Phản ứng với người thô lỗ

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Người thô lỗ là người không thể hiện sự quan tâm hoặc lòng tôn trọng đối với quyền lợi và cảm giác của người khác. Sự thô lỗ thường diễn ra một cách bất ngờ theo cách khó chịu hoặc khá sốc[1]. Tìm hiểu cách để phản ứng một cách bình tĩnh và cảm thông với sự khiế nhã là kỹ năng đáng giá, đặc biệt nếu bạn thường xuyên phải giao tiếp với người này. Sẽ khá khó khăn để điều khiển sự thô lỗ, nhưng may mắn thay, có những kỹ thuật mà bạn có thể sử dụng để làm nguôi ngoa người thô lỗ, bảo vệ bản thân, và thậm chí là sửa chữa quá trình tương tác đang bị tan vỡ. Trải nghiệm sự khiếm nhã sẽ ảnh hưởng to lớn đến sức khỏe của bạn, vì vậy, bạn nên khám phá tùy chọn của mình trong việc đối phó với nó để xây dựng cuộc sống hạnh phúc và ít căng thẳng hơn.[2]

Các bước[sửa]

Thiết lập ranh giới[sửa]

  1. Lựa chọn xem liệu bạn có nên phản ứng. Không phải người nào có thái độ thô lỗ với bạn cũng xứng đáng nhận được sự phản hồi từ bạn. Nếu người đó rõ ràng đang lôi kéo bạn vào một cuộc chiến bằng cách trở nên xấu xa, đừng để bản thân bị kéo vào cuộc chiến không mục đích. Bạn nên cưỡng lại khao khát muốn phòng thủ trong khoảnh khắc đó, vì đây sẽ là cách bảo vệ bản thân mạnh mẽ nhất.[3] Bạn sẽ dễ thực hiện phương pháp này với người quen hơn là đồng nghiệp hoặc người nhà, nhưng bạn vẫn có quyền phớt lờ người đang khiếm nhã với bạn.
    • Nếu người khác chen ngang trước mặt bạn khi bạn đang xếp hàng, đây là hành động thô lỗ. Bạn có thể phớt lờ nó, hoặc trở nên quyết đoán. Tùy thuộc vào mức độ phiền hà mà nó đem đến cho bạn. Tuy nhiên, nếu một người nào đó không xin lỗi khi họ ợ hơi, đây là hành vi thô lỗ, nhưng bạn không cần thiết phải phản ứng với nó.
  2. Nói một cách quyết đoán. Trở nên quyết đoán nằm giữa việc trở nên hung hăng và tiêu cực. Trong khi phản ứng hung hăng thường được thể hiện thông qua hành động bắt nạt và phản ứng tiêu cực sẽ mời gọi sự bắt nạt, phản ứng quyết đoán sẽ giúp bạn duy trì sự cứng rắn trong lời buộc tội của mình mà vẫn cho phép đối phương có không gian riêng[4].
    • Một trong những phương pháp giúp bạn luyện tập cách trở nên quyết đoán đó là rèn luyện cách nói chuyện một cách rõ ràng và thận trọng. Duy trì giọng điệu vững chắc và thư giãn, nhưng chân thành[5].
    • Nếu người khác chen ngang trước mặt bạn khi đang xếp hàng và bạn muốn lên tiếng, bạn có thể nói: "Xin lỗi Ông/Bà. Có lẽ là ông/bà không trông thấy tôi, nhưng tôi đang đứng xếp hàng trước ông/bà".
  3. Trình bày về cảm giác của bạn. Ngoài kỹ thuật giao tiếp quyết đoán, trình bày cảm giác một cách rõ ràng sẽ khá hữu ích nếu đối phương không hiểu rằng họ đang làm sai. Điều này có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố, chẳng hạn như bệnh tâm thần như rối loạn lo âu xã hội, hoặc tự kỷ.[6] Bạn sẽ không thể nào biết được khi người khác có thể và không thể nhận ra điều họ đang làm, vì vậy, trình bày rõ ràng về cảm giác của bạn là hành động khá tốt.
    • Cố gắng nói theo kiểu "Tôi cảm thấy bị tổn thương khi bạn gọi tôi là kẻ phiền toái vì nó khiến tôi có cảm giác như mình không được xem trọng".
  4. Hãy rõ ràng về hành vi có thể chấp nhận. Ngoài việc nói rõ về cảm xúc của bản thân, bạn cũng cần phải nêu lên hành vi mà bạn có thể chấp nhận và ngược lại. Người đó sẽ không biết về tiêu chuẩn hành vi có thể chấp nhận của bạn trong tình huống xã hội. Có lẽ họ trưởng thành trong một gia đình mà lời lăng mạ thường được nêu tại bàn ăn tối. Nếu bạn không sẵn sàng chịu đựng hành vi thô lỗ tương tự, bạn nên cho đối phương biết.[7]
    • Bạn có thể nói "Tôi cảm thấy bị tổn thương khi bạn gọi tôi là kẻ phiền toái vì nó khiến tôi có cảm giác như mình không được xem trọng. Xin bạn làm ơn có ý thức hơn trong việc gọi người khác bằng những cái tên không hay trước mặt tôi".
  5. Bảo vệ bản thân. Điều quan trọng là bạn cần phải tách bản thân khỏi hành vi thô lỗ và độc hại. Không may mắn thay, một vài người khiếm nhã nhất thường tấn công người nhạy cảm nhất.[8] Bạn nên nhớ rằng bạn không phải là người có lỗi khi người khác hành động một cách thô lỗ, ngay cả khi họ nói rằng lỗi lầm thuộc về bạn. Mỗi người sẽ phải chịu trách nhiệm cho cách hành xử của mình, và bạn không chịu trách nhiệm cho hành vi thô lỗ của người khác. Tuy nhiên, có nhiều phương pháp để bảo vệ bản thân khỏi ảnh hưởng của sự khiếm nhã như:
    • Chia sẻ với bạn bè và gia đình quan tâm đến bạn về nó. Nếu người khác nói lên một điều gì đó gây tổn thương cho bạn, bạn nên trò chuyện với người thân yêu của mình về nó để có thể cùng nhau vượt qua sự tấn công.
    • Lắng nghe tiếng nói của bản thân. Không nên cho phép bản thân bị khuất phục bởi điều mà người khác nói về bạn hoặc với bạn. Thay vào đó, bạn nên lùi lại và xem xét bản thân mình.[9]

Hiểu rõ về sự thô lỗ[sửa]

  1. Tìm cách để xác định hành vi thô lỗ.[3] Tương tự như ý nghĩa của nó, đôi khi, sẽ khó để bạn xác định khi người khác đang trở nên khiếm nhã, trêu chọc cho vui với thái độ thân thiện, hoặc một điều gì khác. Tìm cách để nhận biết sự thô lỗ sẽ giúp bạn đối phó với nó theo cách giúp giảm thiểu tối đa thiệt hại về mặt cảm xúc. Một vài yếu tố mà bạn nên xem xét bao gồm:
    • La hét và có hành vi bạo lực khác, như đập phá đồ đạc.
    • Không sở hữu hoặc không thể hiện sự quan tâm hoặc lòng tôn trọng đối với quyền lợi và cảm giác của bạn.
    • Nhắc đến tình dục hoặc chức năng của cơ thể theo cách xúc phạm đến người khác.
    • Thực hiện hành vi vượt quá giới hạn được xem là khiếm nhã. Trong trường hợp này, bạn nên cân nhắc xem liệu bạn có đang bị bạo hành về mặt ngôn ngữ hay không. Liệu bạn có cảm giác như thể bạn thường xuyên phải cẩn thận để không xúc phạm đến người khác? Bạn có phải là mục tiêu của trò cười khiến bạn cảm thấy tồi tệ? Lòng tự trọng của bạn có liên tục bị hạ thấp?[10]. Nếu có, bạn nên cân nhắc viết đơn khiếu nại với bộ phận nhân sự nếu người đó là đồng nghiệp hoặc rời bỏ người đó nếu họ là người yêu của bạn.
  2. Tìm hiểu nguyên nhân hình thành hành vi thô lỗ.[11] Có vô vàn lý do vì sao người khác lại trở nên khiếm nhã với bạn, ngoài việc trả thù cho điều mà bạn đã làm. Hiểu rõ lý do vì sao con người lại thực hiện hành vi thô lỗ sẽ giúp bạn thấu hiểu quan điểm rộng lớn hơn, và hồi đáp một cách có ý thức cũng như ít gượng ép hơn.
    • Người khác có thể "so sánh theo chiều đi xuống" để cảm thấy tốt hơn về bản thân. Đây là chiến thuật điều chỉnh vị thế xã hội mà trong đó, khi họ có cảm giác rằng họ có thể bắt nạt bạn bằng sự thô lỗ và lăng mạ, nó sẽ khiến họ cảm thấy quyền lực hơn. Tất nhiên là nó xuất phát từ sự bất an hơn là tự tin.
    • Nghiên cứu đã chỉ ra rằng đôi khi, con người sẽ áp đặt điều mà họ không muốn thừa nhận về bản thân lên người khác. Ví dụ, nếu trong lòng người đó nghĩ rằng ngoại hình của mình không hấp dẫn, người đó sẽ đi nói với mọi người rằng họ xấu xí. Đây là hành động tạm thời chuyển nhượng lại vấn đề cho người khác.
    • Một người nào đó cũng có thể phản ứng bằng sự khiếm nhã khi họ có cảm giác bị đe dọa. Bạn không cần thiết phải thật sự đe dọa họ; họ có thể có cảm giác này chỉ đơn giản thông qua sự có mặt của bạn, nếu bạn là người tự tin hoặc sở hữu phẩm chất đáng khao khát.
  3. Khám phá động cơ tiềm ẩn. Bạn nên tự hỏi bản thân xem liệu yếu tố nào buộc người đó tiếp cận bạn như cách họ đang thực hiện. Có lẽ họ chưa bao giờ được học về cách cư xử? Hoặc có thể họ có cảm giác bị đe dọa, sợ hãi hoặc buồn bực về vấn đề nào đó hoàn toàn không liên quan đến bạn? Bạn nên suy nghĩ về sự tương tác gần đây của mình và tìm hiểu xem liệu bạn có thể nêu lên lý do khả thi hay không, vì điều này sẽ giúp bạn phản ứng một cách phù hợp.
    • Nếu người đó là đồng nghiệp, liệu bạn có quên mất phải thực hiện nhiệm vụ nào đó mà sau đó chúng được giao lại cho họ hay không?
    • Nếu người đó là người thân, liệu có phải bạn đã đứng về phía một người nào đó trong cuộc tranh cãi?
    • Người đó thậm chí có thể cố gắng giúp đỡ theo cách vòng vo, hoặc muốn kết nối nhưng không biết cách.[6]
    • Có thể họ vô tình khiến bạn buồn bực, và không biết rằng họ đang trở nên thô lỗ.
  4. Giáo dục bản thân về ảnh hưởng của sự thô lỗ. Nếu bạn cần có lý do tốt để tránh xa người khiếm nhã hoặc xoa dịu sự thô lỗ, bạn nên quan sát tác động của sự thô lỗ đến bạn. Nhận lấy sự khiếm nhã từ phía người khác sẽ làm suy yếu mọi thứ từ sự sáng tạo và trí thông minh cho đến mức độ hữu ích mà chúng ta muốn cung cấp cho người khác. Khiếm nhã sẽ trông như vấn đề mà chúng ta có thể dễ dàng vượt qua và hồi phục, nhưng nghiên cứu lại không nghĩ vậy.[12]

Phản ứng một cách cảm thông[sửa]

  1. Xin lỗi khi phù hợp. Có phải sự khiếm nhã bắt nguồn từ một nơi nào khác? Có phải bạn đã góp phần hình thành nó hoặc thậm chí là bắt đầu gây thù oán với điều mà bạn đã làm? Nếu vậy, một lời xin lỗi chân thành sẽ tạo nên sự khác biệt hoặc xoa dịu người đang giận dữ. Nếu người đó không chấp nhận lời xin lỗi của bạn, ít ra bạn cũng sẽ cảm thấy thanh thản trong tâm trí vì biết rằng bạn đã nhận lỗi và cố gắng sửa chữa tình hình.[3] Nếu bạn không rõ mình đã làm gì, bạn vẫn có thể xin lỗi theo cách chung chung:
    • Ví dụ: "Tôi xin lỗi nếu tôi đã có hành động xúc phạm đến bạn. Tôi không cố ý".
  2. Sử dụng ngôn ngữ không phán xét, không bạo lực. Sẽ dễ để bạn đắm chìm trong vòng xoáy của sự thô lỗ, lời lăng mạ giận dữ, nhưng nếu bạn muốn phản ứng một cách hiệu quả và cảm thông hơn, bạn nên hít thở sâu và thay đổi cách hình thành lời than vãn của mình.
    • Ví dụ không tốt: "Bạn thật sự rất thô lỗ với tôi!"
    • Ví dụ tốt: "Tôi cảm thấy bị tổn thương bởi điều bạn nói".
  3. Hỏi thăm về nhu cầu của người đó. Bạn không thể luôn là người chu cấp cho người khiếm nhã, nhưng bạn có thể hỏi thăm xem liệu bạn có thể giúp gì cho họ hay không. Cử chỉ tử tế này sẽ đem lại thành công cho bạn.[13]
    • Ví dụ: "Tôi rất lấy làm tiếc khi bạn đang buồn bực. Liệu tôi có thể giúp gì, hoặc chúng ta có thể cùng nhau làm gì, để bạn cảm thấy tốt hơn hay không?".
  4. Nêu lên yêu cầu riêng của bạn. Một cách để kết thúc tình huống khi một người nào đó đang trở nên khiếm nhã với bạn là giúp họ hiểu rõ quan điểm cũng như nhu cầu của bạn, theo cách cứng rắn nhưng lịch sự. Có khá nhiều bước để thực hiện quá trình này:
    • Xác định cảm giác của bạn. Cố gắng xác định xem điều gì đang diễn ra trong tâm hồn bạn và yếu tố nào sẽ khiến bạn cảm thấy tốt hơn.
    • Giải thích với đối phương về lý do khiến bạn có cảm giác như vậy. Diễn đạt từ ngữ dựa trên nhu cầu của bạn, hơn là dựa trên hành động sai trái của đối phương. Ví dụ: "Xin lỗi, nhưng tôi đã có một ngày khó khăn và tôi đang rất nhạy cảm. Chúng ta có thể tiếp tục cuộc trò chuyện này sau hay không?".
    • Yêu cầu thực hiện một điều nào đó khác đi. Bạn không cần phải cảm thấy tồi tệ khi yêu cầu người khác thực hiện hành vi hoặc hành động cụ thể nào đó, sau khi giải thích quan điểm của bạn.
  5. Nuôi dưỡng sự cảm thông. Cảm thông có nghĩa là "cùng nhau chịu đựng".[14] Nếu bạn có thể cho người khác biết rằng bạn quan tâm đến cảm giác đau khổ của họ, rằng bạn muốn giúp đỡ họ, bạn có thể phát triển sự cảm thông và chia sẻ một cách hiệu quả, và từ đó, chấm dứt mối bất hòa. Tất cả chúng ta đều phải chịu đựng và cảm nhận nỗi đau, vì vậy, sẽ không khó để bạn đặt mình vào vị trí của người khác và hiểu rõ lý do vì sao họ lại trở nên thô lỗ. Loại thấu hiểu này rất xứng đáng nhận được phản ứng cảm thông vì sự cảm thông đem lại rất nhiều lợi ích, như làm tăng cảm giác thư thái cho tâm trí, gia tăng sự sáng tạo cũng như hình thành quá trình giao tiếp lành mạnh.[15]
    • Đôi khi, hành vi khiếm nhã xảy ra vì người đó chỉ đơn giản là gặp phải một ngày không vui. Có lẽ bạn sẽ nhận thấy rằng sau khi trình bày nhu cầu và xoa dịu nỗi thất vọng của người đó, họ sẽ xin lỗi bạn vì đã có hành vi không tốt.

Lời khuyên[sửa]

  • Hít thở sâu và đếm đến 10 trước khi phản ứng trong lúc nóng giận. Phương pháp này sẽ kích hoạt phần nghỉ ngơi-và-lĩnh hội của hệ thần kinh, giúp bạn thư giãn và phản ứng theo cách ít gượng ép hơn.[16]

Cảnh báo[sửa]

  • Nếu người đó trở nên bạo lực, bạn nên nhớ bảo vệ bản thân, cho dù là bằng cách tránh xa khỏi họ hoặc gọi điện cho cảnh sát.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]