Chủ đề nóng: Phương pháp kỷ luật tích cực - Cổ học tinh hoa - Những thói hư tật xấu của người Việt - Công lý: Việc đúng nên làm - Giáo án Điện tử - Sách giáo khoa - Học tiếng Anh - Bài giảng trực tuyến - Món ăn bài thuốc - Chăm sóc bà bầu - Môi trường - Tiết kiệm điện - Nhi khoa - Ung thư - Tác hại của thuốc lá - Các kỹ thuật dạy học tích cực
- Dạy học phát triển năng lực - Chương trình giáo dục phổ thông
Trở thành một người tốt hơn
Từ VLOS
Cuộc đời là một quá trình tự phấn đấu không ngừng nghỉ. Một số người tập trung trực tiếp vào việc trở thành người có trình độ học thức cao hơn hoặc là thăng tiến hơn trong công việc, đôi khi ta quên mất việc phải cải thiện cách mà ta đối xử với bản thân mình và với những người xung quanh. Rồi để đạt được mục đích nhanh chóng, ý muốn trở thành “tốt hơn” có thể bị lệch hướng thành những tham vọng và sự ích kỷ. Cuộc hành trình hoàn thiện tâm hồn và rèn luyện lòng nhân ái của bạn đối với bản thân và đối với người khác sẽ bắt đầu từ đây.
Mục lục
Các bước[sửa]
Bắt đầu[sửa]
-
Chấp
nhận
rằng
đây
là
một
quá
trình.
“Trở
thành
một
người
tốt
hơn”
là
một
quá
trình
mà
bạn
sẽ
dành
cả
đời
để
thực
hiện.
Không
có
một
thời
điểm
cụ
thể
nào
mà
bạn
sẽ
có
đủ
mọi
thứ
bạn
cần
mà
không
còn
chỗ
cho
sự
thay
đổi.
Mở
lòng
ra
và
hướng
đến
quá
trình
thay
đổi
và
phát
triển
sẽ
giúp
bạn
rèn
luyện
sự
linh
hoạt,
và
sự
linh
hoạt
chính
là
chìa
khóa
để
bạn
luôn
là
kiểu
người
mà
bạn
muốn
trở
thành
trong
mỗi
tình
huống
cụ
thể.[1]
- Chấp nhận rằng những mục tiêu và giá trị của bạn có thể thay đổi theo thời gian. Chúng cũng có thể thay đổi tùy vào mỗi tình huống. Việc này là hoàn toàn bình thường.[2]
-
Xác
định
những
giá
trị
của
bản
thân.
Dù
có
những
ý
tưởng
tốt
cỡ
nào
thì
bạn
cũng
chẳng
thể
đi
được
đến
đâu
nếu
như
bạn
không
có
sự
hiểu
biết
rõ
về
giá
trị
bản
thân
của
mình.[3]
"Giá
trị"
là
những
gì
quan
trọng
nhất
bạn
nắm
giữ
trong
đời.
Đó
là
những
niềm
tin
cốt
lõi
để
định
hình
con
người
bạn,
và
cách
sống
của
bạn
trong
đời.[4]
Những
gì
phản
chiếu
trên
giá
trị
của
bạn
sẽ
giúp
bạn
xác
định
thứ
gì
thực
sự
quan
trọng
đối
với
bản
thân
bạn.
- Ví dụ, “trở thành cha mẹ tốt” hoặc “dành thời gian cùng bạn bè” có thể là những giá trị. Những điều như vậy giúp bạn định nghĩa được sự hoàn thiện của chính bản thân bạn.
- “Sự tương xứng với giá trị” nghĩa là hành vi của bạn có tương xứng với giá trị của bạn không. Ví dụ, nếu giá trị của bạn là “dành thời gian với bạn bè”, nhưng bạn lại luôn ưu tiên cho công việc hơn là các hoạt động xã hội, thì đó không phải là tương xứng với giá trị. Hành vi nào không tương xứng với giá trị có thể khiến bạn cảm thấy không được mãn nguyện, bất hạnh hoặc có cảm giác tội lỗi.[5]
-
Hãy
xem
xét
xem
bạn
tin
tưởng
những
gì
ở
bản
thân
mình.
Nhận
dạng
của
mỗi
người
cũng
được
định
hình
bởi
những
người
xung
quanh.[6]
Ví
dụ,
những
nghiên
cứu
về
tâm
lý
học
đã
chứng
minh
nhiều
lần
rằng
con
người
bắt
đầu
có
thành
kiến
ở
một
độ
tuổi
rất
sớm.[7]
Những
cách
cư
xử
và
những
niềm
tin
mà
ta
học
được
sẽ
ảnh
hưởng
đến
cách
mà
ta
nhận
thức
bản
thân
mình
và
những
người
quanh
ta.
Nhận
thức
được
những
ý
nghĩ
về
bản
thân
đó
đến
từ
đâu
có
thể
giúp
bạn
thay
đổi
những
niềm
tin
vô
ích,
và
củng
cố
lại
được
những
niềm
tin
có
ý
nghĩa
với
bạn.
- Chúng ta cũng học từ người khác về cách nhìn nhận bản thân trong một nhóm người lớn hơn, ví dụ như chủng tộc hay giới tính. Đó có thể là những thành phần cốt lõi tạo nên bản sắc riêng của mỗi người.[8]
-
Hãy
xem
xét
hành
vi
của
bạn
một
cách
kỹ
lưỡng
và
thành
thật.
Xem
xét
cách
bạn
phản
ứng
với
căng
thẳng,
cách
bạn
đối
đầu
với
sự
mất
mát,
cách
bạn
kiểm
soát
cơn
giận,
cách
bạn
đối
xử
với
những
người
mà
bạn
yêu
quý.
Bạn
phải
hiểu
mình
đang
là
người
như
thế
nào
thì
mới
có
thể
biết
được
cách
để
phát
triển.
- Một khi con người bạn đã được thể hiện qua cách ứng xử, bạn sẽ có được ý tưởng tốt hơn về những thay đổi cụ thể mà bạn muốn thực hiện.
-
Xác
định
những
thay
đổi
mà
bạn
muốn
thấy
ở
bản
thân
mình.
Cố
gắng
làm
càng
cụ
thể
càng
tốt.
Thay
vì
nói
“Tôi
muốn
trở
thành
một
người
bạn
tốt
hơn”
thì
hãy
chia
nhỏ
nó
ra.
Khi
bạn
nói
điều
đó
thì
bạn
có
ý
gì?
Bạn
muốn
liên
lạc
với
bạn
bè
thường
xuyên
hơn?
Hay
bạn
có
ý
muốn
dành
nhiều
thời
gian
cùng
bạn
bè
hơn?
- Steve Jobs, nhà phát minh, doanh nhân nổi tiếng từng kể rằng ông luôn hỏi mình một câu hỏi vào mỗi sáng: "Nếu như hôm nay là ngày cuối cùng của đời mình, liệu mình có muốn làm việc mà mình đã định làm?” Nếu như ông không thể trả lời “Có”, ông sẽ quyết định tạo ra sự thay đổi. Câu hỏi này cũng có thể có ích cho bạn để tự hỏi bản thân mình.[9]
- Giữ cho những ý định thay đổi của bạn phải hợp lý. Nếu bạn vốn là một người hướng nội, cứ thử ví dụ như thế, thì sẽ không hiệu quả hay tương xứng với giá trị khi bạn định nghĩa “trở thành người tốt hơn” là “ra ngoài và tham gia vào các bữa tiệc”. Thay vào đó, bạn có thể định hình cho sự thay đổi của mình thành thứ gì có thể đạt được trong giới hạn những điều bạn biết về bản thân mình, ví dụ: "Tập chào xã giao với những người bạn mới”.
-
Đặt
mục
tiêu
cho
bản
thân.
Có
thể
việc
này
sẽ
giúp
được
bạn,
viết
những
ý
tưởng
ra
giấy,
hoặc
tốt
hơn,
viết
hẳn
một
quyển
nhật
ký.
Việc
này
sẽ
giúp
mở
ra
thế
giới
nội
tâm
của
bạn,
và
cho
phép
bạn
hiểu
rõ
hơn
về
bản
thân
mình
từ
một
góc
độ
khách
quan
hơn.[10]
- Việc ghi nhật ký cần là một việc làm chủ động, phản chiếu được con người bạn. Chỉ viết ra những suy nghĩ ngẫu nhiên thì không có ích gì nhiều. Thay vào đó, viết về những tình huống mà bạn trải qua, và chúng làm bạn cảm thấy thế nào, bạn phản ứng thế nào, sau đó bạn cảm thấy thế nào, và bạn nghĩ lúc đó có thể làm khác được không.[11]
- Đây là một số câu hỏi giúp bạn bắt đầu: Có mối quan hệ đặc biệt nào với người thân mà bạn muốn cải thiện không? Bạn có muốn trở nên nhân đức hơn không? Bạn có muốn làm nhiều hơn cho môi trường không? Bạn có muốn học cách để trở thành người bạn đời / người yêu tốt hơn không?
-
Coi
mục
tiêu
của
mình
mang
tính
tích
cực.
Nghiên
cứu
đã
chỉ
ra
rằng
bạn
có
xu
hướng
đạt
được
mục
tiêu
đặt
ra
nếu
nó
được
coi
là
“tích
cực”
(một
việc
bạn
sẽ
làm)
thay
vì
coi
nó
là
“tiêu
cực”
(một
việc
bạn
sẽ
ngừng
làm).[10]
Coi
mục
tiêu
của
bạn
là
tiêu
cực
có
thể
dẫn
đến
việc
bạn
tự
trách
móc
bản
thân
hoặc
có
cảm
giác
tội
lỗi
suốt
quá
trình
thực
hiện.
Hãy
nghĩ
mục
tiêu
của
bạn
là
thứ
gì
đó
mà
bạn
hướng
tới
thay
vì
nghĩ
đó
là
thứ
mà
bạn
đang
từ
bỏ.
- Ví dụ, nếu bạn muốn trở nên biết ơn hơn, hãy nghĩ một cách tích cực: “Mình muốn bộc lộ lòng biết ơn đến mọi người khi họ đối xử tốt với mình.” Thay vì coi đó là sự trách móc về những hành động của bạn trong quá khứ, ví dụ “Mình muốn từ nay sẽ không vô ơn như thế nữa”.
-
Tìm
một
hình
mẫu.
Những
hình
mẫu
là
nguồn
cảm
hứng
lớn,
và
câu
chuyện
của
họ
có
thể
khiến
chúng
ta
cảm
thấy
mạnh
mẽ
khi
gặp
khó
khăn.
Bạn
có
thể
chọn
một
nhân
vật
tôn
giáo,
chính
trị
gia,
hoặc
nghệ
sỹ,
bạn
cũng
có
thể
chọn
ai
đó
quen
biết
mà
bạn
ngưỡng
mộ.
- Thường thì chọn hình mẫu là người mà ta quen biết sẽ có hiệu quả hơn. Nếu như bạn chỉ bắt chước theo những hành vi của người nào đó mà bạn không có bất cứ sự tương tác gì, thì sẽ rất dễ phát sinh nhận thức sai lầm về họ. Điều này có thể dẫn tới những ý nghĩ không lành mạnh về bản thân bạn. Dù sao chăng nữa, ngay cả danh ca Beyonce cũng không “thực sự” hoàn hảo.[12]
- Những hình mẫu không nhất thiết phải là những người thay đổi thế giới. Đức Đạt Lai Lạt Ma Mahatma Gandhi và nữ tu Teresa là những nguồn cảm hứng tuyệt vời, nhưng họ không phải là những người duy nhất mà bạn có thể học hỏi. Mà thường là những hành vi, cử chỉ nhỏ hàng ngày hoặc cách nghĩ mới dạy bạn nhiều nhất. Vậy nên, ví dụ bạn thấy một đồng nghiệp của mình luôn tỏ ra vui vẻ mọi lúc, hãy hỏi cô ấy lý do. Hỏi cô ấy xem cô ấy nghĩ gì về cuộc đời. Và cô ấy sống như thế nào. Có thể bạn sẽ bất ngờ với những gì mình học được mà chỉ bằng những câu hỏi như vậy thôi đấy.
- Không thể nói là bạn không thể tìm được cảm hứng trong những câu chuyện của người khác. Tìm câu chuyện của ai đó mà có thể giống với hoàn cảnh của bạn sẽ giúp được bạn, đặc biệt là nếu bạn không có nhiều hình mẫu trong đời mình.
- Nhà vật lý thiên văn lỗi lạc Neil deGrasse Tyson đã lập luận chống lại ý tưởng đã ăn sâu vào nếp nghĩ là coi các hình mẫu là người bạn muốn “trở thành”. Thay vào đó, ông khuyên bạn xác định xem người đó đã đạt đến mục tiêu mà bạn muốn như thế nào. Họ đã đọc những sách gì? Họ đã chọn con đường nào? Làm thế nào mà những người đó đến được nơi mà bạn muốn đến? Hỏi những câu hỏi như vậy và tìm ra câu trả lời sẽ giúp bạn khám phá ra lối đi riêng cho mình, thay vì cố làm theo y hệt người nào đó.[13]
Luyện tập Lòng nhân ái[sửa]
-
Học
cách
yêu
bản
thân
mình.
Trước
khi
bạn
học
được
cách
yêu
thương
người
khác,
bạn
phải
học
cách
yêu
bản
thân.
Việc
này
không
phải
là
kiểu
tự
phụ
vô
ích;
mà
là
tình
yêu
sẽ
giúp
bạn
chấp
nhận
con
người
vốn
có
của
mình,
đào
sâu
vào
những
kỹ
năng
và
giá
trị
ẩn
sâu
bên
trong
–
những
thứ
tạo
nên
con
người
bạn
và
hãy
củng
cố
chúng.
Nhắc
nhở
bạn
rằng
bạn
là
một
người
nhân
ái,
và
quan
trọng
nhất
là,
bạn
xứng
đáng.
Cùng
với
những
hành
động
có
đạo
đức
và
tốt
bụng,
việc
này
sẽ
khiến
bạn
trở
nên
dễ
chấp
nhận
và
thấu
hiểu
bản
thân
mình
hơn.
- Thử viết về những trải nghiệm của bạn từ góc độ của một người bạn hoàn toàn yêu thương và chấp nhận bạn, chứ không phải là từ góc nhìn của chính bạn. Các nghiên cứu cho rằng xem xét từ một khoảng cách như thế giúp bạn xử lý được các cảm xúc tiêu cực thay vì lờ đi hay kìm nén chúng. Nhận thức được cảm xúc của mình là thành phần then chốt của sự nhân ái với bản thân. Chúng ta thường đối tốt với người khác hơn là với bản thân; hãy cho chính mình thấy bản thân mình cũng đáng được yêu thương.[14]
- Dành ra những khoảng khắc nho nhỏ cho việc quan tâm đến bản thân mỗi ngày, đặc biệt khi bạn nhận thấy rằng bạn đang trải qua chuyện gì đó không vui. Ví dụ, nếu bạn đang bị trễ một dự án trong công việc, bạn có thể tự trách bản thân hoặc làm việc cho tới khi bị sự lo lắng tấn công. Thay vào đó, đầu tiên hãy dùng ý niệm để nhận thức về sự căng thẳng của mình: “Tôi đang cảm thấy căng thẳng”. Sau đó, nhận thức rằng mọi người đều trải qua chuyện này hết lần này đến lần khác: “Đâu phải mỗi mình bị như vậy.” Cuối cùng, cho bản thân bạn một hành động từ bi, ví dụ như đặt tay lên trái tim mình. Nhắc lại điều gì đó tích cực: "Mình có thể học cách mạnh mẽ. Mình có thể học cách kiên nhẫn. Mình có thể học cách chấp nhận bản thân.”[15]
-
Ngừng
việc
chỉ
trích
bản
thân.
Dành
thời
gian
đó
cho
việc
phát
triển
tài
năng
và
những
đặc
tính
tốt
của
bản
thân,
dù
là
thể
chất
hay
tinh
thần.
Bạn
càng
thù
ghét
bản
thân
mình
bao
nhiêu
thì
càng
dễ
tỏ
ra
thù
ghét
với
người
khác.[16]
- Bắt đầu bằng việc ghi lại những gì bạn trải nghiệm khi có những ý nghĩ tiêu cực về bản thân. Để ý xem đó là tình huống nào, bạn đã nghĩ gì, và hậu quả của những ý nghĩ đó.
- Ví dụ, bạn có thể viết một ghi chú kiểu như thế này: "Hôm nay mình đi tập thể hình. Bao quanh mình là những người gầy và mình bắt đầu cảm thấy mình béo quá. Mình cảm thấy tức giận với bản thân và xấu hổ khi đến đây. Mình thậm chí còn không muốn hoàn thành bài tập nữa.”
- Tiếp theo, tìm một cách phản ứng hợp lý đối với những ý nghĩ đó. Điều này có thể rất khó khăn, nhưng bằng việc không ngừng thử thách những lời tiêu cực về bản thân với những lý lẽ và lôgic cứng rắn, bạn có thể thay đổi cách nghĩ của mình.
- Ví dụ, một phản ứng hợp lý cho tình huống ở trên có thể là: "Mình đi tập thể hình là để chăm sóc cơ thể và sức khỏe của mình. Đây là một hành động tốt và chăm sóc cho bản thân. Tại sao mình lại phải cảm thấy xấu hổ cho việc tự chăm sóc mình? Cơ thể mỗi người mỗi khác, và cơ thể mình có thể không được như người khác. Những người đi tập thể hình nhìn có vẻ khỏe mạnh chắc đã phải tập từ lâu rồi. Cũng có thể có gen tốt hơn. Nếu người khác đánh giá mình qua vẻ bề ngoài, liệu mình có nên đánh giá cao những ý kiến của họ không? Hay là mình muốn quan tâm tới những người hỗ trợ và cổ vũ việc tự chăm sóc bản thân mình?”[16]
- Việc tự chỉ trích thường đến từ các ý nghĩ dạng như “cần”, ví dụ như “Mình cần có một chiếc xe xịn” hoặc “Mình cần mặc đúng mỗi một cỡ quần áo này”. Khi chúng ta so sánh bản thân với những tiêu chuẩn được đặt ra bởi người khác, chúng ta có thể cảm thấy bất hạnh hoặc xấu hổ. Hãy xác định cái mà bạn muốn cho mình, và phản đối những gì mà người khác bảo là bạn “cần” làm.[17]
-
Kiểm
tra
lại
thói
quen
của
bạn.
Đôi
khi,
chúng
ta
có
thể
trở
nên
tự
mãn
với
bản
thân
và
cuộc
đời
mình.
Những
thói
quen
đơn
điệu
có
thể
khiến
chúng
ta
bị
mắc
kẹt
trong
những
cách
ứng
xử
mang
tính
bản
năng
hoặc
né
tránh.
Bạn
cũng
có
thể
mắc
những
thói
quen
và
các
hành
vi
vô
ích
mà
thậm
chí
không
nhận
ra
được
khi
chúng
xuất
hiện.[18]
- Ví dụ, nếu bạn đã từng bị ai đó làm tổn thương trong quá khứ, có thể bạn sẽ trở nên có xu hướng xây dựng những rào cản để tạo khoảng cách với người khác. Những rào cản này có thể giúp bạn tránh được việc bị tổn thương thêm, nhưng quan trọng là, chúng sẽ ngăn bạn khỏi việc trải nghiệm niềm vui và mối liên kết với những người khác.
- Thử những thói quen mới, ví dụ như tham gia vào các hoạt động xã hội hay tìm kiếm những người bạn mới, có thể đó là những cách tốt để khám phá các khả năng mà bạn không nhận ra là mình có. Nó cũng có thể giúp bạn tạo mối quan hệ với những người khác và khám phá ra những điều mới về cảm xúc của mình.[19]
- Tìm ra cách để thoát khỏi thói quen của bạn còn có thể mang đến cho bạn những mối liên hệ với những người khác nhau, họ có thể giúp bạn thay đổi quan điểm sống của mình. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng những thái độ xấu, ví dụ như định kiến hoặc sợ hãi, thường được cải thiện nhờ vào việc trải nghiệm văn hóa hoặc quan điểm của người khác.[20] Bạn sẽ nhận ra là mình có thể học được từ người khác, và họ cũng có thể học được từ bạn nữa.
-
Tìm
cách
kiểm
soát
sự
giận
giữ
và
sự
đố
kỵ.
Những
cảm
giác
này
là
một
phần
tự
nhiên
của
cuộc
sống,
nhưng
nếu
bạn
cứ
không
ngừng
cảm
thấy
giận
giữ
hay
đố
kỵ
với
người
khác,
bạn
sẽ
có
nhiều
thời
gian
khó
khăn
để
tìm
kiếm
niềm
hạnh
phúc.
Cùng
với
việc
nuôi
dưỡng
lòng
nhân
ái,
chấp
nhận
cách
ứng
xử
và
tham
vọng
của
người
khác
là
một
bước
quan
trọng
trong
việc
trở
thành
kiểu
người
mà
bạn
hướng
tới.
- Sự giận giữ thường xảy ra khi chúng ta tin rằng những việc đó “không nên” xảy ra với chúng ta. Chúng ta có thể trở nên giận giữ nếu ta thấy sự việc xảy ra theo hướng khác với những gì mà ta hình dung. Học cách linh hoạt để nhận ra rằng sự việc không phải luôn xảy ra theo hướng mà ta mong đợi sẽ giúp bạn bớt được những cơn giận của mình.[21]
- Tập trung vào những gì trong đời sống mà bạn có thể kiểm soát, và bớt lo lắng về những gì bạn không thể kiểm soát. Hãy nhớ: bạn có thể kiểm soát được hành động của mình, nhưng không thể kiểm soát được kết quả. Tập trung vào hành động của mình thay vì cố gắng kiểm soát những kết quả không thể biết trước có thể sẽ giúp bạn thư giãn và bớt thấy giận giữ khi mọi thứ không như mong đợi (mà nó sẽ là như thế, hết lần này đến lần khác).[22]
-
Tha
thứ
cho
người
khác.
Sự
tha
thứ
mang
lại
những
lợi
ích
về
sức
khỏe
thể
chất.
Chú
tâm
vào
những
mối
hận
thù
và
những
sai
lầm
trong
quá
khứ
có
thể
làm
tăng
huyết
áp
và
nhịp
tim
của
bạn.
Vì
vậy
tập
cách
tha
thứ
có
thể
làm
giảm
sự
căng
thẳng
cho
cơ
thể
bạn.[23]
Mặc
dù
nó
có
nhiều
lợi
ích
nhưng
việc
tha
thứ
là
một
trong
những
việc
khó
làm
nhất
trên
đời.[24][25]
- Nghĩ về những lỗi lầm mà bạn muốn tha thứ. Chú ý những ý nghĩ mà bạn đã trải nghiệm về lỗi lầm đó. Bạn nghĩ về người đó như thế nào? Cơ thể bạn cảm thấy thế nào?
- Phản chiếu những trải nghiệm đó qua lăng kính của việc học hỏi. Nhẽ ra bạn có thể làm thế nào khác? Người khác trong tình huống đó sẽ làm gì? Bạn học được gì từ những kinh nghiệm này cho tương lai? Biến đổi những trải nghiệm đau thương thành những kinh nghiệm có thể giúp bạn loại bỏ được cảm giác bị tổn thương.
- Nói chuyện với người khác. Đừng tạo ra những lời buộc tội; việc đó sẽ chỉ khiến người khác trở nên cảnh giác. Thay vào đó, bộc lộ cảm xúc bằng câu bắt đầu bằng chữ “Tôi” một cách nhẹ nhàng, và bảo họ chia sẻ cảm xúc của họ với bạn.[25]
- Đánh giá cao sự yên bình hơn là lẽ phải. Một lý do khiến ta rất khó để tha thứ là do ý thức của chúng ta về “sự công bằng”. Người đã có lỗi với bạn có thể sẽ chẳng bao giờ “phải nhận sự trả giá”, nhưng giữ lại sự tức giận và cảm giác bị tổn thương cuối cùng sẽ chỉ làm hại bạn mà thôi. Đừng để sự tha thứ là phương án dự phòng cho một hành động hay kết quả nào đó.[26]
- Nhớ rằng sự tha thứ không phải là sự xá tội. Sai lầm vẫn xảy ra, và không phải bạn tìm lý do để mà tha thứ cho nó. Những gì mà bạn làm là giải phóng gánh nặng của việc ôm đồm sự giận dữ theo quanh mình.
-
Luyện
tập
lòng
biết
ơn.
Lòng
biết
ơn
còn
hơn
cả
một
cảm
giác;
nó
là
một
bài
luyện
tập
chủ
động.
Nuôi
dưỡng
một
“thái
độ
biết
ơn”
có
thể
giúp
bạn
trở
thành
người
lạc
quan
hơn,
hạnh
phúc
hơn,
khỏe
mạnh
hơn.[27]
Lòng
biết
ơn
đã
cho
thấy
nó
giúp
người
ta
thoát
khỏi
đau
khổ,
củng
cố
các
mối
quan
hệ
của
họ
và
giúp
họ
thể
hiện
lòng
từ
bi
đối
với
người
khác.[28][29][30]
- Viết một nhật ký biết ơn. Hãy ghi lại những gì bạn trải qua khi bạn thấy biết ơn. Đó có thể là những điều nhỏ nhặt, ví dụ như một buổi sáng nắng đẹp hay một tách cà phê ngon được pha một cách hoàn hảo. Có thể điều đó là không thể đo đếm, ví dụ như tình cảm giữa hai người yêu nhau hay giữa những người bạn. Để ý đến những điều như vậy và ghi chúng lại sẽ giúp bạn cất giữ chúng để sau này có thể nhớ lại.[31]
- Tận hưởng những điều ngạc nhiên. Những thứ không mong đợi hoặc những điều bất ngờ có hiệu ứng mạnh hơn đối với bạn so với những điều bình thường. Mặc dù đó có thể là những điều nhỏ bé; ví dụ, để ý khi người yêu bạn làm những món ăn hay khi bạn nhận được tin nhắn từ một người bạn mà bạn không nghe tin trong nhiều tháng trời.
- Chia sẻ lòng biết ơn với những người khác. Bạn sẽ có vẻ dễ nhớ những điều lạc quan hơn nếu như bạn chia sẻ chúng với người khác. Chia sẻ cũng có thêm lợi ích là mang lại một ngày tươi sáng cho người khác, và có thể là truyền cảm hứng cho cả lòng biết ơn của chính họ nữa.[32]
-
Nuôi
dưỡng
sự
đồng
cảm.
Con
người,
giống
như
nhiều
loại
động
vật
khác,
được
“thiết
kế”
để
xây
dựng
mối
quan
hệ
xã
hội
với
những
người
quanh
họ.[33]
Từ
khi
còn
nhỏ,
chúng
ta
đã
học
cách
“đọc”
người
khác
và
bắt
chước
những
cử
chỉ
của
họ.
Chúng
ta
làm
điều
này
để
phù
hợp
với
xã
hội,
để
có
được
những
gì
ta
muốn
và
cần,
và
để
cảm
thấy
được
gắn
kết
với
người
khác.[34]
Tuy
nhiên,
sự
đồng
cảm
không
chỉ
là
giải
thích
hành
vi
và
cảm
nhận
được
cảm
xúc
của
họ.
Mà
còn
là
tưởng
tượng
xem
sẽ
như
thế
nào
khi
trải
nghiệm
cuộc
sống
như
cách
họ
làm,
để
nghĩ
những
gì
họ
nghĩ,
để
cảm
thấy
những
gì
họ
cảm
thấy.[35]
Nuôi
dưỡng
sự
đồng
cảm
sẽ
giúp
bạn
nhạy
cảm
hơn
đối
với
những
cảm
xúc
của
mọi
người,
học
cách
gắn
bó
với
người
khác,
và
cảm
thấy
ít
bị
cô
lập
hơn.
Và
luyện
tập
cách
đồng
cảm
cũng
giúp
bạn
đối
xử
với
người
khác
theo
cách
mà
bạn
muốn
được
đối
xử.
- Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng thiền luyện tình thương, hay thiền luyện từ bi, có thể phát triển vùng não chuyên phản ứng với các hoạt động cảm xúc. Nó cũng giúp bạn cảm thấy ít căng thẳng và ổn định hơn.[36] Thiền luyện ý niệm cũng có hiệu quả tương tự nhưng ít hiệu quả trong việc rèn luyện sự đồng cảm.[37]
- Nghiên cứu đã chỉ ra rằng chủ động liên tưởng đến việc người khác đang trải qua sẽ giúp bạn thúc đẩy sự đồng cảm của mình.[38] Ngay cả đọc tiểu thuyết cũng có thể khuyến khích bạn tìm hiểu về quan điểm của người khác.[39]
- Dừng việc phán xét ngay khi có thể. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng chúng ta sẽ ít đồng cảm hơn với những người mà ta tin rằng họ chịu trách nhiệm cho sự đau khổ của họ -- ví dụ những người “nhận hậu quả xứng đáng”. Bạn cần nhận ra rằng bạn không hiểu về hoàn cảnh của họ hay những gì họ phải trải qua trong quá khứ.[40]
- Gặp gỡ nhiều người khác nhau. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tiếp xúc với nền văn hóa hay đức tin của người khác có thể giúp bạn đồng cảm với họ.[20] Bạn càng tiếp xúc nhiều với những người có cách nghĩ hay cách ứng xử khác với bạn, thì bạn càng ít hình thành những sự phán xét khi chưa rõ nguyên nhân hoặc giữ những định kiến có sẵn.
- Tập trung vào con người chứ không phải vật chất. Chúng ta có xu hướng cảm nhận lòng biết ơn cho những thứ phi vật chất, ví dụ như trải nghiệm cảm giác được yêu hay là một hành động tốt bụng. Trên thực tế, phấn đấu đạt được những thứ vật chất thường là dấu hiệu của việc bạn đang cố đáp ứng một số nhu cầu sâu sắc hơn.[41][42][43]
-
Học
cách
cho
đi.
Không
phải
ai
cũng
có
khả
năng
ủng
hộ
hàng
chục
triệu
đồng
cho
quỹ
từ
thiện
mà
họ
tin
tưởng,
nhưng
điều
đó
không
có
nghĩa
là
bạn
không
thể
tạo
ra
những
sự
giúp
đỡ
nhỏ
cho
những
người
cần
chúng.
Giúp
đỡ
người
khác
không
chỉ
mang
lại
lợi
ích
cho
họ,
mà
còn
cho
bạn
nữa.
Nghiên
cứu
đã
chỉ
ra
rằng
những
người
vị
tha
thường
hạnh
phúc
hơn
và
còn
có
thể
được
trải
nghiệm
một
cảm
giác
“cơn
phê
người
tốt”
do
chất
endorphin
(là
hormone
giảm
đau
tự
nhiên
trong
cơ
thể),
xuất
hiện
khi
làm
việc
tốt
cho
người
khác.[45]
- Làm tình nguyện viên. Thay vì dành thời gian ngày cuối tuần để xem TV, hãy đi tình nguyện ở một nhà tình thương cho người hoặc động vật nào đó gần nơi bạn ở. Giúp đỡ người khác có thể giúp bạn thêm gắn kết với họ và bạn có thể giúp bạn cảm thấy mình là một phần của một cộng đồng hơn là một người sống cô độc.[46]
- Luyện tập những hành động tử tế ngẫu nhiên mỗi ngày. Đó có thể là những hành động nhỏ như giúp đỡ người già mang hàng hóa từ cửa hàng ra xe của họ, hoặc chỉ đường cho ai đó khi lái xe. Bạn càng làm nhiều những việc này, bạn càng nhận ra mình thấy hài lòng thế nào khi được giúp đỡ người khác, điều mà cuối cùng sẽ giúp bạn vượt qua được sự ích kỷ.
- Nghiên cứu đã chỉ ra rằng nguyên lý “lây lan lòng tốt” thực sự tồn tại. Những hành động vị tha có lan truyền từ người này sang người khác. Một hành động nhỏ thể hiện sự tử tế và hào phóng của bạn sẽ truyền cảm hứng cho người khác làm điều tương tự, rồi người đó lại truyền cảm hứng cho người khác nữa, và cứ như thế nhân lên.[47]
-
Chú
ý
xem
hành
vi
của
bạn
tác
động
tới
người
khác
như
thế
nào.
Chúng
ta
có
thể
dành
rất
nhiều
thời
gian
tập
trung
vào
hành
vi
của
bản
thân
mà
không
dành
thời
gian
xem
xét
xem
chúng
ta
ảnh
hưởng
tới
người
khác
như
thế
nào.
Một
phần
của
việc
này
là
do
cơ
chế
phòng
thủ
tâm
lý
để
giúp
chúng
ta
xử
lý
khi
tương
tác
với
người
khác.[48]
Nếu
như
tất
cả
mọi
người
phản
hồi
lại
bạn
theo
cùng
một
cách,
bạn
có
thể
đã
có
vài
thói
quen
không
có
lợi.
Bạn
có
thể
đã
để
cho
cơ
chế
phòng
thủ
tâm
lý
của
mình
làm
gián
đoạn
sự
phát
triển.
- Ví dụ, xem xét xem người khác phản ứng với bạn thế nào. Liệu họ có vẻ dễ bị tổn thương bằng những gì bạn nói không? Có thể một vài người bạn biết hơi quá nhạy cảm – chỉ là có khả năng thôi – là bạn đã hình thành một cơ chế phòng thủ tâm lý bằng cách hạ thấp người khác để khiến bản thân tốt hơn. Thử nhiều cách giao tiếp với những người khác nhau mà không làm nảy sinh những phản ứng tổn thương tương tự.
- Nhìn vào cách bạn tương tác với người khác. Thử các kiểu đối xử khác nhau và xác định xem những kiểu nào là có ích và kiểu nào là không. Bạn càng tìm hiểu cách để sử dụng linh hoạt và dễ thích ứng với hành vi của mình thì bạn càng dễ hòa hợp với những người xung quanh.[49]
Lựa chọn Con đường Đúng đắn[sửa]
-
Khám
phá
tài
năng
của
bạn.
Tất
cả
mọi
người
đều
có
một
khả
năng
hay
là
sở
thích
mà
họ
nổi
trội
và
thực
sự
đam
mê.
Nếu
bạn
nghĩ
mình
không
có
tài
năng
nào
thì
có
thể
chỉ
là
bạn
chưa
tìm
ra
nó
mà
thôi.
Thường
thì
bạn
cần
phải
kiên
trì
và
thử
qua
nhiều
thứ
trước
khi
bạn
tìm
ra
được
thứ
phù
hợp
với
mình.
- Những kiểu người giống nhau thì cũng có thể cùng thích một hoạt động. Ví dụ, những người nghiện hoocmon adrenaline (thích cảm giác mạnh) thì sẽ không chịu được sự yên tĩnh, chậm chạp ở một câu lạc bộ đan len, nhưng những người thích hoạt động trong im lặng thì lại khác. Tìm ra được “ai” là người bạn thích giao lưu cùng có thể giúp bạn tìm thấy “cái” mà bạn yêu thích.
- Hãy kiên trì. Sự thay đổi không đến luôn trong một lần. Nó yêu cầu sự rèn luyện và thời gian. Có thể rất khó để phá vỡ những thói quen và gặp những người bạn mới hay thử những hoạt động mới, đặc biệt nếu như bạn bận bịu (ai mà chẳng như vậy?). Sự kiên trì chính là chìa khóa.
- Đăng ký một lớp học mà bạn thấy thích, hoặc tập chơi thể thao hay một loại nhạc cụ. Bạn không chỉ học được điều gì đó mới mẻ, bạn sẽ gặp được ai đó mà cùng sở thích với mình. Cố gắng học điều gì đó mới mẻ có thể cũng là một cách an toàn và hiệu quả để kéo bản thân bạn khỏi cái tổ ấm áp của mình.
-
Hãy
làm
những
gì
mà
bạn
thích.
Không
quan
trọng
là
bạn
kiếm
được
bao
nhiêu
tiền,
bạn
sẽ
không
hạnh
phúc
nếu
như
bạn
dành
cả
đời
làm
gì
đó
mà
bạn
không
thích.
Khi
mà
hầu
hết
chúng
ta
không
đủ
may
mắn
để
được
làm
công
việc
liên
quan
tới
sở
thích,
việc
bạn
dành
ra
chút
thời
gian
cho
việc
làm
bạn
cảm
thấy
hạnh
phúc
sẽ
là
rất
cần
thiết.
- Làm những việc có ý nghĩa với bạn sẽ giúp bạn cảm thấy hạnh phúc và mãn nguyện hơn. Những việc sáng tạo ví dụ như hội họa hay âm nhạc có thể giúp bạn bộc lộ cảm xúc và suy nghĩ một cách hiệu quả và lành mạnh.[50]
- Người ta thường tin vào một điều hoang đường rằng những người đạt được thành công lớn nhất trong đời là những người rất chuyên tâm. Họ không để bất cứ thứ gì chen vào trên con đường đạt tới mục đích, kể cả việc dành thời gian chăm sóc bản thân. Thật không may là, lối sống đó rất là thiếu lành mạnh. Cố gắng đừng cho phép bản thân bạn tập trung quá nhiều vào một khía cạnh của đời sống mà quên mất việc chăm sóc các khía cạnh khác.[51]
- Nếu bạn đã cảm thấy không hài lòng với công việc của mình từ lâu, hãy xem xét tại sao. Có thể một số thay đổi có thể giúp bạn thay đổi cách nghĩ về nó. Nếu lý do khiến bạn không hài lòng là vì bạn cảm thấy công việc này không có ý nghĩa, hay nó không phù hợp với giá trị của con người bạn, thì hãy cân nhắc việc tìm một công việc khác.[52]
-
Trải
nghiệm
cuộc
sống.
Cuộc
sống
cần
phải
cân
bằng
giữa
công
việc
và
giả
trí.
Tập
trung
quá
nhiều
vào
thứ
này
hay
thứ
kia
sẽ
dẫn
đến
tình
trạng
trì
trệ
và
thói
quen
đơn
điệu
mỗi
ngày.
Con
người
thích
ứng
rất
nhanh
với
những
sự
kiện
tích
cực.
Bởi
vậy,
chúng
ta
có
thể
trở
nên
ít
nhạy
cảm
với
những
trải
nghiệm
tích
cực,
đặc
biệt
nếu
như
đó
là
trải
nghiệm
duy
nhất
của
chúng
ta.[53]
- Nghiên cứu đã chỉ ra rằng khi chúng ta ở trong khu vực thoải mái của mình, chúng ta không thể làm gì hiệu quả được như khi ta bước ra khỏi nó.[54] Quan trọng là phải tìm ra những trải nhiệm và tương tác với những người khác, mặc dù như vậy có chút đáng sợ. Làm vậy có thể giúp bạn đạt được nhiều hơn.
- Mong muốn của chúng ta khiến ta từ chối những điều khó chịu và đau đớn có thể dẫn chúng ta đến việc không thể linh hoạt. Tuy nhiên, nghiên cứu chỉ ra rằng chấp nhận khả năng bị tổn thương -- bao gồm cả khả năng làm gì đó sai -- là rất quan trọng để trải nghiệm “mọi thứ” trong cuộc sống.[55]
- Học thiền ý niệm có thể là một khởi đầu tốt. Một trong những mục tiêu của thiền ý niệm là để trở nên có nhận thức tốt hơn về bất kỳ dạng ý nghĩ lặp lại nào có thể đạt được trên con đường tự nhận thức và tự chấp nhận. Tìm một lớp học hoặc tìm kiếm những kỹ thuật hiệu quả tốt nhất cho bạn.[56]
Lời khuyên[sửa]
- Luôn tôn trọng người khác.
- Hãy là chính mình. Rồi mọi người sẽ nhận ra con người của bạn.
- Mỗi buổi sáng, trước khi ra khỏi nhà, nhìn vào gương và cho bản thân mình một lời nhận xét; có thể là bất cứ điều gì - ngay cả như “quần jean nhìn đẹp đấy” cũng được. Nó sẽ cho bạn sự tự tin và bạn sẽ cảm thấy tuyệt vời khi bạn bước xuống phố!
- Nếu như bạn có lỗi với ai đó, nhớ nhận lỗi ngay.
- Có thể phải mất nhiều năm để bạn học cách nhận thức được bản thân và nhận ra những phần của cuộc đời mà mình cần cải thiện. Cứ thong thả.
- Hãy thử cho một cơ hội thứ hai. Đối với người khác cũng như chính bản thân bạn.
- Đối xử với người khác như cách mà bạn muốn được đối xử.
- Công việc tình nguyện viên có thể cho bạn những trải nghiệm về sự khiêm nhường và mở rộng tầm nhìn của bạn. Tặng một món quà quan trọng nhất đến bất kỳ cộng đồng nào: Thời gian và sự quan tâm.
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ Lloyd, A. (2015). Beyond Willpower: The Secret Principle to Achieving Success in Life, Love, and Happiness. New York: Harmony.
- ↑ Rafanell, I. (2013). Micro-situational Foundations of Social Structure: An Interactionist Exploration of Affective Sanctioning. Journal for the Theory of Social Behaviour, 43(2), 181–204. http://doi.org/10.1111/jtsb.12012
- ↑ https://www.psychologytoday.com/blog/dont-delay/201004/are-your-goals-value-congruent
- ↑ http://www.mindtools.com/pages/article/newTED_85.htm
- ↑ Ciarrochi, J, & Bailey, A. (2008). A CBT-practitioner’s guide to ACT: How to bridge the gap between cognitive behavioral therapy and acceptance and commitment therapy. Oakland: New Harbinger. P. 12
- ↑ Burke, P. J., & Stets, J. E. (2009). Identity Theory (1 edition). Oxford ; New York: Oxford University Press.
- ↑ Segregation Ruled Unequal, and Therefore Unconstitutional. (n.d.). Retrieved April 14, 2015, from http://www.apa.org/research/action/segregation.aspx
- ↑ Putra, I. E. (2014). The role of ingroup and outgroup metaprejudice in predicting prejudice and identity undermining. Peace and Conflict: Journal of Peace Psychology, 20(4), 574–579. ]
- ↑ http://news.stanford.edu/news/2005/june15/jobs-061505.html
- ↑ 10,0 10,1 https://www.psychologytoday.com/blog/notes-self/201308/how-set-goals
- ↑ http://www.emeraldinsight.com/doi/abs/10.1108/13527590210442258
- ↑ Read, B. (2011). Britney, Beyonce, and Me--Primary School Girls’ Role Models and Constructions of the “Popular” Girl. Gender and Education, 23(1), 1–13.
- ↑ http://www.rawstory.com/2014/12/neil-degrasse-tyson-children-shouldnt-be-looking-up-to-role-models-theyre-overrated/
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/article/item/how_self_compassion_beats_rumination
- ↑ http://self-compassion.org/exercise-2-self-compassion-break/
- ↑ 16,0 16,1 https://www.psychologytoday.com/blog/making-change/201107/how-stop-the-self-criticism-and-feel-better-about-you
- ↑ https://www.psychologytoday.com/blog/inviting-monkey-tea/201304/stop-shoulding-yourself-death-0
- ↑ Neff, K. (2011). Self-Compassion: The Proven Power of Being Kind to Yourself (1 edition). New York: William Morrow.
- ↑ Krause, N., & Hayward, R. D. (2015). Social perspectives: Support, social relations, and well-being. In P. A. Lichtenberg, B. T. Mast, B. D. Carpenter, J. Loebach Wetherell, P. A. (Ed) Lichtenberg, B. T. (Ed) Mast, … J. (Ed) Loebach Wetherell (Eds.), APA handbook of clinical geropsychology, Vol. 1: History and status of the field and perspectives on aging. (pp. 259–299). Washington, DC, US: American Psychological Association.
- ↑ 20,0 20,1 http://news.stanford.edu/news/2013/august/prejudice-cultural-activity-082213.html
- ↑ http://www.apa.org/topics/anger/control.aspx
- ↑ Hanh, T. (2001). Anger. Riverhead Books.
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/topic/forgiveness/definition#why_practice
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/article/item/overcome_barriers_forgiveness
- ↑ 25,0 25,1 http://greatergood.berkeley.edu/article/item/nine_steps_to_forgiveness
- ↑ http://www.thepowerofforgiveness.com/understanding/index.html
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/topic/gratitude/definition#why_practice
- ↑ http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0005796705000392
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/article/item/love_honor_thank/
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/article/item/pay_it_forward
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/article/item/tips_for_keeping_a_gratitude_journal
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/article/item/10_steps_to_savoring_the_good_things_in_life
- ↑ Waal, F. de. (2010). The Age of Empathy: Nature’s Lessons for a Kinder Society (1 edition). New York: Broadway Books.
- ↑ Gallagher, S., & Meltzoff, A. N. (1996). The Earliest Sense of Self and Others: Merleau-Ponty and Recent Developmental Studies. Philosophical Psychology, 9(2), 211–33.
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/topic/empathy/definition#what_is
- ↑ http://news.harvard.edu/gazette/story/2012/11/meditations-positive-residual-effects/
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3176989/
- ↑ http://www.mitpressjournals.org/doi/abs/10.1162/jocn.2007.19.1.42#.VTrBCSFViko
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/article/item/chaning_our_minds
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/article/research_digest/do_our_brains_think_some_people_deserve_to_suffer/
- ↑ Reed, R. (2013). A Lacanian Ethics of Non-Personal Responsibility. Pastoral Psychology, 62(4), 515–531.
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/article/item/materialism_gratitude_happiness
- ↑ Sparrow, T. (2011). Ecological Necessity. Thinking Nature, 1. Retrieved from http://issuu.com/naughtthought/docs/ecological_necessitybytomsparrow
- ↑ 44,0 44,1 http://psycnet.apa.org/psycinfo/1993-16069-001
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/topic/altruism/definition#what_is
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/article/item/happiness_for_a_lifetime
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2851803/?report=abstract
- ↑ Burgo, J. (2012). Why Do I Do That?: Psychological Defense Mechanisms and the Hidden Ways They Shape Our Lives. Chapel Hill, NC: New Rise Press.
- ↑ Fina, A. D., Schiffrin, D., & Bamberg, M. (Eds.). (2006). Discourse and Identity (1 edition). Cambridge, UK ; New York: Cambridge University Press.
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/article/item/five_foolproof_ways_to_feel_more_joy_in_2015
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/article/item/just_one_thing_feel_whole
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/article/item/eight_ways_to_find_more_meaning_work
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/article/item/tips_for_keeping_a_gratitude_journal/
- ↑ http://psychclassics.yorku.ca/Yerkes/Law/
- ↑ https://www.ted.com/talks/brene_brown_on_vulnerability/transcript?language=en
- ↑ Gunaratana, B. H. (2011). Mindfulness in Plain English: 20th Anniversary Edition (20th Anniversary Edition edition). Boston Mass.: Wisdom Publications.