Nhận biết triệu chứng chấn thương đầu

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Các chấn thương đầu bao gồm mọi chấn thương ở não, hộp sọ hoặc da đầu. Các chấn thương này có thể hở hoặc kín với các mức độ từ bầm tím nhẹ đến chấn động não. Rất khó để đánh giá chính xác tình trạng chấn thương đầu nếu chỉ quan sát người bị nạn, và mọi chấn thương đầu đều có thể rất nghiêm trọng.[1] Tuy nhiên, bằng cách xem xét các dấu hiệu tiềm tàng của tình trạng chấn thương đầu qua cuộc kiểm tra nhanh, bạn vẫn có thể nhận biết các triệu chứng chấn thương đầu để tìm cách chăm sóc kịp thời.

Các bước[sửa]

Quan sát các dấu hiệu chấn thương[sửa]

  1. Hiểu về rủi ro. Chấn thương đầu có thể xảy ra với bất cứ ai khi đầu bị đụng, quẹt hoặc va đập. Người ta có thể bị chấn thương đầu trong tai nạn xe cộ, bị ngã, va đập với người khác, hoặc chỉ là bị đụng đầu. Đa số các trường hợp chấn thương đầu thường chỉ gây ra những vết thương nhẹ và không cần nằm viện, nhưng việc kiểm tra sau sự cố vẫn là cần thiết để chắc chắn rằng bạn không bị thương nghiêm trọng hoặc nguy hiểm đến tính mạng.[2]
  2. Kiểm tra tổn thương bên ngoài. Nếu bạn hay ai đó gặp tai nạn hoặc sự cố không may có liên quan đến đầu hoặc mặt, bạn cần dành vài phút để xem xét kỹ những tổn thương bên ngoài.[3] Động tác này có thể cho bạn biết các tổn thương cần cấp cứu, sơ cứu, hoặc các tổn thương có thể trở nên trầm trọng hơn. Bạn cần đảm bảo kiểm tra kỹ lưỡng toàn bộ đầu bằng cách dùng mắt quan sát và sờ một cách nhẹ nhàng. Các dấu hiệu này có thể là:
    • Những vết cắt hoặc vết trầy xước chảy máu, có thể chảy nhiều máu vì trên đầu có nhiều mạch máu hơn các bộ phận khác của cơ thể
    • Mũi hoặc tai chảy máu hoặc dịch
    • Da chuyển màu xanh đen bên dưới mắt hoặc tai
    • Thâm tím
    • Sưng cục, đôi khi còn gọi là “trứng ngỗng”[2]
    • Dị vật kẹt trong đầu
  3. Quan sát các triệu chứng thực thể của chấn thương. Ngoài chảy máu và sưng còn có nhiều dấu hiệu thực thể khác cho thấy một người có thể bị chấn thương đầu, trong đó có nhiều triệu chứng cảnh báo chấn thương nghiêm trọng bên ngoài hoặc bên trong đầu. Các dấu hiệu có thể xuất hiện ngay sau chấn thương hoặc sau đó vài giờ, thậm chí vài ngày, và cần phải được chăm sóc y tế khẩn cấp. Bạn cần đảm bảo kiểm tra những dấu hiệu sau:
    • Ngưng thở
    • Đau đầu dữ dội hoặc cường độ đau tăng dần
    • Mất thăng bằng
    • Mất ý thức
    • Yếu sức
    • Không thể điều khiển tay hoặc chân
    • Kích thước đồng tử không đều hoặc chuyển động mắt bất thường
    • Co giật
    • Khóc không dứt nếu là trẻ em
    • Mất vị giác
    • Buồn nôn hoặc nôn
    • Cảm giác váng vất hoặc quay cuồng [3]
    • Ù tai tạm thời
    • Cực kỳ buồn ngủ[4]
  4. Xem xét các dấu hiệu về nhận thức, báo hiệu sự tổn thương bên trong. Cách dễ nhất để xác định chấn thương đầu thường là xem xét các dấu hiệu thực thể, nhưng một số trường hợp có thể không xuất hiện các vết cắt hoặc sưng một cách rõ ràng, thậm chí không đau đầu.[3] Tuy nhiên bạn có thể để ý các dấu hiệu nghiêm trọng của tình trạng chấn thương đầu. Gọi cấp cứu ngay khi có các triệu chứng về nhận thức báo hiệu chấn thương đầu sau đây:
    • Mất trí nhớ
    • Thay đổi tâm trạng[3]
    • Lẫn lộn hoặc mất phương hướng[5]
    • Nói líu[2]
    • Nhạy cảm với ánh sáng, âm thanh hoặc rối loạn tâm trí.[6]
  5. Tiếp tục theo dõi các triệu chứng. Cần hiểu rằng có thể bạn không phát hiện ra triệu chứng nào cho thấy tổn thương não. Cũng có thể các dấu hiệu khá mờ nhạt và không xuất hiện trong nhiều ngày hoặc nhiều tuần sau chấn thương. Do đó điều quan trọng là phải theo dõi sức khỏe của bạn hoặc của người bị thương ở đầu.[6]
    • Hỏi bạn bè hoặc người nhà xem họ có nhận thấy bất cứ triệu chứng tiềm tàng nào trong hành vi của bạn hoặc những dấu hiệu thực thể rõ rệt nào không, ví dụ như da bị chuyển màu.

Chăm sóc y tế đối với các chấn thương đầu[sửa]

  1. Tìm sự chăm sóc y tế. Đến bác sĩ hoặc gọi dịch vụ cấp cứu ngay nếu nhận thấy bất cứ triệu chứng chấn thương đầu và/hoặc có bất cứ nghi ngờ nào. Điều này đảm bảo rằng bạn không gặp các chấn thương nghiêm trọng hoặc nguy hiểm đến tính mạng và được điều trị thích hợp.[5]
    • Gọi cấp cứu khi có những biểu hiện sau: chảy máu nhiều ở đầu hoặc mặt, đau đầu dữ dội, mất ý thức hoặc ngưng thở, co giật, nôn liên tục, yếu sức, lẫn lộn, kích thước đồng tử không đều, da bên dưới mắt và tai chuyển màu xanh đen.[2]
    • Đến gặp bác sĩ trong vòng một hoặc hai ngày khi bị chấn thương đầu nghiêm trọng, ngay cả khi vết thương không đòi hỏi phải cấp cứu. Nhớ kể cho bác sĩ biết chấn thương đã xảy ra như thế nào và bạn đã dùng các biện pháp giảm đau nào ở nhà, kể cả các loại thuốc giảm đau hoặc các biện pháp sơ cứu nào đã được áp dụng.[5]
    • Lưu ý rằng việc xác định chính xác loại chấn thương đầu và mức độ nghiêm trọng của nó là việc hầu như không thể khi sơ cứu ban đầu. Các chấn thương bên trong phải được chuyên gia y tế đánh giá với các phương tiện y khoa thích hợp.
  2. Giữ đầu cố định. Nếu người bị chấn thương đầu còn tỉnh táo, điều quan trọng là cố định đầu của nạn nhân khi chăm sóc hoặc chờ cấp cứu. Đặt hai tay hai bên đầu nạn nhân để giữ cho đầu của họ không chuyển động và gây thêm chấn thương, đồng thời cũng để bạn có thể thực hiện sơ cứu.[4]
    • Cuộn áo khoác hoặc chăn và đặt sát bên đầu nạn nhân để cố định trong khi bạn thực hiện các động tác sơ cứu.
    • Giữ nạn nhân càng bất động càng tốt trong khi hơi nâng cao đầu và vai của họ.[2]
    • Không tháo mũ bảo hiểm của nạn nhân để tránh chấn thương thêm.
    • Không lay nạn nhân, ngay cả khi họ có vẻ lẫn lộn hoặc mất ý thức. Bạn có thể vỗ nhẹ, nhưng không di chuyển nạn nhân.
  3. Cầm máu. Dù chấn thương nhẹ hay nặng, điều quan trọng là phải cầm máu nếu nạn nhân chảy máu. Dùng băng gạc hoặc vải sạch áp vào vết thương trong mọi trường hợp chấn thương đầu.[4]
    • Trừ khi nghi ngờ bị nứt sọ, bạn có thể dùng băng gạc hoặc vải sạch ép chặt lên vết thương. Trong trường hợp nghi ngờ bị nứt sọ, bạn chỉ nên đắp gạc vô trùng lên vết thương.
    • Tránh bỏ băng gạc hoặc vải đắp trên vết thương ra. Chỉ đặt thêm gạc mới lên trên nếu máu thấm ướt gạc. Bạn cũng không nên lấy những mảnh vụn khỏi vết thương. Dùng băng gạc phủ nhẹ qua vết thương nếu thấy có nhiều mảnh vụn trong vết thương.
    • Lưu ý rằng bạn không bao giờ được rửa vết thương trên đầu nếu thấy chảy nhiều máu hoặc vết thương quá sâu.
  4. Xử lý khi bị nôn. Hiện tượng nôn có thể xảy ra khi bị chấn thương đầu. Nếu bạn đang giữ cố định đầu nạn nhân nhưng họ bắt đầu nôn, bạn cần phải đề phòng nạn nhân bị nghẹn. Lăn nạn nhân nằm nghiêng để hạn chế rủi ro bị nghẹn do nôn.[4]
    • Nhớ phải đỡ đầu, cổ và cột sống của nạn nhân khi bạn lăn cho họ nằm nghiêng.
  5. Chườm túi nước đá để giảm sưng. Nếu chỗ chấn thương trên đầu bị sưng, bạn có thể dùng túi nước đá để giảm sưng. Động tác này có thể giúp kiềm chế sưng viêm, giảm đau hoặc cảm giác khó chịu.[4]
    • Chườm đá lên vết thương 20 phút mỗi lần, có thể chườm ba đến năm lần một ngày. Nhớ tìm sự chăm sóc y tế nếu tình trạng sưng không giảm trong vòng một hoặc hai ngày. Nhanh chóng gọi cấp cứu nếu vết thương ngày càng sưng nhiều, kèm theo nôn và/ hoặc đau đầu dữ dội.
    • Dùng túi đá thương phẩm hoặc tận dụng túi rau củ hoặc trái cây đông lạnh để chườm. Nhấc túi đá ra nếu thấy quá lạnh hoặc đau. Lót khăn hoặc vải bên ngoài túi đá khi chườm để tránh khó chịu và bỏng lạnh.
  6. Liên tục theo dõi nạn nhân. Khi một người bị thương ở đầu, tốt nhất là bạn nên theo dõi nạn nhân trong vài ngày hoặc cho đến khi có sự trợ giúp chuyên khoa. Bằng cách này bạn có thể kịp thời hỗ trợ khi thấy các dấu hiệu sinh tồn của nạn nhân thay đổi. Việc theo dõi cũng giúp làm yên lòng người bị thương.
    • Quan sát mọi thay đổi trong quá trình thở và ý thức của nạn nhân. Nếu nạn nhân ngưng thở, thực hiện thủ thuật hồi sức tim phổi (CPR) nếu có thể.[2]
    • Tiếp tục nói chuyện để trấn an nạn nhân, qua đó bạn cũng có thể nhận ra thay đổi trong giọng nói hoặc khả năng nhận thức của họ.
    • Đảm bảo nạn nhân bị chấn thương đầu không uống thức uống có cồn trong vòng 48 giờ. Chất cồn có thể che mờ các dấu hiệu chấn thương nghiêm trọng hoặc tình trạng trở nặng của bệnh nhân.[4]
    • Nhớ tìm sự chăm sóc y tế nếu bạn không chắc về bất cứ thay đổi nào của nạn nhân bị thương ở đầu.

Cảnh báo[sửa]

  • Không để vận động viên thể thao bị chấn thương đầu quay lại trận thi đấu.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]

  1. ↑ http://www.healthline.com/health/head-injury#Overview1
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 http://www.mayoclinic.org/first-aid/first-aid-head-trauma/basics/art-20056626
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 http://www.healthline.com/health/head-injury#Symptoms4
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000028.htm
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/intracranial-hematoma/expert-answers/head-injury/faq-20058442
  6. ↑ 6,0 6,1 http://www.brainline.org/content/2008/07/signs-and-symptoms.html
  • « Mới nhất
  • ‹ Mới hơn
  • Cũ hơn ›
Lấy từ “https://tusach.thuvienkhoahoc.com/index.php?title=Nhận_biết_triệu_chứng_chấn_thương_đầu&oldid=143536”