Chủ đề nóng: Phương pháp kỷ luật tích cực - Cổ học tinh hoa - Những thói hư tật xấu của người Việt - Công lý: Việc đúng nên làm - Giáo án Điện tử - Sách giáo khoa - Học tiếng Anh - Bài giảng trực tuyến - Món ăn bài thuốc - Chăm sóc bà bầu - Môi trường - Tiết kiệm điện - Nhi khoa - Ung thư - Tác hại của thuốc lá - Các kỹ thuật dạy học tích cực
- Dạy học phát triển năng lực - Chương trình giáo dục phổ thông
Chữa trị vết cắt ở môi
Từ VLOS
(đổi hướng từ Chữa trị Vết cắt ở Môi)
Vết thương ở môi có thể gây ra đau đớn. Nếu không được điều trị đúng cách, nó có thể bị nhiễm trùng nghiêm trọng, đặc biệt là khi bụi bẩn và hơi nước bên ngoài xâm nhập vào vết thương khi chưa được làm sạch. Bài viết này sẽ giải thích cách cầm máu vết thương nhanh chóng và điều trị vết thương để phòng tránh nhiễm trùng hay để lại sẹo.
Mục lục
Các bước[sửa]
Khử trùng Vết thương[sửa]
-
Rửa
sạch
tay.
Trước
khi
điều
trị
bất
kỳ
vết
thương
nào,
bạn
cần
đảm
bảo
tay
đã
sách
để
tránh
làm
nhiễm
trùng
vết
thương
bởi
vi
khuẩn
bám
trên
da.
Rửa
tay
bằng
nước
ấm
và
xà
phòng
chống
khuẩn.
Bạn
có
thể
sử
dụng
dung
dịch
sát
trùng
sau
khi
rửa
tay.[1]
- Dùng găng tay nhựa vinyl nếu có. Có thể dùng găng tay cao su để thay thế, nhưng cần đảm bảo môi không bị dị ứng với cao su. Điều quan trọng chính là không để tay và vết thương tiếp xúc trực tiếp tránh nhiễm trùng.[1]
- Tránh làm nhiễm trùng vết thương. Cố gắng nín thở, ho hay hắt hơi gần khu vực vết thương.[1]
- Nghiêng đầu người cần điều trị về phía trước. Nếu môi vẫn chảy máu thì cần cho người bị thương ngồi thẳng, hướng về phía trước và hạ thấp cằm. Bằng cách rút máu về phía trước, không để máu dính vào miệng, bạn đã ngăn không để người bệnh nuốt máu vì có thể gây nôn mửa hoặc nghẹt thở.[2]
- Kiểm tra các vùng quanh vết thương. Thông thường khi miệng bị thương, các vùng khác cũng bị thương do các chấn thương ban đầu. Hãy đến cơ sở y tế nếu gặp các trường hợp sau:
-
Xác
nhận
xem
người
đó
đã
tiêm
vắc-xin
chưa.
Nếu
là
vết
thương
do
kim
loại
hay
vật
dụng
nhiễm
bẩn,
người
bị
thương
có
nguy
cơ
bị
nhiễm
trùng
uốn
ván.[3]
- Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ cần được tiêm chủng uốn ván lúc 2 tháng tuổi, 4 tháng tuổi, 6 tháng tuổi, và tiêm lại lúc 15-18 tháng tuổi, cuối cùng tiêm liều cao hơn lúc 4-6 tuổi.[4]
- Nếu người bị thương có vết thương bị nhiễm bẩn, họ nên chắc chắn đã tiêm mũi tăng cường trong vòng 5 năm trở lại đây. Nếu không thì nên tiêm ngay.[5]
- Trẻ vị thành niên và thanh thiếu niên nên tiêm mũi tăng cường ở thời điểm 11-18 tuổi.[4]
- Người trưởng thành nên tiêm mũi tăng cường phòng ngừa uốn ván định kỳ 10 năm một lần.[4]
- Rửa sạch miệng. Yêu cầu người bị thương tháo bỏ trang sức xung quanh vết thương nếu có, bao gồm khuyên lưỡi hay khuyên môi. Đồng thời nhả hết thực phẩm hay kẹo cao su trong miệng khi bị thương.[6]
-
Rửa
vết
thương.
Bước
này
vô
cùng
quan
trọng
để
tránh
nhiễm
trùng
và
giảm
nguy
cơ
để
lại
sẹo.[7]
- Nếu có vật thể mắc trong vết thương — hạt bụi hoặc cát bẩn — hãy loại bỏ chúng bằng cách để người đó tự rửa vết thương dưới vòi nước cho đến khi sạch bụi bẩn.[7]
- Nếu người bị thương không tiện làm vậy, bạn có thể lấy một ly nước và dội qua vết thương. Tiếp tục dội nước cho đến khi làm sạch vết thương hoàn toàn.
- Dùng tăm bông nhúng vào ôxy già để rửa sạch sâu vết thương. Cần đảm bảo người bị thương không vô tình nuốt phải ôxy già.[8]
Cầm Máu[sửa]
-
Tác
dụng
lực.
Tốt
nhất
nên
để
người
bị
thương
tự
ấn
lên
môi
mình,
bạn
có
thể
trợ
giúp
họ,
hãy
nhớ
đeo
găng
tay
cao
su
sạch.[6]
- Dùng khăn sạch hoặc miếng gạc hay băng ép, nhẹ nhàng ấn và giữ vết thương trong 15 phút. Nếu khăn, miếng gạc hay băng ép thấm đầy máu, hãy gỡ bỏ miếng cũ thay bằng một miếng mới.[6]
-
Kiểm
tra
vết
thương
sau
15
phút.
Vết
thương
có
thể
đã
ngừng
hoặc
bớt
chảy
máu
sau
45
phút,
nếu
vẫn
chảy
nhiều
máu
sau
15
phút
đầu
tiên
bạn
nên
đến
cơ
sở
y
tế.[6]
- Miệng—bao gồm nướu, lưỡi và môi — có nhiều mạch máu và nguồn cung cấp máu chính, vậy nên bị thương ở miệng có thể chảy nhiều máu hơn những vùng khác trên cơ thể.[9]
- Tác dụng lực vào phía trong: răng, hàm hoặc nướu.
- Nếu người bị thương thấy khó chịu, đặt miếng gạc hoặc miếng vải sạch kẹp giữa răng và môi, sau đó tiếp tục tác dụng lực. [6]
-
Liên
hệ
với
chuyên
gia
y
tế
nếu
cần.
Nếu
không
cầm
được
máu
sau
15
phút
hay
người
bị
thương
khó
thở
hay
nuốt,
hoặc
họ
bị
rụng
răng
hay
răng
ở
vị
trí
không
đúng,
hay
bạn
không
thể
loại
bỏ
hết
bụi
bẩn
và
mảnh
vụn,
hay
bạn
lo
lắng
họ
bị
thương
ở
mặt,
thì
bạn
nên
liên
lạc
với
bác
sĩ
để
kiểm
tra
có
cần
khâu
vết
thương
hay
điều
trị
chuyên
nghiệp
không.
Hãy
liên
lạc
với
bác
sĩ
càng
sớm
càng
tốt
vì
vết
thương
để
hở
và
chảy
máu
càng
lâu
thì
nguy
cơ
nhiễm
trùng
càng
cao.
Nếu
bạn
có
thắc
mắc
gì
thì
nên
liên
hệ
với
bác
sĩ.
- Nếu vết cắt sâu vào môi, bạn cần tìm đến cơ sở y tế ngay lập tức.[10] Nếu vết cắt ở phần đỏ của môi và vùng quanh môi vẫn bình thường (qua viền môi), người bị thương nên đến gặp bác sĩ để khâu vết thương. Khâu vết thương sẽ làm giảm nguy cơ bị nhiễm trùng và đảm bảo vết thương được chữa trị theo cách thẩm mỹ nhất.
- Bác sĩ khuyến cáo khâu vết thương nếu vết cắt sâu và hở miệng, tức là bạn có thể đặt ngón tay ở hai bên vết thương mà nhẹ nhàng mở vết thương với lực nhẹ.[10]
- Bác sĩ cũng khuyến cáo khâu vết thương nếu vạt da dễ dàng được khâu.[10]
- Vết rách sâu cần được khâu thì không nên để quá 8 giờ đồng hồ, cần được chữa trị sớm.[11]
Chữa trị Vết thương[sửa]
-
Hiểu
sự
mong
đợi.
Vết
cắt
nhỏ
trong
miệng
thường
được
chữa
khỏi
trong
vòng
3-4
ngày,
vết
thương
nghiêm
trọng
hay
vết
cắt
sâu
sẽ
mất
nhiều
thời
gian
hơn,
đặt
biệt
là
vết
cắt
ở
phần
môi
cử
động
nhiều
khi
ăn
và
uống.[12]
- Nếu người bị thương đã tới gặp bác sĩ, họ nên tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ để chăm sóc vết thương, bao gồm cả việc uống kháng sinh.
-
Sử
dụng
gạc
lạnh.
Một
túi
nước
đá
hay
vài
viên
đá
bọc
trong
khăn
sạch
hoặc
túi
sandwich
sạch
có
thể
làm
dịu
cơn
đau
và
giảm
viêm.[13]
- Đặt một miếng gạc lạnh lên trong vòng 20 phút, sau đó nghỉ 10 phút.[14]
-
Cân
nhắc
việc
sử
dụng
sản
phẩm
sát
khuẩn
chuyên
dụng
hoặc
thiên
nhiên.
Sau
khi
cầm
máu,
bạn
cần
bắt
đầu
điều
trị
vết
thương
để
nó
lành
lại.
Có
một
số
bất
đồng
trong
giới
y
học
về
việc
thuốc
sát
khuẩn
là
cần
thiết
hay
không,
đặc
biệt
là
với
các
loại
kem
được
sử
dụng
quá
mức.[15]
Tuy
nhiên,
một
vài
nghiên
cứu
cho
rằng
chúng
có
lợi
cho
việc
điều
trị
nếu
sử
dụng
chính
xác
và
phù
hợp.
- Nếu bạn dùng kem sát khuẩn chuyên dụng, bạn có thể mua ở hiệu thuốc hay cửa hàng tiện lợi. Nếu có thắc mắc gì hãy hỏi bác sĩ hoặc dược sĩ xem sản phẩm nào phù hợp nhất với bạn. Đảm bảo sử dụng sản phẩm đúng theo sự chỉ dẫn của bác sĩ.
- Ngoài ra, bạn có thể thoa mật ong hoặc đường hạt vào vết thương. Đường sẽ hút nước khỏi vết thương, ngăn chặn vi khuẩn bằng cách hút ẩm khỏi môi trường sinh sôi của chúng. Mật ong cũng là một chất chống khuẩn.[16] Nghiên cứu chỉ ra rằng thoa đường và mật ong lên vết thương trước khi băng bó có thể làm giảm đau đớn và phòng ngừa nhiễm trùng.[17]
- Giới hạn phạm vi chuyển động của miệng.[8] Nếu người bị thương mở miệng quá lớn khi ngáp, cười lớn, hay cắn miếng thức ăn lớn, điều này có thể làm họ khó chịu hay thậm chí làm vết thương há miệng. Trong trường hợp vết thương há miệng, người đó một lần nữa đối mặt với nguy cơ bị nhiễm trùng và phải điều trị vết thương lại từ đầu.
-
Tuân
theo
thực
đơn
ăn
nhẹ.[12]
Người
bị
thương
càng
hạn
chế
nhai
thì
vết
thương
càng
ít
có
nguy
cơ
bị
há
miệng.
Họ
nên
uống
nhiều
nước
để
cấp
nước
cho
các
mô;
điều
này
cũng
ngăn
vết
thương
bị
há
miệng.
- Tránh không cho vết thương tiếp xúc với muối, cam quyết vì sẽ gây ra đau đớn.[12]
- Tránh ngăn thức ăn cứng, ròn, góc cạnh như khoai tây chiên hay bánh tortilla.
- Rửa vết thương bằng nước ấm sau khi ăn để rửa sạch bụi bẩn còn sót lại.[12]
- Liên hệ với bác sĩ nếu người bị thương gặp khó khăn khi ăn uống do vết cắt.
- Báo cáo dấu hiệu nhiễm trùng với bác sĩ ngay lập tức. Mặc dù bạn đã làm hết sức để phòng ngừa nhiễm trùng và vết thương nặng hơn, nhưng đôi khi mọi thứ không diễn ra như mogn muốn. Liên hệ với chuyên gia y tế ngay lập tức nếu quan sát thấy các triệu chứng sau:
Lời khuyên[sửa]
- Uống thật nhiều nước để cấp ẩm
Cảnh báo[sửa]
- Không chạm vào vết cắt trừ lúc chăm sóc vết thương vì nó sẽ làm bạn đau và còn có khả năng nhiễm trùng do bụi bẩn và vi khuẩn.
- Các tác nhân gây bệnh đường máu sẽ dễ dàng lây lan nếu không có biện pháp phòng ngừa thích hợp. Luôn đeo găng tay cao su và rửa tay trước khi điều trị vết thương cho ai đó.
- Nếu tình trạng vết thương xấu đi, cần đến ngay cơ sở y tế.
- Đến cơ sở y tế nếu vết cắt là do các loài động vật như chó hoặc mèo cắn vì vết thương loại này dễ bị nhiễm trùng.
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 http://www.betterhealth.vic.gov.au/bhcv2/bhcarticles.nsf/pages/First_aid_basics?open
- ↑ http://www.emedicinehealth.com/stopping_a_nosebleed-health/article_em.htm
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 http://www.emedicinehealth.com/mouth_wounds_and_treatments_in_adults_and_children/page4_em.htm#mouth_wound_treatment
- ↑ 4,0 4,1 4,2 http://www.cdc.gov/features/tetanus/
- ↑ https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000615.htm
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 http://www.emedicinehealth.com/mouth_wounds_how_to_stop_bleeding-health/article_em.htm
- ↑ 7,0 7,1 https://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?ContentTypeID=90&ContentID=P02836
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 8,6 8,7 8,8 8,9 http://www.uofmmedicalcenter.org/healthlibrary/Article/116249EN
- ↑ http://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?ContentTypeID=90&ContentID=P02836
- ↑ 10,0 10,1 10,2 http://www.everydayhealth.com/kids-health/stitches.aspx
- ↑ http://www.uofmhealth.org/health-library/sig240490
- ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 http://www.seattlechildrens.org/medical-conditions/symptom-index/mouth-injury/
- ↑ http://www.simplestepsdental.com/SS/ihtSS/r.==/st.32219/t.32774/pr.3.html
- ↑ https://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?ContentTypeID=1&ContentID=4483
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20051094
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3609166/
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17708384