Viết mục tiêu cá nhân
Mục tiêu là cách để thể hiện một thành tích cụ thể mà bạn muốn đạt được bằng nỗ lực của bản thân.[1][2] Một mục tiêu có thể dựa trên ước mơ hoặc mong muốn, nhưng khác ở chỗ là mục tiêu có thể xác định được số lượng. Với một mục tiêu được viết một cách rõ ràng, bạn sẽ biết được bạn muốn đạt được điều gì và làm thế nào để đạt được nó. Viết ra mục tiêu cá nhân vừa cho bạn cảm giác thỏa mãn vừa mang lại rất nhiều lợi ích. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, đặt mục tiêu sẽ khiến bạn cảm thấy tự tin và tràn đầy hy vọng hơn - cho dù những mục tiêu đó không thể đạt được ngay tức khắc.[3] Như Lão Tử đã từng nói "Cuộc hành trình vạn dặm bắt đầu bằng một bước chân".[4] Bạn có thể bước bước đầu tiên trên cuộc hành trình giành chiến thắng của mình bằng cách đặt ra những mục tiêu cá nhân thực tế.
Mục lục
Các bước[sửa]
Lập mục tiêu hiệu quả[sửa]
-
Nghĩ
về
những
điều
có
ý
nghĩa
với
bạn.
Nghiên
cứu
đã
chỉ
ra
rằng
khi
bạn
đặt
mục
tiêu
dựa
trên
điều
gì
đó
có
thể
thúc
đẩy
bạn,
bạn
sẽ
có
nhiều
cơ
hội
để
đạt
được
nó
hơn.[2]
Xác
định
những
lĩnh
vực
trong
cuộc
sống
mà
bạn
muốn
thay
đổi.
Ở
giai
đoạn
này,
bạn
có
thể
để
các
lĩnh
vực
tương
đối
rộng.[5]
- Lĩnh vực đặt mục tiêu thường thấy bao gồm tự cải thiện bản thân, cải thiện các mối quan hệ, hoặc đạt được một thành công nhất định như trong công việc hay học tập.[2] Một số lĩnh vực khác bạn có thể tham khảo như tinh thần, tài chính, cuộc sống, và sức khỏe.[5]
- Cân nhắc tự hỏi bản thân một vài câu hỏi lớn như "Mình muốn bản thân trở thành một người như thế nào?" hay "Mình có thể làm được gì cho thế giới này?" Tự đặt câu hỏi có thể giúp bạn khẳng định điều gì là quý giá nhất đối với bản thân.[3]
- Ví dụ, có thể bạn nghĩ tới những thay đổi có ý nghĩa bạn mong muốn thực hiện về sức khỏe và các mối quan hệ cá nhân. Viết hai lĩnh vực đó ra cùng với những thay đổi mà bạn muốn có.
- Ở bước này, nếu các thay đổi của bạn khá rộng cũng không sao hết. Ví dụ, về sức khỏe, bạn có thể viết "cải thiện cơ thể" hoặc "ăn uống lành mạnh". Đối với mối quan hệ cá nhân, bạn có thể viết "dành nhiều thời gian với gia đình hơn" hoặc "gặp gỡ những người mới". Đối với việc tự cải thiện bản thân, bạn có thể viết điều gì đó như "học cách nấu ăn".
-
Xác
định
"cái
tôi
tốt
nhất
có
thể".
Nghiên
cứu
cho
rằng
việc
xác
định
"cái
tôi
tốt
nhất
có
thể"
sẽ
giúp
bạn
cảm
thấy
lạc
quan
hơn
và
hạnh
phúc
với
cuộc
sống
của
bản
thân.
Nó
cũng
có
thể
giúp
bạn
nghĩ
về
những
mục
tiêu
thật
sự
có
ý
nghĩa
với
bạn.[6]
Tìm
kiếm
"cái
tôi
tốt
nhất
có
thể"
cần
phải
có
hai
bước:
tưởng
tượng
về
bản
thân
trong
tương
tai,
khi
đã
đạt
được
các
mục
tiêu
đưa
ra
và
cân
nhắc
việc
bạn
cần
làm
để
thực
hiện
được
điều
đó.
[7]
- Tưởng tượng về một thời điểm trong tương lai khi bạn đã trở thành một con người tuyệt vời nhất có thể. Điều đó trông như thế nào? Điều gì là có ý nghĩa nhất với bạn? (Việc tập trung vào điều có ý nghĩa với bạn thay vì những điều người khác khiến bạn cảm thấy áp lực phải đạt được là vô cùng quan trọng).
- Tưởng tượng từng chi tiết về bạn trong tương lai. Hãy suy nghĩ một cách thật tích cực. Bạn có thể tưởng tượng điều gì đó như "cuộc sống trong mơ", đạt được thành quả to lớn hoặc những thành tựu khác. Ví dụ, nếu cái tôi tốt nhất có thể của bạn là trở thành người thợ làm bánh sở hữu một cửa hàng bánh đông khách, hãy tưởng tượng xem điều đó sẽ như thế nào. Nó ở đâu? Nó trông như thế nào? Bạn có bao nhiêu nhân viên? Bạn là người chủ như thế nào? Khối lượng công việc của bạn ra sao?
- Viết ra những chi tiết về viễn cảnh này. Tưởng tượng xem điều gì mà "cái tôi tốt nhất có thể" của bạn sử dụng để đạt được thành công. Ví dụ, nếu bạn đang điều hành tiệm bánh của riêng mình, bạn sẽ cần biết cách nướng bánh, quản lý tiền nong, quan hệ rộng rãi, cách giải quyết vấn đề, sáng tạo và xác định được nhu cầu về các món bánh. Viết xuống nhiều đặc điểm và kỹ năng nhất có thể.
- Nghĩ về những kỹ năng cần thiết mà bạn có sẵn. Hãy thành thật với bản thân, đừng phán xét. Sau đó, nghĩ về điều mà bạn có thể phát triển.
- Tưởng tượng cách bạn bồi đắp những kỹ năng này. Ví dụ như, nếu bạn muốn sở hữu một cửa hàng bánh nhưng không biết gì về việc kinh doanh, tham gia lớp học về kinh doanh hoặc quản lý tài chính sẽ là cách tuyệt vời để phát triển kỹ năng đó.
-
Ưu
tiên
những
lĩnh
vực
này.
Một
khi
bạn
đã
có
danh
sách
các
lĩnh
vực
bạn
muốn
thay
đổi,
bạn
sẽ
cần
phải
dành
ưu
tiên
cho
chúng.
Cố
gắng
tập
trung
cải
thiện
mọi
thứ
cùng
một
lúc
sẽ
chỉ
khiến
bạn
cảm
thấy
quá
tải,
và
bạn
dường
như
sẽ
không
thể
theo
đuổi
được
mục
tiêu
của
bản
thân
nếu
bạn
nghĩ
rằng
bạn
không
thể
đạt
được
chúng.[8]
- Chia mục tiêu của bạn làm ba phần: mục tiêu tổng thể, mục tiêu bậc hai và mục tiêu bậc ba. Mục tiêu tổng thể là mục tiêu quan trọng nhất và đến với bạn một cách tự nhiên nhất. Mục tiêu bậc hai và bậc ba là những mục tiêu cũng quan trọng nhưng không bằng mục tiêu tổng và chúng thường có xu hướng cụ thể hơn.
- Ví dụ, về tổng thể bạn muốn "ưu tiên sức khỏe (quan trọng nhất), cải thiện các mối quan hệ trong gia đình (quan trọng nhất), đi du lịch nước ngoài" và mục tiêu cấp hai là "trở thành một người bạn tốt, giữ cho nhà cửa sạch sẽ, chinh phục đỉnh Phan-xi-păng" và mục tiêu bậc ba là "học cách đan len, làm việc hiệu quả hơn, tập thể dục mỗi ngày".
-
Bắt
đầu
thu
hẹp.
Khi
bạn
đã
biết
những
lĩnh
vực
mà
bạn
muốn
thay
đổi
và
những
thay
đổi
mà
bạn
muốn
thực
hiện,
bạn
có
thể
bắt
đầu
phân
tách
riêng
những
điều
bạn
muốn
đạt
được.
Những
điều
này
sẽ
là
khởi
điểm
cho
mục
tiêu
của
bạn.
Tự
hỏi
bản
thân
một
vài
câu
hỏi
liên
quan
đến
thành
tựu
của
bạn
về
chủ
thể,
chủ
đề,
thời
gian,
địa
điểm,
cách
thức
và
lý
do.
- Nghiên cứu đã chỉ ra rằng đặt mục tiêu cụ thể không chỉ giúp bạn có nhiều khả năng đạt được chúng hơn mà còn giúp bạn cảm thấy hạnh phúc hơn.[2]
-
Xác
định
chủ
thể
Ai.
Khi
đặt
mục
tiêu,
việc
biết
được
ai
là
người
chịu
trách
nhiệm
hoàn
thành
mỗi
giai
đoạn
của
mục
tiêu
là
điều
hết
sức
quan
trọng.
Bởi
đây
là
mục
tiêu
cá
nhân,
nên
bạn
gần
như
là
người
duy
nhất
có
trách
nhiệm.
Tuy
nhiên,
một
vài
mục
tiêu
-
như
"dành
nhiều
thời
gian
với
gia
đình
hơn"
-
đòi
hỏi
phải
có
sự
hợp
tác
của
người
khác,
vì
vậy
bạn
nên
xác
định
được
ai
sẽ
là
người
chịu
trách
nhiệm
cho
phần
nào.
- Ví dụ như, "học nấu ăn" sẽ là mục tiêu chỉ liên quan đến một mình bạn. Tuy nhiên, nếu mục tiêu của bạn là "tổ chức một bữa tiệc ăn tối" thì nó sẽ đòi hỏi trách nhiệm của những người khác nữa.
-
Xác
định
chủ
đề
Cái
gì.
Câu
hỏi
này
giúp
xác
định
mục
tiêu,
chi
tiết
và
kết
quả
bạn
muốn
nhận
được.
Ví
dụ,
"học
nấu
ăn"
quá
chung
chung
để
có
thể
thực
hiện;
nó
thiếu
tính
tập
trung.
Hãy
nghĩ
về
những
chi
tiết
mà
bạn
thật
sự
muốn
đạt
được.
"Học
nấu
bữa
tối
kiểu
Ý
cho
bạn
bè"
sẽ
cụ
thể
hơn.
- Bạn càng chi tiết thì các bước bạn cần thực hiện sẽ càng rõ ràng.
-
Xác
định
thời
gian
Khi
nào.
Điều
quan
trọng
để
đặt
mục
tiêu
đó
là
chia
chúng
thành
từng
giai
đoạn.
Biết
được
khi
nào
một
phần
cụ
thể
trong
kế
hoạch
của
bạn
phải
được
hoàn
thành
sẽ
giúp
bạn
phát
triển
đúng
hướng
và
nắm
rõ
tiến
độ.
[2]
- Giữ cho các giai đoạn của bạn ở mức thực tế. "Giảm 4.5kg" thường không thể xảy ra trong vòng vài tuần. Hãy nghĩ tới khoảng thời gian thiết thực bạn cần để hoàn thành từng bước trong kế hoạch của bạn.
- Ví dụ, "học nấu món gà cay phô mai cho bạn của mình trước ngày mai" sẽ khá là phi hiện thực. Mục tiêu này có thể khiến bạn gặp nhiều áp lực bởi bạn đang cố gắng đạt được một điều gì đó mà không cho bản thân đủ thời gian để học (và mắc những sai lầm không thể tránh khỏi).
- “Học nấu món gà cay phô mai cho bạn của mình trước cuối tháng” sẽ cho phép bạn có đủ thời gian để học và luyện tập. Tuy nhiên, bạn vẫn cần chia nhỏ nó thành những bước nhỏ hơn để tăng khả năng thành công của bản thân.
- Ví dụ, mục tiêu này có thể chia nhỏ thành các giai đoạn dễ quản lý hơn: "Học nấu món gà cay phô mai cho bạn của mình trước cuối tháng. Trước cuối tuần phải tìm được công thức nấu. Luyện tập ít nhất ba cách nấu mỗi lần. Khi tìm ra công thức nấu mà tôi thích, tôi sẽ luyện tập nó một lần nữa trước khi mời bạn bè của mình ghé chơi".
-
Xác
định
địa
điểm
Ở
đâu.
Việc
xác
định
địa
điểm
cụ
thể
nơi
bạn
sẽ
cố
gắng
để
đạt
được
mục
tiêu
của
mình
có
thể
sẽ
có
ích.
Ví
dụ,
nếu
mục
tiêu
của
bạn
là
tập
thể
dục
3
lần
mỗi
tuần,
bạn
có
thể
xác
định
liệu
bạn
sẽ
tới
phòng
tập,
luyện
tập
tại
nhà
hay
chạy
bộ
trong
công
viên.
- Như trong ví dụ đưa ra phía trên, bạn có thể quyết định bắt đầu tham gia một lớp học nấu ăn, hoặc thực hiện mọi thứ ở trong nhà bếp của bạn.
-
Xác
định
cách
thức
Như
thế
nào.
Bước
này
khuyến
khích
bạn
hình
dung
về
cách
làm
thế
nào
để
bạn
đạt
được
từng
giai
đoạn
của
mục
tiêu.
Điều
này
giúp
bạn
xác
định
khung
sườn
của
mục
tiêu
và
hiểu
rõ
những
hành
động
bạn
cần
thực
hiện
tại
mỗi
giai
đoạn.
- Đối với ví dụ về gà cay phô mai, bạn sẽ cần tìm công thức nấu, thu thập nguyên liệu, mua dụng cụ cần thiết và dành thời gian để luyện tập.
-
Xác
định
lý
do
Tại
sao.
Như
đã
đề
cập
ở
trên,
bạn
thường
có
nhiều
khả
năng
hoàn
thành
được
mục
tiêu
của
bản
thân
hơn
nếu
bạn
thấy
nó
có
ý
nghĩa
và
bạn
có
động
lực
để
cố
gắng.
Câu
hỏi
này
sẽ
giúp
bạn
làm
rõ
động
lực
để
đạt
được
mục
tiêu
của
mình.
Việc
đạt
được
mục
tiêu
sẽ
mang
lại
cho
bạn
những
gì?
- Như ví dụ đã đưa ra, có thể bạn muốn học nấu món gà cay phô mai cho bạn của mình để bạn có thể mời họ qua nhà chơi và ăn tối cùng với bạn. Điều này sẽ giúp tình bạn của bạn thêm bền chặt và thể hiện cho người đó thấy rằng bạn quan tâm tới họ.
- Việc ghi nhớ lý do "tại sao" trong khi bạn nỗ lực để đạt được mục tiêu của bản thân là vô cùng quan trọng. Đặt ra những mục tiêu cụ thể và chi tiết là vô cùng hữu ích nhưng bạn cũng cần nhớ kỹ trong đầu "mục tiêu to lớn" của bản thân.[3]
-
Viết
ra
mục
tiêu
của
bản
thân
băng
ngôn
từ
tích
cực.
Nghiên
cứu
chỉ
ra
rằng
bạn
sẽ
có
nhiều
khả
năng
đạt
được
mục
tiêu
đề
ra
hơn
nếu
chúng
được
xây
dựng
một
cách
tích
cực.
Nói
cách
khác,
hãy
xây
dựng
mục
tiêu
của
bạn
như
là
điều
bạn
cố
gắng
hướng
tới,
chứ
không
phải
điều
bạn
muốn
tránh
xa.[2]
- Ví dụ, nếu một trong những mục tiêu của bạn là ăn uống lành mạnh, bạn không nên viết là "Ngừng ăn đồ ăn vặt". Cách viết này khiến bạn có cảm giác như bạn đang bị tước đi một điều gì đó và không ai thích cảm giác này cả.
- Thay vào đó, hãy thử viết mục tiêu như một điều bạn sẽ đạt được hoặc học được: "Mỗi ngày ăn ít nhất 3 phần hoa quả và rau xanh".
-
Đảm
bảo
rằng
mục
tiêu
của
bạn
là
dựa
trên
khả
năng
của
bạn.
Đạt
được
mục
tiêu
đòi
hỏi
bạn
phải
thực
hiện
chăm
chỉ
và
nỗ
lực
hết
mình,
tuy
nhiên
bạn
cũng
cần
đảm
bảo
rằng
mục
tiêu
bạn
đề
ra
thuộc
phạm
vi
khả
năng
thực
hiện
của
bạn.
Bạn
chỉ
có
thể
kiểm
soát
hành
động
của
bản
thân
chứ
không
thể
kiểm
soát
kết
quả
của
chúng
(hay
hành
động
của
người
khác).[9]
- Giữ mục tiêu của bạn luôn tập trung vào những hành động bạn có thể thực hiện, thay vì kết quả cụ thể, cũng sẽ giúp bạn trong trường hợp bạn vấp phải khó khăn. Bằng việc xem thành công như một quá trình nỗ lực, bạn sẽ cảm thấy bạn đã hoàn thành được mục tiêu ngay cả khi bạn không đạt được kết quả mà bạn mong muốn.
- Ví dụ như, "Trở thành Tổng thống Mỹ" là một mục tiêu dựa trên kết quả hành động của người khác (trong trường hợp này đó là những người bầu cử). Bạn không thể kiểm soát những hành động này, và do vậy mục tiêu này là vô cùng khó khăn. Tuy nhiên, "Vận đồng bầu cử" là điều hoàn toàn có thể đạt được, bởi nó phụ thuộc vào nỗ lực và cố gắng của chính bạn. Cho dù bạn không thắng cử, bạn vẫn có thể xem đó như một thành công.
Phát triển Kế hoạch[sửa]
-
Xác
định
mục
tiêu
cố
gắng
của
bản
thân.
Mục
tiêu
cố
gắng
là
hành
động
hoặc
phương
thức
bạn
sử
dụng
để
đạt
được
mục
tiêu
mà
bạn
mong
muốn.[10]
Chia
nhỏ
thành
những
nhiệm
vụ
cụ
thể
sẽ
giúp
bạn
hoàn
thành
và
theo
dõi
tiến
độ
dễ
dàng
hơn.
Sử
dụng
các
câu
trả
lời
cho
những
câu
hỏi
bạn
đã
tự
hỏi
bản
thân
trước
đó
-
cái
gì,
ở
đâu,
khi
nào,
v.v.
-
để
giúp
bạn
xác
định
mục
tiêu
cố
gắng.
- Ví dụ như, cân nhắc tới mục tiêu sau: "Tôi muốn học đại học Luật để có thể giúp đỡ những người thiểu số trong cộng đồng thông qua luật dân sự". Đây là một mục tiêu khá rõ ràng nhưng cũng rất phức tạp. Bạn sẽ cần phải xác định rất nhiều những mục tiêu cụ thể để đạt được điều này.
-
Ví
dụ
về
mục
tiêu
cụ
thể
cho
mục
tiêu
này
bao
gồm:
- Đạt thành tích xuất sắc tại trường phổ thông
- Tham gia vào đội biện luận
- Xác định các tổ chức cho học sinh chưa tốt nhiệp
- Xin vào làm việc tại các tổ chức cho học sinh chưa tốt nghiệp
-
Xác
định
khung
thời
gian.
Một
vài
mục
tiêu
sẽ
có
thể
đạt
được
nhanh
hơn
so
với
những
mục
tiêu
khác.
Ví
dụ
như,
"đi
bộ
trong
công
viên
trong
vòng
1
tiếng
vào
3
ngày
mỗi
tuần"
là
điều
bạn
có
thể
bắt
đầu
thực
hiện
ngay
lập
tức.
Với
một
vài
mục
tiêu.
bạn
sẽ
phải
thực
hiện
các
giai
đoạn
trong
khoảng
thời
gian
dài
hơn.[2]
- Với ví dụ về mục tiêu đậu trường luật, mục tiêu này sẽ phải mất vài năm để đạt được. Nó yêu cầu phải thực hiện rất nhiều giai đoạn và mỗi gian đoạn có thể được thể hiện bằng một mục tiêu cụ thể và các nhiệm vụ trong mục tiêu đó.
- Đảm bảo bạn có cân nhắc tới các thời hạn và điều kiện khác. Ví dụ như, mục tiêu "xác định các tổ chức cho học sinh chưa tốt nghiệp" phải được thực hiện trước khi bạn đi học đại học. Sẽ mất một khoảng thời gian nhất định và rất nhiều tổ chức có đặt thời hạn ứng tuyển. Vì vậy, bạn cần phải đảm bạn rằng bạn xác định được khung thời gian cho mục tiêu này một cách chính xác.
-
Chia
mục
tiêu
thành
nhiều
nhiệm
vụ
nhỏ
hơn.
Khi
bạn
đã
xác
định
được
mục
tiêu
cố
gắng
và
khung
thời
gian,
hãy
chia
mục
tiêu
thành
các
nhiệm
vụ
nhỏ
và
cụ
thể
hơn.
Đây
sẽ
là
những
hành
động
bạn
cần
thực
hiện
để
hướng
tới
việc
hoàn
thành
mục
tiêu.
Đặt
thời
hạn
cho
mỗi
nhiệm
vụ
để
đảm
bảo
bạn
đang
đạt
đúng
tiến
độ.[2]
- Ví dụ như, đối với mục tiêu cụ thể đầu tiên trong mục tiêu mong muốn về trường luật, "Đạt thành tích xuất sắc tại trường phổ thông", bạn có thể chia nhỏ nó thành các mục tiêu cụ thể và rõ ràng hơn như "Tham gia các lớp học về chính trị và lịch sử" và "tham gia học nhóm với các bạn trong lớp".
- Một vài trong số những nhiệm vụ này sẽ có thời hạn do người khác đặt ra, như "Tham gia vào các lớp học". Đối với những nhiệm vụ không có thời hạn, hãy đảm bảo rằng bạn tự đặt thời hạn để giữ cho bản thân có trách nhiệm.
-
Chia
nhiệm
vụ
thành
những
công
việc
cụ
thể.
Tới
giờ,
có
lẽ
bạn
đã
nhận
ra
rằng:
nhiệm
vụ
bạn
cần
làm
sẽ
ngày
càng
nhỏ
dần.
Điều
này
là
có
lý
do.
Nghiên
cứu
chỉ
ra
mục
tiêu
cụ
thể
sẽ
giúp
bạn
đạt
được
kết
quả
tốt
một
cách
dễ
dàng
hơn
cho
dù
mục
tiêu
đó
rất
khó.
Nguyên
do
là
bởi
bạn
khó
có
thể
bộc
lộ
hết
khả
năng
của
bản
thân
nếu
bạn
không
chắc
chắn
về
điều
mà
bạn
đang
hướng
tới
để
hoàn
thành.
- Ví dụ, bạn có thể chia nhỏ nhiệm vụ “Tham gia lớp học về chính trị và lịch sử” thành các hoạt động nhỏ. Mỗi hoạt động nhỏ này sẽ có thời hạn riêng. Một vài ví dụ về hoạt động cho nhiệm vụ này bao gồm “Xem xét lịch học của các lớp đang mở”, “Lên kế hoạch gặp mặt cố vấn trường” và “Đưa ra quyết định tham gia trước [ngày]”.
-
Lên
danh
sách
những
việc
bạn
đã
đang
tiến
hành.
Với
nhiều
mục
tiêu,
có
thể
bạn
đã
thực
hiện
một
vài
hoạt
động
bạn
cần
làm
để
đạt
được
chúng.
Ví
dụ,
nếu
mục
tiêu
cuối
cùng
của
bạn
là
học
trường
luật,
tìm
hiểu
về
luật
thông
qua
tin
tức
đa
dạng
là
điều
rất
hữu
ích
mà
bạn
sẽ
muốn
duy
trì.[2]
- Viết ra danh sách này thật cụ thể. Thậm chí có thể bạn sẽ thấy mình đã hoàn thành một vài nhiệm vụ nhất định trong đó mà không hề nhận ra. Điều này giúp bạn nhận thấy rõ tiến độ.
-
Xác
định
điều
bạn
cần
học
hỏi
và
phát
triển.
Trong
một
vài
trường
hợp,
có
lẽ
bạn
chưa
có
đầy
đủ
kỹ
năng
hoặc
thói
quen
cần
thiết
để
đạt
được
mục
tiêu.
Hãy
nghĩ
về
đặc
điểm,
kỹ
năng
và
thói
quen
mà
bạn
đã
có
–
bài
tập
“Cái
tôi
tốt
nhất
có
thể”
sẽ
giúp
bạn
–
và
gắn
chúng
với
từng
mục
tiêu
cụ
thể.
- Nếu bạn thấy có điều cần được phát triển, hãy xem đó như một mục tiêu mới và thực hiện theo quy trình tương tự.
- Ví dụ, nếu bạn muốn trở thành luật sư, bạn sẽ cần phải cảm thấy thoải mái khi phát biểu trước đám đông và tương tác với người khác. Nếu bạn là người nhút nhát, bạn sẽ cần phát triển kỹ năng giao tiếp của mình bằng nhiều cách khác nhau để thúc đẩy khả năng của bản thân và đạt được mục tiêu sau cùng.
-
Lên
kế
hoạch
cho
ngày
hôm
nay.
Một
trong
những
lý
do
thông
thường
khiến
mọi
người
không
đạt
được
mục
tiêu
đề
ra
đó
là
suy
nghĩ
rằng
bạn
sẽ
bắt
đầu
cố
gắng
vào
ngày
mai.
Cho
dù
là
một
việc
rất
nhỏ,
hãy
nghĩ
tới
điều
gì
đó
bạn
có
thể
làm
hôm
nay
để
bắt
đầu
một
phần
kế
hoạch
của
bản
thân.
Điều
này
giúp
bạn
có
cảm
giác
tiến
bộ
bởi
bạn
đã
hành
động
ngay
lập
tức.
[2]
- Hành động bạn làm hôm nay có thể là chuẩn bị để thực hiện các nhiệm vụ hoặc công việc khác. Ví dụ, có thể bạn sẽ cần thu thập một số thông tin trước khi lên lịch hẹn với cố vấn hướng dẫn. Hoặc nếu mục tiêu của bạn là đi bộ 3 lần một tuần, có lẽ bạn sẽ cần mua một đôi giày thoải mái và thuận tiện để đi bộ. Kể cả những thành tựu nhỏ nhất cũng có thể giúp bạn có thêm động lực để tiếp tục.
-
Xác
định
khó
khăn.
Không
có
ai
thật
sự
thích
thú
với
việc
suy
nghĩ
về
những
trở
ngại
trên
con
đường
dẫn
tới
thành
công,
nhưng
việc
xác
định
khó
khăn
bạn
có
thể
gặp
phải
là
vô
cùng
thiết
yếu
khi
bạn
phát
triển
kế
hoạch
của
bản
thân.
Việc
này
giúp
bạn
chuẩn
bị
sẵn
sàng
khi
mọi
việc
diễn
ra
không
theo
kế
hoạch.[10]
Xác
định
khó
khăn
có
thể
gặp
phải
và
hành
động
bạn
có
thể
làm
để
vượt
qua
chúng.
- Khó khăn bạn gặp phải có thể là yếu tố bên ngoài như không có đủ tài chính hoặc thời gian để hoàn thành mục tiêu. Ví dụ, nếu bạn muốn mở cửa hàng bánh, trở ngại lớn nhất sẽ là tìm đủ tài chính để đăng ký kinh doanh, thuê địa điểm, mua sắm thiết bị, v.v.
- Hành động bạn có thể làm để vượt qua khó khăn này bao gồm học cách viết kế hoạch kinh doanh để thu hút đầu tư, nói chuyện với bạn bè và gia đình về việc góp vốn hoặc bắt đầu với quy mô nhỏ hơn (như nướng bánh tại nhà bếp của bạn trước).
- Khó khăn bạn gặp phải cũng có thể là yếu tố bên trong. Thiếu thông tin là một trong những trở ngại thường thấy. Bạn có thể gặp phải trở ngại này tại bất cứ giai đoạn nào của quá trình thực hiện mục tiêu. Ví dụ như với mục tiêu sở hữu một cửa hàng bánh, có thể bạn sẽ nhận thấy rằng thị trường yêu cầu một loại bánh nào đó mà bạn không biết cách làm.[11]
- Hhành động bạn có thể thực hiện để vượt qua khó khăn này đó là tìm một người biết cách làm những loại bánh đó, tham giá lớp học hoặc tự học.
- Lo sợ là một trong những khó khăn điển hình. Sợ không hoàn thành được mục tiêu có thể ngăn cản bạn thực hiện các hoạt động cần thiết để đạt được nó.[3]
Chống lại nỗi sợ hãi của bản thân[sửa]
-
Tưởng
tượng.
Nghiên
cứu
chỉ
ra
rằng
tưởng
tượng
có
thể
có
ảnh
hưởng
đáng
kể
đến
việc
cải
thiện
hiệu
quả
công
việc
của
bạn.
Các
vận
động
viên
thường
đề
cập
tới
phương
pháp
này
như
là
nguyên
nhân
đằng
sau
thành
công
của
họ.[12]
Có
hai
loại
phương
pháp
tưởng
tượng
đó
là
tưởng
tượng
kết
quả
và
tưởng
tượng
quá
trình
và
để
có
cơ
hội
thành
công
lớn
nhất,
bạn
cần
phải
kết
hợp
cả
hai.
[13]
- Tưởng tượng kết quả tức là bạn hình dung về bản thân khi đã đạt được mục tiêu đề ra. Như với bài tập “Cái tôi tốt nhất có thể”, hình ảnh tưởng tượng này cần phải càng cụ thể và chi tiết càng tốt. Sử dụng tất cả các giác quan của bạn để tạo nên hình ảnh này trong tâm trí: tưởng tượng những người ở đó cùng bạn, không khí xung quanh có mùi vị như thế nào, âm thanh mà bạn nghe được, trang phục mà bạn đang mặc, nơi mà bạn đang đứng. Có thể bảng hình dung sẽ có ích trong quy trình này.
- Tưởng tượng quá trình tức là bạn hình dung về những bước bạn cần thực hiện để đạt được mục tiêu của bản thân. Suy nghĩ về từng hành động mà bạn đã thực hiện. Ví dụ như, nếu mục tiêu của bạn là trở thành luật sư, bạn có thể sử dụng phương thức tưởng tượng kết quả để tưởng tượng ra bản thân đã vượt qua kỳ kiểm tra trình độ. Sau đó sử dụng phương thức tưởng tượng kết quả để tưởng tượng ra tất cả những việc bạn đã làm để đạt được thành công này.
- Quy trình này được các nhà tâm lý học gọi là “ký ức tương tai”. Nó có thể giúp bạn thấy rằng các mục tiêu của bạn là hoàn toàn có thể đạt được và khiến bạn cảm giác như bạn đã đạt được một vài thành tựu nho nhỏ.
-
Suy
nghĩ
tích
cực.
Nghiên
cứu
chỉ
ra
rằng
suy
nghĩ
tích
cực
sẽ
giúp
chúng
ta
học
hỏi,
thích
ứng
và
thay
đổi
hiệu
quả
hơn
so
với
việc
tập
trung
vào
các
khuyết
điểm
hoặc
sai
lầm.[14]
Cho
dù
mục
đích
của
bạn
có
là
gì
đi
chăng
nữa;
cho
dù
là
cho
vận
động
viên
loại
giỏi,
sinh
viên
tốt
nghiệp,
nghệ
sĩ
hay
doanh
nhân,
suy
nghĩ
tích
cực
sẽ
mang
lại
hiệu
quả
như
nhau.[15]
- Nghiên cứu chứng minh rằng phản hồi tích cực và tiêu cực có thể ảnh hưởng tới các vùng não bộ khác nhau. Suy nghĩ tích cực sẽ kích thích vùng não bộ liên quan tới thị giác, tưởng tượng, suy nghĩ “toàn diện”, sự cảm thông và động lực.[16]
- Ví dụ, nhắc nhở bản thân rằng mục tiêu của bạn là những trải nghiệm phát triển mang tính tích cực, không phải những điều bạn từ bỏ hoặc để lại phía sau.
- Nếu bạn thấy mình gặp khó khăn với mục tiêu của bản thân, hãy tìm tới bạn bè hoặc gia đình để được động viên.
- Chỉ suy nghĩ tích cực thôi là không đủ. Bạn cần phải thực hiện đầy đủ danh sách các mục tiêu cụ thể, nhiệm vụ và trách nhiệm cũng như các hoạt động giúp bạn có thể đạt được mục tiêu cuối cùng. Chỉ dựa vào suy nghĩ tích cực sẽ không thể đưa bạn tới đích.[17]
-
Nhận
biết
"hội
chứng
mong
đợi
thất
bại".
Đây
là
thuật
ngữ
mà
các
nhà
tâm
lý
học
sử
dụng
để
mô
tả
về
chu
kỳ,
có
thể
khá
quen
thuộc
với
bạn
nếu
bạn
từng
đặt
mục
tiêu
Năm
mới.
Chu
kỳ
này
gồm
có
ba
giai
đoạn:
1)
đặt
mục
tiêu,
2)
bất
ngờ
vì
những
mục
tiêu
đó
khó
để
đạt
được
đến
mức
nào,
3)
từ
bỏ
mục
tiêu.
- Chu kỳ này có thể xảy ra nếu bạn mong đợi phải có kết quả ngay lập tức (giống trường hợp của tiêu năm mới). Đặt mục tiêu và xác định khung thời gian sẽ giúp bạn chống lại những mong đợi không thực tế này.
- Nó cũng có thể xảy ra khi cảm giác háo hức lập mục tiêu dần phai nhạt và chỉ còn lại những công việc thật sự mà bạn phải làm. Đặt mục tiêu và chia thành những nhiệm vụ nhỏ có thể giúp bạn giữ vững động lực. Mỗi lần bạn đạt được một thành tựu nào đó, cho dù là nhỏ nhất, hãy tự chúc mừng thành công của bản thân.
-
Sử
dụng
thất
bại
như
bài
học
kinh
nghiệm.
Nghiên
cứu
chỉ
ra
rằng
người
có
thể
rút
ra
bài
học
từ
thất
bại
thường
có
cái
nhìn
tích
cực
hơn
về
khả
năng
đạt
được
mục
tiêu
đề
ra.
Hy
vọng
là
yếu
tố
thiết
yếu
để
đạt
đến
thành
công
và
hãy
hy
vọng
về
tương
lai,
chứ
không
phải
quá
khứ.[18]
- Nghiên cứu cũng đã chứng minh thất bại mà người thành công trải qua cũng không hề nhiều hơn hay ít hơn so với những người bỏ cuộc. Khác biệt là ở cách mọi người nhìn nhận thất bại đó như thế nào.[3]
-
Thách
thức
khuynh
hướng
chủ
nghĩa
hoàn
hảo.
Chủ
nghĩa
hoàn
hảo
thường
bắt
nguồn
từ
nỗi
sợ
khuyết
điểm;
có
thể
chúng
ta
thèm
muốn
"sự
hoàn
hảo"
để
chúng
ta
không
phải
trải
qua
mất
mát,
sợ
hãi
hay
"thất
bại".
Tuy
nhiên,
chủ
nghĩa
hoàn
hảo
cũng
không
thể
giúp
bạn
tránh
khỏi
điều
đó.
Nó
sẽ
chỉ
khiến
bạn
và
người
khác
hướng
tới
những
tiêu
chuẩn
không
thể
thực
hiện.[19]
Nhiều
nghiên
cứu
đã
chứng
minh
mối
liên
hệ
chặt
chẽ
giữa
chủ
nghĩa
cầu
toàn
và
cảm
giác
không
vui.[20]
- "Chủ nghĩa hoàn hảo" thường bị nhầm lẫn với "cố gắng thành công". Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người cầu toàn thường ít thành công hơn những người không cố gắng để đạt được tiêu chuẩn không thực tế này. [21] Chủ nghĩa hoàn hảo có thể khiến bạn lo lắng, sợ hãi và chần chừ. [22]
- Thay vì cố gắng cho những mong ước hoàn hảo không thể thực hiện được, hãy biết ơn khó khăn bạn gặp phải trong quá trình bước tới thành công. Ví dụ, nhà phát minh Myshkin Ingawale muốn tạo ra công nghệ có thể xét nghiệm bệnh thiếu máu ở phụ nữ mang thai nhằm giảm tỷ lệ tử vong mẹ tại Ấn Độ. Ông thường kể câu chuyện về 32 lần đầu tiên ông cố gắng để thực hiện công nghệ đó nhưng đã thất bại. Nhưng bởi ông không cho phép chủ nghĩa hoàn hảo chi phối bản thân, ông vẫn tiếp tục thử nghiệm những phương pháp mới và ông đã thành công ở lần thứ 33.[19]
- Phát triển tình yêu thương đối với bản thân có thể giúp chống lại chủ nghĩa hoàn hảo. Nhắc nhở bản thân rằng bạn chỉ là con người và tất cả mọi người đều sẽ phải trải qua gian nan và trở ngại. Hãy đối xử thật tốt với bản thân khi bạn đối mặt với những khó khăn này. [23]
-
Luyện
tập
lòng
biết
ơn.
Nghiên
cứu
cho
thấy
mối
liên
kết
chặt
chẽ
giữa
việc
luyện
tập
lòng
biết
ơn
và
đạt
được
mục
tiêu
của
bản
thân.[24]
Viết
nhật
ký
biết
ơn
là
một
trong
những
cách
dễ
dàng
và
hiệu
quả
nhất
để
thể
hiện
lòng
biết
ơn
trong
cuộc
sống
hàng
ngày.[25][26]
- Nhật ký biết ơn của bạn không nhất thiết phải giống như một cuốn tiểu thuyết. Thậm chí viết một hoặc hai cầu về một trải nghiệm hay một người mà bạn vô cùng biết ơn cũng có thể mang lại hiệu quả như mong đợi.
- Tin rằng điều đó sẽ hiệu quả. Cho dù nghe có hơi sến một chút nhưng viết nhật ký biết ơn sẽ hiệu quả hơn nếu bạn tự nhủ với bản thân rằng nó sẽ giúp bạn trở nên hạnh phúc và thoải mái hơn. [25] Không nhắc đến sự hoài nghi.
- Lưu giữ những khoảnh khắc đặc biệt, dù là nhỏ. Đừng vội vàng. Thay vào đó, hãy dành thời gian và thật sự suy nghĩ về trải nghiệm hay khoảnh khắc có ý nghĩa với bạn và tại sao bạn lại biết ơn chúng.
- Viết một hoặc hai lần mỗi tuần. Nghiên cứu cho thấy viết nhật ký hàng ngày thật sự kém hiệu quả hơn so với việc viết vài lần mỗi tuần. Điều này có thể là bởi vì chúng ta thường nhanh chóng trở nên nhạy cảm với sự lạc quan.[25]
Lời khuyên[sửa]
- Bạn có thể kéo dài hoặc rút ngắn thời hạn hoàn thành mục tiêu nếu bạn cảm thấy có thể bạn sẽ không đạt được. Tuy nhiên, nếu bạn mất quá nhiều thời gian hoặc không có đủ thời gian để hoàn thành một mục tiêu, hãy cân nhắc tái đánh giá mục tiêu mà bạn đã đề ra; có thể nó quá khó để đạt được hoặc quá dễ dàng.
- Viết ra mục tiêu cá nhân có thể là một trải nghiệm hữu ích và đạt được mục tiêu cũng vậy. Khi bạn hoàn thành một mục tiêu, hãy tự thưởng cho bản thân! Không ai có thể cho bạn nhiều động lực để thực hiện mục tiêu tiếp theo trong danh sách ngoài bạn.
Cảnh báo[sửa]
- Viết ra mục tiêu cá nhân và không bao giờ thực hiện chúng là điều vô cùng dễ dàng (như mục tiêu năm mới). Bạn phải luôn động viên bản thân và tập trung vào kết quả cuối cùng để có thể thật sự đạt được chúng.
- Tránh đặt quá nhiều mục tiêu bởi nó có thể khiến bạn cảm thấy quá tải và sau cùng là không thực hiện bất cứ điều gì trong số đó.
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ Rouillard, L. (2009). Mục tiêu và Đặt mục tiêu: Đạt được những Kết quả có thể đếm được. Rochester, NY: Axzo Press.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 2,9 https://www.psychologytoday.com/blog/notes-self/201308/how-set-goals
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 http://news.stanford.edu/news/2015/january/resolutions-succeed-mcgonigal-010615.html
- ↑ http://www.bbc.co.uk/worldservice/learningenglish/movingwords/shortlist/laotzu.shtml
- ↑ 5,0 5,1 Wilson, S. B., & Dobson, M. S. (2008). Đặt mục tiêu: Cách để Lập Kế hoạch Hành động và Đạt được Mục tiêu. New York: AMACOM
- ↑ https://www.psychologytoday.com/blog/what-matters-most/201303/what-is-your-best-possible-self
- ↑ http://mina.education.ucsb.edu/janeconoley/ed197/documents/sheldonincreaseandsustainpositiveemotion.pdf
- ↑ http://www.forbes.com/sites/samanthasmith/2013/12/30/a-guide-to-evaluate-your-priorities-set-goals/
- ↑ http://www.mindtools.com/page6.html
- ↑ 10,0 10,1 Rouillard, L. (2009). Mục tiêu và Đặt mục tiêu: Đạt được những Kết quả có thể đếm được. Rochester, NY: Axzo Press.
- ↑ http://www.selfgrowth.com/articles/the-9-obstacles-that-keep-you-from-achieving-your-goals
- ↑ http://www.psychologytoday.com/blog/flourish/200912/seeing-is-believing-the-power-visualization
- ↑ http://www.ijiet.org/papers/389-N10002.pdf
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/article/item/the_neuroscience_of_good_coaching
- ↑ http://amle.aom.org/content/1/2/150.abstract?ijkey=2403cc8401fccae918fe72e7b88afa70c582aefe&keytype2=tf_ipsecsha
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23802125
- ↑ http://nymag.com/scienceofus/2014/10/your-positive-thinking-could-be-holding-you-back.html
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/article/item/how_to_help_students_develop_hope
- ↑ 19,0 19,1 http://www.forbes.com/sites/danschawbel/2013/04/21/brene-brown-how-vulnerability-can-make-our-lives-better/
- ↑ https://www.psychologytoday.com/blog/communication-success/201407/the-problem-perfectionism-how-truly-succeed
- ↑ http://www.yorku.ca/khoffman/Psyc3010/Flett'92_PerfProcr.pdf
- ↑ http://nymag.com/scienceofus/2014/09/alarming-new-research-on-perfectionism.html
- ↑ http://psychcentral.com/blog/archives/2012/06/27/5-strategies-for-self-compassion/
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/article/item/five_myths_about_gratitude
- ↑ 25,0 25,1 25,2 http://greatergood.berkeley.edu/article/item/tips_for_keeping_a_gratitude_journal/
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/article/item/stumbling_toward_gratitude/