Chữa trị bệnh nổi mề đay

Nổi mề đay, hay còn gọi là phong ngứa, là tình trạng trên da nổi lên từng đám sẩn mụn kèm theo ngứa ngáy khó chịu. Những vết nổi mẩn đỏ này đa dạng về kích thước, có đường kính khoảng từ 0.5 cm hoặc hơn. Hầu hết chúng sẽ biến mất trong ngày nếu có phương pháp điều trị thích hợp tại nhà. Nếu bạn bị nổi mề đay hơn vài ngày, hãy nhanh chóng đến gặp bác sĩ để kiểm tra.

Các bước

Loại bỏ Nguyên nhân Khởi phát

1. Nên tống khứ những gì có thể là nguyên nhân làm bạn bị nổi mề đay ra khỏi khẩu phần ăn. Tốt hơn hết là bạn nên ghi nhật ký về tất cả món ăn mà bạn đã từng thưởng thức trước và sau khi lên kế hoạch thay đổi. Việc này sẽ giúp bạn xác định được thực phẩm nào có vấn đề. Rất nhiều loại đồ ăn có thể làm nguyên nhân gây ra tình trạng nổi mề đay như:
   • Thức phẩm có chứa amin hoạt mạch. Chất này là nguyên nhân làm cơ thể giải phóng histamin, đồng thời làm bệnh phong ngứa xuất hiện. Thức ăn có chứa hoạt chất này bao gồm động vật có vỏ, cá, cà chua, dứa, dâu tây, và sô cô la.
   • Thực phẩm có chứa salicylat. Đây là hợp chất tương tự như aspirin. Và chúng thường được tìm thấy trong cà chua, quả mâm xôi, nước cam, gia vị, và trà.
   • Thực phẩm khác gây dị ứng bao gồm đậu phụng, hạt cây, trứng, phô mai, và sữa. Một vài người cũng nhận thấy rằng chất caffeine và cồn cũng có thể là nguyên nhân gây tình trạng nổi mề đay.
2. Cân nhắc xem liệu bạn có bị dị ứng với tác nhân nào đó xung quanh môi trường sống hay không. Nếu có, hãy loại bỏ tình trạng nổi mề đay bằng cách hạn chế tối đa việc tiếp xúc với chúng. Một vài người thường bị nổi ngứa do tiếp xúc với các chất sau đây:
   • Phấn hoa. Nếu đây là nguyên nhân phát bệnh, thì bạn thường trải qua cơn ngứa mề đay trong khoảng thời gian thụ phấn. Nên hạn chế đi ra ngoài trong suốt khoảng thời gian này, đồng thời đóng cửa sổ trong nhà lại.
   • Mạt bụi nhà và vảy da đầu thú nuôi. Nếu bạn dị ứng với mạt bụi nhà, tốt nhất bạn nên giữ môi trường sống thật sạch sẽ và không có bụi bẩn nào. Cố gắng hút bụi, quét nhà, và lau nhà thường xuyên. Thay ga trải giường để chắc chắn rằng bạn không ngủ trên ga giường đầy bụi bặm hoặc đầy vảy da đầu thú nuôi.
   • Cao su latex. Một số người bị nổi mề đay là do phản ứng của việc tiếp xúc với cao su. Nếu bạn là nhân viên y tế và cho rằng cao su có thể làm bạn dị ứng, hãy đeo găng tay không làm bằng chất liệu cao su để kiểm tra xem liệu tình trạng nổi ngứa trên cơ thể bạn có biến mất hay không.
3. Giảm thiểu hết mức việc tiếp xúc và bị côn trùng đốt hoặc chích. Một số người thường dễ bị nổi mề đay là do hóa chất mà côn trùng tiết ra trên người họ khi bị đốt hoặc chích. Họ có thể bị dị ứng cấp tính và phải tiêm một liều epinephrine trong trường hợp bị chích. Nếu bạn làm việc bên ngoài, bạn có thể giảm tình trạng bị côn trùng chích hoặc đốt bằng cách:
   • Tránh xa tổ ong và tổ ong bắp cày. Nếu bạn thấy ong thợ hoặc ong bắp cày, không nên chọc hay gây thù chuốc oán với chúng. Thay vào đó, hãy từ từ di chuyển ra xa và chờ chúng bay đi.
   • Phun thuốc xua đuổi côn trùng lên quần áo hoặc bất kì chỗ nào không được che chắn trên cơ thể. Không để hóa chất do côn trùng tiết ra dính vào mũi, mắt, hay miệng. Sản phẩm chống côn trùng thường được bày bán rất nhiều trên thị trường, nhưng bạn nên chọn loại có chứa hợp chất DEET vì chúng thường mang lại hiệu quả cao.
4. Che chắn làn da khỏi yếu tố khắc nghiệt của môi trường. Điều này bao gồm việc bảo vệ bản thân trước sự thay đổi thất thường của nhiệt độ cho đến khi cơ thể bạn thích nghi được với khí hậu mới hoặc thích nghi được với kem chống nắng có nồng độ mạnh hơn. Một số người có làn da nhạy cảm thường bị nổi mề đay khi tiếp xúc với yếu tố môi trường, chẳng hạn như:
   • Nóng
   • Lạnh
   • Ánh nắng mặt trời
   • Nước
   • Áp lực tác động lên da
5. Thảo luận với bác sĩ về loại thuốc bạn đang dùng. Một vài loại thuốc có thể làm cơ thể bạn bùng phát tình trạng nổi mề đay. Nếu bạn cho rằng một trong những loại thuốc bạn đang dùng có thể làm bạn bị dị ứng, không nên ngừng uống thuốc mà chưa tham khảo ý kiến của bác sĩ. Bác sĩ sẽ khuyên bạn nên dùng loại thuốc khác có thể giúp điều trị căn bệnh gốc mà bạn đang mắc phải mà không làm bạn bị phát ban nổi ngứa. Một vài loại thuốc có thể làm bạn bị nổi mề đay như:
   • Thuốc kháng sinh Penicillin
   • Thuốc điều trị huyết áp
   • Thuốc Aspirin
   • Thuốc Naproxen (Aleve)
   • Thuốc Ibuprofen (Advil, Motrin IB, và nhiều thành phần khác)
6. Xem xét tình trạng sức khỏe chung. Hãy đến gặp bác sĩ để xác định xem liệu việc cơ thể bạn bị nổi mề đay có phải là triệu chứng của tình trạng bệnh tiềm ẩn nào khác hay không. Có rất nhiều yếu tố dẫn đến tình trạng phát ban và nổi ngứa, chẳng hạn như:
   • Nhiễm trùng do vi khuẩn
   • Ký sinh trùng đường ruột
   • Nhiễm trùng do virut, bao gồm viêm gan, nhiễm vi rút cytomegalovirus, nhiễm vi rút Epstein-Barr, và nhiễm vi rút HIV
   • Vấn đề về tuyến giáp
   • Rối loạn miễn dịch như bệnh lupus ban đỏ
   • Ung thư hạch bạch huyết
   • Phản ứng truyền máu
   • Chứng rối loạn di truyền hiếm gặp có ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch và sự hoạt động của hàm lượng protein trong máu

Áp dụng Phương pháp Điều trị Tự nhiên

1. Làm dịu vùng da bị nổi ngứa bằng miếng gạc lạnh. Việc này có thể sẽ giúp giảm cảm giác ngứa ngáy và làm bạn không gãi sột soạt lên da nữa. Bạn có thể:
   • Nhúng ướt một chiếc khăn mặt trong nước lạnh và trải lên da. Để nguyên như vậy cho đến khi da bớt cảm giác ngứa.
   • Dùng túi chườm lạnh. Nếu bạn muốn sử dụng đá, hãy quấn đá lạnh trong khăn mặt vì như thế bạn sẽ không phải đặt trực tiếp đá lên da. Việc đặt đá lên da một cách trực tiếp có thể tăng nguy cơ bị bỏng lạnh. Nếu bạn không có sẵn đá lạnh ở trong nhà, bạn có thể thay thế bằng túi rau củ đông lạnh. Để túi chườm lạnh lên da trong vòng 10 phút trước khi làm ấm da.
2. Ngâm mình trong bồn tắm lạnh với liệu pháp thiên nhiên và không gây ngứa ngáy. Đây được xem là cách chữa bệnh lâu đời giúp chống lại tình trạng ngứa ngáy khó chịu. Đổ đầy nước lạnh sảng khoái vào bồn tắm. Sau đó, thêm một trong những nguyên liệu dưới đây, theo số lượng mà nhà sản xuất đưa ra trên bao bì. Ngâm mình trong nhiều phút hoặc cho đến khi bạn cảm thấy cơn ngứa từ từ tan biến. Nguyên liệu bao gồm:
   • Baking soda
   • Bột yến mạch chưa qua chế biến
   • Bột yến mạch dạng keo (như bột tắm yến mạch Aveeno hoặc nhiều loại khác)
3. Mặc quần áo mềm mại và rộng rãi để giúp làn da luôn mát mẻ và khô ráo. Tình trạng nổi mề đay có thể là kết quả của việc da bị rát và nổi ngứa do mặc quần áo quá chật và lưu lại nhiều mồ hôi trên cơ thể. Trang phục rộng rãi giúp da dễ thở và tránh việc bị nổi phong ngứa gây ra do cơ thể quá nóng nực và da bị chà xát quá nhiều.
   • Cố gắng không chọn loại vải mặc làm ngứa ngáy, đặc biệt là len. Nếu bạn muốn mặc áo len, hãy cẩn thận và không để chúng tiếp xúc trực tiếp với da. Chẳng hạn như, nếu bạn thích diện áo len tay dài, đừng quên mặc áo sơ mi mỏng ở bên trong.
   • Tương tự như việc mồ hôi có thể kích thích tình trạng nổi mề đay, việc tắm nước nóng dưới vòi hoa sen hoặc trong bồn tắm cũng có thể kích thích cơ thể bạn bị nổi ngứa.
4. Tìm cách giảm stress. Một vài người đột nhiên bùng phát nổi mề đay khi họ bị căng thẳng cực độ. Hãy thử cân nhắc lại xem liệu bạn có từng trải qua sự kiện nào áp lực trong cuộc sống hay không, chẳng hạn như nghỉ hoặc bắt đầu công việc mới, trong gia đình có ai đó vừa qua đời, tâm trạng dễ mủi lòng, hoặc gặp rắc rối trong tình yêu. Nếu đây là vấn đề bạn đang mắc phải, học cách kiểm soát stress có thể giúp tình trạng phát ban ngứa biến mất. Bạn có thể thử:
   • Tập thiền. Thiền là một cách tuyệt vời để thư giãn bằng việc làm cho tâm trí trống rỗng. Bạn cần có khoảng thời gian yên tĩnh để nhắm mắt lại, thư giãn, và tống khứ căng thẳng. Một số người thường lặp lại một từ nhất định trong đầu trong quá trình thiền.
   • Thở sâu. Với phương pháp này, bạn nên tập trung hết sức vào việc bơm phồng phổi. Thói quen này sẽ thúc đẩy việc bạn thoải mái thư giãn, cũng như tránh được tình trạng khó thở mỗi khi bạn thở quá nhanh hoặc quá sâu. Thở sâu còn giúp bạn tĩnh tâm và giữ đầu óc trống rỗng.
   • Hình dung những hình ảnh bình yên. Đây là phương pháp thư giãn đòi hỏi bạn phải biết cách làm thế nào để nghĩ về một nơi thật yên bình. Đó có thể là một địa điểm có thật hoặc trong tưởng tượng . Khi bạn đã mường tượng thấy nơi này, hãy bước chân đến bối cảnh đó và nghĩ xem trông nó như thế nào, có mùi hương và âm thanh gì.
   • Tập thể dục. Tập thể dục thường xuyên và đều đặn sẽ giúp bạn thư giãn, thay đổi tâm trạng theo chiều hướng tích cực, và đồng thời cải thiện sức khỏe chung. Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ (HHS) khuyến khích mọi người nên dành ra ít nhất 75 phút cho hoạt động thể chất trong 1 tuần. Hoạt động này bao gồm đi bộ, chạy bộ, hoặc chơi thể thao. Mọi người cũng được khuyên là nên rèn luyện sức khỏe để tăng sức mạnh của cơ bắp, như nâng tạ, khoảng 2 lần 1 tuần.

Tìm đến sự Giúp đỡ của Y tế

1. Gọi điện cho đội phản ứng viên khẩn cấp nếu bạn cảm thấy khó thở. Thỉnh thoảng, mọi người thường gặp vấn đề trong việc thở hoặc có cảm giác cổ họng như bị bịt kín lại khi cơ thể họ bị nổi mề đay. Nếu trường hợp này xảy ra với bạn, thì đây là trường hợp khẩn cấp, và bạn nên gọi xe cứu thương ngay lập tức.
   • Lúc này, phản ứng viên khẩn cấp sẽ tiêm cho bạn một liều epinephrine. Thuốc này cũng được biết đến như một dạng của adrenaline, có tác dụng là giảm sưng phồng nhanh chóng.
2. Thử thuốc antihistamines (thuốc kháng chất histamin). Loại thuốc này phổ biến ở cả quầy thuốc lẫn đơn kê. Chúng được biết đến như là dòng điều trị bệnh nổi mề đay đầu tiên và rất hữu hiệu trong việc giảm ngứa và sưng phồng.
   • Thuốc antihistamines được sử dụng rộng rãi bao gồm Cetirizine, Fexofenadine, và Loratadine. Ngoài ra, Diphenhydramine (Benadryl) cũng được bày bán ngoài tiệm thuốc và được sử dụng phổ biến như antihistamine.
   • Thuốc antihistamines có thể là nguyên nhân làm bạn cảm thấy buồn ngủ. Do đó, đừng quên hỏi bác sĩ xem liệu chúng có an toàn cho bạn khi lái xe hay không. Không nên uống rượu bia trong khi sử dụng loại thuốc này. Đọc kỹ và làm theo hướng dẫn của nhà sản xuất cũng như lời khuyên của bác sĩ.
   • Nói với bác sĩ nếu bạn đang trong giai đoạn thai kỳ. Thuốc antihistamines có thể không an toàn cho phụ nữ có thai.
3. Hỏi bác sĩ về corticosteroid. Loại thuốc này thường được kê theo toa trong trường hợp antihistamines không có tác dụng đối với bạn. Chúng sẽ giúp giảm tình trạng nổi mề đay bằng cách làm yếu phản ứng miễn dịch. Cách chữa bệnh theo đơn thuốc phổ biến là uống Prednisolone trong vòng từ 3 đến 5 ngày.
   • Trước khi dùng corticosteroids, hãy nói với bác sĩ nếu bạn đang trải qua bất kỳ tình trạng bệnh nào sau đây để chắc chắn rằng loại thuốc này hợp với cơ thể, như huyết áp cao, cườm nước, đục thủy tinh thể, hoặc tiểu đường. Đừng quên đề cập với bác sĩ nếu bạn nghĩ bạn đang mang thai hoặc đang trong giai đoạn cho con bú.
   • Phản ứng phụ bao gồm việc tăng cân, thay đổi tâm trạng bất thường, và bị mất ngủ.
4. Nếu tình trạng nổi mề đay vẫn không thuyên giảm, bạn nên thử một số loại thuốc bổ sung khác. Nếu bệnh ngứa phát ban có xu hướng chống lại phương pháp điều trị, bác sĩ sẽ khuyên bạn nên đến tìm chuyên gia da liễu. Lúc này, bạn sẽ có sự lựa chọn trong việc thử thuốc bổ sung. Nói với bác sĩ nếu bạn đang dùng bất kỳ loại thuốc nào hoặc đang trong giai đoạn bầu bí hoặc nuôi con bằng sữa mẹ.
   • Kem bôi ngoài da tinh dầu bạc hà (Menthol cream). Loại kem này có thể bôi trực tiếp lên da để giảm ngứa ngáy.
   • Thuốc kháng histamine H2 (H2 antihistamines). Loại thuốc này có sự khác biệt đối với thuốc kháng histamine ở ngoài hiệu thuốc. Chúng sẽ thu hẹp mạch máu, từ đó giúp giảm sưng phồng và đỏ tấy trên da. Phản ứng phụ khi dùng thuốc bao gồm đau đầu, tiêu chảy, và hoa mắt chóng mặt.
   • Thuốc uống kháng thụ thể leukotriene (Leukotriene receptor antagonists). Loại thuốc này có thể được kê đơn thay cho corticosteroids bởi vì chúng thường ít mang lại tác dụng phụ. Nếu có, thì tác dụng phụ này chỉ bao gồm việc nhức đầu và nôn mửa.
   • Cyclosporin. Thuốc này có tác dụng giảm hệ thống miễn dịch. Tác dụng phụ khi dùng thuốc này bao gồm việc bị huyết áp cao, đau đầu, vấn đề về thận, lượng cholesterol trong máu cao, rùng mình, và dễ bị nhiễm trùng. Bạn chỉ nên dùng loại thuốc này trong vòng vài tháng.
5. Thảo luận với bác sĩ về việc điều trị bằng ánh sáng. Một vài tình trạng nổi mề đay có thể phản ứng tốt với đèn chiếu tia cực tím B băng tần hẹp (narrowband ultraviolet B phototherapy). Để thực hiện liệu trị này, bạn phải đứng trong một căn phòng nhỏ trong một vài phút trước khi phơi mình ra ánh sáng.
   • Phương pháp này có thể không mang lại hiệu quả tức thì. Bạn có thể sẽ trải qua từ 2 đến 5 cuộc trị liệu 1 tuần và có thể mất khoảng 20 cuộc trị liệu trước khi thấy kết quả rõ rệt.
   • Quá trình điều trị có thể làm da bạn bị sạm và tăng nguy cơ bị ung thư da.

Cảnh báo

• Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng bất cứ loại thuốc nào nếu bạn đang có thai, đang cho con bú, hoặc đang chăm sóc trẻ con. Việc này bao gồm thuốc bày bán ngoài hiệu thuốc, liệu trị bằng thảo dược, và chất bổ sung.
• Nói với bác sĩ về tất cả loại thuốc, phương pháp điều trị bằng thảo dược, và chất bổ sung mà bạn đang dùng. Điều này rất quan trọng bởi vì chúng có thể tương tác với loại thuốc khác.
• Đọc kỹ và làm theo hướng dẫn của nhà sản xuất cũng như lời khuyên của bác sĩ.

Bài liên quan

• Xác định và điều trị hắc lào
• Điều trị bệnh Rosacea không cần dùng thuốc
• Kiểm soát khi chàm bùng phát
• Tai nạn Giời leo
• Điều trị bệnh chàm vào mùa đông

• « Mới nhất
• ‹ Mới hơn
• Cũ hơn ›

Liên kết đến đây

• Chữa trị Bệnh nổi Mề đay