Điều trị bệnh nổi mề đay ở trẻ em

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Nổi mề đay là bệnh phổ biến ở trẻ em. Đây là tình trạng trên da nổi từng đám sưng, mẩn đỏ và tạo ngứa ngáy khó chịu.[1] Mề đay không phải là bệnh truyền nhiễm. Chúng có thể sẽ kéo dài trong khoảng vài tiếng đến vài ngày, mặc dù trong một số trường hợp cấp tính và nguy kịch, bệnh thậm chí có thể kéo dài trong vài tuần.[2] Chứng nổi ngứa phát ban này thường xuất hiện khi cơ thể giải phóng chất histamine trong quá trình dị ứng, hay thậm chí phản ứng lại với nhiệt, lo lắng bất an, bệnh truyền nhiễm, và sự thay đổi nhiệt độ.[2] Nếu con bạn đang bị nổi mề đay, thì có rất nhiều cách đơn giản để chữa trị vết sưng, chẳng hạn như áp dụng liệu pháp tại nhà hay dùng thuốc kê bởi bác sĩ khoa nhi.

Các bước[sửa]

Khám Bác sĩ để Chẩn đoán Tình trạng Mề đay của trẻ[sửa]

  1. Tìm hiểu về sự xuất hiện của bệnh. Nếu con bạn bị mề đay, chúng có thể bị nổi ngứa ở một khu vực nào đó trên cơ thể hoặc ngứa toàn bộ cơ thể. Việc tìm hiểu xem tình trạng nổi mẩn ngứa xuất hiện ở đâu trên cơ thể của trẻ sẽ giúp bạn xác định được nguyên nhân.[1]
    • Mề đay khoanh vùng chỉ xuất hiện ở một bộ phận trên cơ thể, và nguyên nhân chính là do da tiếp xúc trực tiếp với cây cối, phấn hoa, thức phẩm gây dị ứng, hoặc nước bọt và lông của thú cảnh.[3]
    • Mề đay toàn phần thường xuất hiện lan rộng khắp cơ thể. Nguyên nhân chủ yếu có thể là do phản ứng với bệnh nhiễm trùng do virut gây ra hoặc phản ứng dị ứng với thức ăn, thuốc, hoặc vết thương do côn trùng cắn.[1]
  2. Hiểu rõ nguyên nhân nổi mề đay. Có rất nhiều lý do tại sao trẻ em lại bị chứng phát ban. Bất kể là trẻ bị nổi mề đay khoanh vùng hay mề đay toàn phần, thì việc nhận biết được nguyên nhân bên trong sẽ giúp bạn điều trị tình trạng bệnh hiệu quả hơn hay đưa ra quyết định liệu có nên đi đến bác sĩ khoa nhi hay không.[3]
    • Một số thực phẩm, như hải sản có vỏ, các loại hạt, sữa, và hoa quả có thể là lý do làm trẻ bị nổi ngứa dị ứng.[4] Nổi mề đay do thức ăn thường biến mất sau 6 tiếng kể từ khi tiêu hóa vào dạ dày.[1]
    • Một vài loại thuốc có chứa thành phần penicillin hoặc tiêm chống dị ứng cũng có thể là nguyên nhân gây nổi mẩn ngứa khó chịu.[5]
    • Tiếp xúc với thú cưng hay động vật cũng có thể là một lý do làm khiến trẻ bị dị ứng.[5]
    • Tiếp xúc với phấn hoa cũng có thể làm trẻ nổi phát ban.[4]
    • Vết chích/cắn từ côn trùng, ví dụ như ong và muỗi, cũng là nguyên nhân làm mề đay xuất hiện.[4]
    • Đôi khi, lo lắng hay căng thẳng cũng châm ngòi cho chứng phát ban trỗi dậy.[4]
    • Phơi mình dưới nhiệt độ khắc nghiệt hay dưới ánh nắng mặt trời cũng kích thích nổi mẩn ngứa.[5]
    • Tiếp xúc với chất hóa học, như bột giặt hòa tan hoặc xà bông nặng mùi, có thể là tác nhân gây nổi mề đay.[5]
    • Bị nhiễm trùng do vi-rút, chẳng hạn như bệnh cảm lạnh, tăng bạch cầu đơn nhân nhiễm khuẩn, và bệnh viêm gan.[6]
    • Bị nhiễm trùng do vi khuẩn, như bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu và viêm họng do liên cầu khuẩn.[6]
  3. Gặp bác sĩ khoa nhi nếu con bạn xuất hiện triệu chứng nổi mề đay. Hãy đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay lập tức nếu chúng bị nổi phát ban ngứa, khi bạn không chắc chắn lắm về nguyên nhân của bệnh hay tình trạng ngứa ngáy không biến mất trong vòng một tuần, hoặc khi con bạn bắt đầu uống loại thuốc hay chuyển sang món ăn mới, khi chúng bị côn trùng cắn hoặc thậm chí khi chúng cảm thấy khó chịu trong cơ thể. Bác sĩ có thể kê đơn thuốc uống, thuốc bôi hoặc một số phương pháp điều trị khác để xoa dịu tình trạng ngứa ngáy.[1]
    • Điều quan trọng ở đây là bạn nên đến gặp bác sĩ ngay nếu không chắc chắn tại sao trẻ lại bị nổi mề đay. Hành động này có thể giúp giảm thiểu nguy cơ điều trị bệnh bằng phương pháp không phù hợp hoặc không cần thiết đối với con bạn.[1]
    • Hãy trò chuyện với bác sĩ phụ trách nếu chứng nổi mẩn ngứa ở con bạn vẫn chưa có dấu hiệu thuyên giảm sau khi dùng liều thứ hai của thuốc kháng histamine.[1]
    • Nếu con bạn trải qua bất kỳ triệu chứng nào của tình trạng sốc phản vệ, ví dụ như sưng mặt/họng, ho khan, thở khò khè, gặp khó khăn trong việc thở, hay cảm thấy hoa mắt chóng mặt và mệt mỏi, hãy đưa chúng đến phòng cấp cứu hay gọi xe cứu thương.[3]
  4. Làm xét nghiệm tổng quát. Nếu bác sĩ không thể xác định được nguyên nhân sâu xa bên trong việc tại sao con bạn lại bị nổi mề đay, họ có thể áp dụng nhiều bài kiểm tra khác nhau để chẩn đoán tình trạng bệnh. Điều này không chỉ giúp bạn biết được lý do, mà thậm chí còn xác định phương thức điều trị bệnh tốt nhất cho con bạn.[7]
    • Bác sĩ sẽ xét nghiệm máu để tìm hiểu nguyên nhân tiềm ẩn.[7]
    • Họ cũng có thể thực hiện thử nghiệm đánh giá dị ứng để nhận biết dị nguyên đặc biệt mà trẻ có thể mắc phải.[7]
  5. Chữa trị tình trạng bệnh tiềm ẩn. Nếu bác sĩ xác định rằng chứng nổi mề đay ở con bạn là do một bệnh tiềm ẩn gây ra, họ sẽ lên kế hoạch điều trị để giúp giảm sưng tấy và ngứa ngáy. Một vài nghiên cứu cho thấy điều trị tình trạng tiềm ẩn có thể mang lại hiệu quả bất ngờ trong việc chữa lành chứng nổi mề đay hơn là chỉ tập trung vào việc chữa bệnh.[8]
    • Ví dụ, nếu con bạn găp vấn đề về tuyến giáp, bác sĩ có thể tìm cách điều trị tình trạng này trước và sau đó kiểm tra xem liệu việc này có giúp đẩy lùi chứng nổi mề đay hay không.[8]
    • Nếu bác sĩ xác định rằng con ban bị dị ứng với một số thứ, họ sẽ yêu cầu bạn để trẻ tránh xa các nguồn gây kích ứng.
  6. Tránh xa yếu tố khởi phát làm trẻ bị nổi mề đay. Tình trạng bệnh về da cũng thường xuất hiện do dị ứng hay bị kích thích. Nhận biết được nguyên nhân khởi phát của chứng phát ban sẽ giúp bạn tránh xa mọi nguồn gây kích ứng, đồng thời giúp xoa dịu và ngăn ngừa tình trạng nổi ngứa của con bạn.[1]
    • Yếu tố khởi phát có thể liên quan đến dị ứng, thuốc, thức ăn gây dị ứng, mỹ phẩm, yếu tố môi trường, bị côn trùng cắn, bệnh lây nhiễm, xà phòng hoặc thuốc tẩy có tính kiềm cao.[1]
    • Nếu bạn nghi ngờ đến nguyên nhân khởi phát đặc biệt nào đó, cố gắng hạn chế tiếp xúc với nó và kiểm tra việc cách ly có giảm bớt triệu chứng ngứa ngáy ở con bạn hay không.[1]
    • Một vài yếu tố bên ngoài nào đó cũng có thể làm bệnh nổi mề đay thêm trầm trọng, chẳng hạn như phơi nắng quá nhiều, bị căng thẳng, đổ mồ hôi, và thay đổi nhiệt độ đột ngột.[4]
    • Sử dụng xà bông và bột giặt hòa tan lành tính hoặc “ít gây dị ứng (hypoallergenic).” Chúng thường chứa ít chất hóa học độc hại có thể làm da của trẻ em bị dị ứng và nổi ngứa. Bất kỳ sản phẩm nào gắn mác “hypoallergenic” đều đã được kiểm nghiệm là tốt cho da nhạy cảm và không gây kích ứng da.[4]

Điều trị Chứng nổi mề đay tại nhà[sửa]

  1. Rửa sạch dị nguyên làm trẻ bị nổi ngứa khoanh vùng. Nếu tình trạng nổi mề đay của trẻ chỉ xuất hiện ở một khu vực nào đó trên cơ thể, đừng quên rửa sạch dị nguyên với xà phòng và nước. Hành động này có thể giúp giảm bớt cơn ngứa ngáy khó chịu và giảm nguy cơ làm tình trạng trở nên tồi tệ hơn bởi vì dị nguyên vẫn đang bám trên da.[1]
    • Không nhất thiết phải mua xà phòng đặc trị. Bạn có thể sử dụng bất cứ loại xà phòng nào để loại bỏ dị nguyên.[9]
  2. Pha bồn nước mát và ngâm mình vào đó có thể giúp trẻ giảm ngứa ngáy và nổi mẩn đỏ. Nước tắm mát có thể xoa dịu làn da bị ngứa ngáy và giúp hạn chế tình trạng sưng tấy da. Ngâm mình vào bồn nước mát thường mang lại hiệu quả nhất khi con bạn bị nổi mề đay toàn cơ thể. Bạn có thể cân nhắc đến việc thêm một ít keo bột yến mạch để tăng cường chất xoa dịu làn da của trẻ.[10]
    • Thêm vào nước tắm một ít muối nở, bột yến mạch nguyên chất, hoặc keo bột yến mạch. Tất cả chúng đều có tác dụng làm dịu làn da nhạy cảm.[1]
    • Chỉ để trẻ ngâm trong bồn tắm khoảng từ 10 đến 15 phút để tránh bị cảm lạnh.[1]
  3. Thoa một ít calamine lotion hay kem điều trị dị ứng ngứa ngáy. Loại sản phẩm không kê đơn này có vai trò xoa dịu chứng nổi mề đay, ngứa ngáy, và viêm da. Bạn có thể mua sản phẩm trị ngứa ở quầy dược phẩm hoặc hiệu thuốc hay mua trực tuyến.[10]
    • Kem trị dị ứng có chứa hydrocortisone cũng giúp giảm bớt cơn ngứa ngáy khó chịu. Chỉ cần đảm bảo rằng bạn mua loại kem bôi có chứa ít nhất 1% thành phần hydrocortisone.
    • Bôi kem một lần một ngày lên vùng da bị nổi mẩn ngứa sau khi con bạn tắm xong.[10]
  4. Đắp băng gạc lạnh để xoa dịu tình trạng ngứa ngáy và viêm da. Nồng độ histamine trong máu tăng lên là nguyên nhân gây dị ứng, viêm da, và nổi mề đay. Túi chườm hoặc băng gạc lạnh có tác dụng hữu hiệu trong việc giảm ngứa ngáy và sưng tấy do mề đay bằng cách siết chặt mạch máu và làm mát da.[1]
    • Histamine thường sản sinh khi dị nhân thâm nhập vào cơ thể. Nó là nguyên nhân gây ra phản ứng dị ứng, bao gồm tình trạng ngứa ngáy và viêm da.
    • Bạn có thể đắp gạc lạnh lên chỗ phát ban từ 10 đến 15 phút, khoảng 2 tiếng một lần hay mỗi khi cần thiết.[1]
  5. Không để trẻ gãi lên vùng bị ngứa. Giúp con bạn tránh xa hành động gãi càng nhiều càng tốt. Lý do ở đây là hành động này có thể làm lây lan dị ứng, làm triệu chứng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn, hay là nguyên nhân gây ra một số vấn đề khác như tình trạng viêm da.[1]
  6. Bảo vệ da của trẻ. Bạn có thể ngăn ngừa và giảm bớt tình trạng nổi mề đay bằng cách bảo vệ da của con bạn. Trang phục, băng vết thương, và thậm chí là bình xịt đuổi sâu bọ có thể mang lại sự bảo vệ tốt và giúp xoa dịu một số triệu chứng khó chịu.
    • Mặc quần áo thoáng mát, rộng rãi và có kết cấu vải trơn, như vải cotton hay len lông cừu merino, có thể giúp con bạn hạn chế tối đa hành động gãi cũng như ngăn ngừa việc cơ thể tiết ra nhiều mồ hôi quá mức, có thể làm tình trạng phát ban trở nên nghiêm trọng hơn.[10]
    • Tốt hơn hết là bạn nên mặc cho trẻ áo sơ mi tay dài và quần dài để chúng không gãi mỗi khi ngứa và bảo vệ da khỏi bị kích thích bên ngoài.[10]
    • Nếu trẻ bị côn trùng cắn, bạn có thể bôi thuốc chống côn trùng lên khu vực trên da không bị nổi phát ban. Việc này sẽ ngăn côn trùng đến gần con bạn và ngăn chặn phản ứng dị ứng.

Điều trị Triệu chứng Nổi mề đay bằng Thuốc[sửa]

  1. Cho trẻ uống kháng chất histamine. Nếu trẻ bị nổi mẩn ngứa khắp cơ thể, hãy cho trẻ uống kháng thể histamine. Loại thuốc này có tác dụng ngăn chặn sự sản sinh histamine – thành phần gây ra phản ứng dị ứng – đồng thời giúp làm dịu cơn ngứa và tình trạng viêm da.[3]
    • Áp dụng liều lượng thuốc phù hợp dựa trên tuổi tác và cân nặng của trẻ. Nếu bạn không chắn chắc về vấn đề này, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.[1]
    • Một vài loại thuốc kháng histamine phổ biến bao gồm cetirizine,[11] chlorpheniramine,[3] và diphenhydramine.[3]
    • Loại thuốc trên còn có tác dụng an thần. Vì vậy, hãy chắc chắn bạn theo dõi tình trạng con bạn thường xuyên để đảm bảo sự an toàn.[1]
  2. Dùng thuốc kháng sinh thụ thể histamine H2. Bác sĩ có thể kê cho trẻ loại thuốc kháng sinh thụ thể H2 có tác dụng giúp xoa dịu chứng phát ban nổi ngứa. Đối với loại kháng sinh này, con bạn có thể được tiêm hoặc ghi toa liều thuốc uống.[8]
    • Một số ví dụ điển hình của kháng sinh thụ thể histamine H2 bao gồm cimetidine (Tagamet), ranitidine (Zantac), nizatidine (Axid), và famotidine (Pepcid).[8]
    • Một vài phản ứng phụ của thuốc trên là rối loạn tiêu hóa hay nhức đầu.[8]
  3. Cân nhắc dùng corticosteroids. Bác sĩ có thể ghi toa cho con bạn thuốc uống hoặc bôi ngoài da corticosteroid liều mạnh hơn, như prednisone, nếu các phương pháp điều trị khác không có tác dụng đối với tình trạng mề đay của con bạn. Hãy đảm bảo bạn làm theo chỉ dẫn của bác sĩ khi sử dụng các loại thuốc trên vì chúng có nguy cơ làm yếu hệ miễn dịch của trẻ.[12]
    • Thuốc uống steroids chỉ nên sử dụng trong thời gian ngắn bởi vì chúng có thể gây nhiều phản ứng phụ không mong muốn khi dùng lâu dài.[8]
  4. Tiêm thuốc điều trị hen suyễn. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng thuốc tiêm chữa trị hen suyễn, như omalizumab, có thể giúp xoa dịu tình trạng nổi mẩn dị ứng. Loại thuốc này có một đặc tính tuyệt vời là không gây phản ứng phụ.[8]
    • Phương pháp điều trị này thường tốn kém hơn so với lựa chọn khác và nó thường không nằm trong diện được bảo hiểm y tế trả phí.[8]
  5. Kết hợp thuốc trị hen suyễn và thuốc kháng histamine. Bác sĩ có thể kê cho con bạn cả hai loại thuốc điều trị hen suyễn và chống histamine. Phương pháp chữa trị này có thể giúp giảm bớt cơn ngứa ngáy khó chịu của mề đay.[8]
    • Bác sĩ cũng có thể ghi toa thuốc điều trị hen suyễn có tên là montelukast (Singulair) hay zafirlukast (Accolate) cùng với thuốc kháng histamin được kê toa hay bán tại quầy thuốc.[8]
    • Phương pháp này có thể là nguyên nhân làm thay đổi hành vi và tâm tính của con bạn.[8]
  6. Cân nhắc dùng thuốc giảm hệ thống miễn dịch. Nếu con bạn bị nổi mề đay cấp tính và không có phản ứng với phương pháp điều trị bệnh hiện tại, bác sĩ có thể kê loại thuốc tác động đến hệ miễn dịch. Loại thuốc này có thể giúp chữa trị chứng phát ban cấp tính và mãn tính.[8]
    • Cyclosporine có tác dụng hạn chế phản ứng miễn dịch đối với chứng nổi mề đay và giúp tình trạng bệnh giảm nhẹ. Tuy nhiên, loại thuốc này có thể gây một vài phản ứng phụ, như nhức đầu, nôn mửa, và trong một số trường hợp có thể giảm chức năng thận.[8]
    • Tacrolimus cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giảm phản ứng miễn dịch đối với bệnh nổi mề đay. Và loại thuốc này cũng có phản ứng phụ tương tự như cyclosporine.[8]
    • Mycophenolate có thể kiềm chế hệ thống miễn dịch, và đồng thời cải thiện một vài dấu hiệu và triệu chứng của bệnh nổi ngứa dị ứng.[8]

Cảnh báo[sửa]

  • Nổi mề đay thường không gây hại. Trong một số trường hợp hiếm hoi, bệnh có thể gây nguy hiểm, đặc biệt khi chúng xuất phát từ nguyên nhân phản ứng dị ứng có thể làm trẻ gặp khó khăn khi thở. Nếu bạn đan nghi ngờ rằng con mình đang bị nổi mề đay, hoặc nếu liệu pháp chữa bệnh tại nhà không có tác dụng, mà ngược lại làm tình trạng bệnh trở nên trầm trọng hơn, hãy tham khảo lời khuyên của bác sĩ ngay lập tức.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]

Liên kết đến đây