Ngừng bận tâm đến những suy nghĩ không mong muốn
Nếu những suy nghĩ hay ký ức nào đó khiến bạn cảm thấy buồn hay lo lắng, thì có lẽ bạn đang tìm kiếm một lối thoát để ngừng bận tâm đến những suy nghĩ này. Tìm các yếu tố khiến bạn phân tâm có thể giúp bạn ngừng có những suy nghĩ chán nản hay tiêu cực. Mọi người ai cũng có những điều căng thẳng mà họ không muốn nghĩ đến. Tuy nhiên, đôi khi những suy nghĩ này chỉ ra một vấn đề nghiêm trọng như sự lo lắng, trầm cảm, hay căng thẳng sau chấn thương tâm lý. Nhớ rằng thường thì cách duy nhất để thật sự vượt qua những suy nghĩ hay sự kiện khó chịu (như sự lạm dụng, tai nạn thảm khốc, bệnh tâm thần, v.v.) là hãy thảo luận về chúng với chuyên gia sức khỏe tâm thần. Bạn có thể bắt đầu xử lý nguyên nhân khiến bạn bận tâm đến những suy nghĩ tiêu cực hay vô ích bằng cách tìm hiểu chúng.
Mục lục
Các bước[sửa]
Xoa dịu tâm trí[sửa]
-
Viết
nhật
ký.
Một
lý
do
khiến
việc
ngừng
suy
nghĩ
về
điều
gì
đó
thật
khó
khăn
là
bởi
vì
chúng
ta
cứ
cố
gắng
để
thúc
ép
những
suy
nghĩ
đó
ra
khỏi
tâm
trí
của
mình.
Thật
không
may
là
điều
này
thường
thậm
chí
khiến
chúng
còn
sâu
đậm
hơn,
và
mang
lại
những
cảm
xúc
vô
ích
như
tội
lỗi
hay
xấu
hổ
("Tại
sao
mình
không
thể
ngừng
suy
nghĩ
về
điều
đó?").
Viết
nhật
ký
sức
khỏe
tinh
thần
để
tạo
cho
bản
thân
không
gian
để
khám
phá
suy
nghĩ
và
cảm
xúc
của
mình,
thậm
chí
những
điều
khiến
bạn
buồn
bã
và
lo
lắng.[1]
- Viết nhật ký cho phép bạn thừa nhận những suy nghĩ và cảm xúc của mình, và tạo cho chúng không gian chỉ để tồn tại. Hãy viết nhật ký bất cứ khi nào bạn cảm thấy bị áp đảo bởi những điều mà bạn không muốn nghĩ đến. Viết chúng ra giấy, sau đó đóng quyển nhật ký lại, bước đi và làm việc gì đó khác.
- Cố gắng để nghĩ đến thời điểm mà những suy nghĩ không mong muốn bắt đầu xuất hiện. Có điều gì đó đã kích động chúng không? Có trải nghiệm nào liên quan đến chúng không? Có phải những suy nghĩ xuất hiện cản trở khả năng để tận hưởng cuộc sống hằng ngày của bạn?
- Viết nhật ký có thể cải thiện sự ổn định tinh thần bằng cách giải phóng các triệu chứng lo lắng và trầm cảm. Viết ra những suy nghĩ này trong nhật ký cũng có thể tạo ra ý thức về kiểu suy nghĩ khó chịu và giúp bạn hiểu được các tác nhân gây kích động tiềm ẩn.[1]
- Viết nhật ký về những suy nghĩ không mong muốn có thể giúp thảo luận về những kỷ niệm bị kiềm nén. Nếu bạn đã trải nghiệm nhiều sự lạm dụng hoặc thời thơ ấu khó khăn, chỉ nên viết nhật ký với sự giúp đỡ của bác sĩ chuyên khoa.
-
Phá
vỡ
chu
kỳ
ngẫm
nghĩ.
Ngẫm
nghĩ
tức
là
nghĩ
tới
nghĩ
lui
một
vấn
đề.
Về
cơ
bản
thì
điều
này
có
liên
quan
đến
một
suy
nghĩ
tiêu
cực
hay
nỗi
lo
lắng.
Nếu
bạn
cảm
thấy
muốn
bản
thân
phân
tâm
tránh
một
số
suy
nghĩ,
thì
có
lẽ
bạn
đang
nghiền
ngẫm.
Điều
quan
trọng
là
khắc
phục
thói
quen
này
bởi
vì
sự
ngẫm
nghĩ
có
mối
quan
hệ
mật
thiết
với
sự
trầm
cảm
nghiêm
trọng.[2]Sau
đây
mà
một
vài
cách
để
bạn
có
thể
thoát
khỏi
sự
nghiền
ngẫm:
- Tìm nhiều nguồn khác về lòng tự trọng. Có lẽ bạn đang thường xuyên nghĩ về một nhược điểm đã được thừa nhận bởi vì bạn xem nó như là một phần quan trọng trong khái niệm về bản thân và sự độc đáo cá nhân. Ngoài một nhược điểm, hãy làm nổi bật những khía cạnh khác mà bạn có tài năng và thế mạnh. Theo cách đó, bất kỳ sự phê phán nào (từ người khác hay bản thân) sẽ không khiến bạn căng thẳng quá nhiều.
- Giải quyết từng vấn đề. Nếu bạn thấy bản thân nghiền ngẫm về một vấn đề nào đó, hãy nỗ lực để giải quyết nó. Điều này dường như có lẽ choáng ngợp ngay từ đầu nhưng nếu bạn chia vấn đề lớn hơn thành những phần nhỏ hơn, thì bạn có thể tiến hành giải quyết từng việc một lúc. Vậy thì, vấn đề có vẻ không quá đáng sợ.
- Từ bỏ những mong đợi và tiêu chuẩn khắc khe. Một số người lúc nào cũng mong chờ sự hoàn hảo 100% hoặc nỗ lực từ chính họ hoặc những điều khác. Chúng là những mong đợi không hợp lý và không thể đạt được mà ngăn bạn thích nghi với những thách thức của cuộc sống.[3] Nếu bạn là một trong số những người đó, thì có thể bạn bắt đầu cảm thấy thấp kém hoặc thất vọng khi bạn không thể đáp ứng các tiêu chuẩn của mình. Kiềm chế chính mình để có những mong đợi hợp lý về bản thân và người khác. Hãy nhớ mọi người đều chỉ là con người - và con người thì không hoàn hảo.
-
Tham
gia
thiền
chánh
niệm.[4]
Chánh
niệm
có
nghĩa
là
chú
ý
đến
thời
điểm
hiện
tại.
Đây
là
cách
thực
hành
sống
vì
hiện
tại.
Ý
tưởng
là
suy
nghĩ
chậm
lại
và
có
ý
thức
về
những
suy
nghĩ
thường
xuyên
xuất
hiện
trong
tâm
trí
của
bạn.
- Nếu bạn là người mới bắt đầu, hãy chọn một nơi yên tĩnh có ít sự phiền nhiễu. Ngồi thoải mái trên ghế hoặc trên thảm dưới sàn. Bắt chéo chân (nếu đang ngồi trên sàn). Ngồi với tư thế thẳng phần thân trên và đặt tay lên đùi. Hít thở sâu và thanh lọc, hít vào bằng mũi và thở ra bằng miệng. Tập trung vào hơi thở - chỉ chú tâm đến hơi thở. Khi bạn thấy mình mất chú ý đến hơi thở, chỉ việc ghi chú lại và tập trung trở lại hơi thở của bạn và giữ yên.
- Đối với người mới bắt đầu, tạo mục tiêu tầm 5 hoặc 10 phút thiền chánh niệm trước khi tập luyện trong khoảng thời gian lâu hơn.
- Một vài dạng thiền chánh niệm khuyến khích bạn chỉ tập trung vào hơi thở của bạn trong khi những dạng khác thừa nhận mỗi suy nghĩ xuất hiện trong đầu bạn. Để xác định dạng thiền chánh niệm nào phù hợp với bạn, hãy tìm hiểu thêm bài viết bằng tiếng Anh trên trang Greater Good.[5]
-
Tiếp
tục
bài
tập
chánh
niệm
trong
tất
cả
các
hoạt
động.[6]
Một
cách
tuyệt
vời
để
sống
trong
hiện
tại
và
tránh
lạc
lối
với
những
suy
nghĩ
tiêu
cực
là
có
thói
quen
thực
hành
chánh
niệm.
Điều
này
sẽ
rất
có
hiệu
quả
giúp
giảm
tối
thiểu
sự
nghiền
ngẫm
và
không
nghĩ
đến
những
lo
lắng
phiền
muộn
hoặc
mối
bận
tâm.
- Khi bạn thức dậy vào buổi sáng, hãy hít thở sâu và bình tĩnh. Thực hiện một số căng cơ nhẹ nhàng và nghĩ xem mỗi lần căng thì các cơ bắp và khớp trên cơ thể của bạn cảm thấy như thế nào. Uống một ly nước lọc và chú ý đến nhiệt độ, tính ổn định, và bạn cảm thấy ra sao khi nước chảy xuống cổ họng của bạn. Hãy thực tế khi thực hiện mỗi hoạt động trong ngày như tắm, đánh răng, ăn, uống, làm việc, v.v.
- Khi bạn làm xong mỗi hoạt động, hãy kiềm chế tránh đưa ra phê phán về điều mà bạn đang làm hay để tâm trí lan man. Khi bạn phát hiện tâm trí đang lan man, hãy tập trung trở lại hoạt động đang làm và cân nhắc hoạt động đó ảnh hưởng đến các giác quan của bạn ra sao.
Trở nên sáng tạo[sửa]
- Viết, vẽ, hay tô màu. Sử dụng đôi tay và sự tưởng tượng của bạn để tạo ra điều gì đó từ không có gì. Trở nên sáng tạo có thể tối đa hoá sự hạnh phúc và mang lại cho bạn cảm xúc tích cực về điều mà bạn đang dành thời gian để làm. Bên cạnh đó, một số nghiên cứu cho rằng sự sáng tạo có thể cải thiện tính năng động nhận thức và kỹ năng giải quyết vấn đề. Do đó, rèn luyện sự sáng tạo có thể thật sự giúp bạn tìm ra giải pháp cho vấn đề mà đang khiến bạn khó chịu.[7]
-
Nấu
ăn
hay
nướng
bánh.
Nếu
bạn
thích
nấu
ăn
hay
nướng
bánh,
những
hoạt
động
này
có
thể
giúp
bạn
tránh
những
suy
nghĩ
khó
chịu.
Chuẩn
bị
một
bữa
ăn
có
thể
mang
lại
cảm
xúc
về
sự
hoàn
thành
và
xây
dựng
sự
tự
tin.
Hơn
nữa,
bạn
có
thể
chia
sẻ
điều
mà
bạn
tương
tác
với
người
khác
để
truyền
tải
những
cảm
xúc
tốt
đẹp.
- Một cảnh báo cần cân nhắc khi nấu ăn hay nướng bánh là đừng để hoạt động này trở thành hành vi không lành mạnh, khi đó bạn ăn quá nhiều để xoa dịu tâm trạng không thoải mái hay khiến bản thân phân tâm khỏi những suy nghĩ chán nản. Hãy mời những người khác tham gia khi bạn nấu ăn để giảm thiểu nguy cơ bạn ăn theo cảm xúc - và để giúp bạn dọn sạch chén đĩa sau đó.[8]
-
Thử
giải
câu
đố.
Câu
đố
thường
được
sử
dụng
trong
liệu
pháp
giáo
dục
bởi
vì
chúng
yêu
cầu
sự
tập
trung,
sự
kiên
nhẫn,
và
sự
sáng
tạo.
Chúng
sẽ
có
hiệu
quả
đối
với
sự
sao
lãng,
suy
nghĩ
không
có
tổ
chức,
và
vấn
đề
về
động
lực.
Vì
lý
do
này,
chúng
cũng
là
yếu
tố
gây
phân
tâm
hiệu
quả
tạm
thời,
bởi
vì
bạn
phải
tập
trung
vào
giải
quyết
câu
đố.[9]
- Tìm những câu đố yêu thích và bạn muốn tập trung. Trò chơi ô vuông và Sudoku là những trò đố thường rất dễ tìm thấy ở hầu hết mọi nơi.
- Bạn cũng có thể thử trò chơi ghép hình jigsaw, nếu bạn thích sắp xếp mọi thứ lại với nhau. Nhìn thấy các mảnh ghép được sắp xếp cũng có thể mang lại cho bạn cảm giác thành công.
- Nhiều ứng dụng di động và trang web có các trò chơi ghép hình/câu đố, vì thế bạn có thể chơi trò gây phân tâm lành mạnh này ở bất cứ đâu.
Sử dụng phương tiện giải trí để gây phân tâm[sửa]
-
Xem
TV
hay
DVD.
Xem
chương
trình
TV
hài
hước
hay
phim
ảnh.
Sự
hài
hước
rất
có
hiệu
quả
trong
việc
giúp
bạn
tránh
xa
những
suy
nghĩ
hay
ký
ức
tiêu
cực.
Hiểu
rằng
xem
TV
quá
nhiều
là
một
hành
vi
ngồi
bị
động
mà
có
liên
kết
với
tuổi
thọ
ngắn
hơn
và
bệnh
béo
phì.[10]
- Tránh ăn vặt khi xem TV vì điều này có thể dẫn đến việc ăn uống không suy nghĩ, và chỉ có thể khiến bạn cảm thấy tồi tệ hơn.
- Thử cân bằng thời gian bạn xem TV với hoạt động thể chất như xem TV trong lúc tập trên máy chạy bộ hoặc máy tập toàn thân elliptical. Nếu bạn không có những thiết bị đó, bạn chỉ cần tập vài bài tập trong khi xem quảng cáo hoặc khoảng mỗi 15 đến 20 phút.
-
Nghe
nhạc.
Âm
nhạc
đã
được
dùng
để
bày
tỏ
cảm
xúc
từ
khi
con
người
lần
đầu
tiên
tìm
ra
cách
để
tạo
ra
nó.
Nghiên
cứu
cũng
đã
chứng
minh
rằng
âm
nhạc
có
tác
dụng
hiệu
quả
để
giảm
căng
thẳng
và
tăng
cường
thư
giãn.[11]
- Âm nhạc với khoảng 60 nhịp trên một phút có thể khuyến khích sóng não đồng bộ hoá với nhịp điệu đó, mang lại trạng thái dễ chịu.
- Trong khi nhiều quan niệm cho rằng chỉ có nhạc "nhẹ", như nhạc cổ điển, nhạc jazz, hay nhạc New Age là mang tính thư giãn, những nghiên cứu mới lại đưa ra đề xuất khác. Một nghiên cứu gần đây đã chứng minh rằng nghe "thể loại nhạc nền mạnh mẽ Heavy Metal" đã giúp những người tham gia vào cuộc nghiên cứu xử lý các cảm xúc tức giận và lấy lại cảm giác tích cực và thậm chí được truyền cảm hứng.[12] Điều quan trọng nhất là loại nhạc nào phù hợp nhất với bạn. Hãy nghe nhạc yêu thích và cảm nhận sự kết nối.
-
Lên
mạng.
Thời
gian
sử
dụng
máy
tính
vừa
phải
có
thể
giúp
bạn
giải
trí
và
thư
giãn.
Khi
lên
mạng,
bạn
có
thể
chơi
trò
chơi,
truy
cập
trang
mua
sắm
quần
áo
hay
phụ
kiện,
liên
hệ
với
những
người
bạn
cũ
qua
mạng
xã
hội,
đọc
nhiều
bài
viết
thú
vị
về
chủ
đề
yêu
thích
hay
viết
bài
cho
trang
wikiHow.
Ghi
chú
lại
xem
bạn
đang
dành
bao
nhiêu
thời
gian
trên
máy
tính.
- Nghiên cứu chứng minh rằng hơn 2 tiếng đồng hồ sử dụng công nghệ sẽ có hại tiềm ẩn đến sức khỏe của trẻ em, dẫn đến tăng cân, kích động, và ngủ hay giật mình. Cố gắng hạn chế thời gian sử dụng công nghệ của bạn với những việc khác như dành thời gian ở bên cạnh bạn bè hay gia đình hay đi ra ngoài.[13]
-
Đọc
sách.
Hãy
tìm
cuốn
tiểu
thuyết
hấp
dẫn,
truyện
tranh,
hay
tạp
chí
mà
bạn
thấy
hứng
thú.
Đọc
sách
vào
thời
gian
rãnh
tạo
ra
lối
thoát
khỏi
các
hoạt
động
cuộc
sống
hằng
ngày,
giúp
bạn
phát
huy
tính
sáng
tạo
và
khả
năng
tưởng
tượng.
Đọc
sách
cũng
tăng
cường
các
kỹ
năng
nhận
thức
và
vốn
từ
vựng.[14]
- Đảm bảo bạn đọc chủ đề gì đó mang tính nhẹ nhàng hay hài hước thay vì chủ đề nặng nề, gây buồn phiền mà khiến bạn bận tâm đến những suy nghĩ không mong muốn.
Tập thể dục[sửa]
- Đến phòng tập. Tập thể dục có thể xoa dịu những cảm giác lo lắng và căng thẳng bằng cách giải tỏa chất endorphin, là hợp chất hoá học cải thiện tâm trạng tự nhiên do cơ thể tạo ra.[15] Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng con người chỉ "cảm thấy tốt hơn" sau khi tập thể dục aerobic vừa phải.[16] Vì thế lần tới khi bạn thấy mình muốn tránh bận tâm đến suy nghĩ nào đó không mong muốn, hãy mang giày sneaker vào và chạy bộ, hoặc đến phòng tập thể hình để nâng tạ.
- Làm vườn. Thực hành một số công việc làm vườn. Trồng cây, trồng vườn thực liệu hay những bông hoa trang trí. Làm vườn có thể tạo ra ba lợi ích. Thứ nhất, khi ở bên ngoài cơ thể tăng cường cảm giác tích cực và giảm căng thẳng.[17] Thứ hai, vận động thể chất khi làm vườn sẽ tạo ra chất endorphin giúp cảm thấy dễ chịu và tránh béo phì. Thứ ba, nếu bạn trồng thảo mộc hoặc thức ăn thì bạn sẽ tiết kiệm tiền và đảm bảo bạn đang có chế độ ăn uống dinh dưỡng, cân bằng.[18]
-
Tắm
nước
ấm
hay
bồn
tắm.
Nghiên
cứu
cho
rằng
chỉ
cần
tắm
nước
ấm
có
thể
giúp
giảm
lo
lắng.[16]
Chỉ
cần
cảm
thấy
cơ
thể
ấm
áp
có
thể
giúp
bạn
cảm
thấy
dễ
chịu
và
thậm
chí
hứng
thú
hơn
đối
với
các
mối
quan
hệ
xã
hội.[19]
Hãy
tập
trung
vào
cảm
giác
cơ
thể
mà
bạn
trải
qua
khi
tắm
vòi
sen
hay
bồn
tắm:
như
nước
trên
da
bạn,
sự
ấm
áp
xung
quanh
bạn.
Hãy
hít
thở
sâu.
Cho
phép
trải
nghiệm
đó
trở
thành
bài
tập
chánh
niệm
khi
chú
ý
và
thưởng
thức
cảm
giác
cơ
thể
dễ
chịu.
- Bạn có thể nhận ra rằng thêm vài giọt dầu hương lavender vào khi tắm cũng giúp bạn cảm thấy thoải mái và thư giãn hơn.[20]
Dành thời gian với những người khác[sửa]
-
Gọi
điện
thoại
hoặc
viếng
thăm
bạn
bè
hay
thành
viên
gia
đình.
Dù
họ
ở
gần
hay
xa
bạn,
bất
cứ
khi
nào
bạn
muốn
ngừng
bận
tâm
đến
những
suy
nghĩ
buồn
phiền
theo
cách
tích
cực
và
lành
mạnh,
bạn
có
thể
gọi
cho
họ.
Bạn
thậm
chí
có
thể
báo
trước
cho
bạn
bè/người
thân
biết
rằng
bạn
dự
định
gọi
cho
họ
để
quên
đi
một
chủ
đề
cụ
thể
nào
đó
-
như
vậy
họ
sẽ
không
tình
cờ
nhắc
đến
nó.
- Nếu bạn bè, bố mẹ, anh chị em ruột, hoặc những người mà bạn yêu thương sống gần bạn, hãy hẹn một ngày đi chơi với nhau. Đi ra ngoài cùng nhau. Đi xem phim, chơi bowling, bơi lội, hay cùng nhau tận hưởng một sở thích chung.
- Dành thời gian với những người khác không chỉ giúp bạn cảm thấy hạnh phúc, mà nó còn kéo dài tuổi thọ của bạn. Hiện tại các nhà khoa học đang so sánh sự cô đơn tương đương với việc hút thuốc lá - nó có hại đến sức khỏe tinh thần và thể chất của bạn.[21]
- Chơi với thú cưng. Khi bạn bè hay gia đình không ở bên cạnh, một cách gây phân tâm tuyệt vời là dành thời gian với một người bạn đồng hành khác chính là thú cưng của bạn. Cụ thể thì chó và mèo giúp giảm trầm cảm và kéo dài tuổi thọ. Hơn nữa, nếu dắt chó đến công viên, bạn có thể thực hành hoạt động thể chất cần thiết bằng cách đi bộ vài vòng hay ném đĩa Frisbee xung quanh.
-
Làm
tình
nguyện.
Viếng
thăm
một
nơi
cần
sự
giúp
đỡ
và
sử
dụng
kỹ
năng,
thời
gian
của
bạn
cho
một
trường
hợp
xứng
đáng.
Điều
này
sẽ
không
chỉ
khiến
bạn
sao
lãng,
mà
còn
có
thể
giúp
bạn
nhận
ra
rằng
còn
có
nhiều
người
gặp
khó
khăn
hơn
bạn,
những
động
vật
cần
sự
giúp
đỡ
của
bạn
và
một
môi
trường
mà
bạn
có
thể
giúp
cải
thiện.
- Làm tình nguyện cũng tạo ra nhiều lợi ích sức khỏe. Nó có thể xoá tan sự cô đơn và trầm cảm, và còn giúp bạn cảm thấy được kết nối hơn với cộng đồng. Nghiên cứu cũng đã chứng minh rằng những người có lý do thật lòng muốn cống hiến cho cộng đồng (nghĩa là giúp đỡ người khác thay vì giúp đỡ chính họ) sẽ sống lâu hơn.[22]
Lời khuyên[sửa]
- Ở bên cạnh những người tích cực và theo đuổi sở thích để tránh bận tâm đến những suy nghĩ không mong muốn.
Cảnh báo[sửa]
- Nếu khiến bản thân tránh xa một suy nghĩ lại dẫn đến những hành vi không lành mạnh như ăn vô độ, uống rượu hoặc dùng thuốc, bạn cần tìm gặp chuyên gia chăm sóc sức khỏe tâm thần. Họ có thể giúp bạn phát triển những chiến lược đối phó lành mạnh hơn để vượt qua suy nghĩ nản chí hoặc các tác nhân gây căng thẳng.
- Những suy nghĩ phiền phức lặp đi lặp lại có thể đại diện cho sự ám ảnh đi kèm với rối loạn ám ảnh bắt buộc (Obsessive-compulsive disorder hay OCD). Bên cạnh những hành vi bắt buộc như kiểm tra và có các nghi thức lặp lại, chứng OCD cũng liên quan đến sự ám ảnh như lo lắng quá mức, có nhiều mối bận tâm, hoặc nỗi sợ.[23]Hãy tìm gặp chuyên gia sức khỏe tâm thần nếu bạn đang trải qua những triệu chứng này.
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ 1,0 1,1 https://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?ContentTypeID=1&ContentID=4552
- ↑ http://www.apa.org/monitor/nov05/cycle.aspx
- ↑ http://www.apa.org/monitor/nov03/manyfaces.aspx
- ↑ http://www.mindful.org/mindfulness-how-to-do-it/
- ↑ http://greatergood.berkeley.edu/article/item/which_kind_of_mindfulness_meditation_is_right_for_you
- ↑ http://psychcentral.com/blog/archives/2012/06/09/7-easy-ways-to-be-mindful-every-day/
- ↑ https://www.authentichappiness.sas.upenn.edu/learn/creativity
- ↑ file:///C:/Users/User/Downloads/Eating.pdf
- ↑ http://eric.ed.gov/?id=ED256086
- ↑ http://www.hsph.harvard.edu/obesity-prevention-source/obesity-causes/television-and-sedentary-behavior-and-obesity/
- ↑ http://www.unr.edu/counseling/virtual-relaxation-room/releasing-stress-through-the-power-of-music
- ↑ http://journal.frontiersin.org/article/10.3389/fnhum.2015.00272/pdf
- ↑ http://scopeblog.stanford.edu/2010/10/11/tv_and_kids_mental_health/
- ↑ http://www2.palomar.edu/telescope/2015/04/27/five-life-enhancing-benefits-of-reading-books-regularly/
- ↑ http://www.adaa.org/living-with-anxiety/managing-anxiety/exercise-stress-and-anxiety
- ↑ 16,0 16,1 http://psycnet.apa.org/psycinfo/1986-30693-001
- ↑ http://www.takingcharge.csh.umn.edu/enhance-your-wellbeing/environment/nature-and-us/how-does-nature-impact-our-wellbeing
- ↑ http://msue.anr.msu.edu/news/what_are_the_physical_and_mental_benefits_of_gardening
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4234632/
- ↑ http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0965229902000869
- ↑ https://bewell.stanford.edu/features/social-ties-good-health
- ↑ http://www.health.harvard.edu/blog/volunteering-may-be-good-for-body-and-mind-201306266428
- ↑ http://www.adaa.org/understanding-anxiety/obsessive-compulsive-disorder-ocd/symptoms