Làm bạn với người từng cố gắng tự tử

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Nếu như bạn của bạn từng muốn tự tử, bạn chắc hẳn sẽ rất lo lắng cho người đó khi bạn không biết nên nói gì hay làm gì. Điều tốt nhất bạn có thể làm là quan tâm, ủng hộ, và ở bên bạn của mình khi họ vượt qua giai đoạn khó khăn này. Bạn cần phải ân cần, chăm sóc, đối xử tốt với bạn của mình và xử lý tình huống bằng sự quan tâm.

Các bước[sửa]

Ủng hộ[sửa]

  1. Hãy luôn ở bên người đó. Điều tuyệt vời nhất mà bạn có thể làm cho bạn của mình, người mà đã từng cố gắng tự tử, chính là luôn ở bên để ủng hộ họ. Đơn giản như một cái ôm, một bờ vai để dựa vào, một đôi tai để lắng nghe cũng sẽ giúp cho họ có thể bước tiếp. Hãy cho người bạn đó biết rằng bạn luôn sẵn sàng nghe điện thoại hay dành thời gian cho họ. Dù bạn của bạn không muốn nói về việc tự tử thì cũng không sao. Họ có thể sẽ không chuyện trò như xưa hoặc có thể chỉ im lặng. Đừng để những điều ấy ngăn cản bạn ở bên bạn của mình. Có thể đó là tất cả những gì họ cần.[1]
    • Bạn không cần phải gợi lại về vụ tự tử, nhưng hãy luôn ở bên nếu như bạn của bạn muốn nói về điều đó.
    • Nếu như việc tự tử chỉ vừa mới xảy ra, hãy thể hiện sự ủng hộ của bạn bằng cách yêu cầu giúp đỡ, và để họ biết rằng bạn rất mừng vì họ vẫn ở đây.[2]
  2. Thấu hiểu. Có lẽ bạn sẽ khó lòng hiểu được tại sao bạn của mình lại cố gắng tự tử. Bạn có thể sẽ có những cảm giác khác nhau về việc điều đó như tức giận, xấu hổ hay tội lỗi. [2] Nhưng, việc đặt mình vào hoàn cảnh của người đó sẽ giúp ích rất nhiều. Hãy cố gắng hiểu cho nỗi đau đớn đằng sau việc tự tử, cho dù đó là nỗi đau vì chán nản, vì tổn thương, vì tuyệt vọng, vì những mất mát hay những gánh nặng gần đây, vì quá sức, vì ốm đau,[3] vì nghiện ngập hay bị cô lập.[4][5] Hãy hiểu được rằng bạn của bạn đang vô cùng đau khổ, cho dù lý do thực sự là gì đi nữa.[1]
    • Có thể bạn sẽ chẳng bao giờ hiểu được hết những gì một người nghĩ đến trước khi họ cố gắng tự tử. Nhưng, nếu bạn quan tâm đến bạn của mình và việc tự tử chỉ vừa xảy ra gần đây, bạn có thể cố gắng hết sức để thấu hiểu nỗi đau mà người đó đã trải qua.
  3. Lắng nghe. Đôi khi, việc tốt nhất bạn có thể làm cho bạn mình chỉ đơn giản là ngồi lại và lắng nghe. Hãy để họ có thể bày tỏ những gì mình muốn. Đừng ngắt lời hay cố gắng "giải quyết" vấn đề. Đừng lấy tình cảnh của người đó ra để so sánh với bạn hay bất cứ ai khác, và hãy nhớ rằng đối với những gì người ấy đã trải qua, không ai có thể cảm nhận được giống như chính họ. Hãy toàn tâm chú ý lắng nghe, không xao nhãng. Điều này sẽ cho người đó thấy rằng bạn thực sự quan tâm bởi vì bạn đang rất chú tâm.[6]
    • Đôi khi, việc lắng nghe cũng quan trọng không kém so với việc đưa ra lời khuyên thích hợp.
    • Trong khi bạn lắng nghe, đừng đánh giá để tìm ra nguyên nhân của việc tự tử. Thay vào đó, tập trung vào việc người ấy đang cảm thấy ra sao và họ cần gì ở bạn.
    • Bạn của bạn có thể sẽ luôn muốn nói về việc tự tử. Đó cũng là một việc tự nhiên khi họ muốn gợi lại những gì đã xảy ra. Hãy kiên nhẫn và để cho họ nói bao nhiêu tùy thích.[7]
  4. Yêu cầu giúp đỡ. Bạn có thể yêu cầu giúp đỡ bạn mình bằng nhiều cách trong thời gian họ cần. Hãy lắng nghe bạn của bạn và hỏi xem họ cần gì nhất và tình nguyện giúp đỡ. Bạn cũng nên hỏi về những việc họ thấy không cần thiết để tránh làm những điều họ không cần hoặc không muốn.[3]
    • Chẳng hạn, nếu bạn của bạn đang lo lắng về việc tìm kiếm liệu pháp điều trị, bạn có thể đề nghị đưa họ đến gặp bác sĩ. Hoặc là, nếu họ cảm thấy quá sức bởi mọi việc, bạn có thể yêu cầu làm giúp bữa tối, trông con hộ, giúp làm việc nhà, hoặc đơn giản là một việc gì đó có thể giảm nhẹ gánh nặng cho họ.
    • Giúp đỡ từ những việc nhỏ cũng có thể tạo ra những thay đổi lớn. Đừng cho rằng bất cứ việc gì cũng là nhỏ nhặt và không cần giúp đỡ.
    • Giúp đỡ có thể bao gồm cả việc giúp họ được thư giãn đầu óc. Họ có thể cảm thấy mệt mỏi khi phải nói chuyện về việc tự tử. Hãy yêu cầu đưa họ ra ngoài ăn tối hoặc xem phim.
  5. Học cách giúp bạn mình. Nếu như bạn của bạn gần đây đã cố gắng tự tử và bạn thấy rằng người ấy còn có ý định đó lần nữa, hãy cố gắng hết sức để bảo vệ người ấy an toàn. Biết được ai là người bạn có thể gọi hoặc tìm đến để được giúp đỡ. Bạn có thể tìm đến các cố vấn trường học, ba mẹ, hoặc thậm chí là gọi cho 115 nếu như bạn của bạn nói rằng họ không thể tự bảo vệ chính mình.[8]
    • Cho những khu vực ngoài Mỹ, hãy truy cập các trang web về vấn đề tự tử để có số điện thoại hoặc là trò chuyện trực tiếp trên mạng.[9][10][11]
    • Hãy nhớ rằng bạn không thể tự làm việc này một mình. Người thân và bạn bè khác của người đó cũng phải chung tay giúp đỡ để người đó tránh xa những việc có thể làm tăng ý định tự tử.
  6. Hỏi người thân về cách để bảo vệ người đó an toàn. Nếu người đó đã phải nằm viện sau vụ tự tử, hoặc đang gặp bác sĩ chuyên khoa, họ có thể sẽ có một kế hoạch an toàn. Hãy hỏi người đó xem liệu bạn có thể biết kế hoạch ấy được không, và bạn có thể giúp như thế nào. Nếu người đó không có kế hoạch an toàn, bạn có thể tìm một cố vấn trên mạng để giúp lập một kế hoạch.[3] Hãy tìm hiểu từ bạn mình xem làm cách nào để biết được nếu họ đang tuyệt vọng hay quá tải và bạn có thể giúp như thế nào.[3] Hỏi xem họ cảm thấy an toàn thế nào và yêu cầu họ cho bạn những gì bạn cần biết để can thiệp.
    • Ví dụ, họ có thể nói rằng nếu họ không rời khỏi giường cả ngày và lảng tránh các cuộc gọi, đó là dấu hiệu cho thấy họ đang ở một nơi tối tăm. Điều này sẽ là tín hiệu cho bạn để gọi người khác giúp đỡ.
  7. Giúp người đó tiến dần từng bước về phía trước. Bạn của bạn nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa hoặc chuyên gia chăm sóc sức khỏe, và nên xem xét việc uống thuốc. Bên cạnh việc chắc chắn rằng bạn của mình đang hồi phục nhờ sự ủng hộ, bạn có thể giúp người đó tạo ra những thay đổi nhỏ để cải thiện cuộc sống của họ. Người đó không nên chịu những thay đổi quá lớn, mà bạn nên gợi ý thực hiện những việc nhỏ.[12]
    • Ví dụ, nếu người đó cảm thấy tuyệt vọng vì sự thất bại trong mối quan hệ, bạn có thể dần dần giúp họ quên đi việc đó bằng cách tổ chức những hoạt động vui chơi và giúp họ bắt đầu hẹn hò khi thời điểm đến.
    • Hoặc là, nếu bạn của bạn vô cùng buồn rầu vì sự nghiệp đang đi vào bế tắc, bạn có thể giúp họ bắt đầu lại hoặc bàn về việc quay lại trường học.
  8. Hãy chắc chắn rằng bạn không cô đơn. Đừng nghĩ rằng việc yêu cầu những người khác (như bạn bè, gia đình, hay chuyên gia chăm sóc sức khỏe) giúp đỡ bạn và người bệnh là ích kỷ. Việc đó có thể giúp bạn tránh cảm thấy quá sức. Nếu bạn bắt đầu cảm thấy quá sức, hãy nói với người đó rằng bạn cần nghỉ ngơi, cần thời gian ở một mình hoặc ở bên những người bạn khác hoặc gia đình để chăm sóc cho bản thân. Cho họ biết bạn muốn dành khoảng thời gian ấy để hồi phục và bạn sẽ trở lại một khi bạn cảm thấy khỏe. Việc định rõ các ranh giới bằng việc nói rõ về những gì bạn sẵn sàng làm và không cũng sẽ rất hữu ích.[8][3]
    • Ví dụ, hãy cho người ấy biết rằng bạn sẽ rất vui khi cùng đi ăn tối mỗi tuần, nhưng bạn sẽ không giữ kín những dấu hiệu nguy hiểm và bạn sẽ cần tới trợ giúp để bảo vệ họ được an toàn.
    • Người đó không nên bắt bạn giữ bí mật và việc những người đáng tin cậy khác biết về việc tự tử cũng rất quan trọng.
  9. Tăng thêm hy vọng. Cố gắng khiến họ cảm thấy tràn đầy hy vọng vào tương lai. Điều này có thể ngăn chặn những ý định tự tử trong tương lai. Cố gắng khiến họ nghĩ và bàn về niềm hy vọng. Hỏi người dods xem niềm hy vọng ảnh hưởng thế nào đến họ. Bạn có thể thử hỏi các câu sau:[13][3]
    • Ai là người cậu sẽ gọi để giúp cậu cảm thấy tràn đầy hy vọng vào lúc này?
    • Thứ gì khiến cậu cảm thấy tràn đầy hy vọng, chẳng hạn như sự xúc động, các bức tranh, âm nhạc, màu sắc hay đồ vật?
    • Cậu củng cố và nuôi dưỡng hy vọng của mình bằng cách nào?
    • Những thứ gì đe dọa đến niềm hy vọng của cậu?
    • Hãy cố tưởng tượng ra một bức tranh tràn đầy hy vọng. Cậu thấy gì?
    • Khi cảm thấy tuyệt vọng cậu thường có xu hướng lấy lại hy vọng ở đâu?
  10. Thăm hỏi họ. Hãy cố gắng cho họ biết rằng bạn vẫn nghĩ tới họ ngay cả khi hai người không ở cùng nhau. Hãy hỏi họ liệu bạn có thể hỏi thăm họ không và bao lâu một lần thì được.[3] Bạn cũng có thể hỏi liệu họ có cách nào phù hợp để bạn hỏi thăm không như gọi điện, nhắn tin, hoặc là ghé thăm.
    • Khi bạn hỏi thăm, không cần thiết phải hỏi về việc tự tử trừ khi bạn nghĩ rằng họ đang làm hại chính mình. Thay vào đó, hãy chỉ hỏi họ đang làm gì hay cảm thấy thế nào, và họ có cần giúp gì không.
  11. Chú ý các dấu hiệu nguy hiểm. Đừng nhầm tưởng rằng bạn của bạn sẽ không cố gắng tự tử lần nữa chỉ bởi vì họ đã thất bại một lần. Đáng tiếc rằng, khoảng 10% những người đe dọa hoặc cố gắng tự tử cuối cùng đã kết liễu cuộc đời. Điều này không có nghĩa là bạn phải quan sát từng cử chỉ của bạn mình, nhưng bạn nên vô cùng cảnh giác để chắc chắn rằng bạn của bạn không có những dấu hiệu nguy hiểm có thể liên quan đến tự tử. Nếu bạn nghĩ nó có xảy ra lần nữa, hãy thông báo với ai đó và tìm sự giúp đỡ, đặc biệt là nếu bạn nhận thấy sự đe dọa hay những lời nói về việc làm hại hay kết liễu cuộc đời, những lời nói hay chữ viết về cái chết theo cách bất thường của họ, hoặc là nói về việc không còn muốn "tồn tại". Hãy ghi nhớ những dấu hiệu nguy hiểm bao gồm:[3]
    • Ý định (mong muốn được chết)
    • Lạm dụng thuốc
    • Không tự chủ
    • Lo lắng
    • Bế tắc
    • Cảm giác tuyệt vọng
    • Ý định từ bỏ
    • Tức giận
    • Thiếu thận trọng
    • Thay đổi tâm trạng

Tránh những Hành vi Nguy hiểm[sửa]

  1. Đừng trách mắng ngươi đó về việc tự tử. Họ cần sự yêu thương và ủng hộ, không phải cần sự dạy dỗ rằng cái gì đúng cái gì sai. Người đó có thể cảm thấy xấu hổ, tội lỗi, và tổn thương tình cảm. Trách mắng sẽ chẳng giúp được gì trong việc gắn kết hay duy trì tình bạn.[14]
    • Bạn có thể cảm thấy giận giữ hay tội lỗi về việc người đó cố gắng tự tử và bạn muốn hỏi họ tại sao đã không yêu cầu giúp đỡ.[2] Tuy nhiên việc tra hỏi sẽ không mang lại hiệu quả tốt nhất cho người đó hay cho tình bạn của cả hai nếu như việc tự tử chỉ vừa mới xảy ra gần đây.
  2. Thừa nhận việc tự tử. Đừng giả vờ như việc tự tử chưa bao giờ xảy ra hay phớt lờ nó và hy vọng rằng mọi chuyện sẽ lại quay về quỹ đạo bình thường. Bạn không nên hoàn toàn lờ đi những gì đã xảy ra, thậm chí cho dù bạn của bạn không nhắc đến nó.[15] Cố gắng nói những điều tốt đẹp và khuyến khích, cho dù nó chưa truyền tải hết được. Nói ra vẫn tốt hơn là giữ im lặng.
    • Ví dụ, bạn có thể nói rằng bạn cảm thấy rất tiếc vì người đó đã phải trải qua những điều tồi tệ, và hỏi xem liệu bạn có thể làm bất cứ điều gì cho họ không.[2] Cho dù bạn nói gì, hãy chắc chắn người bạn đó biết được rằng bạn thực sự quan tâm đến họ.
    • Hãy nhớ rằng bạn đang ở trong một hoàn cảnh không thoải mái, và rằng không có ai biết chính xác nên hành xử thế nào khi ai đó xung quanh họ đã cố gắng tự kết liễu cuộc đời mình.
  3. Nhận thức được việc tự tử là một vấn đề nghiêm trọng. Nhiều người nghĩ rằng một vụ tự tử chỉ là cách để gây sự chú ý và người đó không thực sự muốn tự kết liễu cuộc đời mình. Một vụ tự tử là một tình huống nghiêm trọng và nó cho thấy rằng có những yếu tố phức tạp tiềm ẩn và những nỗi đau đằng sau nó. Tránh việc nói với người đó rằng bạn nghĩ rằng họ làm điều đó chỉ để gây sự chú ý. Bằng việc làm như vậy, bạn đang coi thường tầm quan trọng của quyết định liên quan đến mạng sống một con người và khiến cho bạn của bạn cảm thấy tồi tệ, và cảm thấy bản thân không được coi trọng.
    • Cảm thông hết mức có thể là một việc quan trọng. Nếu bạn nói với bạn của mình rằng họ chỉ làm vậy để gây sự chú ý thì bạn không hề thực sự cố gắng thấu hiểu hoàn cảnh.
    • Nó có thể dễ dàng hơn cho bạn để làm giảm những vấn đề của bạn mình nhưng điều này không giúp ích gì cho người đó trong việc hồi phục lại sau tự tử.
  4. Đừng khiến người đó cảm thấy tội lỗi. Việc khiến người đó cảm thấy tội lỗi là một việc vô tâm, cho dù bạn có thể thực sự cảm thấy tổn thương hay bị phản bội vì việc tự tử. Bạn của bạn có thể đã cảm thấy tội lỗi và xấu hổ khi lo lắng về những người xung quanh họ. Thay vì nói những điều như "Cậu không hề nghĩ tới người thân và bạn bè của mình sao?" hãy cố thông cảm với bạn của mình. [16]
    • Hãy nhớ rằng họ có thể vẫn đang cảm thấy tuyệt vọng hay yếu ớt, và những gì họ cần nhất lúc này là sự thương yêu và ủng hộ của bạn.
  5. Hãy cho người ấy chút thời gian. Không có bất cứ giải pháp nhanh chóng hay dễ dàng nào để giải quyết một vụ tự tử. Bạn không thể hy vọng rằng chỉ cần uống thuốc thì mọi chuyện sẽ ổn cả. Những suy nghĩ dẫn đến ý định tự tử thường rất phức tạp, và việc hồi phục sau việc tự tử cũng vậy. Dù cho việc đảm bảo người ấy nhận được sự giúp đỡ họ cần là rất quan trọng, đừng xem nhẹ vấn đề của họ và nghĩ rằng cách giải quyết rất đơn giản.[15]
    • Bạn sẽ rất muốn hàn gắn cho bạn của mình và xoa dịu nỗi đau của họ. Nhưng hãy nhớ rằng người đó phải cố gắng bước qua nỗi đau. Việc tốt nhất bạn có thể làm là ủng hộ và giúp đỡ họ.

Lời khuyên[sửa]

  • Hãy đưa ra cho người đó những thứ để mong chờ bằng việc tổ chức các hoạt động mà có thể khiến cả hai cảm thấy vui vẻ, như chạy bộ hay tập thể dục cùng nhau, hay đi chơi ở bãi biển.
  • Hãy cho người đó biết rằng họ có thể khóc và việc có những cảm xúc kỳ lạ cũng là điều bình thường. Và hãy nói bới họ rằng đừng quá chìm sâu trong những điều đó. Hãy động viên họ.
  • Đừng lúc nào cũng cảm thấy bạn cần phải làm một điều gì đó lớn lao -- việc bạn ở bên họ đã là đủ rồi. Chỉ cần ngồi bên nhau trên ghế đá công viên hay xem một bộ phim ở nhà cũng được.
  • Đừng quá thương hại. Sự thương hại có thể khiến người đó thấy gánh nặng và thậm chí là cảm thấy tồi tệ hơn.

Cảnh báo[sửa]

  • Bất cứ mối quan hệ nào với một người đang tuyệt vọng hay có ý định tự tử đều có thể rất khó khăn và đau lòng trong một thời gian dài.
  • Cho dù bạn có chân thành thế nào khi cố gắng tiếp cận với một người đã có ý định tự tử, tình cảm của bạn có thể bị từ chối. Đừng phật ý bởi vì sẽ rất khó cho một người đang tuyệt vọng hay đã có ý định tự tử nắm lấy bàn tay của một người bạn mới.
  • Đừng khiến một người đã có ý định tự tử cảm thấy bị dồn vào chân tường hay mắc kẹt khi bạn lần đầu cố gắng trò chuyện với họ.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]

Liên kết đến đây