cũng sẽ giúp bạn thư giãn.[16] Bài tập hít thở, như hít thở sâu, sẽ khiến bạn cảm thấy bình tĩnh và thậm chí là hạ huyết áp.[17]
  6. Chấp nhận giới hạn của mình. Chăm sóc và giúp đỡ người đang gặp khó khăn với ma túy hoặc lạm dụng rượu bia có thể rất mệt mỏi. Không nên ôm đồm quá nhiều công việc cùng một lúc, hoặc dấn thân vào tình huống nguy hiểm. Nếu bạn không chăm sóc bản thân, bạn cũng sẽ không có khả năng chăm sóc cho người khác. Tôn trọng giới hạn và chăm sóc cho chính mình không phải là điều đáng xấu hổ.[18][7]
    • Người sử dụng rượu bia và/hoặc ma túy sẽ đổ lỗi cho bạn cho vấn đề của mình. Họ sẽ cố gắng thao túng bạn bằng cách đe dọa sử dụng hoặc tự làm hại bản thân nếu bạn không cho họ có được điều họ muốn. Bạn cần phải nhắc nhở chính mình rằng bạn không phải là người chịu trách nhiệm cho hành động của bất kỳ ai khác ngoài bạn.[6]
    • Ma túy và rượu bia sẽ khiến con người phủ nhận mức độ nghiêm trọng của vấn đề mà họ đang gặp phải. Họ sẽ nói dối về hành vi của mình với bạn. Họ có thể đánh cắp hoặc thậm chí là đe dọa hoặc sử dụng bạo lực để giành được nhiều chất gây nghiện hơn. Tách bản thân khỏi tình huống có lẽ là lựa chọn tốt nhất dành cho bạn.[19]

Cung cấp sự trợ giúp[sửa]

  1. Trò chuyện với người đó. Trên hết, bạn cần phải bày tỏ sự quan tâm của mình đối với người đó. Hãy nói cho họ biết rằng bạn yêu họ và bạn lo lắng về hành vi mà bạn đã thấy. Cung cấp sự giúp đỡ một cách cụ thể, như sẵn sàng cùng người đó tìm kiếm sự trợ giúp.[2]
    • Không nên dùng cảm xúc để khiến đối phương cảm thấy “có lỗi”. Điều này sẽ chỉ làm cho thôi thúc lạm dụng chất gây nghiện trở nên tồi tệ hơn.[18]
    • Không nên cố gắng trò chuyện với người đó khi họ đang chịu ảnh hưởng của ma túy hoặc rượu bia. Tư duy của người đó không đang trong trạng thái phù hợp, và khả năng đánh giá của họ có thể bị suy yếu.[20]
  2. Tìm kiếm nguồn trợ giúp trong khu vực. Có nhiều nguồn giúp đỡ vấn đề lạm dụng chất gây nghiện, và một số dịch vụ hoàn toàn miễn phí hoặc có phí rất thấp. Tùy chọn nổi tiếng và thành công nhất là chương trình của nhóm trợ giúp theo quy trình, như Người Nghiện Rượu Vô danh.[21] Chúng rất đáng giá vì nhiều lý do, nhưng đặc biệt là vì chúng nhấn mạnh việc xây dựng và củng cố mạng lưới hỗ trợ xã hội mạnh mẽ.[22] Các mạng lưới này, thường bao gồm 24 giờ hướng dẫn và một cộng đồng những người cùng chia sẻ trải nghiệm tương tự, thường rất hữu ích cho cả người đang gặp khó khăn và người đang cố gắng ngừng sử dụng chất gây nghiện.[23]
    • Chương trình “quản lý dự phòng” rất có ích trong việc điều trị tình trạng lạm dụng rượu bia, chất kích thích, thuốc giảm đau nhóm opioid, cần sa, và nicotin. Các chương trình này thường được tổ chức tại trạm y tế địa phương và bao gồm việc cung cấp “phần thưởng” hoặc biện pháp củng cố tích cực khác để người nghiện tránh xa chất gây nghiện.[24]
  3. Cân nhắc tham gia trị liệu. Nhiều nhà tư vấn và nhà trị liệu được đào tạo để cung cấp sự trợ giúp cho người gặp khó khăn với nghiện ngập. Bởi vì nghiện thường sẽ kèm theo vấn đề tâm lý khác, ví dụ như trầm cảm, rối loạn căng thẳng sau chấn thương (PTSD), hoặc lo lắng, tìm kiếm sự trợ giúp từ phía chuyên gia sức khỏe tâm thần sẽ giúp người đó xác định một vài nguyên nhân ẩn sau việc lạm dụng chất gây nghiện.[25]
    • Trị liệu gia đình sẽ là tùy chọn khá tốt nếu người mà bạn đang giúp đỡ là họ hàng hoặc người yêu của bạn. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng Trị liệu Hành vi Gia đình (FBT) sẽ giúp thay đổi khuôn khổ rối loạn trong mối quan hệ gia đình, khuôn khổ góp phần hình thành hoặc làm trầm trọng thêm tình trạng lạm dụng chất gây nghiện. Đồng thời, phương pháp này cũng sẽ hướng dẫn bạn và người đang gặp khó khăn đối phó với với sự nghiện ngập.[26]
    • Liệu pháp Nhận thức-Hành vi (CBT) sẽ đem lại hiệu quả trong việc điều trị thói quen lạm dụng rượu bia, cần sa, cocain, ma túy đá (methamphetamine), và nicotin.[27] CBT tập trung vào việc nâng cao khả năng tự chủ bằng cách hướng dẫn người nghiện xác định và thách thức suy nghĩ cũng như hành vi khó hiểu của mình.
    • Liệu pháp Củng cố Động cơ Thúc đẩy (MET) có thể được sử dụng để giúp người đó vượt qua sự kháng cự trong việc bắt đầu kế hoạch trị liệu cho việc lạm dụng chất gây nghiện. Biện pháp này đặc biệt rất hiệu quả đối với người lạm dụng rượu bia hoặc cần sa và không thật sự đem lại kết quả cho người lạm dụng các loại ma túy khác, như cocain hoặc heroin.[24]
  4. Xem xét tìm đến trung tâm phục hồi chức năng nội trú. Nếu bạn cảm thấy lo lắng, trung tâm phục hồi chức năng sẽ là nơi phù hợp. Những chương trình này đặc biệt quan trọng cho người sử dụng chất gây nghiện như cocain, crack, heroin, hoặc một vài loại thuốc kê toa cụ thể. Cai nghiện chúng cần phải được quản lý bởi chuyên gia y tế; thay đổi quyết liệt hoặc đột ngột trong việc sử dụng những chất này sẽ gây biến chứng nghiêm trọng hoặc thậm chí là tử vong.[28]
    • Trung tâm phục hồi sẽ tách bệnh nhân khỏi tình huống bên ngoài một cách tuyệt đối. Người bệnh sẽ được “thanh lọc” dưới sự giám sát y tế. Thông thường, các trung tâm này sẽ phối hợp quản lý y tế với tư vấn hoặc chương trình giáo dục khác.[29]
    • Chương trình nội trú sẽ chăm sóc cũng như giám sát người nghiện suốt 24 giờ, và điều này rất hữu ích cho người đang khao khát tìm kiếm và lạm dụng chất gây nghiện.[30]
    • Trung tâm cũng sẽ loại bỏ tác nhân kích thích trong xã hội và môi trường. Ví dụ, người đó sẽ dễ sử dụng chất gây nghiện nếu họ ở cạnh bạn bè cũng thực hiện điều này, hoặc nếu họ đang có mặt ở nơi có liên quan đến việc sử dụng chất gây nghiện.
    • Chương trình cai nghiện có thể đắt tiền và đòi hỏi sự cam kết khá đáng kể về mặt thời gian. Trong nhiều trường hợp, người đó cần phải sẵn sàng cho việc cai nghiện.
    • Chỉ “thanh lọc” thôi là chưa đủ để vượt qua cơn nghiện. Thay đổi hành vi, như được khuyến khích bởi phương pháp điều trị, là rất cần thiết để có thể hồi phục hoàn toàn.[29]
    • Bạn có thể tìm kiếm địa chỉ của "Trung tâm Cai nghiện" trên nhiều trang web như Trung tâm Cai nghiện ở Hà Nội Vietask.
  5. Tham khảo ý kiến bác sĩ. Nếu cơ sở nội trú không phù hợp và quá tốn kém, người gặp vấn đề với chất gây nghiện nên tham khảo ý kiến bác sĩ về kế hoạch điều trị. Người đó cần phải được giám sát y tế khi tiến hành kế hoạch này để tránh biến chứng nghiêm trọng hoặc thậm chí là tử vong.
    • Trang web Danh bạ Bác sĩ có cung cấp chức năng “Tìm kiếm Bác sĩ”.[31] hoặc bạn cũng có thể tìm kiếm tại trang Vietask.[32]
    • Bác sĩ hoặc nhà cung cấp biện pháp điều trị cũng sẽ giúp bạn tìm cách để trợ giúp người bệnh trong suốt quá trình thực hiện kế hoạch.[33]
  6. Bạn nên nhớ rằng không có bất kỳ một giải pháp tuyệt đối nào cho vấn đề này. Tình huống của mỗi người mỗi khác, và vì vậy, cách điều trị cho người đó cần phải được điều chỉnh để phù hợp với tình hình của họ. Có thể bạn sẽ cần phải khám phá nhiều biện pháp hỗ trợ và điều trị khác nhau trước khi xác định phương thức hữu hiệu nhất.[34]
    • Bạn nên nhớ rằng đây sẽ là một quá trình kéo dài, chứ không phải sẽ cho kết quả nhanh chóng. Bạn và người thân yêu của bạn có thể sẽ trải nghiệm nhiều thất bại và gặp phải tình trạng tái nghiện. Hãy kiên nhẫn.

Giúp người đó vượt qua quá trình[sửa]

  1. Tổ chức mạng lưới xã hội mạnh mẽ. Nghiên cứu đã ủng hộ ý tưởng rằng về cơ bản, con người cần đến mối quan hệ xã hội. Mạng lưới trợ giúp trong xã hội sẽ giúp đỡ cho sức khỏe cá nhân, và rất hữu ích trong tình huống có liên quan đến vấn đề lạm dụng chất gây nghiện.[35]
    • Sự thấu hiểu của người đó đối với mạng lưới hỗ trợ của mình là rất quan trọng. Ví dụ, nếu mọi người trong “bối cảnh địa phương” hoặc trong cộng đồng của người đó không ngừng nói rằng họ là “người xấu” hoặc họ sẽ không bao giờ có thể khá hơn, người đó sẽ muốn tiếp tục sử dụng chất gây nghiện vì họ không trông thấy bất kỳ lựa chọn nào khác.[36]
    • Mặt khác, cộng đồng giúp đỡ người đang gặp khó khăn với việc lạm dụng chất gây nghiện sẽ giúp người đó cảm thấy mạnh mẽ hơn và khuyến khích họ thành công.
  2. Tập trung vào kết quả tích cực. Tập trung vào thành công nhỏ sẽ tạo động lực cho người đang gặp khó khăn với ma túy hoặc rượu bia. “Thuyết giáo” người đó hoặc nhấn mạnh thất bại của họ sẽ không đem lại hiệu quả, và thật ra có thể khuyến khích họ lạm dụng chất gây nghiện để làm vơi đi cảm giác tội lỗi.[2]
    • Ví dụ, bạn có thể nêu lên câu hỏi như “Hôm nay có chuyện gì vui diễn ra với bạn không?”, hoặc “Bạn gặp khó khăn với điều gì nhiều nhất?”.
    • Khen ngợi thành công và nỗ lực nhỏ nhặt của họ. Người Nghiện Rượu Vô danh rất nổi tiếng với phương châm “Tiến từng ngày một”, câu nói này ám chỉ việc vượt qua cơn nghiện theo từng ngày, thay vì xem nó như một nhiệm vụ đồ sộ phải hoàn thành.[37] Bạn nên thường xuyên hỏi thăm người đó và khích lệ hành vi tích cực của họ, cho dù nó có nhỏ bé như thế nào.
  3. Chú ý đến hành vi của người đó. Thay đổi trong thói quen hằng ngày có thể là dấu hiệu cho thấy họ đang bắt đầu tái sử dụng chất gây nghiện. Tâm trạng thay đổi thất thường hoặc gia tăng mức độ hung hăng hoặc phòng thủ có thể sẽ xảy ra.[18]
    • Thường xuyên trốn học hoặc trốn việc, hoặc hiệu quả giảm sút, cũng là dấu hiệu của tình trạng lạm dụng chất gây nghiện.
  4. Giao tiếp một cách thẳng thắn. Đừng giả định rằng hành vi hoặc thái độ của người đó là do tình trạng lạm dụng chất gây nghiện. Bạn nên trực tiếp hỏi người đó về vấn đề mà bạn nhận thấy, nhưng nên tránh trách móc hoặc phê phán họ.
    • Ví dụ, nếu đứa con tuổi vị thành niên của bạn trốn học cả tuần, bạn có thể tiếp cận chúng theo kiểu: “Nhà trường vừa gọi điện cho mẹ/cha. Họ nói con không đi học cả tuần lễ. Chúng ta có thể nói chuyện về lý do con trốn học tuần này được không?”. Phương pháp tiếp cận này sẽ cung cấp cho đối phương cơ hội để chia sẻ trải nghiệm với bạn, thay vì dồn họ vào thế phòng thủ.
    • Tránh sử dụng ngôn ngữ nặng nề hoặc trách móc. Ví dụ, cách không hiệu quả để đối chất với con của bạn sẽ là: “Nhà trường gọi điện và nói rằng con không đến trường cả tuần nay. Con lại đang dùng ma túy nữa phải không? Mẹ/Cha sẽ cấm túc con”.
  5. Tương tác một cách tích cực. Bạn cần thể hiện sự ủng hộ của bạn đối với người đó mà không thường xuyên nhắc nhở họ về vấn đề của mình. Đừng để khoảng thời gian duy nhất mà bạn tương tác với người đó là khi bạn cần phải chất vấn họ về tình trạng sử dụng rượu bia và ma túy. Hãy tương tác với người đó. Hỏi thăm về cuộc sống của họ. Đi xem phim hoặc đi ăn tối với nhau. Giúp họ cảm thấy thoải mái khi ở bên bạn, và họ sẽ cởi mở hơn với bạn.
    • Cung cấp cơ hội khác để tìm kiếm niềm vui cũng sẽ giúp người đó nhận ra rằng họ không cần phải dựa vào rượu bia hoặc ma túy.

Thấu hiểu sự nghiện ngập[sửa]

  1. Hiểu rõ vai trò của sinh học. Nghiện là trạng thái sinh học thần kinh vô cùng phức tạp.[1] Nhiều hành vi trở thành nghiện ngập sẽ đem lại trạng thái khoái lạc cực độ, hoặc “phê thuốc” vào lúc đầu. Chúng sẽ nhanh chóng làm giảm thiểu nỗi buồn hoặc sự bất lực, và đây có thể là lý do khiến người khác tìm đến chúng để giải khuây.
    • Hầu hết mọi hành vi nghiện ngập, như ma túy và rượu bia, sẽ khiến lượng dopamine tăng nhanh, một loại chất dẫn truyền thần kinh trong não đem lại cảm giác hưng phấn. Cảm giác này sẽ được người nghiện nhìn nhận như “tiêu chuẩn”. Hành vi thường đem lại sự thích thú trước kia của người đó sẽ không còn có thể cạnh tranh với cảm giác tràn trề dopamine do ma túy hoặc rượu bia đem lại.
    • Cơn nghiện thay đổi mạng lưới tưởng thưởng của người đó. Ngay cả khi phải đối mặt với hậu quả, người nghiện sẽ theo đuổi phần thưởng hoặc cảm giác khuây khỏa của chất gây nghiện.
    • Lệ thuộc vào chất gây nghiện diễn ra khi người nghiện phải sử dụng nhiều liều lượng hơn để có cảm giác như mong muốn. Tình trạng này rất nguy hiểm; người nghiện sẽ ngày càng tiêu thụ nhiều chất gây nghiện hơn, và điều này thường sẽ gây quá liều hoặc thậm chí là tử vong.[38]
    • Nhiều chất gây nghiện, bao gồm rượu bia và cocain, sẽ gây tổn hại thùy trán của não, vùng điều khiển thôi thúc và quản lý sự trì hoãn trong ham muốn.[39][40] Không có nó, khả năng phán xét của người đó sẽ bị sụt giảm đáng kể và họ sẽ gặp khó khăn trong việc nhận biết hậu quả[41][42]
    • Nhân tố di truyền cũng giúp xác định xem liệu người đó có phát triển cơn nghiện hay không.[1]
  2. Nhận thức yếu tố xã hội gây nghiện. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng sự hiện diện của tác nhân kích thích trong xã hội sẽ đóng một vai trò nào đó trong việc phát triển tình trạng nghiện ngập.[43] Người không có nhiều nguồn lực, như người sống trong cô lập hoặc khốn khó, thường dễ sử dụng chất gây nghiện có hại hơn vì họ không có lựa chọn khác để trải nghiệm sự hưng phấn.
    • Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng những chú chuột sống trong môi trường “giàu có”, với đầy đủ nguồn cung cấp thú vui, giải trí, và xã giao thường ít sử dụng hoặc nghiện chất gây nghiện hơn là những chú chuột sống trong môi trường “nghèo khó”.[44]
    • Điều quan trọng là bạn cần phải hiểu rõ cách mà môi trường sống của một người nào đó có thể làm tăng hoặc giảm khả năng sử dụng chất gây nghiện của họ[36] Ví dụ, mâu thuẫn với cha mẹ hoặc gia đình, áp lực từ phía mọi người xung quanh, và gặp nhiều căng thẳng đều có liên quan đến sự gia tăng mức độ sử dụng chất gây nghiện.[45]
  3. Biết rõ khía cạnh tâm lý của tình trạng nghiện ngập. Nghiện ngập không chỉ là do áp lực xã hội hoặc do sinh học. Tâm lý độc đáo của mỗi người, cảm xúc và khao khát của họ, có thể ảnh hưởng đến khuynh hướng nghiện ngập và cách họ đối phó với vấn đề này.[46]
    • Nhân tố bảo vệ như sự hỗ trợ của gia đình va bạn bè sẽ giúp tăng cường “sự kiên cường” của người nghiện hoặc khả năng đối phó với cơn nghiện ngập.[45] Tuy nhiên, người đó phải có động lực trong việc cải thiện hành vi của mình.
  4. Ngăn bản thân phán xét người đó. Lạm dụng chất gây nghiện liên quan đến khá nhiều vấn đề phức tạp, và tình hình của mỗi người mỗi khác. Phán xét người nghiện sẽ không giúp họ “thức tỉnh” trước sự nguy hiểm của tình huống; tuy nhiên, nó có thể khiến họ tách bản thân khỏi nguồn trợ giúp về mặt cảm xúc và đạo đức. Bạn nên nhớ rằng người đó cũng là một con người, chứ không phải chỉ đơn thuần là “con nghiện”.
    • Xã hội thường đưa ra nhiều lời đồn đại về tình trạng nghiện ngập. Tư tưởng phổ biến là người lạm dụng chất gây nghiện sẽ “mất hết ý chí”, hoặc một loại ma túy nào đó sẽ nhanh chóng gây bệnh tâm thần hoặc rối loạn tâm thần nếu họ thử dùng chúng “dù chỉ một lần”. Đây là tư duy không được nghiên cứu khoa học ủng hộ và có thể khởi xướng thành kiến chống lại người đang gặp khó khăn với chất gây nghiện.[47]
    • Nghiên cứu đã chỉ ra rằng con người thường ít cảm thông với người đang gặp khó khăn nếu chúng ta tin rằng họ “đáng” bị như vậy. Hiểu rõ sự phức tạp và sự chồng chéo của nhiều nhân tố góp phần hình thành sự nghiện ngập sẽ giúp bạn tránh rơi vào lối suy nghĩ đơn giản.[48]

Lời khuyên[sửa]

  • Bạn nên nhớ rằng bạn chỉ chịu trách nhiệm với lựa chọn và hành động của mình. Sẽ khá đau đớn khi người mà bạn yêu thương đưa ra lựa chọn tồi tệ cho bản thân họ, nhưng bạn chỉ có thể thay đổi hành vi của chính mình.
  • Nhóm hỗ trợ là nguồn tuyệt vời cho bạn bè và gia đình của người đang gặp vấn đề với ma túy hoặc rượu bia. Thành viên của nhóm này đều đã từng trải qua điều tương tự như bạn. Một vài lời khuyên sẽ giúp ích cho bạn, và ít ra thì bạn sẽ tìm thấy sự cảm thông và thấu hiểu.

Cảnh báo[sửa]

  • Cung cấp tình yêu thương và sự trợ giúp cho người đó, nhưng không nên đặt bản thân vào tình huống nguy hiểm. Nếu bạn cảm thấy không an toàn hoặc bị bạo hành, bạn nên tìm cách thoát khỏi tình huống hoặc tìm kiếm sự giúp đỡ.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]

  1. 1,0 1,1 1,2 http://www.asam.org/for-the-public/definition-of-addiction
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 https://www.ncadd.org/family-friends/concerned-about-someone
  3. http://www.promises.com/articles/family-and-parenting/healthy-boundaries-addicts-alcoholics/
  4. Orzeck, T. L., Rokach, A., & Chin, J. (2010). Ảnh hưởng của Mối quan hệ Gây đau buồn và Bạo hành. Tạp chí của Sự mất mát và Chấn thương, 15(3), 167–192.
  5. Wilson, S., Houmøller, K., & Bernays, S. (2012). “Mái ấm, chứ không phải là một ngôi nhà nào đó”: Xây dựng cảm giác của thanh thiếu niên đối với mối quan hệ gia đình trong đời sống gia đình. Địa lý học Trẻ em, 10(1), 95–107. http://doi.org/10.1080/14733285.2011.638172
  6. 6,0 6,1 https://www.psychologytoday.com/blog/heartache-hope/201106/setting-your-boundaries
  7. 7,0 7,1 http://www.mb.al-anon.alateen.org/Detachment.pdf
  8. http://www.thehotline.org
  9. Christiansen, J. (2014). Sống cùng Người Nghiện rượu: Học cách để Sống cùng hoặc Rời bỏ Người Chồng hoặc Vợ Nghiện Rượu bia.
  10. http://www.nar-anon.org/find-a-meeting/
  11. http://www.al-anon.org/
  12. https://caregiver.org/taking-care-you-self-care-family-caregivers
  13. http://www.adaa.org/understanding-anxiety/related-illnesses/sleep-disorders
  14. http://pcrm.org/health/health-topics/how-to-eat-right-to-reduce-stress
  15. http://www.adaa.org/understanding-anxiety/related-illnesses/other-related-conditions/stress/physical-activity-reduces-st
  16. http://www.ryot.org/scientists-create-relaxing-song-world/375837
  17. http://www.webmd.com/balance/stress-management/stress-management-breathing-exercises-for-relaxation
  18. 18,0 18,1 18,2 http://www.helpguide.org/articles/addiction/drug-abuse-and-addiction.htm
  19. Gorski, T. T. (2001). Hướng dẫn Chuyên nghiệp về Tư vấn Quản lý Phủ nhận: Kỹ năng Lâm sàng Nâng cao để Tạo động lực cho Người Lạm dụng Chất gây nghiện Hồi phục. Independence, MO: Nhà xuất bản Herald.
  20. http://www.drugfree.org/want-help-adult-family-member-friend-drug-alcohol-problem-7-suggestions/
  21. http://www.aa.org/
  22. Kaskutas, L. A., Bond, J., & Humphreys, K. (2002). Mạng lưới xã hội đóng vai trò như người hòa giải ảnh hưởng của Người Nghiện Rượu Vô danh. Nghiện ngập, 97(7), 891–900. http://doi.org/10.1046/j.1360-0443.2002.00118.x
  23. Scott, J., Connors, G. J., & Miller, W. R. (2003). Sự tham gia và gắn bó với Người Nghiện rượu Vô danh. Trong T. F. Babor & F. K. Del (Eds.), Điều trị kết hợp trong tình trạng nghiện rượu bia (pp. 184–204). New York, NY, US: Tòa soạn Đại học Cambridge.
  24. 24,0 24,1 http://www.drugabuse.gov/publications/principles-drug-addiction-treatment-research-based-guide-third-edition/evidence-based-approaches-to-drug-addiction-treatment/behavioral-0
  25. http://www.webmd.com/mental-health/addiction/counseling-and-addiction-how-therapy-can-help
  26. http://www.drugabuse.gov/publications/principles-drug-addiction-treatment-research-based-guide-third-edition/evidence-based-approaches-to-drug-addiction-treatment/behavioral-5
  27. http://www.drugabuse.gov/publications/principles-drug-addiction-treatment-research-based-guide-third-edition/evidence-based-approaches-to-drug-addiction-treatment/behavioral
  28. Herman, M. A., & Roberto, M. (2015). Bộ não người nghiện: hiểu rõ cơ chế thần kinh của rối loạn nghiện ngập. Giới hạn của Khoa học Thần kinh Thống nhất, 9, 18.
  29. 29,0 29,1 http://www.drugabuse.gov/publications/principles-drug-addiction-treatment-research-based-guide-third-edition/drug-addiction-treatment-in-united-states/types-treatment-programs
  30. http://www.recovery.org/topics/find-the-best-residential-inpatient-rehab-center/
  31. http://danhba.bacsi.com/category/bac-si/
  32. http://www.vietask.com/web/Danh-ba.asp?module=5&cid=29&subid=7
  33. http://www.drugabuse.gov/related-topics/treatment/what-to-do-if-your-adult-friend-or-loved-one-has-problem-drugs
  34. Sacco, P. A. (2013). ĐÃ QUÁ ĐỦ RỒI! Vượt qua Sự nghiện ngập và Thói quen Xấu Mãi mãi. Bradenton, FL: Booklocker.com, Inc.
  35. Sprinson, J. S., & Berrick, K. (2010). Chăm sóc Vô điều kiện: Phương pháp Can thiệp Hành vi, Dựa trên Mối quan hệ, với Trẻ em và Gia đình Yếu thế (xuất bản lần 1). Oxford ; New York: Tòa soạn Đại học Oxford.
  36. 36,0 36,1 Duff, C. (2007). Lý thuyết về bối cảnh sử dụng ma túy: Không gian, biểu hiện và thói quen. Nghiên cứu & Lý thuyết của Cơn nghiện, 15(5), 503–519. http://doi.org/10.1080/16066350601165448.
  37. http://www.aa.org/pages/en_US/frequently-asked-questions-about-aa-history
  38. http://www.who.int/substance_abuse/information-sheet/en/
  39. http://www.elementsbehavioralhealth.com/drug-abuse-addiction/cocaine-users-brains-abnormal-frontal-lobes/
  40. http://www.sciencedaily.com/releases/2013/11/131119193624.htm
  41. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2730661/
  42. http://www.apa.org/monitor/jun01/cogcentral.aspx
  43. Hari, J. (2015). Đuổi theo Tiếng thét: Ngày Đầu tiên và Ngày Cuối cùng của Cuộc chiến với Ma túy. New York: Bloomsbury USA. http://chasingthescream.com/
  44. http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0014488607000052
  45. 45,0 45,1 http://www.sagepub.com/upm-data/11207_Chapter_5.pdf
  46. Damasio, A. (2005). Sai lầm của Descartes: Cảm xúc, Lý do, và Bộ não Con người (Tái bản). London: Penguin Books.
  47. Hart, C. (2014). Cái giá Quá Cao: Hành trình của Nhà Thần kinh học trong việc Tự khám phá Bản thân Có thể Thách thức Mọi điều mà Bạn Biết về Ma túy và Xã hội (Tái bản). Harper Perennial.
  48. http://dl.acm.org/citation.cfm?id=1739202