Chủ đề nóng: Phương pháp kỷ luật tích cực - Cổ học tinh hoa - Những thói hư tật xấu của người Việt - Công lý: Việc đúng nên làm - Giáo án Điện tử - Sách giáo khoa - Học tiếng Anh - Bài giảng trực tuyến - Món ăn bài thuốc - Chăm sóc bà bầu - Môi trường - Tiết kiệm điện - Nhi khoa - Ung thư - Tác hại của thuốc lá - Các kỹ thuật dạy học tích cực
- Dạy học phát triển năng lực - Chương trình giáo dục phổ thông
Xác định bệnh viêm phổi
Từ VLOS
Viêm phổi là bệnh nhiễm trùng các túi khí trong phổi. Bệnh có thể là do vi khuẩn, vi-rút hoặc nấm bắt đầu phát triển. Viêm phổi nguy hiểm nhất đối với trẻ nhỏ, người lớn và người có hệ miễn dịch kém. Nếu nghi ngờ bản thân có thể bị viêm phổi, bạn nên đi khám bác sĩ ngay. Bệnh viêm phổi thường được điều trị một cách hiệu quả. [1]
Các bước[sửa]
Nhận biết triệu chứng[sửa]
-
Xác
định
triệu
chứng
viêm
phổi.
Viêm
phổi
cần
được
điều
trị
kịp
thời
trước
khi
bệnh
trở
nặng.
Triệu
chứng
có
thể
dần
xấu
đi
trong
vòng
vài
ngày
hoặc
đột
ngột
nghiêm
trọng
ngay
từ
đầu.
Dấu
hiệu
viêm
phổi
gồm
có:
[2][2]
- Sốt
- Toát mồ hôi và run rẩy
- Cảm giác khó chịu ở ngực khi ho hoặc thở, đặc biệt là khi thở sâu
- Thở nhanh, thở không sâu. Triệu chứng này có thể chỉ xảy ra khi bạn hoạt động thể chất
- Mệt mỏi
- Buồn nôn, nôn mửa hoặc tiêu chảy. Đây là những triệu chứng phổ biến ở trẻ sơ sinh
- Ho. Bạn có thể ho ra cả chất nhầy có màu vàng, xanh, nâu đỏ hoặc hồng và chất nhầy có máu
- Đau đầu
- Không cảm thấy đói
- Ngón tay chuyển màu trắng
- Lú lẫn. Triệu chứng này thường ở người lớn tuổi bị viêm phổi.
- Nhiệt độ cơ thể thấp hơn bình thường. Triệu chứng này thường gặp nhất ở người lớn tuổi hoặc người có hệ miễn dịch kém.
- Đau khớp, đau sườn, đau bụng trên hoặc đau lưng
- Nhịp tim tăng nhanh
-
Đi
khám
bác
sĩ
nếu
cho
rằng
bản
thân
bị
viêm
phổi.
Trong
trường
hợp
này,
bạn
nên
đi
khám
bác
sĩ
ngay.
Viêm
phổi
có
thể
gây
chết
người
nếu
không
được
điều
trị.
Nguy
cơ
nhiễm
trùng
nghiêm
trọng
sẽ
tăng
cao
nếu
bạn
thuộc
một
trong
các
nhóm
nguy
cơ
cao
sau:[2][3]
- Trẻ nhỏ dưới 2 tuổi
- Người lớn trên 65 tuổi
- Người mắc các vấn đề khác về sức khỏe như HIV/AIDS, bệnh tim hoặc bệnh về phổi
- Người đang tiếp nhận hóa trị
- Người đang uống thuốc ức chế miễn dịch
-
Mô
tả
triệu
chứng
cho
bác
sĩ.
Cách
này
giúp
bác
sĩ
biết
được
bạn
đã
bị
bệnh
bao
lâu
và
mức
độ
nghiêm
trọng
của
bệnh.
Cần
cho
bác
sĩ
biết:[4]
- Bạn có bị khó thở hoặc thở nhanh ngay cả khi đang nghỉ ngơi không
- Bạn đã ho bao lâu và cơn ho có trở nặng không
- Bạn có ho ra chất nhầy màu vàng, xanh hoặc hồng không
- Bạn có bị đau ngực khi hít thở không
-
Để
bác
sĩ
nghe
phổi.
Bác
sĩ
có
thể
yêu
cầu
bạn
kéo
áo
cao
hoặc
cởi
áo
để
dùng
ống
nghe
nghe
tiếng
phổi.
Quá
trình
này
không
gây
đau,
nếu
có
không
thoải
mái
thì
chỉ
là
do
ống
nghe
lạnh
khi
chạm
vào
da
trần.
Bác
sĩ
sẽ
yêu
cầu
bạn
hít
thở
sâu
trong
khi
dùng
ống
nghe
để
nghe
phía
trước
và
sau
ngực.[4]
- Phổi phát ra tiếng soàn soạt hay răng rắc là dấu hiệu của nhiễm trùng.
- Bác sĩ có thể chạm lên ngực bạn khi nghe. Cách này giúp phát hiện xem phổi có đầy chất lỏng hay không.
-
Tiếp
nhận
xét
nghiệm
bổ
sung
nếu
bác
sĩ
chỉ
định.
Có
nhiều
cách
để
bác
sĩ
xác
định
bạn
có
bị
nhiễm
trùng
phổi
không
và
xác
định
chính
xác
nguyên
nhân
gây
bệnh.
Bác
sĩ
có
thể
tiến
hành
xét
nghiệm
như:
[3][5]
- Chụp X-quang ngực. Cách này giúp bác sĩ xác định bạn có bị nhiễm trùng phổi không và nhiễm trùng ở bên nào, vùng nhiễm trùng rộng lan rộng bao nhiêu (nếu có). Chụp X-quang không gây đau. Bác sĩ có thể yêu cầu bạn mặc áo tạp dề lót chì để bảo vệ cơ quan sinh sản. Cho bác sĩ biết nếu bạn đang mang thai vì chụp X-quang có thể gây nguy hiểm cho thai nhi.[6]
- Cấy máu hoặc cấy đờm. Trong xét nghiệm này, bác sĩ sẽ lấy máu hoặc yêu cầu bạn ho đờm vào lọ đựng mẫu. Mẫu máu hoặc đờm sẽ được xét nghiệm trong phòng thí nghiệm để xác định chính xác nguyên nhân gây nhiễm trùng.
- Nếu đã nhập viện và/hoặc sức khỏe tổn thương nghiêm trọng, có thể bạn sẽ cần tiếp nhận thêm các xét nghiệm khác. Xét nghiệm có thể bao gồm xét nghiệm khí máu động mạch để xác định xem phổi có đang cung cấp đủ khí O2 không; chụp CT nếu bạn đang ở phòng cấp cứu; hoặc xét nghiệm chọc dò màng phổi, tức chuyên gia sẽ dùng kim đâm xuyên qua da và cơ ngực để lấy một lượng nhỏ chất lỏng đem đi xét nghiệm.
Điều trị viêm phổi[sửa]
-
Uống
kháng
sinh. Sẽ
mất
vài
ngày
xét
nghiệm
để
xác
định
loại
kháng
sinh
hiệu
quả.
Trong
thời
gian
chờ,
bác
sĩ
có
thể
kê
một
loại
kháng
sinh
phổ
rộng
hơn
để
bắt
đầu
điều
trị.
Tương
tự,
đôi
khi
xét
nghiệm
không
phát
hiện
thấy
bất
thường
-
không
đủ
đờm
hoặc
không
nhiễm
trùng
máu
(dẫn
đến
kết
quả
cấy
máu
âm
tính).
Khi
đã
xác
định
được
phép
điều
trị,
triệu
chứng
viêm
phổi
phải
cải
thiện
trong
vòng
vài
ngày
hoặc
vài
tuần.
Mặc
dù
vậy,
bạn
vẫn
sẽ
cảm
thấy
mệt
mỏi
trong
hơn
một
tháng.[7][8]
- Hầu hết bệnh nhân dùng kháng sinh điều trị viêm phổi đều có thể điều trị tại nhà. Đi khám bác sĩ ngay nếu triệu chứng không cải thiện sau 2 ngày hoặc trở nặng. Đó là dấu hiệu bạn cần dùng thuốc khác.
- Bạn có thể vẫn bị ho trong 2-3 tuần sau khi uống hết kháng sinh. Tham khảo ý kiến bác sĩ nếu tình trạng này xảy ra.
- Kháng sinh không hiệu quả trong điều trị viêm phổi do vi-rút. Thay vào đó, hệ miễn dịch sẽ phải chống lại vi-rút.
-
Uống
nhiều
nước.
Sốt,
toát
mồ
hôi
và
ớn
lạnh
có
thể
là
dấu
hiệu
mất
nước.
Vì
vậy,
bạn
cần
uống
đủ
nước
để
cơ
thể
chống
lại
bệnh.
Trong
trường
hợp
mất
nước
nghiêm
trọng,
bạn
có
thể
sẽ
phải
nhập
viện.
Uống
nhiều
nước
hơn
nếu
thấy
khát
hoặc
có
triệu
chứng:
[8]
- Kiệt sức, đau đầu, đi tiểu thường xuyên, nước tiểu tối màu hoặc đục[9]
-
Kiểm
soát
cơn
sốt.
Nếu
được
bác
sĩ
cho
phép,
bạn
có
thể
hạ
sốt
bằng
thuốc
không
kê
đơn
như
Ibuprofen
(Advil,
Motrin
IB
và
các
thuốc
khác)
hoặc
Acetaminophen
(Tylenol
và
các
thuốc
khác).
- Không uống Ibuprofen nếu dị ứng với Aspirin hoặc các thuốc kháng viêm không steroid khác, bị hen suyễn, có vấn đề về thận hoặc loét dạ dày.[8]
- Không cho trẻ nhỏ hoặc trẻ vị thành niên uống thuốc chứa Aspirin.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi uống thuốc để đảm bảo không xuất hiện tương tác thuốc với thuốc không kê đơn, thuốc kê đơn, nguyên liệu thảo mộc hoặc thực phẩm chức năng bạn đang uống.
- Phụ nữ mang thai, đang cho con bú hoặc trẻ nhỏ không tự ý uống thuốc nếu không có sự đồng ý của bác sĩ.
-
Hỏi
bác
sĩ
về
thuốc
giảm
ho.
Bác
sĩ
có
thể
chỉ
định
dùng
thuốc
giảm
ho
nếu
không
thể
ngủ
được
do
ho
quá
nhiều.[7]
Tuy
nhiên,
ho
cũng
giúp
loại
bỏ
chất
nhầy
khỏi
phổi
và
giúp
bạn
lành
bệnh,
phục
hồi
nhanh
hơn.
Do
đó,
bác
sĩ
có
thể
không
khuyến
nghị
uống
thuốc
giảm
ho.
[8]
- Có thể giảm ho bằng cách uống nước ấm pha chanh và mật ong. Phương pháp này giúp xoa dịu cơn đau do ho.
- Nếu uống thuốc giảm ho, ngay cả thuốc không kê đơn, bạn cũng cần đọc kỹ thành phần để đảm bảo thành phần trong thuốc không giống thành phần trong các thuốc chữa bệnh khác bạn đang uống. Nếu thành phần trùng, bạn cần trao đổi với bác sĩ để tránh uống quá liều.
-
Nội
soi
phế
quản
nếu
bị
viêm
phổi
do
hít
phải
vật
thể
lạ.
Tình
trạng
này
xảy
ra
khi
bệnh
nhân
ho
và
vô
tình
hít
phải
vật
thể
nhỏ
vào
phổi.
Trong
trường
hợp
này,
bạn
cần
lấy
vật
thể
ra
khỏi
phổi.
[8]
- Bác sĩ sẽ đưa ống nhỏ qua mũi hoặc miệng, vào phổi để lấy vật thể lạ ra. Bạn có thể sẽ cần uống thuốc để gây tê mũi, miệng và đường hô hấp. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể được gây mê hoặc uống thuốc giúp thư giãn. Bạn sẽ phục hồi sau khi loại bỏ vật thể lạ khỏi phổi.
-
Đến
bệnh
viện
nếu
chăm
sóc
tại
nhà
không
giúp
giảm
triệu
chứng
bệnh.
Có
thể
bạn
cần
nhập
viện
để
tiếp
nhận
chăm
sóc
đặc
biệt
nếu
không
thể
chống
lại
nhiễm
trùng
phổi
tại
nhà
và
triệu
chứng
trở
nặng.
Bạn
có
thể
cần
ở
bệnh
viện
đến
khi
sức
khỏe
ổn
định
nếu:[7]
- Là người lớn trên 65 tuổi
- Rơi vào tình trạng lú lẫn
- Nôn mửa và không thể uống thuốc
- Thở nhanh và cần được đặt máy thở
- Nhiệt độ cơ thể thấp hơn bình thường
- Tim đập nhanh bất thường (trên 100) hoặc thấp bất thường (dưới 50)
-
Đưa
trẻ
đến
bệnh
viện
nếu
triệu
chứng
bệnh
không
chuyển
biến
tốt.
Trẻ
sơ
sinh
và
trẻ
nhỏ
dưới
2
tuổi
thường
cần
được
nhập
viện.
Triệu
chứng
nghiêm
trọng
cho
thấy
trẻ
cần
được
chăm
sóc
khẩn
cấp,
thậm
chí
sau
khi
bắt
đầu
điều
trị,
gồm
có:
[7]
- Khó tỉnh táo
- Khó thở
- Thiếu oxi trong máu
- Mất nước
- Nhiệt độ cơ thể thấp
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/pneumonia/basics/definition/con-20020032
- ↑ 2,0 2,1 2,2 http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/pneumonia/basics/symptoms/con-20020032
- ↑ 3,0 3,1 https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000145.htm
- ↑ 4,0 4,1 http://www.nhs.uk/Conditions/Pneumonia/Pages/Diagnosis.aspx
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/pneumonia/basics/tests-diagnosis/con-20020032
- ↑ http://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/pregnancy-week-by-week/expert-answers/x-ray-during-pregnancy/faq-20058264
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/pneumonia/basics/treatment/con-20020032
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 http://www.nhs.uk/Conditions/Pneumonia/Pages/Treatment.aspx
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/dehydration/basics/symptoms/con-20030056