Điều trị bệnh Rosacea không cần dùng thuốc
Rosacea là bệnh về da phổ biến gây ra tình trạng đỏ, sưng ở mặt và thường tạo ra các mụn đỏ, nhỏ chứa mủ. Bệnh phổ biến nhất ở phụ nữ trung niên có da nhạt màu. Nếu không được điều trị, bệnh Rosacea có thể trở nặng theo thời gian. Triệu chứng bệnh có thể bùng phát trong khoảng thời gian hàng tuần, thậm chí hàng tháng. Sau đó, triệu chứng sẽ dần thuyên giảm trước khi bùng phát một lần nữa. Bệnh Rosacea dễ bị nhầm lẫn với mụn trứng cá, phản ứng dị ứng hay các vấn đề khác về da. Mặc dù có thể xuất hiện cùng lúc nhưng bệnh Rosacea khác với mụn trứng cá. Bệnh Rocasea thường xuất hiện ở người trưởng thành từ 30-50 tuổi.[1] Đến nay, người ta vẫn chưa xác định được nguyên nhân gây bệnh Rosacea. Bệnh có thể là do yếu tố di truyền, hệ miễn dịch suy yếu hoặc do nhiễm vi khuẩn hoặc nhiễm ve bụi.[2] Mặc dù không có cách chữa khỏi nhưng có thể kiểm soát triệu chứng bệnh.
Mục lục
Các bước[sửa]
Vệ sinh da[sửa]
-
Chọn
sản
phẩm
vệ
sinh
da
mặt
chứa
dầu.
Bã
nhờn
là
dầu
có
thể
gây
tắc
nghẽn
lỗ
chân
lông
và
gây
kích
ứng.
Sử
dụng
một
loại
dầu
khác
là
cách
tốt
nhất
để
hòa
tan
dầu
(cùng
bụi
bẩn,
mảnh
vụn
từ
tế
bào,
vi
khuẩn,…).
Chúng
ta
từng
nghĩ
rằng
dầu
không
tốt
cho
da
và
quên
đi
rằng
da
cũng
được
bảo
vệ
và
dưỡng
ẩm
bởi
một
lớp
dầu
tự
nhiên.
Cũng
từ
đó
mà
chúng
ta
có
xu
hướng
dùng
sản
phẩm
vệ
sinh
da
mặt
chứa
thành
phần
hóa
chất
(thường)
gây
kích
ứng
da.[3]
- Chọn loại dầu tốt nhất trong danh sách các loại dầu non-comedogenic. Non-comedogenic nghĩa là không gây tắc lỗ chân lông. [4] Một số loại dầu có thể đắt hơn các loại khác và một số loại có thể dễ tìm mua hơn. Theo Viện Da liễu Hoa Kỳ, dầu non-comedogenic tốt nhất với đánh giá từ 0-1 trên 5 là:
- Dầu hạt gai dầu (0)
- Dầu khoáng (0)
- Bơ hạt mỡ (0)
- Dầu hoa hướng dương (0)
- Dầu thầu dầu (1): Dầu thầu dầu giúp dưỡng ẩm da trong một số trường hợp nhưng cũng có thể gây khô da trong những trường hợp khác.
-
Thử
sản
phẩm
rửa
mặt
chứa
dầu
trên
một
vùng
da
nhỏ
trước.
Bạn
nên
thử
phản
ứng
của
da
với
sản
phẩm
rửa
mặt
chứa
dầu.
Thử
sản
phẩm
trên
một
vùng
da
nhỏ
trước
và
chờ
khoảng
một
ngày.
Không
sử
dụng
sản
phẩm
và
thử
dùng
loại
mới
nếu
tình
trạng
da
xấu
đi.
- Tránh sử dụng sản phẩm rửa mặt có thể kích thích phản ứng dị ứng. Ví dụ, nếu dị ứng với các loại hạt, bạn không nên dùng dầu hạt phỉ.
-
Mát-xa
dầu
lên
da.
Đổ
một
lượng
nhỏ
dầu
vào
lòng
bàn
tay.
Nhẹ
nhàng
mát-xa
dầu
lên
mặt
trong
vòng
2
phút
theo
chuyển
động
tròn
nhỏ.
- Mát-xa mặt bằng dầu hai lần mỗi ngày và sau khi đổ nhiều mồ hôi.
- Có thể cho thêm tinh dầu vào sản phẩm rửa mặt chứa dầu. Cho 1-2 giọt tinh dầu vào mỗi 1/2 cốc sản phẩm rửa mặt. Có thể chọn tinh dầu có hương:
- Yến mạch
- Hoa cúc
- Hoa oải hương
- Đắp khăn ẩm, ấm lên mặt. Nhúng khăn mặt vào nước ấm rồi đắp lên mặt khoảng 20 giây. Cách này giúp dầu thấm vào da tốt hơn.
- Nhẹ nhàng lau sạch dầu trên da. Dùng khăn ẩm, ấm để nhẹ nhàng lau dầu trên da. Nhúng khăn vào nước ấm và tiếp tục lau đến khi sạch dầu trên da.
- Vỗ khô da. Dùng khăn cotton nhẹ nhàng vỗ khô da mặt. Không lau quá mạnh để tránh kích ứng da.
- Dùng sản phẩm dưỡng ẩm chứa dầu. Sau khi rửa mặt sạch và thấm khô, dùng sản phẩm dưỡng ẩm chứa dầu để dưỡng ẩm cho da. Sản phẩm dưỡng ẩm không nhất thiết phải chứa loại dầu giống như sản phẩm rửa mặt. Tuy nhiên, nếu thấy tình trạng da cải thiện hơn khi dùng dầu rửa mặt, bạn nên dùng sản phẩm dưỡng ẩm chứa cùng loại dầu.
- Dùng sản phẩm rửa mặt chứa dầu cho những vị trí khác bị ảnh hưởng. Nếu bệnh Rosacea ảnh hưởng đến vùng da khác trên cơ thể, bạn cũng có thể dùng sản phẩm rửa mặt để vệ sinh vùng da đó. Thoa dầu lên da, chờ dầu thấm rồi rửa mặt bằng nước ấm. Thoa sản phẩm dưỡng ẩm chứa dầu lên khắp người.
-
Thoa
kem
chống
nắng.
Bảo
vệ
da
bao
gồm
cả
việc
bảo
vệ
da
khỏi
ánh
nắng
và
nhiệt
độ
cao.
Thoa
kem
chống
nắng
khi
ở
ngoài
trời
nắng
trong
thời
gian
dài,
thường
là
trên
15
phút.
Ngoài
ra,
nên
hạn
chế
tiếp
xúc
với
ánh
nắng.
- Nếu da quá nhạy cảm với kem chống nắng hóa học (hầu hết các loại kem chống nắng thông thường), bạn nên sử dụng kem chống nắng vật lý. Đây là loại kem chống nắng chứa các thành phần giúp “phản chiếu” ánh nắng khỏi da. Bạn nên tìm mua kem chống nắng chứa thành phần kẽm oxit hoặc titan dioxit. Ngoài ra, có thể thử dùng kem chống nắng tự nhiên như retinyl palmitate (một dạng vitamin A), vitamin E hoặc beta carotene.[5]
- Chườm mát để làm mát da mặt. Bệnh Rosacea có thể trở nặng khi thời tiết nắng nóng nên bạn cần làm mát da. Chườm mát bằng cách nhúng khăn cotton vào nước mát. Sau đó, đắp khăn lên da để giảm tình trạng da đỏ.
Điều trị bệnh Rosacea bằng nguyên liệu thảo mộc[sửa]
-
Thoa
hỗn
hợp
thảo
mộc
và
dầu
lên
da.
Hầu
hết
nguyên
liệu
thảo
mộc
dùng
điều
trị
bệnh
Rosacea
đều
có
đặc
tính
kháng
viêm,
bao
gồm
hoa
oải
hương,
hoa
cúc,
gừng,
hương
nhu,
quế,
tỏi
và
nghệ.
Bạn
có
thể
dùng
thảo
mộc
sấy
khô
hoặc
dạng
tinh
dầu
để
kết
hợp
với
sản
phẩm
rửa
mặt
chứa
dầu.
- Cho 1/2 thìa cà phê thảo mộc sấy khô hoặc 1-2 giọt tinh dầu vào dầu nền (dầu dẫn). Dầu nền có thể là dầu được dùng trong sản phẩm rửa mặt.
- Trộn đều thảo mộc hoặc tinh dầu với dầu nền rồi thoa trực tiếp lên da.
- Để qua đêm nếu có thể hoặc để ít nhất 30 phút - 1 tiếng, hai lần mỗi ngày.
- Nhẹ nhàng rửa sạch dầu bằng nước ấm.
- Dùng khăn cotton sạch thấm khô da.
- Thận trọng với một số loại thảo mộc. Một số thảo mộc như nghệ và quế có thể khiến da dính màu vàng hoặc nâu. Bạn nên cẩn thận khi dùng những thảo mộc này và chuẩn bị tinh thần rằng da có thể trở nên hơi vàng hoặc nâu.
-
Rửa
sạch
da
bằng
keo
yến
mạch.
Keo
yến
mạch
là
một
loại
yến
mạch
đặc
biệt
được
dùng
làm
nguyên
liệu
dưỡng
ẩm.
Keo
yến
mạch
có
thể
dùng
để
kháng
viêm,
xoa
dịu
và
bảo
vệ
da.[6]
- Cho một lượng nhỏ keo yến mạch lên ngón tay và mát-xa nhẹ nhàng lên da. Mát-xa theo chuyển động tròn nhỏ. Rửa mặt lại thật sạch và thấm khô nước.[7]
Thay đổi chế độ ăn.[sửa]
-
Thử
áp
dụng
chế
độ
ăn
kháng
viêm.
Vì
Rocasea
là
bệnh
gây
viêm
nên
chế
độ
ăn
kháng
viêm
có
thể
giúp
ích
trong
việc
giảm
triệu
chứng
bệnh.
Chế
độ
ăn
kháng
viêm
chú
trọng
vào
thực
phẩm
toàn
phần
và
thực
phẩm
hữu
cơ
(nếu
có
thể).
Ngoài
ra,
bạn
nên
tránh
tiêu
thụ
các
chất
bảo
quản
và
phụ
gia
thực
phẩm.[8]
- Một số thực phẩm có tính “kháng viêm” gồm có cá hồi (chứa chất béo omega-3), rau bina (rau chân vịt), tỏi, ngũ cốc nguyên hạt, đậu, quả mọng (việt quất, mâm xôi đỏ, dâu tây, quả lý gai, mâm xôi đen), hoa quả và rau củ tươi như cải xoăn, cải rổ, rau bina và bông cải xanh.
- Tránh tiêu thụ thực phẩm chế biến sẵn và thực phẩm đã qua xử lý, đường và chất thay thế đường, thịt đỏ (trừ thịt từ động vật được cho ăn cỏ).
- Ăn nhiều rau củ quả. Tăng cường tiêu thụ rau củ quả (nên chiếm khoảng 1/2 lượng thực phẩm). Nên ăn nhiều loại hoa quả, quả mọng và các loại hạt. Ngoài ra, nên ăn nhiều rau, đặc biệt là rau lá xanh như cải cầu vồng, rau bina, rau mù tạt, mầm cải Brussel và xà lách.
- Tránh tiêu thụ thực phẩm và thức uống khiến da ửng đỏ. Thức uống nóng, rượu bia, cà phê và đồ ăn cay nóng có thể làm hở mạch máu và gây đỏ mặt. Tránh tiêu thụ những thực phẩm này để giảm đỏ ửng trên da.
-
Cân
nhắc
việc
uống
thực
phẩm
chức
năng.
Nhiều
loại
thực
phẩm
chức
năng
có
tác
dụng
tăng
cường
khả
năng
kháng
viêm
tự
nhiên
của
cơ
thể,
tăng
cường
sức
khỏe
mạch
máu
và
mang
lại
nhiều
lợi
ích
khác
cho
da.
Bạn
nên
cân
nhắc
việc
uống
các
loại
thực
phẩm
chức
năng
như:
- Riboflavin: vitamin nhóm B giúp cải thiện thiếu hụt vitamin B ở người bị bệnh Rosacea. Vitamin nhóm B có thể giúp tăng trưởng tế bào da.[9][10]
- Pancreatin (8-10× USP): Bổ sung 350-500 mg trước bữa ăn. Pancreatin là enzym tiêu hóa giúp giảm viêm.[9]
- Kẽm: Bổ sung 60-75 mmg kẽm mỗi ngày. Nên thận trọng và KHÔNG bổ sung kẽm quá 3 tháng. Nồng độ kẽm cao có thể gây độc tính. Kẽm cũng có thể được dùng ở dạng gel axit azelaic 15% - một loại axit tự nhiên giúp hỗ trợ điều trị bệnh Rosacea. Bạn nên trao đổi với bác sĩ trước khi muốn dùng axit azelaic.
- Vitamin C: Bổ sung 500 mmg vitamin C mỗi ngày để tăng cường sức khỏe mạch máu.
Chẩn đoán bệnh Rosacea[sửa]
-
Nhận
biết
các
loại
Rosacea. Rosacea
là
bệnh
về
da
thường
gặp
với
biểu
hiện
là
da
ửng
đỏ,
thường
là
ở
mũi,
má,
trán
và
cằm.
Da
cũng
có
thể
ửng
đỏ
ở
vùng
tai,
ngực
và
lưng.
Có
4
loại
Rosacea
chính:[11]
- Rosacea đỏ và giãn mạch: Đây là tình trạng da xuất hiện các mạch máu đỏ giống mạng nhện
- Rosacea mụn mủ: Đây là tình trạng da sưng đỏ và xuất hiện các đốm giống mụn trứng cá.
- Rosacea phì đại: Đây là tình trạng da dày lên và phình.
- Rosacea thể mắt: Mắt mắc chứng Rosacea sẽ trở nên đỏ và kích ứng. Mí mắt có thể sưng lên. Rosacea thường được mô tả giống như lẹo mắt.[11]
-
Kiểm
tra
da
để
phát
hiện
dấu
hiệu
bệnh
Rosacea.
Có
nhiều
triệu
chứng
đi
kèm
với
bệnh
Rosacea.
Bạn
có
thể
soi
gương
và
quan
sát
xem
da
có
dấu
hiệu
nào
dưới
đây
không:[11]
- Ửng đỏ ở giữa mặt.
- Mạch máu như mạng nhện (mạch máu vỡ ra).
- Da sưng.
- Da nhạy cảm.
- Da có cảm giác nhói và bỏng rát.
- Da khô, sần sùi hoặc bong vảy.
- Đối với bệnh Rosacea mụn mủ, tình trạng mụn trứng cá rất phổ biến, đặc biệt là ở vùng da ửng đỏ.
- Đối với bệnh Rosacea phì đại, da và mũi có thể trở nên phình to và lỗ chân lông to.
- Đối với bệnh Rosacea thể mắt, mắt sẽ chảy nhiều nước hoặc đỏ ngầu và có cảm giác nhói, bỏng rát, giống như có mạch máu vằn lên. Mắt có thể trở nên nhạy cảm với ánh sáng.
-
Xác
định
xem
bạn
có
dễ
mắc
bệnh
Rosacea
không.
Bệnh
Rosacea
khá
phổ
biến
và
thường
xuất
hiện
ở
độ
tuổi
30-50.
Người
có
da
nhạt
màu,
trong
gia
đình
có
người
mắc
bệnh
Rosacea,
phụ
nữ
có
nguy
cơ
bị
bệnh
Rosacea
cao
hơn.[1]
- Bên cạnh đó, người dễ đỏ mặt cũng có nguy cao mắc bệnh Rosacea cao hơn người khác.
-
Tiếp
nhận
chẩn
đoán
bởi
chuyên
gia
da
liễu
hoặc
bác
sĩ.
Bệnh
Rosacea
thường
được
chẩn
đoán
thông
qua
việc
khám
sức
khỏe.
Bác
sĩ
có
thể
khuyến
nghị
điều
trị
bằng
thuốc,
sản
phẩm
dưỡng
ẩm
và
kháng
sinh.
Bạn
có
thể
không
cần
tiếp
nhận
các
phương
pháp
điều
trị
này
nhưng
cần
được
chẩn
đoán
bệnh.
- Nếu da dày lên, bạn có thể cần được phẫu thuật laze để loại bỏ lớp da thừa.
- Cho chuyên gia da liễu biết nếu bạn đang dùng nguyên liệu tự nhiên. Ngay cả khi muốn dùng nguyên liệu tự nhiên và bỏ thuốc, bạn cũng cần thông báo cho chuyên gia da liễu hoặc bác sĩ biết về thói quen chăm sóc da của mình. Bác sĩ có thể cùng bạn tìm ra giải pháp tốt nhất và đưa ra cảnh báo về tác dụng phụ của một số nguyên liệu tự nhiên.[12]
Cảnh báo[sửa]
- Bệnh Rosacea phải được bác sĩ có bằng cấp chẩn đoán. Đi khám bác sĩ ngay nếu thấy tình trạng da không cải thiện sau 1-2 tháng.
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ 1,0 1,1 https://www.aad.org/dermatology-a-to-z/diseases-and-treatments/q---t/rosacea/who-gets-causes
- ↑ https://www.aad.org/dermatology-a-to-z/diseases-and-treatments/q---t/rosacea/who-gets-causes
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2835893/
- ↑ https://www.beneficialbotanicals.com/facts-figures/comedogenic-rating.html
- ↑ http://www.getthegloss.com/article/sense-and-sensitivity-sun-cream-for-sensitive-skin
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17373175
- ↑ http://www.rheumatologynews.com/fileadmin/content_pdf/san/scms_pdf/Vol30_i3_Emer.pdf
- ↑ http://www.health.com/health/gallery/0,,20705881,00.html
- ↑ 9,0 9,1 Murray, M. T., & Pizzorno, J. E. (2013). Textbook of Natural Medicine. St. Louis, Mo: Churchill Livingstone.
- ↑ https://wholehealthchicago.com/2009/05/05/rosacea/
- ↑ 11,0 11,1 11,2 https://www.aad.org/dermatology-a-to-z/diseases-and-treatments/q---t/rosacea
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16468289?dopt=Abstract