Trị nhiễm trùng nấm men

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Nhiễm trùng nấm men là một trong các tình trạng thường xảy ra nhất ở phụ nữ. Nấm men là loại nấm sống trong âm đạo với số lượng nhỏ. Còn được biết đến với tên nấm âm đạo, nhiễm trùng nấm men phát triển khi có quá nhiều tế bào nấm men sinh sôi trong âm đạo.[1] Triệu chứng bệnh có thể chỉ ở mức khó chịu, hoặc nặng hơn khiến bạn không thể chịu nổi, tuy nhiên đa phần các trường hợp đều dễ dàng điều trị. Tất cả những gì bạn cần làm là để ý các triệu chứng khi chúng xuất hiện, bao gồm đau, rát, ngứa và nóng.

Các bước[sửa]

Chẩn đoán Nhiễm trùng[sửa]

  1. Tìm các triệu chứng. Có một số dấu hiệu về thể chất cho thấy tình trạng nhiễm trùng nấm, phổ biến nhất là:[1]
    • Ngứa, rát và nói chung là khó chịu ở khu vực âm đạo.
    • Đau hoặc nóng trong khi tiểu hay giao hợp.
    • Âm đạo tiết dịch nhầy sệt màu trắng (giống phô mai tươi). Lưu ý rằng không phải tất cả phụ nữ đều có dấu hiệu này.
  2. Xem xét các nguyên nhân. Nếu bạn không biết chắc mình có bị nấm âm đạo hay không thì nên xem xét một số nguyên nhân phổ biến gây ra nhiễm trùng nấm:
    • Thuốc kháng sinh - Nhiều phụ nữ bị nhiễm nấm sau khi uống kháng sinh trong nhiều ngày.[2] Thuốc kháng sinh tiêu diệt một số vi khuẩn có lợi trong cơ thể, bao gồm cả vi khuẩn ngăn chặn không cho nấm men phát triển quá mức, do đó dẫn tới nhiễm trùng nấm.[3] Nếu bạn có uống kháng sinh gần đây và cảm thấy nóng, ngứa trong âm đạo thì khả năng bạn đã bị nấm âm đạo.
    • Kinh nguyệt - Phụ nữ dễ bị nấm âm đạo nhất vào khoảng thời gian có kinh. Vì vậy nếu các triệu chứng trên xuất hiện gần với thời gian có kinh thì có thể bạn đã bị nhiễm trùng.[4]
    • Tránh thai - Thuốc tránh thai và loại thuốc uống sau khi quan hệ có thể làm thay đổi mức hóc môn, từ đó gây ra nhiễm trùng nấm men.[5]
    • Tình trạng sức khỏe hiện tại - Một số bệnh như HIV và tiểu đường cũng có thể gây nấm âm đạo.[5]
    • Có thai - Sự thay đổi về hóc môn khi mang thai làm tăng nguy cơ nhiễm trùng nấm trong thời gian này.[6]
    • Sức khỏe tổng quát - Bệnh tật, béo phì, thói quen ngủ không lành mạnh và sự căng thẳng làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh này.[4]
  3. Mua giấy thử pH ở nhà. Cũng như khi mang thai, bạn có các phương pháp thử nghiệm để biết điều gì đang xảy ra ở dưới đó. Độ pH bình thường của âm đạo khoảng 4, hơi mang tính axít. Bạn phải làm theo các hướng dẫn đi cùng với sản phẩm.[7]
    • Trong thử nghiệm này, bạn cần giữ miếng giấy pH ép sát vào vách âm đạo trong vài giây. Sau đó so sánh màu của giấy với thang màu bán kèm theo sản phẩm. Số của màu gần giống nhất với màu trên giấy pH chính là giá trị pH trong môi trường âm đạo.[8]
    • Nếu kết quả thử nghiệm trên 4, tốt nhất bạn nên đi khám bệnh. Giá trị này không cho thấy tình trạng nhiễm trùng nấm, nhưng có thể là dấu hiệu của căn bệnh nhiễm trùng khác.[8]
    • Nếu kết quả dưới 4, có khả năng bạn đã bị nấm (nhưng không chắc chắn).
  4. Xác nhận kết quả chẩn đoán với bác sĩ. Nếu bạn chưa từng bị nhiễm trùng nấm trước đây hoặc không chắc về kết quả thử nghiệm thì nên tới phòng khám phụ khoa. Bác sĩ hay y tá sẽ kiểm tra nhanh âm đạo, và dùng tăm bông lấy mẫu dịch âm đạo để đếm số lượng tế bào nấm men. Đó gọi là phương pháp soi tươi huyết trắng. Bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện thêm xét nghiệm bổ sung để loại trừ các nguyên nhân khác gây ra bệnh.[1]
    • Dù nhiễm trùng nấm men rất phổ biến ở phụ nữ nhưng cũng khó để bạn tự chẩn đoán chính xác. Nghiên cứu cho thấy chỉ có 35% số phụ nữ có tiền sử nhiễm nấm có thể chẩn đoán đúng tình trạng nấm âm đạo thông qua các triệu chứng gặp phải.[9][5] Bệnh mụn rộp sinh dục và dị ứng với bột giặt quần áo thường bị nhầm lẫn với nhiễm trùng nấm men.
    • Nên nhớ còn có nhiều lý do khác khiến âm đạo tiết dịch nhầy bất thường và gây khó chịu, bao gồm các trường hợp nhiễm trùng như viêm âm đạo do vi khuẩn, viêm âm đạo do trùng roi Trichomonas. Ví dụ, nhiễm trùng nấm có nhiều triệu chứng rất giống với bệnh lây truyền qua đường tình dục.[10] Nếu bạn bị nhiễm trùng nấm tái đi tái lại thì bác sĩ cần tiến hành xét nghiệm nuôi cấy, để xác định liệu đó có phải do một loại nấm candida khác gây ra ngoài nấm C. albicans.
    • Phụ nữ mang thai không nên trị nấm âm đạo trước khi tham khảo ý kiến bác sĩ.[11]

Sử dụng Thuốc[sửa]

  1. Cẩn thận khi tự điều trị. Bạn chỉ nên tự mình trị nhiễm trùng nấm men nếu hoàn toàn tự tin về khả năng chẩn đoán của mình. Nhưng nhớ rằng nhiều phụ nữ từng trải qua nhiễm trùng nấm vẫn nhầm lẫn khi chẩn đoán bệnh. Nếu chỉ hơi nghi ngờ về kết quả chẩn đoán bạn cũng nên đi khám bệnh.
  2. Uống thuốc theo toa. Bác sĩ có thể kê thuốc fluconazole chống nấm (Diflucan), uống một liều duy nhất.[12][1] Tác dụng của thuốc xuất hiện trong vòng 12-24 giờ đầu tiên.
    • Đây là cách trị nhanh nhất và hiệu quả nhất đối với nấm âm đạo. Nếu bạn đang gặp các triệu chứng rất nặng thì nên đi khám bệnh ngay để xác định đây có phải là chọn lựa điều trị phù hợp cho bạn không.
  3. Sử dụng cách điều trị cục bộ. Đây là cách trị nấm phổ biến nhất, thuốc được bán theo toa hoặc không cần toa. Các loại thuốc này bao gồm kem, thuốc thoa và thuốc viên nhét chống nấm, dùng để bôi và/hoặc nhét vào âm đạo. Bạn có thể mua kem và thuốc bôi tại hầu hết các tiệm thuốc hay siêu thị. Nếu bạn không biết phải mua thuốc ở đâu thì nên nhờ bác sĩ chỉ chỗ mua.[12][1]
    • Thành phần dược chất có trong các thuốc này thuộc nhóm thuốc có tên azole, bao gồm clotrimazole (Mycelex), butoconazole (Gynezol hay Femstat), miconazole nitrat (Monistat), và tioconazole (Vagistat-1). Khi mua, bạn có thể chọn lựa khung thời gian dùng thuốc (ví dụ, bôi một lần duy nhất, bôi từ một tới ba ngày, v.v...). Nhưng bạn nên nhờ bác sĩ hướng dẫn để tìm ra lựa chọn phù hợp nhất.[12]
    • Nhớ đọc cẩn thận các hướng dẫn bán kèm theo thuốc, vì trên đó có ghi thông tin về cách bôi kem hoặc cách nhét thuốc vào âm đạo. Bạn phải tuyệt đối tuân theo hướng dẫn sử dụng. Nếu không biết chắc phải làm gì thì bạn nên nhờ bác sĩ hướng dẫn.
  4. Hoàn thành trọn vẹn đợt điều trị. Không ngừng dùng thuốc sớm cho dù các triệu chứng đã hết. Bạn phải sử dụng thuốc đúng theo chỉ định trong tờ hướng dẫn.[1]
    • Nếu sau 2-3 ngày sử dụng thuốc không kê toa mà triệu chứng không giảm thì bạn nên đi khám bệnh để tìm cách điều trị khác.
    • Cẩn thận với bao cao su nếu bạn đang bôi kem chống nấm hay thuốc nhét âm đạo. Một số thuốc chứa dầu là thành phần có thể làm suy yếu chất liệu cao su thiên nhiên của bao cao su.[13][14]
  5. Cách điều trị tùy thuộc vào tình trạng nhiễm trùng. Trong khi nhiễm trùng nấm nhẹ có thể hết trong vòng vài ngày, nhưng các ca nặng hơn cần nhiều thời gian để khỏi hoàn toàn. Có trường hợp bác sĩ kê thuốc kéo dài tới hai tuần.
    • Bạn cần thảo luận với bác sĩ nếu mình thường xuyên bị nấm âm đạo. Đó có thể là dấu hiệu của tình trạng mất cân bằng hóc môn, hoặc phải thay đổi chế độ ăn.
    • Để giữ mức nấm men trong tầm kiểm soát, bác sĩ có thể kê những loại thuốc như Diflucan hay Fluconazole cho bạn uống một hoặc hai lần mỗi tuần trong thời gian sáu tháng. Thay vào đó, có khi họ kê thuốc clotrimazole, là thuốc nhét âm đạo dùng một lần mỗi tuần thay cho thuốc uống.[12]

Sử dụng Cách Điều trị tại Nhà[sửa]

  1. Uống nước ép nam việt quất nguyên chất 100%. Nam việt quất có thể trị và ngăn ngừa nhiễm trùng nấm men và nhiễm trùng đường tiểu.[15] Bạn phải chắc chắn mình mua được nước ép nam việt quất nguyên chất 100%, vì nếu có đường thì vấn đề của bạn càng xấu đi.
    • Hoạt chất quả nam việt quất còn được bào chế thành viên thực phẩm chức năng.[16]
    • Vì là cách điều trị nhẹ nên nam việt quất đặc biệt hữu hiệu nếu bạn nghĩ mình mới bắt đầu bị nấm âm đạo. Nếu trong nhà có sẵn loại thực phẩm chức năng này thì đó là cách bổ sung rất tốt cho các cách điều trị khác.[16]
  2. Ăn hoặc sử dụng sữa chua không đường. Ăn hoặc bôi sữa chua vào âm đạo. Bạn có thể nhét sữa chua trực tiếp vào âm đạo bằng ống tiêm không có kim, hoặc cho sữa chua vào ống nhét băng vệ sinh, đông lạnh và đẩy vào âm đạo.[17] Ý tưởng của phương pháp này là trong sữa chua có một lượng vi khuẩn sống (lactobacillus acidophilus) giúp phục hồi số lượng vi khuẩn có lợi trong âm đạo.[10]
    • Có nguồn tin cho rằng một số phụ nữ đã trị nấm thành công bằng cách ăn sữa chua có vi khuẩn lactobacillus, dù phương pháp này chưa được khoa học công nhận.[18][5] Nhiều nghiên cứu cho biết hầu như không có lợi ích gì khi ăn hay dùng sữa chua để trị nấm âm đạo.[5]
  3. Uống probiotics. Bạn có thể uống viên bổ sung chứa vi khuẩn lactobacillus acidophilus, người ta thường gọi là probiotics. Sản phẩm này có bán ở hầu hết các tiệm thuốc. Một số phụ nữ còn dùng viên nhét âm đạo chứa probiotics để trị nấm, dù bằng chứng về hiệu quả của phương pháp này không rõ ràng và cần phải nghiên cứu thêm.[19]
    • Nói chung, probiotics an toàn khi sử dụng vì chúng cũng giống như loại vi khuẩn có lợi vốn có trong cơ thể. Hơn nữa một số probiotics từ lâu đã được sử dụng trong thực phẩm và thức uống lên men, và trong sản phẩm sữa chua. Tuy nhiên ta vẫn cần có thêm các nghiên cứu để xác định tính an toàn của probitics khi được sử dụng đại chúng, trong đó có những đối tượng với sức đề kháng yếu như người già và trẻ em.
    • LUÔN LUÔN hỏi ý kiến bác sĩ trước khi nhét hay bôi probiotics vào âm đạo. Hầu hết các thầy thuốc đều khuyên nên uống thay vì bôi probiotics vào âm đạo.
  4. Giảm tiêu thụ đường và caffein. Đường trong sôcôla, kẹo và thậm chí cả nước ép hoa quả làm tăng cao mức đường huyết, do đó tăng cường sự phát triển của nấm men. Chất caffein cũng góp phần vào ảnh hưởng của đường, đẩy nhanh mức đường huyết lên cao.[3]
    • Nếu bạn hay bị nấm âm đạo thì nên cân nhắc giảm ăn đường và caffein trong chế độ ăn hằng ngày.
  5. Để ý quần áo bạn hay mặc. Tránh mặc quần lót bó sát và mặc đồ lót bằng vải cotton để âm đạo dễ "thở" hơn, luôn mát mẻ. Nấm men phát triển mạnh trong môi trường ấm và ẩm ướt, vì vậy quần áo phải đảm bảo tạo môi trường khô ráo và thông thoáng cho âm đạo, để không cho mức nấm men tăng cao.[10]
    • Thay đồ lót mỗi ngày và mặc quần lót, quần đùi và váy không bó sát.[1]
    • Cởi quần áo ướt ra càng sớm càng tốt, chẳng hạn như đồ bơi và quần áo sau khi tập thể dục.[20]
    • Tránh tắm bồn nước nóng hoặc ngâm mình trong nước quá nóng, vì nấm men thích khu vực ấm áp và ẩm ướt.[20]
  6. Sử dụng thuốc Alka Seltzer. Dù người ta quảng cáo thuốc có tác dụng trị đau bụng, mệt mỏi sau khi uống rượu bia và đau nhức cơ thể, không phải để trị nấm âm đạo, nhưng axít citric trong thuốc có thể trị nấm trong giai đoạn mới bị.
  7. Dùng giấm táo: Sau khi hòa loãng với nước lọc, sử dụng dung dịch này làm chất thụt rửa âm đạo có thể trị được nấm. Bạn nên dùng hỗn hợp này rửa âm đạo một hay hai lần mỗi ngày. Ngoài ra bạn có thể dùng bông gòn tẩy trang bôi giấm táo trực tiếp lên trên âm đạo, có tác dụng giảm viêm và bớt ngứa.
  8. Sử dụng dầu dừa: Đây là cách điều trị tuyệt vời nếu bạn đang bị nấm âm đạo. Bạn thoa dầu dừa quanh âm đạo theo định kỳ, tối thiểu hai lần mỗi ngày, dầu dừa có thể diệt nấm candida và trị nhiễm trùng hoàn toàn.[21]
  9. Tỏi: Tỏi cũng là cách trị hữu hiệu chống lại nhiễm trùng nấm. Cắt đôi một tép tỏi và nhét vào âm đạo, để qua đêm. Lập lại quá trình này trong vài đêm để thấy được kết quả. Tuy nhiên bạn phải cẩn thận vì tỏi tạo cảm giác hơi nóng trong âm đạo, và dĩ nhiên tỏi luôn có mùi khiến bạn khó chịu.

Cảnh báo[sửa]

  • Không quan hệ tình dục đến khi nấm âm đạo hết. Loại nhiễm trùng này không lây qua quan hệ tình dục, nhưng đàn ông có thể bị ngứa sau khi quan hệ với ai đó đang có nấm âm đạo.[1]
  • Nếu bị nấm âm đạo nhiều hơn bốn lần một năm (gọi là bệnh nấm candida âm hộ-âm đạo), bạn nên đi khám bệnh vì đó có khả năng là dấu hiệu của căn bệnh khác nguy hiểm hơn, như tiểu đường.[10]
  • Tái khám nếu các triệu chứng không hết sau khi điều trị. Lưu ý là không phải tất cả các thuốc mua không cần toa đều hữu hiệu với mọi phụ nữ.[12]

Nguồn và Trích dẫn[sửa]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/001511.htm
  2. ↑ http://www.everydayhealth.com/yeast-infection/antibiotics.aspx
  3. ↑ 3,0 3,1 https://msu.edu/~eisthen/yeast/causes.html
  4. ↑ 4,0 4,1 http://youngwomenshealth.org/2013/06/19/yeast-infection/
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 http://blog.doctoroz.com/oz-experts/gyno-myth-yogurt-on-tampon
  6. ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/vaginitis/expert-answers/yeast-infection-during-pregnancy/faq-20058355
  7. ↑ http://www.fda.gov/MedicalDevices/ProductsandMedicalProcedures/InVitroDiagnostics/HomeUseTests/ucm126074.htm
  8. ↑ 8,0 8,1 www.fda.gov/MedicalDevices/ProductsandMedicalProcedures/InVitroDiagnostics/HomeUseTests/ucm126074.htm
  9. ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8656170
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 http://www.webmd.com/women/yeast-infections-should-you-treat-yourself-or-see-a-doctor
  11. ↑ http://www.webmd.com/women/yeast-infections-should-you-treat-yourself-or-see-a-doctor
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/yeast-infection/basics/treatment/con-20035129
  13. ↑ http://women.webmd.com/tc/vaginal-yeast-infections-topic-overview
  14. ↑ http://www.womenshealth.gov/publications/our-publications/fact-sheet/vaginal-yeast-infections.html
  15. ↑ http://www.about-natural-remedies.net/YeastInfection.html
  16. ↑ 16,0 16,1 https://www.msu.edu/user/eisthen/yeast/diy.html
  17. ↑ https://msu.edu/~eisthen/yeast/diy.html
  18. ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/yeast-infection/basics/alternative-medicine/con-20035129
  19. ↑ https://umm.edu/health/medical/altmed/supplement/lactobacillus-acidophilus
  20. ↑ 20,0 20,1 http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/yeast-infection/basics/prevention/con-20035129
  21. ↑ http://www.yeastinfection.org/is-coconut-oil-good-for-treating-candida-infection/
  • « Mới nhất
  • ‹ Mới hơn
  • Cũ hơn ›

Liên kết đến đây

Lấy từ “https://tusach.thuvienkhoahoc.com/index.php?title=Trị_nhiễm_trùng_nấm_men&oldid=145040”