Ngừng nói lời xin lỗi

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Khi chúng ta liên tục xin lỗi, chúng ta sẽ gửi cho tất cả mọi người xung quanh thông điệp rằng chúng ta đang ở trong trạng thái "xin lỗi". Dù có nhiều trường hợp xin lỗi phù hợp, thì xin lỗi quá nhiều khiến ta có cảm giác tội lỗi khi là chính mình. Có thể lúc đầu chúng ta có ý định tốt; mong muốn thực sự trở nên tử tế, chu đáo và nhạy cảm. Mặc dù vậy, trớ trêu thay việc xin lỗi quá mức có thể khiến mọi người xung quanh có cảm giác bị xa lánh và bối rối. Một khi đã hiểu đâu là lý do tiềm ẩn khi có thói quen xin lỗi, bạn nên thực hiện một số bước để thay đổi.

Các bước[sửa]

Hiểu thói quen xin lỗi[sửa]

  1. Nhận ra xin lỗi quá mức phản ánh về bạn ra sao. Xin lỗi quá nhiều báo hiệu cho bản thân chúng ta và người khác rằng chúng ta cảm thấy xấu hổ hoặc hối tiếc vì điều gì đó về sự có mặt của chúng ta. Điều này được nhận ra rõ ràng nhất trong một vài tình huống mà bạn hiển nhiên không làm gì sai (ví dụ, đâm sầm vào cái ghế và xin lỗi nó). Nếu không có gì để nhận lỗi, tại sao bạn lại xin lỗi?
    • Những người nhạy cảm thường quan tâm đến cảm xúc và trải nghiệm của người khác nhiều hơn của bản thân họ nên họ hay xin lỗi quá mức. Điều này có thể dẫn đến tình trạng thường xuyên nhưng sẽ khó nhận ra sự thiếu tôn trọng hoặc khước từ giá trị của ai đó.[1]
    • Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng xin lỗi thường xuyên hơn sẽ phản ánh sự xấu hổ thay vì niềm tin rằng sai lầm đã được thừa nhận.[2]
  2. Thừa nhận sự khác biệt giới tính. Đàn ông có xu hướng xin lỗi ít thường xuyên hơn phụ nữ, và nghiên cứu cho thấy điều này là do phụ nữ có khuynh hướng nghĩ sâu xa hơn về yếu tố tạo thành hành vi công kích, khó chịu.[3] Đàn ông thường có một cảm giác hạn chế về những gì có thể được xem là xúc phạm. Do nhiều chuyện gây bực mình có thể tồn tại trong nhận thức của phụ nữ, họ cảm thấy có trách nhiệm nhiều hơn so với đàn ông.
    • Việc xin lỗi quá mức ở phụ nữ phần nào là vấn đề của điều kiện xã hội trong trường hợp bạn không có lỗi. Trong khi thay đổi thói quen này đòi hỏi nỗ lực, bạn sẽ thấy thoải mái khi biết rằng không hẳn là bạn có điều gì đó "sai".
  3. Kiểm tra mức độ ảnh hưởng đến người khác. Người khác bị ảnh hưởng như thế nào khi bạn xin lỗi quá thường xuyên? Không chỉ bạn có khả năng bị coi nhẹ do không thích nghi hoặc thiếu khả năng, mà người thân thiết với bạn còn có thể bị ảnh hưởng.[1] Xin lỗi khiến người khác cảm thấy bị cô lập vì không hiểu về sự khó chịu hoặc như thể họ đang đe dọa và khắt khe với thái độ khiến bạn phải xin lỗi thường xuyên.
    • Chẳng hạn, nếu bạn nói "xin lỗi, tôi đã đến sớm vài phút" thì người khác có thể tự hỏi điều gì đang khiến bạn phải hành động một cách dè dặt với họ. Có lẽ họ cũng sẽ cảm thấy rằng nụ cười tươi của mình bị phớt lờ hoặc không được trân trọng khi bạn đến sớm.

Kiểm soát và thay đổi lời xin lỗi[sửa]

  1. Nhận biết. Xin lỗi bao nhiêu là quá nhiều? Nếu những lời dưới đây nghe quá quen thuộc, bạn có thể đang quá nhiệt tình. Lưu ý liệu tất cả lời xin lỗi đều là lý do cho hành động và trạng thái bình thường, không gây hại đến ai.[1]
    • "Tôi xin lỗi, tôi không muốn làm phiền bạn".
    • "Tôi xin lỗi, tôi chỉ ra ngoài chạy bộ và bây giờ người tôi đầy mồ hôi".
    • "Tôi xin lỗi, bây giờ nhà tôi hơi bừa bộn".
    • "Tôi xin lỗi, tôi nghĩ tôi đã quên cho muối vào bỏng ngô".
  2. Kiểm soát lời xin lỗi.[4] Ghi nhớ và ghi chú tất cả mọi thứ bạn xin lỗi và có một cái nhìn thoải mái về chúng. Hãy tự hỏi bản thân liệu có những gì bạn đã làm theo một cách cố ý hoặc có hại. Xét cho cùng, chúng là những tình huống mà thực sự cần xin lỗi.
    • Hãy thử kiểm soát lời xin lỗi theo cách này trong một tuần.
    • Bạn có thể nhận thấy lời xin lỗi dường như nhằm tránh đối đầu hoặc có thể để tỏ ra khiêm tốn và tử tế hơn.
  3. Rút kinh nghiệm khi mà lời xin lỗi đúng lúc.[5] Chú ý liệu lời xin lỗi mang lại cảm giác như thể bạn đã làm rõ điều gì đó đã xúc phạm người khác hoặc tác động đến tiêu chuẩn mà bạn dành cho bản thân. Cố gắng hiểu được thời điểm mà lời xin lỗi có vẻ hời hợt, như thể bạn phải dọn dẹp chỗ của mình để căn phòng ngăn nắp hoặc xin phép một cách khôn khéo để hành động và nêu ý kiến.
    • Nếu cảm thấy lạc lõng, hãy bắt đầu từ chối vai trò trong một sự kiện và để mặc nó. Điều này có thể đặc biệt khó nếu bạn là người nào đó mà đi xin lỗi thay cho người khác để xóa tan xung đột khi mới nảy sinh. Tuy nhiên, xin lỗi thay cho người khác thường dẫn tới cảm giác oán trách, bởi vì bạn đang gánh chịu trách nhiệm của người khác cùng với trách nhiệm của riêng bạn.[6]
    • Lời xin lỗi luôn là quyết định dựa trên ý kiến riêng của bạn; điều đó là khác nhau với tất cả mọi người.
  4. Chuyển lời xin lỗi thành một lời nói ngây thơ, đơn giản. Khi bạn bắt đầu nhận thấy một số lời xin lỗi không cần thiết, hãy chuyển nó thành một từ như "thật cừ khôi" hoặc "bíp bóp". Điều này đi kèm những lời xin lỗi không cần thiết với một cảm giác buồn cười xuất hiện cùng với lời nói ngây thơ và cải thiện khả năng để kiểm soát lời xin lỗi.[7]
    • Nếu không thay thế lời xin lỗi thường xuyên với một số từ ngữ khác, bạn có nguy cơ chỉ nói lời xin lỗi.
    • Dùng thủ thuật này trong khi kiểm soát lời xin lỗi. Sau đó bạn có thể bắt đầu thay thế lời xin lỗi với một số lời nói có ý nghĩa hơn thể hiện sự quan tâm.
  5. Bày tỏ lòng biết ơn. Trong một vài trường hợp, đơn giản nói "cảm ơn" thì thích hợp hơn. Chẳng hạn, nói cảm ơn với người bạn đã giúp đổ rác trước khi bạn làm. Thay vì nói xin lỗi vì đã không làm việc vặt đó đủ nhanh, hãy biết ơn người thực hiện nó. Tập trung vào người bạn đã nhanh nhẹn giúp bạn hơn là điều mà bạn nghĩ mình đáng lẽ ra đã nên làm.[1]
    • Điều này giải thoát bạn khỏi cảm giác có trách nhiệm và tránh việc tạo ra cảm giác tội lỗi không cần thiết, và giúp người bạn không phải trấn an bạn rằng đi đổ rác không phải là một điều đáng bận tâm.
  6. Thử dùng sự đồng cảm như một sự thay thế. Đồng cảm là khả năng đặt mình vào hoàn cảnh của người khác, và bạn có thể dùng nó để xây dựng sự liên kết (là điều mà bạn có thể đang cố gắng làm thông qua việc xin lỗi).[1] Những người bạn thương yêu sẽ đánh giá cao sự đồng cảm hơn là thể hiện sự tội lỗi, bởi vì qua sự đồng cảm, bạn đang bày tỏ mối lo ngại mà không hề tự thu mình lại trong quá trình.
    • Thay vì khiến cho mọi người trong cuộc sống cảm thấy bạn đang mang ơn họ, nên làm cho họ cảm thấy họ được lắng nghe và được thấu hiểu.[8]
    • Bạn có thể thử nói về cảm giác của họ về một tình huống nào đó. Chẳng hạn, nếu một người có một ngày làm việc tồi tệ, thử nói một điều gì đó như, "Nghe có vẻ gay go" thay vì nói "Tôi xin lỗi". Điều này cho người khác biết rằng bạn đang chú ý tới cách họ cảm nhận.
  7. Tự cười bản thân. Có rất nhiều trường hợp mà chúng ta muốn bày tỏ nhận thức về chính điều ngớ ngẩn của chính mình, và điều này có thể được thực hiện mà không cần phải xin lỗi. Giả sử bạn vô tình làm đổ một ít cà phê hoặc đề nghị đến một nhà hàng mà sau đó bạn nhận ra nó đã đóng cửa. Thay vì trình bày hiểu biết về sự cố này bằng lời xin lỗi, hãy mỉm cười. Sự hài hước là một cách hay để làm dịu căng thẳng trong một số tình huống và giúp người khác cảm thấy thoải mái hơn.[9]
    • Nếu bạn cười về sai lầm thay vì xin lỗi, bạn và mọi người xung quanh sẽ thấy rằng bạn biết đây là sự thiếu sót. Cười mang lại cảm giác thoải mái nhất về điều thiếu sót bằng cách giúp bạn xem vấn đề bớt nghiêm trọng.

Giải quyết vấn đề gốc để thay đổi dài hạn[sửa]

  1. Tự hỏi chính mình.[7] Bạn đang xin lỗi vì cái gì? Cố gắng hạ bản thân ở mức thấp nhất hoặc làm sự việc lắng xuống theo cách khác? Có thể bạn đang cố gắng để tránh xung đột hoặc tìm sự đồng thuận. Xem xét những câu hỏi này một cách triệt để. Thử tự do viết ra câu trả lời mà bạn hình dung để tìm ra ý kiến tự phát của bạn về vấn đề.
    • Cũng nên để ý xem bạn thường xuyên xin lỗi ai. Người yêu? Hay sếp? Kiểm tra các mối quan hệ này và lời xin lỗi nào đã nói với một số người cụ thể nào đó.
  2. Khám phá cảm xúc. Khi xin lỗi quá thường xuyên, bạn có thể kết thúc với một cảm giác ngột ngạt trong chính cảm xúc. Lời xin lỗi có thể trở thành kết quả cuối cùng về việc ai đó nhìn nhận bạn theo cách khác và cảm xúc của riêng bạn về tình huống lại trở nên mờ nhạt hơn. Tìm hiểu sâu về cảm giác khi bạn đang có khuynh hướng xin lỗi và để ý những gì bạn nhận ra.
    • Thông thường lời xin lỗi mà tương ứng với cảm giác thiếu tự tin có thể được giải quyết thông qua sự chấp thuận của bản thân và một cái nhìn đổi mới về sức mạnh và giá trị.[6]
    • Khi tiếp tục điều chỉnh một số thói quen đã có từ lâu mà gắn liền với lòng tự trọng, thì sự hỗ trợ từ bác sĩ chuyên khoa hoặc chuyên gia sức khỏe tâm thần có thể hữu ích.[7]
  3. Chấp nhận sai lầm. Như chúng ta biết, ai cũng đều phạm sai lầm. Điều này có nghĩa bạn không cần xin lỗi vì có một vết bẩn trên áo hoặc cần tới 3 lần để đậu xe đúng trong bãi.[6] Những sai lầm này có thể ngớ ngẩn hoặc ngại ngùng, nhưng nên hiểu rằng tất cả mọi người đều có thể phạm lỗi, điều này sẽ giúp bạn nhận ra phạm lỗi không phải là điều quá lớn lao, và chúng ta không cần phải tập trung cao độ vào lỗi lầm. Sự tập trung này ngăn cản chúng ta phát triển và thay đổi.
    • Nhận ra lỗi của bạn là gì để cải thiện. Nếu một sai lầm gây cho bạn phiền phức hoặc thậm chí nỗi đau, luôn có cơ hội để rút ra bài học từ trải nghiệm và trưởng thành từ nó.
  4. Loại bỏ cảm giác tội lỗi còn sót lại. Lời xin lỗi không hồi kết và lời tự tố cáo là một dấu hiệu cho thấy bạn trở thành một người có tội hơn là cảm thấy có tội vì làm điều sai trái.[8] Bắt đầu xử lý cảm giác tội lỗi bằng cách nỗ lực để trở nên yêu thương chính mình, điều chỉnh tiêu chuẩn không thực tế, và nhận ra điều mà bạn không thể kiểm soát.
    • Ví dụ, bạn có thể tin rằng bạn "nên" luôn luôn là một người vui vẻ, và cảm thấy tội lỗi khi bạn không vui. Tuy nhiên, đây là một tiêu chuẩn không thực tế cho chính bạn. Thay vào đó, thể hiện bản thân với một chút tình thương khi bạn không cảm thấy vui vẻ như bình thường. Nói với chính mình, "Hôm nay mình có một ngày khó khăn và việc này hoàn toàn bình thường".
    • Nhớ rằng chỉ có bạn mới có thể kiểm soát hành động và phản ứng của chính mình. Vì vậy, nếu bạn mất nhiều thời gian để tới chỗ họp và vẫn còn đến trễ bởi vì một tai nạn giao thông không lường trước được, điều này không phải lỗi của bạn. Nó không nằm trong khả năng kiểm soát. Bạn có thể giải thích những gì đã xảy ra, nhưng bạn không phải cảm thấy tội lỗi về nó.
  5. Phát triển giá trị của bạn.[1] Kiểu xin lỗi thái quá thỉnh thoảng thể hiện sự thiếu giá trị. Điều này là do lời xin lỗi tập trung vào phản ứng của người khác để biết những gì là đúng và sai. Thay vì xem hệ thống giá trị của bạn dựa trên sự chấp thuận của người khác, hãy thực hiện một số bước để phát triển giá trị của riêng bạn.
    • Định nghĩa giá trị sẽ cho bạn một cảm giác rõ ràng về cách xử lý nhiều tình huống khác nhau và đưa ra quyết định đến từ chính định hướng của riêng bạn.
    • Ví dụ, xem xét một vài người mà bạn ngưỡng mộ. Bạn tôn trọng điều gì ở họ? Làm thế nào để áp dụng các giá trị này vào cuộc sống riêng của bạn?[10]
  6. Thúc đẩy mối quan hệ. Xin lỗi thường xuyên có nhiều tác động bất lợi đến các mối quan hệ. Khi bạn đang thay đổi lời nói tránh việc xin lỗi thường xuyên, hãy để mọi người thân thiết với bạn biết những gì bạn đang làm và tại sao lại làm thế. Không xin lỗi cho thái độ của bạn trong quá khứ, hãy nói với những người yêu thương rằng bạn đang thay đổi, bạn hy vọng sẽ ảnh hưởng tích cực tới bản thân và hy vọng họ cũng vậy.
    • Bạn có thể nói , "Tôi đã nhận ra rằng tôi xin lỗi quá nhiều, và điều này có thể khiến những người tôi yêu thương cảm thấy không thoải mái khi ở cạnh tôi. Tôi đang cố gắng để xin lỗi vì điều không cần thiết ít hơn".
    • Chia sẻ bất kỳ kinh nghiệm nào mà bạn có được về việc xin lỗi quá nhiều hoặc về bản thân khi bạn nghĩ là có liên quan tới đối phương. Hãy thật rõ ràng rằng bạn tin tưởng chính mình, họ có thể nhận ra một vài thay đổi trong bạn mà bạn muốn được họ chấp nhận.
    • Nếu có bất kỳ mối quan hệ nào dựa vào việc bạn biết mình có lỗi hoặc đã phạm sai lầm gì đó, thì đây là điều không lành mạnh và cần được giải quyết.
  7. Tôn trọng quyền của bạn. Nói "xin lỗi" cũng được dùng như một cách để đưa ra một lời tuyên bố trực tiếp, hoặc nói trong đầu, mà không tỏ kiểu hống hách hoặc hung hăng. Vì thế, khả năng là việc xin lỗi quá mức sẽ làm giảm đi quyền của bạn và làm suy yếu những gì bạn làm.[11] Tôn trọng quyền của bạn bằng cách nhận ra rằng có quyền không có nghĩa bạn là người bạo lực hay ích kỷ trong thực tế.
    • Ngược lại, quyền lực sẽ mang lại cho bạn khả năng ảnh hưởng đến những người khác bằng cách thật sự là chính bạn. Đây là quyền lực để có sức ảnh hưởng mà bạn muốn nhận ra trong môi trường xung quanh.[12]
    • Chú ý và đánh giá cao rằng bạn có một số kỹ năng và phẩm chất mà mọi người thừa nhận, và đó là thứ gì đó để yêu thương—không phải chối bỏ.
    • Lần tới bạn có ý tưởng mà muốn chia sẻ, đừng bắt đầu với câu như "Tôi xin lỗi vì đã làm phiền bạn, nhưng...." Chỉ cần nói trực tiếp, tự tin và lịch sự. Chẳng hạn: "Tôi có một vài ý kiến muốn chia sẻ với bạn về hướng đi mới của chúng ta. Khi nào bạn có thời gian để nói chuyện?" Đây không phải là tự đề cao hay gây hấn, nhưng nó cũng không phải là lời xin lỗi khi không cần thiết.
  8. Tìm nguồn khác giúp bạn cam đoan thêm lần nữa. Xin lỗi thường yêu cầu sự xác nhận lại từ những người mà chúng ta quan tâm. Khi nghe rằng bạn bè, gia đình hoặc người mà chúng ta tôn trọng nói "không sao" hoặc "đừng lo lắng về điều đó", ta hiểu rằng mình sẽ vẫn còn được thương yêu và được chấp nhận bất kể thiếu sót đã bị phát hiện. Sau đây là một số cách để cam đoan lại với bản thân rằng bạn không cần tìm sự yên tâm thông qua việc xin lỗi người khác:
    • Câu khẳng định là một vài câu thần chú cá nhân giúp bạn có được sự tự tin về bản thân và dùng sự tự tin này để tạo ra thay đổi tích cực, chẳng hạn, "Tôi đủ giỏi, chỉ vì tôi là tôi."
    • Nói chuyện với chính mình theo hướng tích cực mang lại cách để chuyển suy nghĩ tiêu cực mà làm tăng sự bất an trở thành suy nghĩ động viên và hữu ích. Ví dụ, lần tới bạn nghe được phê phán từ nội tâm về điều gì đó vô ích, hãy đối mặt với một tuyên bố tích cực: "Mình có ý tưởng tuyệt vời, và mọi người tin rằng rất đáng để nghe chúng".

Nguồn và Trích dẫn[sửa]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 http://blogs.psychcentral.com/emotionally-sensitive/2012/02/the-problem-with-apologizing-to-metal-chairs/
  2. ↑ http://econtent.hogrefe.com/doi/abs/10.1027/1864-9335/a000013?journalCode=zsp
  3. ↑ http://pss.sagepub.com/content/21/11/1649.short
  4. ↑ https://books.google.com/books?id=xUgh0Adjj4QC&pg=PA225&lpg=PA225&dq=journaling+about+apologize&source=bl&ots=j3ke5A0vvQ&sig=mB_QCzBnewFnNunG4z0rbh4NsyA&hl=en&sa=X&ved=0CCwQ6AEwAmoVChMIluSP4KzFxwIVho4NCh2IIAqK#v=onepage&q=journaling%20about%20apologize&f=false
  5. ↑ http://www.selfgrowth.com/articles/stop_apologizing_start_living.html
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 https://www.psychologytoday.com/blog/in-love-and-war/201306/when-im-sorry-is-too-much
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 http://www.allparenting.com/my-life/articles/969977/why-women-need-to-stop-apologizing
  8. ↑ 8,0 8,1 http://psychcentral.com/blog/archives/2015/02/06/how-constantly-apologizing-affects-our-personal-relationships/
  9. ↑ http://www.helpguide.org/articles/relationships/fixing-relationship-problems-with-humor.htm
  10. ↑ http://www.wire.wisc.edu/yourself/selfreflectknowyourself/Yourpersonalvalues.aspx
  11. ↑ http://time.com/2895799/im-sorry-pantene-shinestrong/
  12. ↑ https://www.psychologytoday.com/blog/wander-woman/201109/how-women-can-embrace-their-power
  • « Mới nhất
  • ‹ Mới hơn
  • Cũ hơn ›
Lấy từ “https://tusach.thuvienkhoahoc.com/index.php?title=Ngừng_nói_lời_xin_lỗi&oldid=143092”