Nâng huyết áp thấp

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Huyết áp thấp thường được định nghĩa là thấp hơn 90 mmHg - huyết áp tâm thu hoặc 60 mmHg - huyết áp tâm trương. Đây là tình trạng y khoa phổ biến với nhiều nguyên nhân khác nhau như mang thai, bệnh tim, nhiễm trùng hay dị ứng nặng, mất máu và thậm chí là mất nước.[1] Nếu bạn có huyết áp thấp trong thời gian dài mà không có triệu chứng gì thì hầu như không phải lo. Tuy nhiên khi huyết áp đột ngột giảm thì bạn phải tìm biện pháp chăm sóc y tế.

Các bước[sửa]

Thay đổi chế độ ăn[sửa]

  1. Uống nhiều nước. Huyết áp thấp có thể đi kèm mất nước, vì vậy uống thêm nước là biện pháp để nâng huyết áp. Uống tối thiểu 8-10 cốc nước 250 ml mỗi ngày.[2] Bạn nên uống nhiều hơn nếu lượng nước này không thể giảm triệu chứng, hoặc nếu phải vận động nhiều ngoài trời.
    • Thức uống có chất điện giải cũng giúp tăng huyết áp nhưng bạn nên tránh loại chứa nhiều đường.
  2. Chia khẩu phần ăn thành nhiều bữa nhỏ. Ăn nhiều bữa nhỏ thay vì chỉ ăn hai hoặc ba bữa chính sẽ giúp điều hòa đường huyết và huyết áp. Bạn cố gắng chọn thức ăn lành mạnh với hàm lượng cacbohydrat thấp.[3][4]
    • Khi muốn ăn cacbohydrat thì bạn nên tránh cacbohydrat đã qua chế biến như mì sợi và bánh mì trắng. Thay vào đó bạn nên chọn cacbohydrat phức tạp như yến mạch, mì sợi ngũ cốc nguyên hạt, bánh mì ngũ cốc nguyên hạt và lúa mạch.
  3. Cân đối chế độ ăn. Ăn uống lành mạnh và cân đối là cách rất tốt để điều hòa huyết áp và cải thiện sức khỏe tổng quát. Một chế độ ăn cân đối bao gồm thịt, cá, ngũ cốc nguyên hạt, nhiều hoa quả và rau.[3]7
    • Tránh những thực phẩm đã qua quá trình chế biến phức tạp, chứa nhiều đường và chất béo. Chúng không chỉ chứa hàm lượng natri cao mà cũng không phải là nguồn cung cấp các chất dinh dưỡng khác.[5]
  4. Tăng tiêu thụ vitamin B12 và folate. Vitamin này góp phần tạo ra huyết áp tốt và cải thiện tuần hoàn máu.[6] Ngũ cốc được bổ sung vitamin chứa cả hai loại khoáng chất này. Một số nguồn cung cấp vitamin B12 khác là cá, sản phẩm từ sữa như phô mai, sữa và sữa chua. Folate có trong rau màu xanh thẫm như bông cải xanh và bó xôi.[6]
  5. Giảm tiêu thụ rượu bia. Rượu bia góp phần làm mất nước cho dù bạn chỉ uống ít. Nếu bị huyết áp thấp thì bạn nên tránh uống rượu bia hoàn toàn.[3][4]
  6. Uống caffein. Caffein làm co hẹp mạch máu là nguyên nhân tăng huyết áp. Tăng tiêu thụ caffein với một lượng vừa phải có thể giúp tăng huyết áp.[7]
  7. Uống thảo dược. Thảo dược chưa được chứng minh là có ích với huyết áp, nhưng có thông tin truyền miệng cho rằng chúng giảm nhẹ ảnh hưởng của huyết áp thấp. Ví dụ như hạt cây hồi và hương thảo.[7] Bổ sung những thảo mộc này vào chế độ ăn có thể có ích, nhưng bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi uống bất kì loại thực phẩm chức năng nào. Tuy nhiên nấu ăn với thảo mộc thì tác dụng của nó sẽ không còn.
    • Gừng thực sự giảm huyết áp nên bạn không được dùng viên bổ sung gừng nếu đã bị huyết áp thấp.[8]
    • Quế cũng có tác dụng giảm huyết áp. Không sử dụng viên bổ sung chiết xuất cây quế nếu bạn bị huyết áp thấp.[9]
    • Ớt cũng làm giảm huyết áp.[10]

Thay đổi lối sống[sửa]

  1. Thay đổi tư thế chậm rãi. Để giảm chóng mặt do ảnh hưởng của huyết áp bạn phải chuyển động chậm và thận trọng. Cần chú ý mỗi khi chuyển từ nằm sang ngồi hoặc ngồi sang đứng.[3]
  2. Tránh bắt chéo chân khi ngồi. Bắt chéo chân có thể hạn chế tuần hoàn máu,[4] do đó để duy trì tuần hoàn máu tốt bạn nên ngồi với chân để tự nhiên và khoảng cách hai đầu gối bằng bề rộng vai.
  3. Tập thể dục đều đặn. Tập thể dục thường xuyên có lợi cho sức khỏe nói chung nhưng cũng giúp điều hòa dòng chảy của máu. Chỉ cần đi bộ nhanh 20 phút mỗi ngày cũng có ích cho sức khỏe tinh thần và thể chất.
    • Tránh những bài tập yêu cầu phải nâng nặng nếu huyết áp chưa điều hòa vì bạn có thể bị chấn thương.[11]
  4. Mang tất chun ép (compression stockings). Người ta thường mang tất chun ép để giảm sưng hay hạn chế máu dồn xuống dưới cơ thể, và để cải thiện tuần hoàn máu.[12] Mang tất chun ép nhẹ trong các hoạt động hằng ngày sẽ giúp điều hòa huyết áp nhờ máu được tuần hoàn tốt qua các tĩnh mạch.[4]
  5. Tránh tắm lâu trong nước nóng. Nước nóng từ vòi sen hay bồn tắm có thể làm mạch máu nở rộng và khiến huyết áp giảm sâu hơn, điều này có thể dẫn đến chóng mặt và ngất xỉu. Bạn nên tắm vòi sen bằng nước ấm (không nóng) và tránh tắm bồn nước nóng. Lắp tay vịn hay sử dụng ghế ngồi tắm dưới vòi sen để phòng trường hợp chóng mặt bất ngờ.[11]

Tìm biện pháp điều trị y khoa[sửa]

  1. Tìm cách điều trị ngay nếu bạn bị thay đổi huyết áp đột ngột. Trường hợp bạn có huyết áp bình thường hay huyết áp cao rồi đột ngột tụt huyết áp, khi đó phải tìm biện pháp điều trị ngay lập tức. Huyết áp đột ngột giảm có thể là dấu hiệu cảnh báo của một căn bệnh nguy hiểm, đặc biệt đối với người bệnh tiểu đường.
    • Cho dù chỉ có một triệu chứng duy nhất là giảm huyết áp thì bạn cũng phải liên hệ với bác sĩ.
  2. Yêu cầu thay đổi thuốc hay liều dùng. Một số thuốc có tác dụng phụ là giảm huyết áp,[12] do đó bạn nên trao đổi với bác sĩ để biết có thuốc nào làm giảm huyết áp không, và liệu việc thay đổi thuốc uống có thể giúp nâng huyết áp trở lại không.[4]
  3. Xét nghiệm tìm các vấn đề tiềm ẩn. Huyết áp thấp có thể là dấu hiệu của một căn bệnh khác, chẳng hạn tiểu đường, bệnh tim, thiếu cortisone hoặc có vấn đề ở tuyến giáp.[12] Nhờ bác sĩ đánh giá khả năng mắc các bệnh khác nếu bạn không thể khắc phục huyết áp thấp sau khi đã thay đổi chế độ ăn và lối sống.[7]
  4. Tìm thông tin về những thuốc làm tăng huyết áp. Fludrocortisone và Midodrine đều là thuốc giúp tăng huyết áp. Hỏi bác sĩ để biết chúng có phù hợp với bạn hay không.
    • Người bệnh thường không được kê thuốc để điều trị huyết áp thấp vì đó không phải là điều đáng lo trừ khi đi kèm với triệu chứng khác.[13]
  5. Nhận biết triệu chứng cảnh báo. Nếu huyết áp thấp đi kèm theo các triệu chứng khác, hoặc đang có huyết áp bình thường hay cao nhưng đột ngột bị tụt huyết áp thì bạn nên đi khám bệnh ngay. Nếu gặp bất kì triệu chứng nào dưới đây đi kèm với tụt huyết áp thì bạn nên đi khám bệnh:[14]
    • Chóng mặt
    • Ngất xỉu
    • Khó tập trung
    • Mờ mắt
    • Buồn nôn
    • Da ẩm ướt hay xanh xao
    • Thở gấp và nông
    • Mệt mỏi
    • Suy nhược
    • Khát nước

Cảnh báo[sửa]

  • Luôn luôn hỏi ý kiến bác sĩ trước khi ngừng uống thuốc hoặc bổ sung thuốc không kê toa hay thực phẩm chức năng vào chế độ ăn để đảm bảo rằng các thuốc đó không tương tác với nhau hoặc gây ra tác dụng phụ.
  • Thận trọng nếu bạn muốn khám phá cách điều trị khác. Một số người muốn uống thực phẩm chức năng hoặc áp dụng các cách tự điều trị ở nhà để tăng huyết áp, nhưng bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu. Thực phẩm chức năng không an toàn khi dùng chung với bất kì loại thuốc kê toa nào.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]