Chủ đề nóng: Phương pháp kỷ luật tích cực - Cổ học tinh hoa - Những thói hư tật xấu của người Việt - Công lý: Việc đúng nên làm - Giáo án Điện tử - Sách giáo khoa - Học tiếng Anh - Bài giảng trực tuyến - Món ăn bài thuốc - Chăm sóc bà bầu - Môi trường - Tiết kiệm điện - Nhi khoa - Ung thư - Tác hại của thuốc lá - Các kỹ thuật dạy học tích cực
- Dạy học phát triển năng lực - Chương trình giáo dục phổ thông
Gỡ lưỡi ra khỏi bề mặt đóng băng
Từ VLOS
Nếu đã từng xem phim “Chuyện giáng sinh” hay phim “Siêu ngốc gặp nhau”, chắc bạn đã quen thuộc với tình huống trớ trêu khi lưỡi của ai đó dính vào cột cờ đóng băng giữa trời mùa đông. Không may, đây không chỉ là chuyện hài hước xảy ra trên phim ảnh; nó xảy ra ngoài đời thực với những con người thực. Nếu bạn hoặc ai đó đang cố gắng gỡ lưỡi ra khỏi bề mặt kim loại đóng băng, thì có vài cách rất dễ dàng và đơn giản bạn có thể thực hiện để giúp chính mình hoặc người đó thoát khỏi tình cảnh này.
Mục lục
Các bước[sửa]
Tự giải thoát[sửa]
-
Giữ
bình
tĩnh.
Điều
quan
trọng
nhất
bạn
có
thể
làm
là
giữ
bình
tĩnh.
Nếu
bạn
chỉ
có
một
mình
thì
có
lẽ
thật
khó
mà
bình
tĩnh,
nhưng
bạn
hãy
cố
dành
thời
gian
hít
vài
hơi
thật
sâu
và
thả
lỏng.[1]
- Cố gắng đừng hoảng loạn khi nhận thấy mình không thể rời khỏi bề mặt đóng băng. Nếu bạn kéo lưỡi ra thật mạnh, nó sẽ xé toạc bề mặt đóng băng đó theo nghĩa đen, gây nhiều thương tổn (và chảy máu). Bạn chỉ nên dùng cách này như là biện pháp cuối cùng.
- Nếu thấy có người đi quanh đó, bạn hãy cố ra hiệu cho họ lại gần bằng cách vẫy tay hoặc kêu lên (hết sức có thể). Việc có ai đó giúp đỡ sẽ giúp bạn bớt căng thẳng.
-
Khum
hai
tay
quanh
miệng
để
làm
ấm
bề
mặt
đóng
băng.
Nếu
chỉ
có
một
mình,
bạn
nên
thử
cách
này
trước
tiên.
Lý
do
khiến
lưỡi
của
bạn
bị
dính
là
vì
bề
mặt
kim
loại
bị
đóng
băng
và
nó
hút
nhiệt
khỏi
lưỡi.
Để
gỡ
lưỡi
ra,
bằng
cách
nào
đó
bạn
phải
làm
ấm
bề
mặt
kim
loại.[2]
- Một cách để làm ấm bề mặt đóng băng là dùng hơi thở. Khum tay quanh miệng (nhưng cẩn thận đừng để chạm môi hoặc tay vào tấm kim loại, vì bàn tay và môi sẽ hút độ ẩm và cũng bị dính luôn) và hà hơi nóng thẳng vào chỗ lưỡi bị dính.
- Bạn cũng có thể dùng khăn hoặc áo khoác để chống lại gió lạnh và giúp làm ấm hơi thở.
- Nhẹ nhàng kéo lưỡi ra để thử xem nó có thể lỏng ra hoặc thậm chí rời ra không.
-
Rót
chất
lỏng
ấm
lên
bề
mặt
đóng
băng.
Nếu
tình
cờ
có
một
tách
cà
phê,
trà,
chocolate
nóng,
hoặc
một
loại
chất
lỏng
nào
khác,
bạn
hãy
dùng
nó
để
làm
ấm
bề
mặt
kim
loại.
Rót
chất
lỏng
lên
bề
mặt
kim
loại,
chỗ
lưỡi
bị
dính
và
cố
gắng
nhẹ
nhàng
kéo
lưỡi
ra.[2]
- Nước ấm là lý tưởng trong trường hợp này, nhưng bạn có thể dùng bất cứ loại chất lỏng khác nếu cần thiết.
- Vâng, kể cả nước tiểu. Mặc dù việc này không được khuyến khích, nhưng nếu bạn chỉ có một mình và không thể trông cậy được vào đâu thì đây có thể là cách cuối cùng. Cân nhắc chỉ dùng biện pháp này trong trường hợp thực sự khẩn cấp.
-
Gọi
cấp
cứu.
Gọi
cấp
cứu
để
được
giúp
đỡ
là
lựa
chọn
tốt
nhất.
Tất
nhiên
bạn
chỉ
làm
được
điều
này
khi
có
điện
thoại
bên
mình
và
có
thể
sử
dụng
được.[1]
- Khi gọi cấp cứu có thể bạn không nói được với người trực tổng đài. Giữ bình tĩnh, cố gắng từ từ giải thích điều gì đã xảy ra và bạn đang ở đâu. Nếu cần thiết, họ có thể dò theo cuộc gọi và tìm ra bạn.
-
Kéo
lưỡi
ra
thật
nhanh.
Cân
nhắc
biện
pháp
này
như
một
cứu
cánh
cuối
cùng
nếu
mọi
cách
khác
đều
thất
bại,
nhưng
thực
sự
không
bao
giờ
nên
để
điều
này
xảy
ra.
Lựa
chọn
này
chắc
chắn
sẽ
gây
một
số
thương
tích
và
cực
kỳ
đau
đớn.
Bạn
hãy
thu
hết
can
đảm
và
giật
mạnh
lưỡi
ra
khỏi
bề
mặt
đóng
băng
đó.
- Làm ấm xung quanh bề mặt kim loại bằng cách hà hơi và dùng khăn hay áo khoác để chống lại gió thường là đủ để gỡ rời các bộ phận cơ thể ra khỏi vật liệu đóng băng, ngay cả ở nhiệt độ -40°C hoặc lạnh hơn.
- Khi đã gỡ ra được, bạn cần tìm sự giúp đỡ y tế càng sớm càng tốt để chăm sóc cái lưỡi bị thương.
Giúp đỡ người khác[sửa]
-
Động
viên
người
đó
giữ
bình
tĩnh
và
không
kéo
lưỡi
ra.
Lưỡi
ướt
và
ở
nhiệt
độ
cơ
thể
bị
dính
vào
bề
mặt
kim
loại
đóng
băng
là
do
kim
loại
hút
hết
nhiệt
ra
khỏi
lưỡi
–
theo
nghĩa
đen.
Khi
nhiệt
bị
hút
hết
khỏi
lưỡi,
nước
bọt
sẽ
đông
lại
và
dính
vào
bề
mặt
kim
loại
như
keo
dán
sắt.
Thêm
vào
đó,
các
nụ
vị
giác
trên
lưỡi
cũng
gắn
chặt
vào
bề
mặt
kim
loại.[3]
- Do độ dính quá lớn, động tác nhẹ nhàng kéo lưỡi ra sẽ không có tác dụng.
- Việc kéo lưỡi ra thật mạnh sẽ chỉ dẫn đến kết quả là một phần lưỡi dính lại trên kim loại và nạn nhân sẽ bị chảy máu ồ ạt.
- Nếu gặp một người đang cố gắng xoay xở với cái lưỡi bị dính vào bề mặt kim loại đóng băng, bạn hãy bảo họ bình tĩnh và không kéo lưỡi ra, vì việc đó chỉ gây tổn thương.
-
Cần
biết
chắc
chắn
là
người
đó
không
bị
tổn
thương
gì
khác.
Trừ
khi
bạn
chứng
kiến
người
đó
dính
lưỡi
và
bề
mặt
kim
loại,
có
thể
bạn
không
biết
được
chuyện
gì
đã
xảy
ra.
Kiểm
tra
xem
họ
có
ổn
không
và
có
bị
thương
ở
chỗ
nào
khác
không.[4]
- Nếu họ còn bị thương ở chỗ khác, và thương tích đó không nhẹ (ví dụ bị sưng hoặc bầm tím), bạn nên gọi trợ giúp ngay lập tức.
-
Bảo
người
đó
hít
thở
sâu.
Nếu
có
thể
làm
ấm
tấm
kim
loại,
cái
lưỡi
có
thể
tự
động
rời
ra.
Một
cách
để
thử
làm
việc
này
là
bảo
người
đó
hà
hơi
vào
bề
mặt
kim
loại
càng
nhiều
càng
tốt,
đồng
thời
lấy
tay
khum
quanh
miệng
để
tập
trung
hơi
nóng.[1]
- Bạn cũng có thể cố gắng che bề mặt kim loại để làm nó ấm lên và giúp luồng hơi nóng thổi vào bề mặt kim loại.
- Cẩn thận đừng để người đó dính luôn cả môi và tay vào bề mặt kim loại, vì như vậy sẽ càng khiến tình hình thêm tồi tệ.
-
Tìm
chút
nước
ấm.
Nếu
bạn
sống
gần
đó
hoặc
có
thể
lấy
được
nước
ấm
từ
vòi,
bạn
hãy
lấy
một
ly
hoặc
một
chai
nước
ấm
(không
nóng).
Rót
nước
ấm
lên
lưỡi
của
nạn
nhân,
chỗ
bị
dính.
Lúc
này
bạn
có
thể
bảo
người
đó
từ
từ
kéo
lưỡi
ra
khỏi
bề
mặt
kim
loại.[4]
- Nếu không thể kiếm được nước ấm, và hơi nóng cũng không có tác dụng, bạn có thể phải gọi cấp cứu để được giúp đỡ.
- Chất lỏng đó không nhất thiết phải là nước. Nếu bạn hoặc ai đó đi ngang qua có một tách cà phê hoặc trà ấm, v.v… thì những thứ đó cũng đều có tác dụng. Có lẽ nó chỉ hơi lem nhem hơn một chút.[5]
- Gọi cấp cứu. Nếu không may cả hơi nóng và nước ấm đều không có tác dụng, bạn sẽ phải gọi. Nếu bạn sống trong vùng năm nào cũng có băng giá thì lực lượng cấp cứu có lẽ cũng đã quen xử lý vụ lưỡi dính vào bề mặt kim loại đóng băng.[1]
Xử lý tổn thương ở lưỡi[sửa]
-
Rửa
tay.
Bạn
cần
dùng
tay
để
cầm
máu,
do
đó
tốt
nhất
là
nên
rửa
sạch
tay
trước
nếu
có
thể.
Tất
nhiên
là
điều
này
sẽ
khó
khăn
hơn
khi
bạn
đang
cố
gắng
xử
lý
vết
thương.[6]
- Một cách khác là dùng găng tay y tế nếu tình cờ bạn có hoặc có thể kiếm được gần đó.
- Tránh dùng tay trần chạm vào lưỡi để cầm máu, nếu có thể.
-
Ngồi
thẳng
dậy
và
đầu
cúi
xuống
phía
trước.
Bạn
không
muốn
nuốt
phải
máu,
vì
việc
này
sẽ
khiến
bạn
buồn
nôn
và
nôn
ra.
Bạn
nên
ngồi
thẳng
dậy,
đầu
cúi
về
phía
trước
để
máu
chảy
ra
khỏi
miệng.[6]
- Nếu trong miệng có bất cứ thứ gì khi bị thương, bạn hãy nhổ ra (ví dụ như kẹo cao su).
- Nếu có đeo khuyên trong miệng hoặc quanh miệng và có thể tháo ra dễ dàng, bạn hãy tháo ra.
-
Cầm
máu.
Dùng
vải
sạch,
hoặc
sạch
nhất
trong
khả
năng
của
bạn,
ép
lên
lưỡi.
Chỉ
dùng
tay
trần
nếu
không
có
sẵn
thứ
gì
có
thể
dùng
được,
nhất
là
khi
bạn
không
có
điều
kiện
rửa
tay
trước.[6]
- Vì đang là mùa đông và ở ngoài trời, khăn choàng hoặc mũ có thể cũng hữu ích. Nhưng cố gắng tránh dùng găng tay vì chúng có khả năng bị bẩn nhất.
- Bất cứ vết đứt hoặc vết rách nào trên lưỡi cũng sẽ gây chảy nhiều máu vì lưỡi (và phần còn lại của miệng) có nhiều mạch máu. Tuy nhiên điều này cũng có thể có lợi vì lượng mạch máu nhiều cũng đẩy nhanh quá trình chữa lành.[7]
-
Ép
đều
lên
lưỡi
trong
khoảng
15
phút.
Giữ
yên
bất
cứ
vật
liệu
nào
bạn
đang
ép
lên
vết
thương
trong
khoảng
thời
gian
tối
thiểu
15
phút.
Canh
đồng
hồ
để
chắc
chắn
rằng
bạn
ép
đều
lên
vết
thương
đủ
15
phút.
Không
cố
gắng
nhấc
vật
liệu
ép
ra
để
kiểm
tra
xem
vết
thương
có
còn
chảy
máu
không.[6]
- Nếu máu thấm đẫm vật liệu đang dùng, bạn ép thêm vật liệu khác lên trên mà không nhấc vật liệu ở dưới ra (hoặc giảm sức ép).
- Thông thường máu sẽ bớt chảy hẳn sau 15 phút, nhưng vết thương có thể còn chảy máu nhẹ trong khoảng 45 phút.
- Nếu vết thương vẫn chảy máu ồ ạt sau 15 phút, bạn hãy gọi trợ giúp hoặc đến phòng cấp cứu.
- Tránh tập luyện trong nhiều ngày sau vụ tai nạn. Việc tập luyện hoặc gắng sức sẽ tăng huyết áp và có thể khiến vết thương chảy máu lại.
-
Giảm
đau
và
sưng
bằng
nước
đá.
Chắc
hẳn
trong
trường
hợp
này
bạn
chẳng
muốn
cho
nước
đá
vào
miệng
chút
nào,
nhưng
nó
thực
sự
hữu
ích.
Bạn
cũng
có
thể
dùng
gạc
lạnh
(ví
dụ
như
khăn
mặt
sạch
nhúng
nước
lạnh)
thay
vì
nước
đá.[8]
- Bạn có thể dùng nước đá theo hai cách. Cách thứ nhất đơn giản là mút một viên đá hoặc đá vụn. Cách thứ hai là gói nước đá trong miếng vải mỏng (sạch) và áp lên vết thương ở lưỡi.[9]
- Dùng liệu pháp nước đá hoặc gạc lạnh từ 1 đến 3 phút mỗi lần, 6 đến 10 lần mỗi ngày, ít nhất là trong ngày đầu tiên.
- Nước đá, hoặc độ lạnh, sẽ không chỉ giảm sưng và ngăn chặn máu chảy thêm mà còn giúp bạn bớt cảm giác đau.[8]
- Bạn cũng có thể dùng kem que hoặc thứ gì đó tương tự như nước đá nếu thích.
-
Súc
miệng
thường
xuyên
bằng
nước
muối.
Pha
dung
dịch
nước
muối
bằng
cách
hòa
một
thìa
cà
phê
muối
vào
một
ly
nước.
Dùng
dung
dịch
nước
muối
rửa
miệng
bằng
cách
súc
qua
súc
lại
trong
miệng,
sau
đó
nhổ
ra.
Không
nuốt
nước
muối.[8]
- Chỉ bắt đầu súc miệng nước muối vào ngày hôm sau ngày bị thương.[9]
- Dùng nước muối ít nhất sau mỗi khi ăn, nhưng chỉ dùng nhiều nhất 4 -6 lần một ngày.
- Bảo vệ mình khỏi lạnh. Trong thời gian chữa lành lưỡi (hoặc môi), bạn có thể sẽ dễ bị bỏng lạnh hoặc bệnh cước (viêm da hoặc sưng) trên các bộ phận đó. Bạn nên bảo vệ mình khỏi lạnh bằng khăn choàng, găng tay hoặc mũ trùm đầu để che mặt khi đang chữa trị vết thương.
-
Cẩn
thận
với
thức
ăn.
Lưỡi
và
miệng
của
bạn
sẽ
không
chỉ
đau
mà
còn
có
thể
rất
nhạy
cảm.
Thời
gian
đầu
bạn
cần
cố
gắng
chỉ
ăn
thức
ăn
mềm.
Tránh
các
thực
phẩm
mặn,
cay
hoặc
có
nồng
độ
a-xít
cao,
vì
có
thể
gây
đau
khi
ăn.[8]
- Các thức ăn bạn có thể cân nhắc là: sữa lắc, sữa chua, kem, phô mai, trứng, cá ngừ, bơ đậu phộng mịn, rau và hoa quả đóng hộp hoặc nấu mềm.
- KHÔNG hút thuốc hoặc uống thức uống có cồn khi đang chữa trị vết thương ở lưỡi.
- Bạn cũng nên tránh nước súc miệng có chứa cồn khi lưỡi chưa lành vì sản phẩm này có thể gây xót.
-
Uống
thuốc
nếu
cần
thiết.
Nếu
bạn
đến
bác
sĩ,
họ
sẽ
khuyên
bạn
nên
uống
hoặc
có
thể
uống
loại
thuốc
nào.
Dứt
khoát
tuân
theo
chỉ
dẫn
của
bác
sĩ.
Nếu
vết
thương
không
quá
nghiêm
trọng
đến
mức
phải
đến
bác
sĩ,
bạn
có
thể
cân
nhắc
dùng
thuốc
giảm
đau
không
kê
toa
để
đỡ
khó
chịu.[8]
- Một số loại thuốc giảm đau không kê toa có thể hiệu quả gồm có acetaminophen (như Tylenol), ibuprofen (như Advil) hoặc naproxen (như Aleve). Các loại thuốc thông thường hoặc có thương hiệu có các dược chất trên đều có bán tại bất cứ hiệu thuốc nào hoặc ở hầu hết các cửa hàng thực phẩm.
- Luôn luôn tuân theo hướng dẫn trên vỏ hộp thuốc và hỏi dược sĩ nếu có bất cứ thắc mắc nào.
- Không dùng ibuprofen hoặc naproxen nếu bạn đang mang thai hoặc nghi ngờ mang thai.
-
Biết
khi
nào
cần
đến
bác
sĩ.
Nếu
xuất
hiện
một
hoặc
nhiều
hơn
các
biểu
hiện
dưới
đây,
bạn
cần
suy
nghĩ
đến
bác
sĩ
để
kiểm
tra
vết
thương:[9]
- Nếu vết thương càng đau hơn thay vì đỡ đau
- Nếu lưỡi hoặc các phần khác trong miệng bắt đầu sưng
- Nếu bạn bị sốt
- Nếu bạn thấy khó thở
- Nếu vết thương không ngừng chảy máu, hoặc lại hở ra và bắt đầu chảy máu ồ ạt lần nữa
Lời khuyên[sửa]
- Con người không phải là sinh vật duy nhất bị dính lưỡi vào bề mặt kim loại lạnh, loài chó cũng dễ bị như vậy. Nếu để chó ở ngoài nhà khi thời tiết lạnh, bạn nhớ không đựng thức ăn và nước uống của chó vào bát kim loại. Nên dùng bát sứ, thủy tinh hoặc bát nhựa.[10]
- Nếu bạn muốn tìm hiểu hiện tượng khoa học đằng sau việc lưỡi dính vào bề mặt kim loại lạnh, trang web Live Science tại http://www.livescience.com/32237-will-your-tongue-really-stick-to-a-frozen-flagpole.html có đăng cả biểu đồ thông tin và giải thích rõ ràng.
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 http://www.njfamily.com/How-to-Remove-A-Stuck-Tongue-From-a-Metal-Pole/
- ↑ 2,0 2,1 http://www.todaysparent.com/kids/how-to-unstick-your-tongue-from-a-metal-pole/
- ↑ http://www.discovery.com/tv-shows/mythbusters/mythbusters-database/freeze-tongue-to-pole-in-cold-weather/
- ↑ 4,0 4,1 http://www.redcross.ca/blog/2014/2/first-aid-for-a-common-canadian-sticky-situation
- ↑ http://www.adirondacklifemag.com/blogs/2014/02/18/remove-frozen-tongue-pole/
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 http://www.healthlinkbc.ca/healthtopics/content.asp?hwid=tw9012
- ↑ http://www.simplestepsdental.com/SS/ihtSS/r.==/st.32219/t.32795/pr.3.html
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 http://www.healthlinkbc.ca/healthtopics/content.asp?hwid=mouthi#hw241002
- ↑ 9,0 9,1 9,2 http://www.sw.org/HealthLibrary?page=Tongue%20Laceration
- ↑ http://www.lackawannacounty.org/uploads/communityaffairs/Pet%20Owners%20Encouraged%20to%20Take%20Precautions%20to%20Protect%20Pets%20in%20Winter%20Weather.pdf