Sông Danube
 |
Bài
viết
hoặc
đoạn
này
cần
thêm
chú
thích
nguồn
gốc
để
có
thể
kiểm
chứng
thông
tin. Những nội dung không có nguồn có thể bị đặt vấn đề và xóa bỏ. Mời bạn bổ sung chú thích từ các nguồn đáng tin cậy để giúp cải thiện bài viết. |
title="Các khu dân cư chính nằm trên đó" title="Chiều dài nguồn chính đến nơi hợp lưu với nguồn phụ" Bản mẫu:Geobox2 coorBản mẫu:Geobox2 dataBản mẫu:Geobox2 locationtitle="Độ cao nguồn phụ trên mực nước biển (ASL)" title="Chiều dài nguồn phụ đến nơi hợp lưu với nguồn chính" Bản mẫu:Geobox2 coorBản mẫu:Geobox2 dataBản mẫu:Geobox2 locationBản mẫu:Geobox2 coorBản mẫu:Geobox2 dataBản mẫu:Geobox2 coortitle="Độ sâu" title="Độ sâu 1" title="Lưu vực nhận nước" Bản mẫu:Geobox2 datatitle="Lưu lượng trung bình" title="Lưu lượng tại Passau" title="Lưu lượng tại Viên" title="Lưu lượng tại Budapest" title="Lưu lượng tại Belgrade"
| colspan="2" style="text-align: center; font-weight: bold; font-size: 1.25em; background-color:;" | Danube | |
| colspan="2" style="text-align: center; background-color:;" | River | |
| Các quốc gia | Đức, Áo, Slovakia, Hungary, Croatia, Serbia, Bulgaria, Moldova, Ukraina, Romania |
|---|---|
| City | Ulm, Ingolstadt, Regensburg, Linz, Viên, Bratislava, Győr, Budapest, Vukovar, Novi Sad, Belgrade, Drobeta Turnu-Severin, Orsova, Rousse, Brăila, Galaţi |
| - Cao độ | Bản mẫu:Unit height |
| - Chiều dài | 49 km (30 mi) |
| - Cao độ | Bản mẫu:Unit height |
| - Chiều dài | 43 km (27 mi) |
| Chiều dài | 2.860 km (1.777 mi) |
| Độ sâu | 54 m (177 ft) |
| - Max. depth | 178 m (584 ft) |
| Lưu vực | 817.000 Km² (315.445 mi²) |
| - trung bình | Bản mẫu:Unit discharge |
| Lưu lượng tại nơi khác (trung bình) | |
| - Passau |
Bản
mẫu:Unit
discharge
30 km before town |
| - Viên | Bản mẫu:Unit discharge |
| - Budapest | Bản mẫu:Unit discharge |
| - Belgrade | Bản mẫu:Unit discharge |
|
Map
of
Danube
River
|
|
Sông Danube (hay Đa Nuýp trong tiếng Việt) là sông dài thứ hai ở châu Âu (sau sông Volga ở Nga). Sông bắt nguồn từ vùng Rừng Đen của Đức, là hợp lưu của hai dòng sông Brigach và Breg. Lưu vực sông Danube được tính từ vùng Donaueschingen là điểm hai con sông được nhắc tới ở trên gặp nhau. Sông dài 2850 km, chảy qua nhiều nước Trung và Đông Âu và đổ vào Biển Đen.
Mục lục
Địa lý[sửa]
Sông Danube chảy qua các nước theo thứ tự: Đức, Áo, Slovakia, Hungary, Croatia, Serbia, Bulgaria, România, Moldova và Ukraina.
Tên của sông Danube trong tiếng các nước châu Âu: Donau (tiếng Đức), Danube (tiếng Anh, tiếng Pháp) Dunaj (tiếng Slovakia), Duna (tiếng Hungary), Dunav (tiếng Croatia), Дунав (Serbia và Bulgaria), Dunărea (tiếng România), Дунай (tiếng Ukraina), Danuvius (tiếng Latinh), Tuna (tiếng Thổ Nhĩ Kỳ). Tất cả các tên trên đều bắt nguồn từ chữ Donau trong ngôn ngữ tiền Ấn-Âu có nghĩa là "sông" hay "dòng chảy".
Các phụ lưu chính của sông Danube theo thứ tự từ nguồn đến cửa sông: Iller - Lech - Regen (đổ vào sông Danube tại Regensburg) - Isar - Inn (nhập dòng tại Passau) - Enns - Morava - Leitha - Váh (nhập dòng tại Komárno) - Hron - Ipel - Sió - Drava - Vuka - Tisza - Sava (nhập dòng tại Belgrade) - Tamiš - Velika Morava - Caraş - Jiu - Iskar - Olt - Vedea - Argeş - Ialomiţa - Siret - Prut.
Phần nước Đức[sửa]
Sông Danube bắt nguồn cách Donaueschingen 1,4 Km về phía đông durch do hai sông Brigach và Breg nhập lại.
Ở nước Đức từ nguồn sông Breg cho tới biên giới Đức-Áo là một đoạn dài 618 Kilometer; coi như là một đoạn sông dài thứ tư ở Đức. Những thành phố lớn nhất nằm dọc theo dòng sông là Tuttlingen, Ulm, Neu-Ulm, Neuburg an der Danube, Ingolstadt, Regensburg, Straubing và Passau (theo thứ tự dòng nước chảy).
Những phụ lưu quan trọng bên hữu ngạn là Iller tại Neu-Ulm, Lech tại Marxheim (phía tây của Donauwörth), Isar tại Deggendorf và cuối cùng tại Passau là sông Inn; hữu ngạn là sông Donauwörth tại Wörnitz, sau Kelheim là sông Altmühl và sau cùng tại Regensburg sông Naab và sông Regen.
Những kiến trúc quan trọng dọc theo dòng sông là nhà dòng Erzabtei Beuron, lâu đài Fürstenschloss của dòng họ Hohenzollern tại Sigmaringen, nhà thờ Gotik Münster zu Ulm với cái tháp nhà thờ cao nhất thế giới (161,53 m), tại eo Weltenburger Enge nhà dòng Abtei Weltenburg và Befreiungshalle tại Kelheim. Kế đó là cầu đá Steinerne Brücke và nhà thờ Dom St. Peter tại Regensburg cũng như tượng đài Walhalla tại Donaustauf.
Đồng bằng châu thổ sông Danube[sửa]
- Xem chi tiết: Châu thổ sông Danube
Châu thổ sông Danube là một di sản thế giới từ năm 1991. Các vùng đấ ngập nước của nó (theo danh sách các vùng đất ngập nước quan trọng trên thế giới Ramsar) là nơi cư trú và dừng chân của nhiều loài chim di cư, bao gồm các loài có nguy cơ bị đe dọa như Phalacrocorax pygmaeus. Châu thổ là nơi cư trú của hơn 300 loài chim cũng như 45 loài cá nước ngọt.
Châu thổ sông Danube (tiếng Romania: Delta Dunării phát âm [ˈdelta ˈdunərij]; tiếng Ukraina: Дельта Дунаю, Del'ta Dunaju) là đồng bằng châu thổ sông lớn thứ 2 ở châu Âu sau đồng bằng châu thổ sông Volga và là nơi được bảo tồn tốt nhất trên lục địa. Phần lớn của châu thổ này nằm trên lãnh thổ Romania (quận Tulcea), trong khi phần phía bắc, thuộc bờ trái của nhánh Chilia thì nằm trên lãnh thổ Ukraina (tỉnh Odessa). Diện tích bề mặt khoảng 4152 km², trong đó 3446 km² thuộc Romani. Nếu kể cả các đầm phá của Razim-Sinoe (1015 km² trong đó có 865 km² mặt nước), nằm ở phía nam của đồng bằng, nhưng có mối quan hệ về địa lí và sinh thái, thì tổng diện tích của châu thổ lên đến 5165 km².
Hợp tác quốc tế[sửa]
Sinh thái và môi trường[sửa]
- Xem chi tiết: Ủy ban quốc tế về bảo vệ sông Danube
Tổ chức quốc tế về bảo vệ sông Danube (ICPDR) là một tổ chức bao gồm 14 quốc gia và cùng lãnh thổ (Đức, Áo, cộng hòa Séc, Slovakia, Slovenia, Hungary, Croatia, Bosnia và Herzegovina, Serbia, Bulgary, Romani, Moldova, Montenegro và Ukraina) và EU. Tổ chức này được thành lập năm 1998 để quản lý tòa bộ lưu vực sông Danube, bao gồm các chi lưu và các tài nguyên nước ngầm. Mục tiêu của tổ chức này là thực hiện công ước về bão vệ sông Danube bằng cách thúc đẩu và điều phối việc quản lý nguồn nước một cách cân bằng và bền vững, bao gồm bảo tồn, cải thiện, bảo tồn và sử dụng hợp lý tài nguyên nước và thực hiện chỉ thị khung về nước của EU.
Giao thông thủy[sửa]
- Xem chi tiết: Ủy ban Danube
Ủy ban Danube quan tâm đến dự duy trì và phát triển các điều kiện giao thông trên sông. Ủy ban này được 7 quốc gia có ranh giới với sông này thành lập năm 1948. Các thành viên tham gia gồm Áo, Bulgary, Croatia, Đức, Hungary, Moldova, Slovakia, Romani, Nga, Ukraina, và Serbia, và hội họp định kỳ 2 lần mỗi năm.
