Đối mặt với tuổi già

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Chúng ta ai rồi cũng già đi nếu may mắn sống lâu. Tuy nhiên, bởi chúng ta đang sống trong nền văn hóa thuộc về tuổi trẻ, việc đối mặt với tuổi xế chiều dường như thật khó khăn. Nếu bạn phải chống chọi với tuổi già đang đến, có lẽ một thái độ tích cực hơn sẽ giúp ích cho bạn. Và việc xây dựng thái độ tích cực sẽ dễ dàng hơn nếu bạn tìm hiểu về những điều đang chờ đợi ở phía trước và quan tâm chăm sóc bản thân mình.

Các bước[sửa]

Phát triển thái độ tích cực[sửa]

  1. Đương đầu với nỗi sợ tuổi già. Bạn cần phải rõ ràng và cụ thể. Việc xác định điều gì khiến bạn sợ hãi nhất sẽ giúp bạn đương đầu với nó. Nếu bao lâu nay bạn tránh né nghĩ về tuổi già vì nó khiến bạn rối trí thì cách này chính là điều bạn cần để đối mặt với tuổi già đang đến. Cách mà bạn suy nghĩ về bản thân mình và quá trình già đi sẽ tác động đến cách bạn nhìn cuộc sống của chính bạn.[1]
    • Đối với nhiều người, già đi nghĩa là cái chết đang đến gần. Một phần của nỗi lo sợ mình đang già đi bắt nguồn từ nỗi sợ chết, cái chết của chính họ và cả cái chết của những người thân. Việc dự tính cho kế hoạch chăm sóc những ngày cuối đời và đối mặt với gốc rễ của nỗi sợ có thể sẽ giúp ích cho bạn.
    • Bạn cũng có thể lo sợ mất đi sự độc lập, trở nên yếu ớt về thể chất, hoặc mắc những căn bệnh liên quan đến tuổi già. Việc học cách thích nghi và tìm hiểu về các nguồn hỗ trợ sẽ giúp bạn giữ được sự độc lập lâu dài hết sức có thể.
    • Bạn có thể lo ngại về việc thay đổi vẻ ngoài. Vậy thì bạn có thể tìm những hình mẫu đã có tuổi nhưng vẫn toát lên vẻ duyên dáng, cả những người nổi tiếng và những người trong đời thực mà bạn vẫn gặp.
    • Việc nói chuyện với bạn bè, gia đình hoặc chuyên gia tư vấn có thể giúp bạn đối mặt những nỗi sợ của mình một cách an toàn. Khi nói về nỗi sợ của mình với một người bạn thân, bạn sẽ cảm thấy nhẹ nhõm hơn, cho dù không có gì thay đổi.
  2. Sống trong hiện tại. Có lẽ bạn sẽ thấy ngạt thở nếu ngay một lúc kể ra tất cả những nỗi sợ hãi. Nhưng liệt kê ra những nỗi sợ không có nghĩa là chúng sẽ đến cùng một lúc. Bạn hãy hiểu rằng thực ra phần lớn những điều mà bạn e sợ không đến ngay lập tức.[2]
    • Khi nhận thấy nỗi sợ hãi đang dâng lên, bạn hãy tự hỏi bản thân, “Điều đó có đang xảy ra ngay lúc này không?” Nếu câu trả lời là không, bạn hãy quay về khoảnh khắc hiện tại.
    • Nếu bạn đã nghĩ đến các bước để xử trí các nỗi sợ - ví dụ như các kế hoạch chăm sóc dài hạn để giải quyết nỗi lo về bệnh tật hoặc thể chất yếu ớt – vậy thì bạn hãy bắt tay vào thực hiện các bước đó.
  3. Tập trung vào điểm tích cực. Có nhiều lý do để bạn trông đợi mình lớn tuổi hơn. Chẳng hạn như bạn có thể dùng kinh nghiệm lâu năm của mình để giúp đỡ mọi người. Bạn có thể nhận được sự kính trọng của những người trẻ vừa mới vào đời.[3]
    • Tuổi tác có thể cho phép bạn sống chậm lại và tận hưởng cuộc sống, giải phóng bạn khỏi những nghĩa vụ khi nuôi con nhỏ và các trách nhiệm đối với công việc.
    • Nếu có khoản tiết kiệm khi về hưu, bạn có thể tận hưởng thú vui đi đây đó và học hỏi nhiều điều thú vị.
    • Lần đầu tiên trong đời, bạn không bị ràng buộc bởi các bổn phận học hành và làm việc.
  4. Tìm các hình mẫu tích cực. Có thể sự liên tưởng đến các hình ảnh đáng buồn khiến bạn lo sợ tuổi già ập đến. Tuy nhiên có nhiều người bước vào tuổi già với cơ thể khỏe mạnh, tinh thần minh mẫn và biết tận hưởng một cuộc sống vui tươi.[3]
    • Những nỗi sợ hãi sẽ ít có cơ hội bủa vây bạn nếu bạn nhận ra rằng có nhiều người đang vui thú với tuổi già.
    • Tìm những tấm gương như vậy trên truyền thông, trong cộng đồng và trong cuộc sống của bạn.
  5. Nói chuyện với bạn bè. Mặc dù nhiều người khá dè dặt về những đề tài liên quan đến tuổi tác, nhưng bạn có thể tìm được sự thấu hiểu và kinh nghiệm quý giá từ bạn bè. Nếu bạn có những người bạn lớn tuổi hơn hoặc họ đã thu xếp những kế hoạch dài hạn cho mình, bạn hãy học hỏi kinh nghiệm của họ để có kế hoạch cho riêng mình.
    • Bạn bè có thể giúp bạn nhận ra rằng ai rồi cũng phải đối mặt với tuổi già. Bạn sẽ tìm được những tấm gương hữu ích trong cuộc sống của mình, cả tích cực lẫn tiêu cực.
    • Có thể bạn sẽ tìm được sự giúp đỡ từ những thành viên cao tuổi hơn trong gia đình. Nếu cha mẹ bạn còn sống, bạn có thể nói chuyện về việc họ đã già đi như thế nào để có ý niệm về quá trình già đi của chính mình.
  6. Giữ liên lạc với mọi người. Các nghiên cứu về y học nhiều lần đã chứng minh rằng cảm giác kết nối xã hội giúp người cao tuổi sống hạnh phúc hơn. Bất kể là ở bên cạnh bạn bè, người thân hoặc tham gia các hoạt động cộng đồng, việc giao tiếp là một trong những cách tốt nhất để bạn tự chăm sóc mình ở tuổi về chiều.[1]
    • Tham gia vào các tổ chức thiện nguyện, tư vấn cho trẻ em, dạy học tình nguyện là những cách giúp bạn tương tác với mọi người và phát triển các mối quan hệ.
    • Thử kết nối với mọi người trên internet. Nếu không có phương tiện đi lại thuận tiện hoặc sống xa gia đình, bạn có thể giao tiếp qua internet. Các ứng dụng trò chuyện kèm hình ảnh như Skype, Facetime, hoặc các ứng dụng khác là những phương tiện tuyệt vời giúp bạn duy trì liên lạc.

Biết những điều chờ đợi bạn phía trước[sửa]

  1. Tìm hiểu về những thay đổi của cơ thể. Việc hiểu về những thay đổi đặc trưng diễn ra trong một cơ thể đang già đi sẽ giúp bạn đương đầu với sự can đảm và mạnh mẽ. Bạn có thể thực hiện các bước hạn chế tác động của các thay đổi thể chất liên quan đến tuổi già, và thích nghi đối với một số thay đổi khác.[4]
    • Bạn sẽ gặp khó khăn khi tập trung nhìn vào các vật ở gần. Sự thay đổi thị lực sẽ diễn ra trong khoảng từ 40 đến 50 tuổi. Một cặp kính viễn đọc sách sẽ giúp bạn giải quyết vấn đề này. Dù sao thì tin tốt là tầm nhìn xa của bạn có thể sẽ được cải thiện![5]
    • Bạn có thể nhận thấy mình không nghe rõ khi nói chuyện với mọi người ở những nơi nhộn nhịp và khó nghe được những âm thanh tần số cao. Trước đây máy trợ thính là những thiết bị cồng kềnh, nhưng các mẫu mới hiện nay thì nhỏ gọn đến mức không thể nhận ra.
    • Nhiều người bắt đầu gặp rắc rối về việc kiểm soát tiểu tiện khi lớn tuổi. May mắn thay, những cải tiến về chất lượng các loại đồ lót sẽ giúp bạn tiếp tục duy trì hoạt động, cho dù bạn có gặp khó khăn trong việc kiểm soát bàng quang.
    • Xương cốt của bạn dường như yếu hơn, và các cơ bắp có thể mất đi sức mạnh và độ dẻo dai. Bạn vẫn có các phương pháp để duy trì hoạt động, trong đó có yoga, yoga thiết kế riêng cho từng người, bơi lội và đi bộ.
    • Nhịp tim và sự trao đổi chất trong cơ thể bạn sẽ chậm lại, có thể dẫn đến các vấn đề về tim mạch. Bạn nên trao đổi với bác sĩ về cách chăm sóc cơ thể để có trái tim khỏe mạnh.
  2. Sẵn sàng cho sự thay đổi về trí nhớ. Nhiều người nhận thấy rằng trí nhớ của họ giảm sút so với thời còn trẻ. Có thể bạn phải ngẫm nghĩ một lúc mới tìm được từ muốn diễn đạt, hay mất nhiều thời gian để nhớ lại xem bạn đã để cặp kính của mình ở đâu. Và bạn cũng cảm thấy khó khăn hơn khi muốn học một điều mới. Tuy nhiên đó không hẳn là các dấu hiệu của sự sa sút. Các nghiên cứu cho thấy rằng những người lớn tuổi có thể chỉ mất nhiều thời gian hơn để hoàn thành những hoạt động phức tạp, nhưng lại có thể làm tốt hơn trong một số lĩnh vực thuộc về trí tuệ.[6]
    • Sự thay đổi về trí nhớ đôi khi có thể là các triệu chứng của một số căn bệnh, tác dụng phụ của một số loại thuốc hoặc có nguyên nhân từ các vấn đề tinh thần như stress, lo âu hoặc trầm cảm.
    • Những vấn đề về trí nhớ nghiêm trọng hơn bao gồm chứng suy giảm nhận thức nhẹ (MCI) và sa sút trí tuệ, bao gồm bệnh Alzheimer và sa sút trí tuệ não mạch.
    • Nếu lo ngại về những thay đổi trong trí nhớ, bạn hãy nói chuyện với bác sĩ.
  3. Lập kế hoạch cho tương lai. Một cách thiết thực nhất để xử trí các nỗi sợ là dự tính cho chúng. Tránh suy nghĩ về tuổi già là một trong những cách dở nhất để đối phó với nó. Thay vì khỏa lấp nỗi sợ của mình, bạn nên tìm hiểu những gì chờ đợi bạn phía trước và lập kế hoạch xử trí.
    • Dự tính trước cho kế hoạch chăm sóc và chuẩn bị về pháp lý cho quãng đời còn lại là một bước thiết thực để bạn thực hiện ở bất kỳ tuổi nào.[7]
    • Nếu bạn biết những gì đang ở phía trước, có lẽ bạn sẽ ít bị choáng ngợp hơn.
    • Các kế hoạch của bạn có thể bao gồm chương trình đi du lịch, những thú tiêu khiển và các sở thích mới. Khi nhận ra rằng mình vẫn có cơ hội làm được những điều mới mẻ, bạn sẽ có thể suy nghĩ tích cực hơn về tuổi già.
  4. Lập quỹ hưu trí. Có lẽ bạn cần để dành tiền cho việc về hưu, có thể là thông qua chủ lao động hoặc tự mình dành dụm. Nếu bạn đã có lương hưu, quỹ hưu trí 401-K, tài khoản hưu trí cá nhân (IRA) hay các chương trình tài chính khác, bạn hãy học cách đầu tư số tiền đó một cách khôn ngoan.[8]
    • Bạn có thể nhờ chuyên viên tư vấn tài chính giúp lập kế hoạch để đạt được lợi ích tối đa.
    • Việc nhận ra nhu cầu tài chính của riêng mình khi về hưu sẽ giúp bạn lập những kế hoạch tài chính có hiệu quả.

Chăm sóc cơ thể[sửa]

  1. Rèn luyện thân thể. Việc tập luyện hàng ngày sẽ giúp bạn duy trì cân nặng khỏe mạnh, giảm huyết áp và có thể giúp động mạch bớt xơ cứng, một tình trạng có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng về tim mạch.[9] Tập thể dục cũng có tác dụng tốt cho sức khỏe tâm thần, cải thiện tâm trạng và nâng cao lòng tự trọng. Bạn hãy dành 30 phút mỗi ngày cho việc đi bộ, bơi lội hoặc các hoạt động yêu thích khác của mình.[10]
    • Các dạng bài tập kháng lực (weight-bearing) giúp xương chắc khỏe, trong khi các bài tập aerobic tốt cho nhịp tim và huyết áp.
    • Nếu bạn chỉ mới bắt đầu tập thể dục, có lẽ bạn nên nhờ bác sĩ tư vấn.
  2. Áp dụng một chế độ ăn lành mạnh. Khi bạn có tuổi, nhu cầu dinh dưỡng của bạn cũng thay đổi. Các chuyên gia khuyên rằng những người trên 50 tuổi nên chọn các thực phẩm lành mạnh để hỗ trợ cho hệ tim mạch, phòng chống cao huyết áp, chứng loãng xương và bệnh tiểu đường. Chế độ ăn lành mạnh cần phải phong phú với nhiều loại rau, hoa quả, ngũ cốc nguyên hạt, thực phẩm giàu chất xơ và các nguồn đạm gầy như cá.[11]
    • Tránh chất béo chuyển hóa và cắt bớt các thực phẩm có hàm lượng sodium và chất béo bão hòa cao.
    • Bạn có thể nhận ra mình ít đói hơn hoặc cần ít calorie hơn, nhất là đối với phụ nữ.
    • Cố gắng gạt bỏ mọi thức ăn chứa “calorie rỗng,” hoặc các thực phẩm có rất ít giá trị dinh dưỡng, bao gồm các món như khoai tây chiên, bánh ngọt và các thức uống như soda và rượu bia.
  3. Không hút thuốc. Thuốc lá góp phần làm xơ cứng động mạch, tăng huyết áp và nhịp tim. Nếu bạn đang hút thuốc lá hoặc các sản phẩm thuốc hút khác thì bây giờ là lúc bạn cần bỏ thuốc. Bạn có thể nhờ bác sĩ giúp đỡ.[12]
    • Hút thuốc lá sẽ khiến quá trình lão hóa da diễn ra nhanh hơn. Bạn sẽ có nhiều vết nhăn trên mặt hơn nếu hút thuốc lá. Hút thuốc cũng làm tăng nếp nhăn và tổn hại trên các vùng da khác của cơ thể.[13]
    • Hút thuốc tăng nguy cơ phát triển chứng loãng xương.
    • Nếu cần được giúp đỡ để bỏ thuốc lá, bạn có thể hỏi dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Chủ lao động của bạn cũng có thể đưa ra chương trình ngừng hút thuốc.
  4. Học cách kiểm soát stress. Mặc dù là một phần tự nhiên của cuộc sống, nhưng stress có thể gây hại nếu không được kiểm soát. Nếu cảm thấy quá tải bởi stress, bạn hãy thử dùng vài chiến thuật thư giãn để đối phó với nó. Hít vài hơi thật sâu, dùng sự tưởng tượng tích cực, thử tập thiền và các phương pháp thư giãn để giải tỏa stress và thanh lọc tâm trí.[1]
    • Áp dụng chế độ ăn lành mạnh và tập thể dục thường xuyên là những cách để hạn chế tác động của stress.
    • Tập trung vào các mặt tích cực trong cuộc sống sẽ giúp bạn tránh bị quá tải.
  5. Ngủ đủ giấc. Người lớn cần ngủ từ bảy đến chín tiếng mỗi đêm, nhưng khi bắt đầu có tuổi, bạn sẽ thấy buồn ngủ sớm hơn và thức dậy cũng sớm hơn trước. Ngoài ra, ban đêm bạn cũng có thể phải dậy đi vệ sinh nhiều lần hơn.[14]
    • Nếu thấy khó ngủ đủ giấc, bạn hãy thực hiện vài phương pháp giúp ngủ tốt hơn, bao gồm tuân theo lịch trình giấc ngủ, tránh dùng caffeine vào buổi tối và tắm nước nóng trước khi ngủ.
    • Tránh dùng rượu bia vào buổi tối. Chất cồn có thể giúp bạn buồn ngủ nhưng sẽ làm giảm chất lượng giấc ngủ. Ngay cả một lượng nhỏ chất cồn cũng khiến bạn khó giữ được giấc ngủ ngon.

Lời khuyên[sửa]

  • Nhớ rằng bạn không phải giải quyết mọi lo âu cùng một lúc.

Cảnh báo[sửa]

  • Những người không có các chiến lược đối phó lành mạnh có thể bị tác động bởi bệnh trầm cảm, chứng nghiện ngập và sự xa cách. Bạn hãy tìm đến chuyên gia tư vấn nếu cần sự giúp đỡ. Dịch vụ chăm sóc sức khỏe sẽ giúp bạn tìm một người đủ năng lực tư vấn cho bạn.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]