Cấp phép Creative Commons khi kết hợp 2 tài nguyên giáo dục được cấp phép mở
Không phải lúc nào cũng kết hợp được 2 tài nguyên giáo dục mang 2 giấy phép Creative Commons[1] bất kỳ để tạo ra một tác phẩm phái sinh mang giấy phép Creative Commons hợp lệ. Sử dụng công cụ trợ giúp khi kết hợp 2 tài nguyên giáo dục được cấp phép mở Creative Commons sẽ đưa ra kết quả cho tác phẩm phái sinh từ sự kết hợp đó được nhanh chóng và thuận tiện, dù trong trường hợp tác phẩm phái sinh đó có thể có hay không giấy phép Creative Commons hợp lệ. Cũng bằng cách sử dụng công cụ đó, bạn sẽ dễ dàng xây dựng được cho mình bảng các cặp giấy phép Creative Commons tương thích và/hoặc không tương thích với nhau để hỗ trợ cấp phép Creative Commons khi kết hợp 2 tài nguyên giáo dục được cấp phép mở, hoặc tài nguyên giáo dục mở, hoặc gọi tắt theo tiếng Anh là OER (Open Educational Resources).
Các bước[sửa]
Giới thiệu công cụ trợ giúp kết hợp các giấy phép của Creative Commons[sửa]
-
Kết
nối
vào
Internet
và
đi
tới
địa
chỉ
công
cụ
trợ
giúp
sinh
giấy
phép
mở
Creative
Commons
cho
tác
phẩm
phái
sinh
khi
kết
hợp
2
tài
nguyên
giáo
dục
mở
được
cấp
giấy
phép
mở
Creative
Commons
rồi
trên
Internet.
Công
cụ
này
có
4
ô,
gồm:
- Ô 1. Select License #1 (Hãy lựa chọn giấy phép số 1). Đây là nơi bạn đưa vào giấy phép mở Creative Commons của tài nguyên giáo dục mở (OER) thứ nhất mà bạn đã chọn trên Internet khi muốn kết hợp với một OER khác để tạo thành tác phẩm phái sinh bạn mong muốn có.
- Ô 2. Select License #2 (Hãy lựa chọn giấy phép số 2). Đây là nơi bạn đưa vào giấy phép mở Creative Commons của tài nguyên giáo dục mở (OER) thứ 2 mà bạn đã chọn trên Internet khi muốn kết hợp với OER thứ nhất ở trên để tạo thành tác phẩm phái sinh bạn mong muốn có.
-
Ô
3.
Select
A
License
For
Your
Derivative
Work
(Hãy
lựa
chọn
giấy
phép
cho
tác
phẩm
phái
sinh
của
bạn).
Đây
là
nơi
bạn
chọn
giấy
phép
có
thể
có
cho
tác
phẩm
phái
sinh
của
bạn
được
tạo
ra
từ
sự
kết
hợp
của
2
OER
với
2
giấy
phép
Creative
Commons
được
lựa
chọn
ở
trên.
-
Nhấn
vào
dòng
‘See
available
combined
license’
(Xem
giấy
phép
kết
hợp
được
có
sẵn)
để
xem
kết
quả
của
việc
kết
hợp
2
giấy
phép
vừa
được
chọn
ở
các
ô
1
và
2
ở
trên.
Sẽ
có
các
khả
năng
như
sau:
- Kết quả của sự kết hợp 2 giấy phép được chọn ở các ô 1 và 2 cho ra nhiều hơn 1 giấy phép. Bạn hãy chọn giấy phép nào bạn muốn bằng cách nhấn vào giấy phép đó.
- Kết quả của sự kết hợp 2 giấy phép được chọn ở các ô 1 và 2 cho ra duy nhất 1 giấy phép. Bạn hãy chọn giấy phép đó bằng cách nhấn vào nó.
- Kết quả của sự kết hợp 2 giấy phép được chọn ở các ô 1 và 2 không cho ra giấy phép nào. Khi này, bạn sẽ nhìn thấy dòng chữ ‘The licenses cannot be combined. Click "Reset" and try again.’ (Các giấy phép đó không thể kết hợp được với nhau. Hãy nhấn “Reset” (Thiết lập lại) và hãy thử lại). Khi này bạn sẽ phải nhấn vào “Reset” để thử lại. Đây là trường hợp sự kết hợp 2 OER với 2 giấy phép Creative Commons được chọn ở các ô 1 và 2 không tương thích nhau, vì vậy không thể tạo ra tác phẩm phái sinh có giấy phép hợp lệ được.
- Bất kỳ khi nào bạn muốn thử lại, nghĩa là chọn lại 2 giấy phép ở các ô 1 và 2, hãy nhấn “Reset”.
-
Nhấn
vào
dòng
‘See
available
combined
license’
(Xem
giấy
phép
kết
hợp
được
có
sẵn)
để
xem
kết
quả
của
việc
kết
hợp
2
giấy
phép
vừa
được
chọn
ở
các
ô
1
và
2
ở
trên.
Sẽ
có
các
khả
năng
như
sau:
-
Ô
4.
Incorporate
into
your
document
or
webpage
(Hãy
kết
hợp
vào
tài
liệu
hoặc
trang
web
của
bạn).
- Trong trường hợp 2 giấy phép của 2 OER được chọn là tương thích nhau, thì sau khi bạn chọn giấy phép bạn muốn ở ô số 3, các nội dung của giấy phép được chọn đó sẽ được tự động hiển thị ở ô số 4 này và bạn chỉ việc sao chép và dán nội dung đó vào tài liệu hoặc trang web, nơi bạn muốn chúng được hiển thị.
- Xem ví dụ về cách sao chép và dán nội dung của giấy phép được chọn vào tài liệu hoặc trang web như trong bài Cấp phép mở cho tài nguyên giáo dục bằng công cụ trợ giúp của Creative Commons.
- Xem ví dụ về cách sao chép và dán nội dung của giấy phép được chọn ở dạng 'HTML code' (mã HTML) vào tài liệu hoặc trang web như trong bài Cấp phép mở cho tài nguyên giáo dục bằng công cụ trợ giúp của Creative Commons.
Kết hợp 2 OER với 2 giấy phép Creative Commons bằng công cụ trợ giúp[sửa]
-
Để
xem
2
OER
mang
2
giấy
phép
Creative
Commons
có
kết
hợp
được
với
nhau
để
tạo
ra
tác
phẩm
phái
sinh
mang
giấy
phép
Creative
Commons
hợp
lệ
hay
không,
hãy
sử
dụng
công
cụ
nêu
trên
để
tiến
hành.
Giả
sử,
ở
ô
số
1,
bạn
chọn
giấy
phép
trên
cùng,
là
CC
BY.
Rồi
ở
ô
số
2,
bạn
sẽ
lần
lượt
chọn
tất
cả
các
giấy
phép
từ
trên
xuống
dưới,
bạn
sẽ
lần
lượt
có
được
các
kết
quả
như
sau:
-
Ở
ô
số
2,
chọn
giấy
phép
trên
cùng
CC
BY.
- Ở ô số 3, nhấn ‘See available combined license’. Bạn sẽ thấy kết quả có tất cả 6 giấy phép tiêu chuẩn của Creative Commons để chọn một trong số chúng. Thông thường giấy phép có mức độ tự do cao nhất sẽ được chọn và trong trường hợp cụ thể này, đó là giấy phép xếp trên cùng, CC BY, hãy nhấn vào nó để chọn.
- Ở ô số 4, bạn sẽ nhìn thấy nội dung giấy phép bạn vừa chọn cho tác phẩm phái sinh là kết quả của sự kết hợp giữa 2 OER với 2 giấy phép được chọn ở các ô 1 và 2 ở trên. Hãy chép nội dung đó rồi dán vào tài liệu hoặc trang web bạn muốn có nội dung đó. Xem ví dụ sao chép và dán nội dung tương tự tại: Cấp phép mở cho tài nguyên giáo dục bằng công cụ trợ giúp của Creative Commons.
-
Ở
ô
số
2,
chọn
giấy
phép
thứ
2
từ
trên
xuống
là
CC
BY-NC.
- Ở ô số 3, nhấn ‘See available combined license’. Bạn sẽ thấy kết quả có 3 giấy phép để chọn, chúng đều là các giấy phép có yếu tố phi thương mại Non-Commercial (NC), gồm: (1) CC BY-NC; (2) CC BY-NC-ND; và (3) CC BY-NC-SA. Giả sử bạn muốn chọn giấy phép trên cùng, CC BY-NC, hãy nhấn vào nó để chọn.
- Ở ô số 4, bạn sẽ nhìn thấy nội dung giấy phép bạn vừa chọn cho tác phẩm phái sinh là kết quả của sự kết hợp giữa 2 OER với 2 giấy phép được chọn ở các ô 1 và 2 ở trên. Hãy chép nội dung đó rồi dán vào tài liệu hoặc trang web bạn muốn có nội dung đó. Xem ví dụ sao chép và dán nội dung tương tự tại: Cấp phép mở cho tài nguyên giáo dục bằng công cụ trợ giúp của Creative Commons.
-
Ở
ô
số
2,
chọn
giấy
phép
thứ
3
từ
trên
xuống
là
CC
BY-NC-ND.
- Ở ô số 3, nhấn ‘See available combined license’. Bạn sẽ thấy kết quả không có giấy phép để chọn, thay vào đó là dòng chữ ‘The licenses cannot be combined. Click "Reset" and try again’. Điều này có nghĩa là sự kết hợp giữa 2 giấy phép CC BY với CC BY-NC-ND không tương thích nhau và vì thế không thể có giấy phép hợp lệ cho tác phẩm phái sinh từ sự kết hợp 2 giấy phép đó được.
- Ở ô số 4, bạn sẽ không thể có gì trong trường hợp này.
-
Ở
ô
số
2,
chọn
giấy
phép
thứ
4
từ
trên
xuống
là
CC
BY-NC-SA.
- Ở ô số 3, nhấn ‘See available combined license’. Bạn sẽ thấy kết quả có 1 giấy phép duy nhất để chọn, là CC BY-NC-SA. Hãy nhấn vào nó để chọn.
- Ở ô số 4, bạn sẽ nhìn thấy nội dung giấy phép bạn vừa chọn cho tác phẩm phái sinh là kết quả của sự kết hợp giữa 2 OER với 2 giấy phép được chọn ở các ô 1 và 2 ở trên. Hãy chép nội dung đó rồi dán vào tài liệu hoặc trang web bạn muốn có nội dung đó. Xem ví dụ sao chép và dán nội dung tương tự tại: Cấp phép mở cho tài nguyên giáo dục bằng công cụ trợ giúp của Creative Commons.
-
Ở
ô
số
2,
chọn
giấy
phép
thứ
5
từ
trên
xuống
là
CC
BY-ND.
- Ở ô số 3, nhấn ‘See available combined license’. Bạn sẽ thấy kết quả không có giấy phép để chọn, thay vào đó là dòng chữ ‘The licenses cannot be combined. Click "Reset" and try again’. Điều này có nghĩa là sự kết hợp giữa 2 giấy phép CC BY với CC BY-ND không tương thích nhau và vì thế không thể có giấy phép hợp lệ cho tác phẩm phái sinh từ sự kết hợp 2 giấy phép đó được.
- Ở ô số 4, bạn sẽ không thể có gì trong trường hợp này.
-
Ở
ô
số
2,
chọn
giấy
phép
thứ
6
từ
trên
xuống
là
CC
BY-SA.
- Ở ô số 3, nhấn ‘See available combined license’. Bạn sẽ thấy kết quả có 1 giấy phép duy nhất để chọn, là CC BY-SA. Hãy nhấn vào nó để chọn.
- Ở ô số 4, bạn sẽ nhìn thấy nội dung giấy phép bạn vừa chọn cho tác phẩm phái sinh là kết quả của sự kết hợp giữa 2 OER với 2 giấy phép được chọn ở các ô 1 và 2 ở trên. Hãy chép nội dung đó rồi dán vào tài liệu hoặc trang web bạn muốn có nội dung đó. Xem ví dụ sao chép và dán nội dung tương tự tại: Cấp phép mở cho tài nguyên giáo dục bằng công cụ trợ giúp của Creative Commons.
-
Ở
ô
số
2,
chọn
giấy
phép
trên
cùng
CC
BY.
-
Tiếp
tục
thử
như
vậy
với
việc:
- Ở ô số 1, chọn giấy phép đứng thứ 2 là CC BY-NC; rồi lần lượt thử với tất cả 6 giấy phép ở ô thứ 2, từ trên xuống dưới, hệt như những gì vừa được làm ở trên.
- Tiếp tục thử tương tự như vậy, ở ô số 1, lần lượt chọn giấy phép đứng hàng thứ 3 là CC BY-NC-ND; đứng hàng thứ 4 là CC BY-NC-SA; đứng hàng thứ 5 là CC BY-ND; và đứng hàng thứ 6 là CC BY-SA; rồi lần lượt thử với tất cả 6 giấy phép ở ô thứ 2, từ trên xuống dưới, hệt như những gì vừa được làm ở trên.
Lập và sử dụng bảng về tính tương thích của các giấy phép Creative Commons tiêu chuẩn[sửa]
-
Đưa
tất
cả
các
kết
quả
các
lần
thử
ở
trên
vào
trong
cùng
một
bảng.
- Các ô ‘CÓ’ nghĩa là có sự tương thích của 2 giấy phép khi kết hợp với nhau.
- Các ô ‘KHÔNG’ nghĩa là không có sự tương thích của 2 giấy phép khi kết hợp với nhau.
- Bạn sẽ có được bảng về tính tương thích của các giấy phép Creative Commons tiêu chuẩn từ các kết quả các lần thử ở trên. Từ lúc này trở đi, mỗi lần bạn chọn 2 OER đã có sẵn trên Internet để kết hợp tạo ra tác phẩm phái sinh cần thiết cho nhu cầu sử dụng của bạn, hãy chọn 2 OER đó sao cho chúng mang các giấy phép Creative Commons tương thích với nhau bằng việc sử dụng và tra cứu bảng về tính tương thích mà bạn vừa thiết lập. Bằng cách này, bạn sẽ luôn có được kết quả của việc kết hợp 2 OER được chọn đó là tác phẩm phái sinh với ít nhất một giấy phép tiêu chuẩn Creative Commons.
Lời khuyên[sửa]
- Để có các đường liên kết tự động, khi kết hợp 2 OER với 2 giấy phép Creative Commons, bạn luôn nên sử dụng công cụ trợ giúp sinh giấy phép mở Creative Commons cho tác phẩm phái sinh, kể cả trong trường hợp bạn đã quen và hiểu rõ về đặc tính của các giấy phép Creative Commons.
- Sau khi tác phẩm phái sinh được tạo ra từ 2 OER có được giấy phép hợp lệ, bạn có thể dịch nội dung giấy phép gốc tiếng Anh của Creative Commons sang tiếng Việt để những độc giả không thạo tiếng Anh cũng có thể hiểu được rõ họ được phép làm gì và/hoặc không được phép làm gì đối với tác phẩm phái sinh mà bạn là người sưu tập.
Cảnh báo[sửa]
- Để tài liệu của bạn thực sự được cấp phép mở và trở thành tài nguyên giáo dục mở - OER (Open Educational Resources), sẽ là đúng đắn và tốt hơn, nếu tài liệu được cấp phép mở đó được đặt trên Internet với định dạng tệp mà những người khác có khả năng sửa đổi được, ví dụ như HTML, XML…, chứ không phải ở định dạng không thể sửa đổi được như các tệp .PDF.
Bài viết có liên quan[sửa]
- Cấp phép mở cho tài nguyên giáo dục bằng công cụ trợ giúp của Creative Commons
- Ghi công tác giả cho tài nguyên giáo dục được cấp phép mở bằng công cụ trợ giúp của Creative Commons
- Ghi công tác giả và cấp phép mở bằng công cụ trợ giúp của dự án Washington Mở
- Chọn giấy phép Creative Commons
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- Thông tin này được chia sẻ theo Giấy phép Creative Commons.
Liên kết đến đây
- Cấp phép mở cho tài nguyên giáo dục bằng công cụ trợ giúp của Creative Commons
- Ghi công tác giả cho tài nguyên giáo dục được cấp phép mở bằng công cụ trợ giúp của Creative Commons
- Liên kết các nội dung được cấp phép mở, truy cập mở
- Tải về phụ đề của video trên YouTube
- Chọn giấy phép Creative Commons
- Ghi công tác giả và cấp phép mở bằng công cụ trợ giúp của dự án Washington Mở
- Học OpenShot trong 5 phút!