Điều chỉnh cuộc sống

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Một khi bạn đã có ý thức rằng cuộc sống của mình cần được điều chỉnh, bạn có thể thực hiện một vài bước nhất định để đạt được điều này. Những suy nghĩ, hành vi, và tình cảm của bạn đều được kết nối với nhau, và chúng ảnh hưởng, tạo nên, và nuôi dưỡng lẫn nhau.[1] Bạn kiểm soát trực tiếp các suy nghĩ và hành vi của mình: việc thay đổi chúng sẽ giúp bạn điều chỉnh cuộc sống. Hãy áp dụng các phương pháp được liệt kê trong bài viết này vào bất cứ khía cạnh nào cuộc sống mà bạn đang muốn điều chỉnh.

Các bước[sửa]

Tạo kế hoạch[sửa]

  1. Xác định mục tiêu. Tìm một nơi yên tĩnh để không bị quấy rầy trong ít nhất 30 phút. Bạn sẽ cần giấy trắng và bút chì. Nếu đang ở nhà cùng người khác, hãy lịch sự yêu cầu họ không làm phiền bạn khi bạn làm việc. Tắt nhạc, tivi hoặc các thiết bị điện tử có thể khiến bạn phân tâm. Cài điện thoại ở chế độ im lặng.
  2. Nghĩ xem ‘điều chỉnh cuộc sống’ có ý nghĩa gì với bạn. Khi cuộc sống đã được điều chỉnh, nó sẽ như thế nào? Ai sẽ là người đầu tiên nhận ra khi cuộc sống của bạn đã được điều chỉnh? Cân nhắc tất cả những điều này khi bạn nghĩ về khía cạnh nào trong cuộc sống cần được thay đổi.
    • Cũng rất bình thường nếu bạn bắt đầu với một phạm vi rộng. Chỉ cần hướng tới ý tưởng về những gì mà bạn muốn có từ cuộc sống.[2]
    • Ví dụ, bạn có thể cân nhắc câu hỏi: "Tôi muốn mang lại cho thế giới điều gì?" hoặc "Tôi muốn trưởng thành ra sao?"[3]
  3. Viết ra mục tiêu súc tích, rõ ràng để có định hướng. Những mục tiêu mơ hồ như: ‘Tôi muốn được hạnh phúc,’ hoặc ‘Tôi muốn giảm cân’, thật khó để đạt được. Mục tiêu cần được đặt ra theo tiêu chí SMART: Specific (Cụ thể), Measurable (Có thể đánh giá), Attainable (Có thể đạt được), Realistic (Thực tế), và Time-based (Có giới hạn thời gian). [4]
    • Mục tiêu như vậy sẽ giúp bạn đánh giá tiến độ và cho biết liệu bạn có đang đi đúng hướng hay không. Vì thế, thay vì: ‘Tôi muốn giảm cân’, bạn có thể viết: ‘Tôi muốn giảm nửa kilogram mỗi tuần cho tới khi tôi nặng x kilogram’. Bạn sẽ quyết định việc điều chỉnh cuộc sống có ý nghĩa gì với bạn.
    • Cũng là điều bình thường nếu bạn muốn viết về mục tiêu vài lần trước khi tìm ra mục tiêu chính xác của mình. Hãy viết ra những suy nghĩ nếu nó giúp bạn xử lý chúng tốt hơn. Viết ra những gì bạn nghĩ có thể giúp tách bạn khỏi suy nghĩ của mình và trở nên khách quan hơn.[5]
  4. Tạo kế hoạch. Chia mục tiêu thành các bước nhỏ hơn, dễ quản lý hơn để đạt được từng mục tiêu riêng biệt hoặc đồng thời, nếu cần thiết. Nhớ viết các mục tiêu cụ thể, có giới hạn thời gian, và có thể đánh giá được. Ví dụ, nếu mục tiêu là ‘để có được công việc trả mức lương x trong một tháng’, bạn có thể chia nhỏ thành:
    • Nghiên cứu danh sách liệt kê công việc trên các trang web công ty và LinkedIn (Ngày 1: 2 giờ đồng hồ)
    • Viết hồ sơ cá nhân (Ngày 2: 1 giờ đồng hồ)
    • Nhờ bạn bè đọc kỹ hồ sơ (Ngày 3-4)
    • Gửi hồ sơ cá nhân (Ngày 5)
    • Theo dõi đơn xin việc một tuần sau khi gửi nó. (Ngày 12)
  5. Dán tờ giấy ở đâu đó mà bạn có thể thấy nó. Giữ các mục tiêu và kế hoạch trong tầm mắt rõ ràng sẽ giúp bạn luôn có động lực.[6] Dán chúng trên tấm gương/trên tủ lạnh/chụp hình chúng và lưu chúng làm màn hình khoá; bất cứ nơi nào bạn biết mình sẽ nhìn thấy chúng thường xuyên.
    • Đọc các mục tiêu vào mỗi buổi sáng. Điều này sẽ làm mới mục tiêu và mong muốn đạt được chúng.[7] Đừng chỉ nhìn thoáng qua chúng: đảm bảo là bạn phải đọc kỹ. Hãy bắt đầu ngày mới với ý thức về mục tiêu và dự định đã được làm mới. Đây là phần cần thiết để đạt được mục tiêu.[8]

Tìm giải pháp cho vấn đề[sửa]

  1. Có trách nhiệm cá nhân. Thừa nhận vai trò của bạn trong việc đạt được vị trí hiện tại, dù là cố tình hay vô ý. Có trách nhiệm không có nghĩa là bạn phải gánh vác lỗi lầm cho điều gì đó, nó có nghĩa là chịu trách nhiệm cho bản thân. Vì bạn biết rằng mình có vai trò trong việc tạo ra chất lượng cuộc sống của mình, vì thế bạn sẽ nhận ra mình có thể điều chỉnh nó.[1] Nhớ rằng bạn chỉ kiểm soát được bản thân: bạn có thể điều khiển hành động của mình và ảnh hưởng người khác, nhưng bạn không thể kiểm soát họ hoặc kết quả của việc mà bạn làm.[9]
  2. Nghiên cứu vấn đề. Có ý tưởng rõ ràng hơn về cách bạn đã gặp phải tình huống khó chịu sẽ giúp bạn tránh đưa ra các lựa chọn tương tự sau đó.[10] Nghĩ đến những bài học mà bạn đã rút ra từ sai lầm trong quá khứ. Cân nhắc đến những mối quan hệ xã hội, hoàn cảnh gia đình, những điều đã nói và đã làm. Xem xét cảm giác của bạn đối với sự việc hoặc nếu có điều gì đó mà bạn muốn trốn tránh. Chúng sẽ có ích cho bước đi kế tiếp của bạn.
  3. Xác định những chướng ngại vật mà bạn có thể gặp phải. Lên danh sách gồm tất cả khó khăn mà có thể hoặc đang ngăn cản bạn đạt được mục tiêu. Nghĩ đến hành vi của riêng mình, những người khác mà phải trò chuyện, nỗ lực hàn gắn mà bạn phải thực hiện, những gì bạn phải mua về hoặc bỏ đi. Nghĩ về kiểu người mà bạn đang chơi cùng và những việc bạn làm cùng nhau. Các chướng ngại sẽ thay đổi tùy vào hoàn cảnh của bạn.[11]
  4. Nghĩ đến giải pháp. Đối với mỗi chướng ngại, hãy tạo ra một danh sách các giải pháp. Cách tốt nhất để tiếp cận chướng ngại sẽ là gì? Bạn sẽ phải thay đổi thời gian biểu? Bạn sẽ phải nhờ người khác giúp đỡ? Hãy nghĩ đến nhiều cách khác nhau để bạn có thể vượt qua chướng ngại nếu gặp phải nó. Cân nhắc những điểm lợi và hại của mỗi tình huống.

Đối mặt với hành vi và thói quen của bạn[sửa]

  1. Xác định hành vi ngăn cản bạn đạt được mục tiêu. Hiểu được chúng có thể giúp bạn tìm ra và áp dụng những hành vi thay thế để đạt được mục tiêu dễ dàng hơn. Những gì bạn làm sẽ là chìa khoá để điều chỉnh cuộc sống.[12]
    • Trên một trang giấy khác, liệt kê tất cả những việc bạn làm đang ngăn cản bạn nhận ra mục tiêu và điều chỉnh cuộc sống. Chúng có thể là những thói quen và việc làm hằng ngày. Có thể bạn thức quá khuya để xem tivi và điều này khiến bạn đi làm trễ. Hoặc có thể bạn ăn 3 phần tráng miệng sau mỗi bữa ăn và nó ảnh hưởng đến bệnh tiểu đường.
  2. Xác định kiểu hành vi. Tìm ra thời gian và địa điểm mà bạn thường có hành vi nào đó hơn. Ví dụ, nếu mục tiêu là ‘giảm x kilogram trong x tuần cho tới khi tôi nặng x kilogram’ nhưng bạn lại ăn bánh rán khi bị căng thẳng, như vậy, sự căng thẳng chính là tác nhân gây kích động mà bạn cần chú ý.[13]
    • Nghĩ xem điều gì đã khiến bạn hành động theo một cách nhất định hoặc khiến bạn gặp phải tình huống khó chịu? Nếu có thói quen tiêu xài quá nhiều tiền và mắc nợ, liệu có suy nghĩ, cảm xúc hoặc cơ hội cụ thể nào thúc đẩy bạn mua sắm không? Đôi khi căn nguyên vấn đề là bí mật sâu thẳm và đôi khi nó lại ở ngay trước mắt chúng ta. Hãy cho bản thân thời gian để có sự tự vấn nội tâm nhẹ nhàng. Hỏi chính mình khi nào một vấn đề hoặc hành vi cụ thể diễn ra — có thể bạn tìm ra câu trả lời ở đó. Có cảm giác hoặc suy nghĩ nào mà bạn đang cố gắng tránh né không? Khi đang trưởng thành, bạn đã nhìn thấy ai đó thể hiện kiểu hành vi tương tự chưa?[14]
  3. Liệt kê các hành vi thay đổi có hiệu quả. Giờ thì bạn đã hiểu hành vi nào định hình cuộc sống hiện tại của bạn, hãy nghĩ đến những gì bạn có thể làm để giúp bạn đạt được mục tiêu và điều chỉnh cuộc sống. Lần sau khi bị căng thẳng, bạn có thể thực hành bài tập hít thở hoặc áp dụng các phương pháp thư giãn khác. Hoặc thay vì dành 2 tiếng đồng hồ lướt Facebook hoặc Tumblr trước khi đi ngủ, hãy dùng nửa tiếng đồng hồ để lướt web, và dành 1 tiếng rưỡi để làm việc gì đó có khả năng giúp bạn thành công.
    • Hành vi thay thế không nhất thiết phải là một hành vi hoàn toàn khác. Bạn có thể giảm lượng thời gian dành cho một việc và phân bổ thời gian còn lại cho việc khác.
  4. Thay thế hành vi không hiệu quả với hành vi hiệu quả. Lần kế tiếp bạn cảm thấy muốn làm gì đó mà bạn biết là có hại cho cuộc sống, hãy chọn làm những việc giúp bạn đạt được mục tiêu. Điều này sẽ cần bạn chủ động chọn một hành vi nào đó. Bạn sẽ phải tự kiểm soát.
    • Cân nhắc nhờ bạn bè giúp đỡ bạn thay đổi hành vi.
    • Nhớ rằng bạn không cần phải ghét điều gì đó để ngừng thực hiện nó. Bạn chỉ cần cảm thấy muốn làm việc gì khác nhiều hơn thôi.

Hành động[sửa]

  1. Bắt đầu ngay. Bạn có xu hướng tự nghĩ rằng bạn sẽ làm vào ngày mai hoặc sẽ làm sau khi việc x xảy ra. Sự chần chừ bắt nguồn từ nỗi sợ thất bại.[15] Càng do dự thay đổi bản thân, bạn càng tốn nhiều thời gian hơn để điều chỉnh cuộc sống.
  2. Ở bên cạnh những người tích cực. Người xung quanh bạn sẽ có ảnh hưởng quan trọng đến việc bạn đạt được mục tiêu.[16] Tìm tới những người bạn có thể động viên và giúp bạn cải thiện bản thân tốt hơn. Nói với ai đó đáng tin cậy về kế hoạch của bạn và nhờ họ giúp bạn điều chỉnh cuộc sống. Họ có thể cho bạn lời khuyên và những nguồn hỗ trợ quý giá mà bạn đã không thể tự mình nghĩ ra.[17]
  3. Đánh giá sự tiến bộ. Bản kế hoạch mà bạn lập ra trước đó sẽ giúp bạn biết liệu mình có đang đi đúng hướng hay không. Vì mục tiêu bị giới hạn về thời gian, bạn cần một thời gian biểu để làm theo. Đôi khi, vấn đề xảy ra khi bạn chưa chuẩn bị trước và kế hoạch của bạn có nguy cơ bị trì hoãn. Điều này không có nghĩa là bạn không có tiến bộ. Nó chỉ có nghĩa là một chướng ngại đã xuất hiện mà bạn đã không biết trước. Đừng xem đó là lời bào chữa để bỏ cuộc. Nghĩ đến giải pháp, coi nó là một nhân tố. Nhắc nhở bản thân lý do ban đầu khiến bạn muốn điều chỉnh cuộc sống.
  4. Tiếp tục nỗ lực. Điều chỉnh cuộc sống sẽ không xảy ra trong một sớm một chiều. Bạn cần thời gian để bỏ thói quen cũ và luyện tập những hành vi mới. Và cũng cần thời gian thì việc đó mới có kết quả. Bạn có thể sẽ tự mắng nhiếc và phê bình bản thân. Hãy tự nhắc nhở rằng lối suy nghĩ tiêu cực sẽ dẫn đến hành vi tiêu cực.[18] Nếu quay lại thói quen cũ, điều đó không có nghĩa là bạn đã thất bại và phải thực hiện lại kế hoạch từ đầu. Nhắc nhở bản thân về các mục tiêu và lý do mà từ đầu bạn đã muốn điều chỉnh cuộc sống.

Lời khuyên[sửa]

  • Cuộc sống không nhất thiết phải bị 'hỏng' và cần 'điều chỉnh'. Trong khuôn khổ bài viết để hướng dẫn "Cách để làm gì đó", 'điều chỉnh' được dùng như một từ đồng nghĩa với 'thay đổi'. Cuộc sống của bạn vẫn đang phát triển và tiến bộ.
  • Bạn không cần phải ‘muốn thay đổi’ để thực hiện. Ví dụ: bạn không cần phải 'muốn bỏ thuốc lá' thì mới làm được như vậy. Bạn chỉ cần mong muốn điều gì đó (như phổi khỏe mạnh) nhiều hơn so với mong muốn hút thuốc thôi.
  • Tất cả chúng ta đều chỉ trích chính mình, một số người chỉ trích nghiêm trọng hơn và thường xuyên hơn những người khác. Bạn không đơn độc.
  • Cố gắng tập hợp một hệ thống hỗ trợ để giúp bạn đạt được mục tiêu. Đó có thể là bất cứ ai, từ một người bạn đến một nhóm gồm gia đình và bạn bè. Tìm ai đó đáng tin cậy, họ sẽ khuyến khích bạn theo sát mục tiêu.
  • Luôn nhắc nhở bản thân về các mục tiêu.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]

  1. 1,0 1,1 https://books.google.com.pk/books/about/The_Client_s_Guide_to_Cognitive_behavior.html?id=9HsVzASsKfcC&redir_esc=y
  2. https://www.psychologytoday.com/blog/notes-self/201308/how-set-goals
  3. http://news.stanford.edu/news/2015/january/resolutions-succeed-mcgonigal-010615.html
  4. http://www.hr.virginia.edu/uploads/documents/media/Writing_SMART_Goals.pdf
  5. http://psychcentral.com/lib/the-health-benefits-of-journaling/
  6. http://www.stevepavlina.com/blog/2009/05/keep-your-goals-in-front-of-you/
  7. https://www.psychologytoday.com/articles/200307/the-goals-guide-us
  8. https://books.google.com.pk/books?id=kxIPlJw-eh4C&pg=PA198&lpg=PA198&dq=the+power+of+intention+goal+setting+psychology&source=bl&ots=j1zJsOh-Lx&sig=fVoToBIJvIypGlAo1Do6DQf0Qi8&hl=en&sa=X&ved=0CEYQ6AEwCWoVChMI7eXnsKymxwIVCX4aCh23ug5W#v=onepage&q=the%20power%20of%20intention%20goal%20setting%20psychology&f=false
  9. https://books.google.com.pk/books?id=p10NISZE27IC&pg=PA149&lpg=PA149&dq=me+others+future+triangle&source=bl&ots=CnVRD4MDgQ&sig=hdH6OBGi-6ZSV9W3kBuqemt9nWo&hl=en&sa=X&ved=0CB8Q6AEwAWoVChMIvumm05emxwIVyj8aCh1d9A5X#v=onepage&q=me%20others%20future%20triangle&f=false
  10. https://www.psychologytoday.com/articles/200710/adieu-all?collection=1070938
  11. https://www.psychologytoday.com/blog/good-thinking/201309/how-solve-problems-expert
  12. https://www.psychologytoday.com/basics/habit-formation
  13. https://www.psychologytoday.com/blog/insight-therapy/201009/emotional-acceptance-why-feeling-bad-is-good
  14. http://www.simplypsychology.org/bandura.html
  15. http://www.psychologicalscience.org/index.php/publications/observer/2013/april-13/why-wait-the-science-behind-procrastination.html
  16. https://books.google.com.pk/books?id=JwvDCQAAQBAJ&pg=PT18&lpg=PT18&dq=the+powerful+effect+of+the+company+you+keep&source=bl&ots=ECgePuubUA&sig=KuoMGDYYYEj1y1m1siqRAMrynlE&hl=en&sa=X&ved=0CDoQ6AEwBmoVChMIhOzdyPylxwIVzL0aCh1CuA5U#v=onepage&q=the%20powerful%20effect%20of%20the%20company%20you%20keep&f=false
  17. https://www.psychologytoday.com/blog/fighting-fear/201211/the-benefits-asking
  18. http://www.cognitivetherapyguide.org/negative-thinking-patterns.htm