Chữa đau họng bằng nước muối

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Đau họng gây đau đớn và đôi khi có thể gây ngứa, khó nuốt, uống và nói chuyện. Đau họng thường là triệu chứng nhiễm vi-rút hoặc vi khuẩn. [1] Bệnh thường tự khỏi trong vòng vài ngày cho đến một tuần. Trong thời gian chờ bệnh tự khỏi, bạn có thể làm dịu cổ họng bằng nước muối.

Các bước[sửa]

Súc miệng bằng nước muối[sửa]

  1. Quyết định xem nên súc miệng bằng gì. Phần lớn đều chọn cách đơn giản là khuấy một thìa cà phê muối tinh hoặc muối biển vào 240 ml nước ấm. Muối sẽ hút nước ra khỏi các mô sưng, từ đó giúp giảm sưng.[2] Nếu có thể chịu được vị khó chịu, bạn nên cho một thìa cà phê muối vào hỗn hợp nước ấm và giấm táo theo tỉ lệ 1:1. Mặc dù chưa được giải thích rõ ràng nhưng giấm táo sẽ giúp làm dịu cơn đau họng hiệu quả hơn các loại giấm khác.[3] Người ta cho rằng axit trong giấm sẽ tiêu diệt vi khuẩn.[4] Ngoài ra, bạn có thể cho 1/2 thìa cà phê muối nở vào hỗn hợp muối-nước.[2]
  2. Cho thêm mật ong hoặc nước cốt chanh để cải thiện hương vị.[5][6] Mật ong có đặc tính kháng khuẩn giúp chống lại các bệnh nhiễm khuẩn. [7] Không những vây, mật ong còn làm dịu cổ họng đau và cải thiện vị khó chịu khi điều trị bằng giấm hoặc muối nở. Chanh chứa vitamin C giúp cải thiện hệ miễn dịch và còn có đặc tính kháng khuẩn, kháng vi-rút.
    • Không sử dụng mật ong cho trẻ dưới 2 tuổi. Trẻ nhỏ dễ bị ngộ độc do nhiễm khuẩn - vi khuẩn có thể gây nhiễm khuẩn mật ong.[8]
  3. Súc miệng đúng cách. Cả trẻ nhỏ và người lớn đều có thể chữa đau họng bằng cách súc miệng. Tuy nhiên, bạn cần chú ý cho trẻ nhổ nước ra sau khi súc miệng thay vì nuốt vào. Nếu trẻ vô tình nuốt phải, hãy cho trẻ uống một cốc nước đầy.
    • Cho trẻ súc miệng với từng ngụm nước nhỏ.
    • Kiểm tra khả năng súc miệng của trẻ bằng nước sạch trước khi dùng nước muối.
    • Đổ hỗn hợp nước muối vào miệng và ngửa đầu ra sau. Nói “A” để tạo độ rung trong cổ họng. Súc miệng trong 30 giây.
    • Bạn sẽ cảm nhận được nước súc miệng di chuyển xung quanh do độ rung, gần giống như nước đang sôi lên ở sau cổ họng.
    • Không nuốt nước súc miệng. Nhổ nước ra và rửa miệng thật sạch.
  4. Súc miệng đều đặn suốt cả ngày.[9] Tùy thuộc vào loại nước súc miệng được lựa chọn mà bạn nên súc nhiều hoặc ít.
    • Nước muối: mỗi tiếng một lần
    • Nước muối và giấm táo: mỗi tiếng một lần
    • Nước muối và muối nở: mỗi hai tiếng một lần

Xịt miệng bằng nước muối[sửa]

  1. Pha dung dịch muối-nước. Cách tự làm dung dịch xịt miệng làm dịu cổ họng rất đơn giản và ít tốn kém. Bạn chỉ cần 1/4 cốc nước lọc và 1/2 thìa cà phê muối tinh hoặc muối biển. Nước lọc phải ấm khi pha dung dịch để muối tan đều.
  2. Cho tinh dầu vào. Dung dịch muối-nước đơn giản cũng giúp làm dịu nhưng tinh dầu sẽ đẩy nhanh quá trình phục hồi. Bạn chỉ cần pha tinh dầu vào dung dịch muối-nước. Chỉ với hai giọt tinh dầu dưới đây là đã có thể giúp giảm đau và chống lại nguyên nhân gây đau họng:
    • Tinh dầu bạc hà (giảm đau)[10]
    • Tinh dầu khuynh diệp (kháng khuẩn, kháng vi-rút và kháng viêm)[11]
    • Tinh dầu xô thơm (kháng khuẩn, kháng vi-rút và kháng viêm)[12]
  3. Đổ toàn bộ nguyên liệu vào bình xịt. Dùng bình thủy tinh 30-60 ml có ống xịt là lý tưởng nhất. Bình kích cỡ này đủ nhỏ để bạn mang theo trong suốt cả ngày. Bạn có thể sử dụng tại nhà hoặc mang theo.
  4. Sử dụng bình xịt khi cần thiết. Khi cổ họng đau, hãy xịt dung dịch vào cổ họng. Mở miệng rộng và đưa ống xịt vào tận sau cổ họng. Xịt 1-2 lần để làm dịu cơn kích ứng.

Sử dụng phương pháp điều trị khác[sửa]

  1. Uống kháng sinh điều trị nhiễm khuẩn.[13] Khác với bệnh do vi-rút, nhiễm khuẩn có phản ứng với kháng sinh. Nếu được bác sĩ chẩn đoán nhiễm khuẩn, bạn hãy hỏi về việc dùng kháng sinh. Phải uống kháng sinh đúng theo đơn thuốc. Không tự ý ngưng uống ngay cả khi đã cảm thấy tốt hơn. Ngưng dùng thuốc có thể làm tăng nguy cơ gặp biến chứng hoặc tái nhiễm khuẩn.[14]
    • Ăn sữa chua có chứa men sống (probiotic) khi uống kháng sinh.[15][16][17] Kháng sinh sẽ tiêu diệt cả lợi khuẩn trong đường ruột khi chống lại vi khuẩn gây hại. Vì vậy, ăn sữa chua chứa probiotic sẽ giúp cân bằng lợi khuẩn đường ruột, giúp cơ thể chống lại nhiễm khuẩn.
  2. Giữ ẩm.[18] Uống nước giúp cung cấp độ ẩm cho da ngoài cổ họng và bổ sung nước cho cả cơ thể. Điều này giúp làm dịu kích ứng trong các mô. Nên uống 8-10 cốc nước, mỗi cốc 240 ml mỗi ngày. Ngoài ra, bạn có thể dưỡng ẩm cổ họng bằng cách tạo độ ẩm trong không khí, đặc biệt là nếu sống ở nơi có khí hậu khô. Mua máy tạo ẩm hoặc đặt một tô nước trong phòng.
  3. Ăn thực phẩm dễ nuốt. Nước dùng hoặc súp không những dễ nuốt và còn được chứng minh là giúp cải thiện phản ứng miễn dịch. Cơ chế hoạt động đó là làm chậm chuyển động của tế bào miễn dịch, khiến tế bào hoạt động hiệu quả hơn. [19] Nếu muốn tạo sự đa dạng trong bữa ăn, bạn có thể kế hợp những thực phẩm mềm, dễ nuốt như:
    • Sốt táo
    • Mì ống nấu chín hoặc cơm
    • Trứng bác
    • Yến mạch
    • Sinh tố
    • Đậu nấu chín
  4. Tránh thực phẩm gây kích ứng cổ họng.[20] Tránh ăn thực phẩm cay nóng vì chúng sẽ khiến cổ họng đau hơn. Định nghĩa về thực phẩm cay rất rộng; bạn có thể nghĩ rằng ớt hoặc tỏi không cay nhưng thực chất, chúng sẽ kích thích cơn đau họng. Ngoài ra, nên tránh ăn thức ăn dính như bơ lạc hoặc thức ăn cứng như bánh mì nướng hoặc bánh quy. Nên hạn chế thức uống có tính axit như soda hoặc nước ép hoa quả họ Cam cho đến khi cơn đau họng lành hẳn.
  5. Nhai kỹ.[21] Dùng dao dĩa cắt thức ăn cứng ra thành miếng nhỏ và nhai kỹ. Hành động nhai sẽ tạo thời gian cho nước bọt phân giải thức ăn và giúp thức ăn dễ nuốt hơn. Nếu khó nuốt, bạn có thể xay nhuyễn thức ăn cứng như đậu hoặc cà rốt nấu chín.

Chẩn đoán đau họng[sửa]

  1. Nhận biết triệu chứng đau họng.[22] Triệu chứng dai dẳng nhất đó là cơn đau cổ họng có thể trở nặng khi nuốt hoặc nói. Ngoài ra, có thể đi kèm triệu chứng như cảm giác khô, ngứa, khàn tiếng hoặc giọng nói như bị bóp nghẹt. Một số người sẽ bị sưng đau tuyến vùng cổ hoặc hàm. Nếu chưa cắt amiđan, amiđan sẽ sưng hoặc đỏ, hoặc có đốm trắng hoặc mủ ở trên.
  2. Nhận biệt dấu hiệu nhiễm khuẩn khác.[22] Hầu hết tình trạng đau họng là do nhiễm vi-rút hoặc vi khuẩn. Vì vậy, bạn nên biết cách nhận biết triệu chứng đi kèm với đau họng, bao gồm:
    • Sốt
    • Ớn lạnh
    • Ho
    • Chảy nước mũi
    • Hắt hơi
    • Đau nhức người
    • Đau đầu
    • Buồn nôn hoặc nôn mửa
  3. Cân nhắc việc tiếp nhận chẩn đoán y tế.[23] Hầu hết cơn đau họng sẽ tự khỏi trong vòng vài ngày cho đến một tuần nếu được điều trị tại nhà. Tuy nhiên, nếu cơn đau dữ dội hoặc dai dẳng, bạn cần đi khám bác sĩ để được khám thể chất. Bác sĩ sẽ quan sát cổ họng, nghe nhịp thở và tiến hành lấy mẫu bệnh từ cổ họng để tiến hành xét nghiệm liên cầu khuẩn nhanh chóng. Mặc dù không gây đau nhưng que lấy mẫu bệnh sẽ khiến bạn hơi khó chịu nếu gây phản xạ hầu.[24] Mẫu bệnh được lấy từ que sẽ được đưa đến phòng thí nghiệm để xác định nguyên nhân gây đau họng. Khi đã xác định được vi-rút hoặc vi khuẩn gây đau họng, bác sĩ sẽ đưa ra lời khuyên về cách điều trị.
    • Thuốc dùng để điều trị đau họng do vi khuẩn gồm có Penicillin, Amoxicillin và Ampicillin.
    • Bác sĩ cũng có thể yêu cầu tiến hành xét nghiệm máu toàn bộ hoặc xét nghiệm dị ứng.
  4. Nhận biết khi nào nên tiếp nhận chăm sóc y tế tức thời.[25] Hầu hết cơn đau họng đều không gây ra bệnh lý nghiêm trọng. Tuy nhiên, trẻ nhỏ cần được khám bác sĩ nếu đau họng không khỏi khi điều trị bằng cách uống nước vào buổi sáng. Nên gọi ngay cho bác sĩ nếu trẻ khó thở hoặc khó nuốt. Chảy nước mũi bất thường đi kèm với đau họng cũng cần được khám càng sớm càng tốt. Người lớn có thể tự xác định có nên tiếp nhận chăm sóc y tế hay không. Bạn có thể chờ vài ngày, nhưng cần đi khám bác sĩ ngay nếu có triệu chứng:[26]
    • Đau họng kéo dài hơn một tuần hoặc có vẻ nghiêm trọng
    • Khó nuốt
    • Khó thở
    • Khó mở miệng hoặc đau khớp quai hàm
    • Đau khớp, đặc biệt là ở những vị trí chưa từng bị đau
    • Đau tai
    • Phát ban
    • Sốt trên 38 độ C
    • Máu trong nước bọt hoặc đờm
    • Đau họng thường xuyên
    • Xuất hiện cục ở cổ
    • Khàn tiếng kéo dài hơn 2 tuần

Lời khuyên[sửa]

  • Uống hết toàn bộ thuốc được bác sĩ kê đơn và làm theo hướng dẫn của bác sĩ nếu cần thiết.
  • Hầu hết người bệnh sẽ cảm thấy bớt đau họng khi uống nước nóng nhưng hiệu quả của phương pháp này chưa được khẳng định. Bạn có thể thử uống trà ấm hoặc lạnh nếu thấy cơn đau dịu bớt. Nước đá cũng rất có ích, đặc biệt là nếu bạn bị sốt.

Cảnh báo[sửa]

  • Nên đi khám bác sĩ nếu cơn đau không cải thiện sau 2-3 ngày.
  • Không dùng mật ong cho trẻ dưới 2 tuổi. Mặc dù hiếm nhưng trẻ nhỏ dễ có nguy cơ ngộ độc do nhiễm khuẩn vì mật ong thường chứa bào từ vi khuẩn còn hệ miễn dịch của trẻ lại chưa phát triển.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]

  1. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sore-throat/basics/causes/con-20027360
  2. 2,0 2,1 http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sore-throat/basics/treatment/con-20027360
  3. Cavender, A;, Folk medical uses of plant foods in southern Appalachia, United States. J Ethnopharmacol; 108 (1) 74-84, 2006.
  4. Vijayakumar, C., Wolf-Hall, CE., Minimum bacteriostatic and bactericidal concentrations of household sanitizers for Escherichia coli strains in tryptic soy broth. Food Microbiology 08/2002; 19(4-19):383-388.
  5. Viuda-Martos, M., Ruiz-Navajas, Y., Fernandex-Lopez, J., Perez-Alvarez, JA. Functional Properties of Honey, Propolis and Royal Jelly. J Food Sicence; 73 (9) R117-R124, 2008.
  6. Bevilacqua, A., Corbo, MR.; Sinigaglia, M. In Vitro Evaluation of the Antimicrobial Activity of Eugenol, Limonene, and Citrus Extract against Bacteria and Yeasts, Representative of the Spoiling Microflora of Fruit Juices. J Food Protection, 5; 812-1002, 2010.
  7. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3609166/
  8. http://kidshealth.org/parent/infections/bacterial_viral/botulism.htm
  9. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sore-throat/basics/treatment/con-20027360
  10. http://www.drugs.com/cdi/menthol-cream.html
  11. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3609378/
  12. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4003706/
  13. http://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/consumer-health/in-depth/antibiotics/art-20045720?pg=2
  14. http://www.cdc.gov/drugresistance/
  15. http://goaskalice.columbia.edu/lactobacillus-acidophilus-diarrhea
  16. http://www.mayoclinic.org/probiotics/expert-answers/faq-20058065
  17. http://www.health.harvard.edu/blog/probiotics-may-help-prevent-diarrhea-due-to-antibiotic-use-201205094664
  18. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sore-throat/basics/lifestyle-home-remedies/con-20027360
  19. http://well.blogs.nytimes.com/2007/10/12/the-science-of-chicken-soup/?_r=0
  20. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/strep-throat/basics/lifestyle-home-remedies/con-20022811
  21. http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003116.htm
  22. 22,0 22,1 http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sore-throat/basics/symptoms/con-20027360
  23. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sore-throat/basics/tests-diagnosis/con-20027360
  24. http://www.livescience.com/34110-gag-reflex.html
  25. http://www.osteopathic.org/osteopathic-health/about-your-health/health-conditions-library/general-health/Pages/sore-throat.aspx
  26. https://www.entnet.org/?q=node/1451